Katalog

6 KASIM 2012 SALI CUMHURİYET SAYFA [email protected] EKONOMİ 11 Fitch, Türkiye’nin notunu bir kademe artırarak 18 yıl aradan sonra yatırım yapılabilir seviyesine yükseltti ...Ve yatırım yapılabilir ? Fitch, “kısa vadede makrofinansal risklerin azalmasını ve Türkiye’nin sürdürülebilir ekonomik büyümeye geri dönme yolunda olmasını” gerekçe gösterdi. Fitch, ayrıca “cari açığın, Türkiye’yi küresel likidite şoklarına karşı zayıf bıraktığı” uyarısını da yaptı. Ekonomi Servisi Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Türkiye’nin kredi notunu bir kademe artırarak BB+’dan yatırım yapılabilir seviye olan BBB’ye yükseltti. Fitch, Türkiye’nin kredi notunu kısa vadede azalan makrofinansal riskleri ve sürdürülebilir ekonomik büyümeye geri dönme yolunda olmasını gerekçe gösterdi. Kuruluş, 1994’ten bu yana Türkiye’ye bu seviyede not veren ilk kuruluş oldu. Fitch not görünümünü “durağan” olarak belirledi. Fitch Türkiye’nin yerel para birimi cinsi kredi notunu ise iki kademe artırarak BBB’ye yükseltti. Ekonominin yumuşak iniş yolunda olduğunu belirten Fitch, devletin makul ve azalan borç yüküne dikkat çektikten sonra kredi notunu destekleyen unsurları “güçlü bankacılık sistemi, orta vadedeki olumlu büyüme görünümü ve görece zengin ve çeşitlenmiş ekonomi” olarak sıraladı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, kararın gecikmiş bir karar olduğunu, diğer derecelendirme kuruluşlarının da benzer kararlarını almaları gerektiğini söyledi. Çatışmacı Uzlaşma... Nasıl olur demeyin? Yerleşik insan hakları, demokratik hukuk devleti düzenlerinde, barış içinde olamaz elbet. İnsan hakları kaygılarının bir yana atıldığı, kirli çıkar hesaplarının öne çıkarıldığı siyasal ortamlar, güçler çatışmasında çatışma ile uzlaşma kavramlarının yan yana kullanılması söz konusudur. Silahlı, egemen siyasal, ekonomik, sosyal güçlerin kullanılması, üstün gücün zayıf kalan gücü ezerek anlaşmaya zorlaması anlamına da gelir. Elbette yaşamın her alanına dönük çok farklı boyutlarda kaba üstün gücün kullanılması ile, ezen ve ezilen tarafların söz konusu olduğu uzlaşmalara, hiç de hakça olmayan dengelere varılması söz konusudur. Medya gündemimize, en yaşamsal sorunlarımız, gündemimiz üzerinden yaşananlara, söylenenlere bakıldığında kafamızın iyice karışması boşuna mı? Hafta sonu açlık grevleri eksenli çatışmacı gelişmelere bakıp uzlaşma çabaları, umutları için “ipin ucu kaçtı” dememek olanaksız. Başbakan Erdoğan, iktidardan beklenen gerilimi aşağı çekecek çıkış yerine idam yasağının kalkması özleminden söz açabiliyor. PKK cephesinden yeni terör eylemleri ile, açlık grevlerinin kalkması koşulu için siyasal dayatmalardan geriye dönüş anlamında bir adım gelmiyor. Üstüne MHP’nin genel kurulundan, AKP’nin uzlaşma olasılığına yönelik eleştirilerde tehdit dozu yükseltilerek, iktidarlarının ikili siyasetinin teşhir edilmesi stratejisi uygulanıyor. Hafta sonu bir tek BDP yönetim kadrolarının içinde olduğu eylemlere polisin sıktığı gaz bombalarına bakarak bile insan sağlığı, canında geri dönüşü olmayan kayıplar noktasına gelen açlık grevleri için çok umutsuz bir yeni haftaya girdiğimizi söyleyebiliriz. Oysa dün bu yazının yazılmak zorunda olduğu öğleden sonraki saatlerde televizyonlardan açıklanan Bakanlar Kurulu toplantısı gündemi çok tersi, olumlu bir havayı yansıtıyordu. İlgili bakanlıkların kotardığı, Bakanlar Kurulu gündemine taşınan çözüm reçeteleri kapsamında açlık grevlerinin odağındaki siyasi gerekçelere çözümler yer almıştı. Apo’nun eve taşınması ufukta görülmüyorsa da, anadilinde eğitim benzeri öne çıkmış istemlere çözümler sürpriz bir biçimde Bakanlar Kurulu’na taşınmış, kimi arabuluculuk görüşmelerinden sonuç alındığı izlenimi ortaya çıkmıştı... ??? Bu yazı için masa başına oturmadan önce, uluslararası gazetecilik örgütleri ile bizim var olabilen gazetecilik örgütlenmelerimizin oluşturdukları ortak platformun düzenledikleri “Gazetecilik için ayağa kalk” eylemi yürüyüşünde yer almak gerekiyordu. Avrupa Gazeteciler Federasyonu’nun “Gazetecilik için ayağa kalk” gününün bu yıl Türkiye’deki gazeteciler, tutuklu gazetecilere ayrılmış olmasının bir anlamı var elbet. Gazetecilerin özgürlük haklarını, dünya halklarının doğru bilgilenme haklarının vazgeçilemez bir parçası olarak, evrensel insan haklarının odağında özenle korumaya çalışan meslek örgütlerimizin dünyadaki durum saptamasına ilişkin raporlarından çıkan sonuçlar çok çarpıcı. Sonuçta Türkiye’deki gelişmelerin masaya yatırıldığı raporların bileşkesi, rejimi demokrasi olan ülkelerin yanında diktatörlüklerin bile pek çoğundan daha olumsuz koşulların Türkiye için geçerli olduğunun saptamalarını ortaya koyuyor. “Gazetecilik için ayağa kalk” gününün bu yılki gündeminin Türkiye olması, Türkiye’de eylem düzenlenmesi, aynı gün demokrasinin geçerli olduğu pek çok ülkede daha Türkiye elçiliklerine yönelik dünya gazetecilerinin eylem yapmayı seçmeleri bundan. Türkiye gazetecilerine adanan bu günde, hükümeti hedef alan bu eylemlerde en yüksek sayılara varmış tutuklu gazetecilerin serbest bırakılmaları istenirken, basın özgürlüğü önündeki engeller önceliklerine göre sıralanıp, kaldırılmalarına yönelik yasal ve iktidar icraatlarından kaynaklanan olumsuzlukların düzeltilmesi isteniyor. İktidarlarının, yargısız infaz içerikli en yüksek sayıda tutuklu gazetecisi olan ülke konumuna “gazetecilik faaliyetleri değil, terör örgütü bağlantıları nedeniyle” savunma gerekçesi kabul görmüyor. Tam tersi Türkiye uygulamaları incelenip, ilgili kurumların resmi raporlarında kanıtları ile ortaya kondukça, sivil iktidar vitrininde Türkiye’de yaşanan basın özgürlüğünün katledilmesine ilişkin travma dünya çapında giderek daha iyi anlaşılır oluyor. Sözün özü, yandaş, cemaat, holding çıkarları kullanılarak, vergi cezalandırmaları da içinde teslim alınmış büyük medyanın.. iktidarlarının iktidar gücünü, çatışmacı, baskı aracı olarak kullanıp medya üzerinde kazandığı güç, giderek daha açık biçimde Türkiye’nin insan hakları, demokratik, hukuk devleti düzeni için daha büyük bir tehdit olarak algılanır oluyor. Türkiye’de iktidarlarının baskı güçleri ile çatışmacı yöntemlerle elde ettiği medyanın susturulmasına yönelik sonuçlar, iktidarlarının meşruluğu üzerinden tartışma gündemi yaratmış bulunuyor... İMKB’de zirve arayışı iş dünyasında sevinç Fitch’in kararın yüzde 1.84 yükseler ın ardından İMKB, tarihi zirveden ka ek 72 bin 737 puan ile yüzde 2.65 yükseldi pandı. Bankacılık endeksi . TL, gelişmekte ol an ül arasında en çok de ğe r kazanan para birim keler Serbest piyasada do i oldu. lar 1.7840 TL’den kapandı. Faiz sert düşüşle yüzd İş dünyası da kararı e 6.8’e geriledi. olumlu karşıladı: TÜSİAD ekonomisine ilişkin Başkanı Ümit Boyner: Türkiye dış temel eşik noktaların kaynaklı yatırım kararlarında doğrudan yatırımların ın aşılmasını ve büyük ölçekli cesaretlendirilmesin i sağlayacak olumlu bir gelişme. TİM Başkanı Mehm et Büyüke ve gecikmiş ama se kşi: Karar olumlu değerlenmesine yol rmaye girişi, TL’nin aç seviyesinin korunm acak. Rekabetçi kur ası, kritik öneme sa hip. TİSK Başkanı Tuğr ul K Türkiye güvenli lim utadgobilik: TOBB Başkanı Rifa an konumunda. tH Kredi kuruluşlarının isarcıklıoğlu: artık ilan etmesi” son de “malumu rece olumlu. Yüzde 7.3’lük cari açık hâlâ risk Türkiye’nin kredi profilinin şoklara geçmişe göre daha dayanıklı olduğuna dikkat çeken Fitch, Türkiye’nin dış finansman göstergelerinin kredi notu üzerindeki ana zayıf unsur olarak kalmayı sürdürdüğünü belirtti. Fitch, “Bu yıl GSYH’nin yüzde 7.3’ü düzeyinde yer alması beklenen cari açık... ülkeyi küresel likidite şokları karşısında zayıf bırakıyor” değerlendirmesini yaptı. Ekonominin yatırım yapılabilir seviyedeki diğer ekonomilerden daha volatil kalmaya devam edeceğini ifade eden Fitch, önümüzdeki dönemde ekonominin bir dış finansman şoku ve resesyon ile karşılaşabileceğini ancak “ülkenin, bankacılık sisteminin ve hanehalkının güçlü mali durumunun yanı sıra ekonominin ve kur esnekliğinin şokların finansal krize dönüşmesi karşısında koruma” sağlayacağını belirtti. Gayri safi yurtiçi hasılanın (GSYH) bu yıl yüzde 3 büyüyeceğini öngören Fitch, büyümenin gelecek yıl yüzde 3.8’e, 2014’te ise yüzde 4.5’e yükselmesini bekliyor. Fitch yıl sonunda enflasyonun yüzde 7.4’e, 2013 sonunda yüzde 6.5’e ineceğini tahmin ediyor. Fitch, Türkiye’nin cari açıkta belirgin veya kalıcı bir düşüş sağlaması halinde kredi notunun daha da artırılabileceğini ancak bu durumun yakın vadede beklenmediğini ifade etti. Açıklamada, Türkiye’nin maruz kalacağı dış şokların veya politika uygulamasında meydana gelecek bir hatanın yol açacağı ödemeler dengesi krizinin ise kredi notunda aşağı yönlü harekete neden olabileceğine dikkat çekildi. Fon girişi artacak Oyak Yatırım Ekonomisti Elif Gülay Girgin, “İki kurumdan yatırım yapılabilir not alınmasıyla birlikte Türkiye, 201323 arasında yıllık ortalama 75 milyar dolar fon girişi sağlayabilecek. Aksi durumda ise önceki not düzeyinde ortalama 65 milyar dolar yabancı sermaye çekilebilecekti. Bu da, on yılda kabaca 100 milyar dolar ekstra sermaye girişi anlamına gelir” dedi. Moody’s bir kademe, S&P iki kademe altta tutuyor Kamu maliyesinin kredi notunun ana kuvvetli unsuru olduğunu belirten Fitch, özelleştirme gelirleri hariç bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranının bu yıl yüzde 1.9 düzeyinde kalmasının beklendiğini belirtti. Türkiye’nin kamu borcu/GSYH oranının yıl sonunda yüzde 37 düzeyinde olacağı, bu oranın BBB kredi notu aralığını paylaşan ülkelerde medyan değerin yüzde 41 olduğu ifade edildi. Türkiye’ye ilk kredi notu 1992’de Moody’s’ce Baa3 ile yatırım yapılabilir seviyede verilmiş, ancak 1994’teki krizde üç kademe birden indirilmişti. Türkiye’nin daha geniş bir uluslararası yatırımcı kitlesinden sermaye girişi sağlaması için ise üç büyük derecelendirme kuruluşundan en az ikisinden yatırım yapılabilir seviyede not alması gerekiyor. Diğer kuruluşlardan Moody’s, Türkiye’nin kredi notunu yatırım yapılabilirin bir kademe altı olan Ba1 seviyesinde “pozitif” görünümle, Standard & Poor’s yatırım yapılabilirin iki kademe altında BB’de “durağan” görünümle derecelendiriyor. Savunmada rüşvet şoku BARKIN ŞIK Fiyat arttı uçak düştü ANKARA Türkiye’ye 3 milyar dolarlık taarruz helikopteri ve 220 milyon dolara 10 adet uçak Savunma satan Finmeccanica’nın Pazarlama Müdürü Paodevi Finmeclo Pozzessere, üç ayrı ülkede “rüşvet” vererek iş canica’nın Müdübağladığı gerekçesiyle tutuklandı. İtalyan polisi, Pozzessere’nin, Panama, Brezilya ve Hindisnin re’ rü Pozzesse tan’daki çeşitli ihalelerde rüşvet verdiğini belirleihaleleri rüşvet vedi. Polis, Avrupa’nın en büyük üçüncü savunma rerek bağladığı orta havacılık şirketi olan Finmeccanica’nın Napoli ve ya çıktı. Soruşturma Roma’daki ofislerinde arama yaptı. Eski Sanayi Bakanı Claudio Scajola’nın da ifadesi alınırken poderinleşirken, Türlisin diğer ülkelerle de yapılan kontratları incelekiye’nin ATAK ve diği öğrenildi. Soruşturma giderek derinleşirken, Türkiye’nin 3 milyar dolarlık ATAK projesi ve 220 Meltem 3 projemilyon dolarlık Meltem 3 projesi de mercek altında. si de mercek Rüşvet iddiaları nedeniyle tutuklanan Pozzessere, altında. geçen yıl eylül ayında görevinden istifa etmişti. Finmeccanica’nın Türkiye’de aldığı en büyük ihale ise ATAK taarruz Şirket uzun yıllardır sonuçlandırılamayan Meltem Projehelikopter projesi olmuşsi’nde, Türk Deniz Kuvvetleri’nin sivil ATR72 uçaklarıntu. Testleri devam eden dan geliştirilen deniz karakol uçaklarının satışını gerçekve TAI tarafından imal leştirmişti. Türkiye 10 adet almak için sözleşme imzaladı. edilen T129 helikopAncak maliyette artış nedeniyle Türkiye alacağı uçak saterlerinin ilk 9 adetlik payısını, ödeme yapacağı miktar değişmemesine karşın 8’e ketinin önümüzdeki günindirdi. 8 uçaktan 2’sinin ise VIP uçak olması kararlaştırıllerde Türkiye’ye teslim dı. Rüşvete adı karışan İtalyan şirketin Türkiye’de devam edilmeye başlanması bekeden en büyük ihalesi ise VIP filosu için alınacak helikopleniyor. Bu projenin bedeli terler. Hükümet üyelerince kullanılacak helikopterler için İtalyan imalatçının portföyündeki AgustaWestland’ın teklifi var. tam 3 milyar dolar. Pozzessere Enflasyon zamlarla uçtu Ekonomi Servisi Hükümetin eylül sonunda yaptığı ÖTV artışları ve enerji zamlarının etkisiyle ekimde Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) yüzde 1.96; Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) yüzde 0.17 yükseldi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı enflasyon verilerine göre; TÜFE yıllık yüzde 7.8, ÜFE yüzde 2.57 arttı. Yıllık bazda TÜFE son 12 ayın en düşük seviyesini gördü. Yıllık ÜFE ise yaklaşık olarak 3 yılın en düşük seviyesine geriledi. “Enflasyonun yüksek gelmesinde elektrik ve doğalgaza yapılan zammın etkisini görüyoruz” diyen Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, “ÜFE’deki hızlı düşüş ve çekirdek enflasyondaki ılımlı seyir, enflasyonda görece olumlu görünümü destekliyor. Ekonomideki yavaşlamayı da göz önünde bulunduracak olursak 20 Kasım’daki TCMB toplantısında koridorun üst bandında bir 50 baz puanlık indirim daha bekliyoruz” dedi. Avea’da gelir yatırıma dönüyor Servisi Avea Üst Yöneticisi (CEO) Erkan Akd e m i r , Erkan Akdemir “Avea’nın son 23 yıllık döneminde sektör ortalamasının iki katı büyüklüğünde bir gelir yatırıma dönüyor. Geçen sene gelirler yüzde 25’ler seviyesinde yatırıma dönmüş. Bu sene de benzer bir oranı bekliyoruz” dedi. Akdemir, Avea’nın 2012 3. çeyrek dönem finansal sonuçlarını açıkladı. Toplam abone sayısı üçüncü çeyrekte geçen yıla göre yüzde 5 artışla 13.2 milyona ulaşan Avea’nın toplam gelirleri yüzde 11 artışla 910 milyon lira oldu. FAVÖK yüzde 12 yükselerek 128 milyon lira olarak gerçekleşti. Toplam abone başına ortalama gelir (ARPU) ise yüzde 6 yükselerek 22.6 lira oldu. Mobil internet gelirleri yüzde 64 yükselişle 106 milyon liraya çıktı. Şirketin toplam servis geliri de geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artarak 888 milyon TL’ye ulaştı. Avea abone tabanındaki akıllı cihaz sahiplik oranını yüzde 22’ye yükseltti. ? TÜFE’de yaşanan yüzde 1.96 artışta en önemli katkı; konut, giyim, gıda ve ulaştırma fiyatlarından geldi. Konutta yüzde 3.31, ulaştırmada yüzde 2.06, gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.66, haberleşmede yüzde 1.30 artış yaşandı.