Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 KASIM 2012 CUMARTESİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr 10 EKONOMİ Türkiye ekonomisinin artı ve eksilerini değerlendiren ‘Kriz Kahini’ Roubini uyardı Risklere dikkat İngiliz bakandan Türkiye övgüsü Ekonomi Servisi İngiltere’nin Hazine’ye Bağlı Ticaretten Sorumlu Bakanı Lord James Sassoon, Fitch’in Türkiye’nin notunu artırmasının ardından gerek İngiltere’den gerekse diğer ülkelerden Türkiye’ye yapılacak doğrudan yatırımların artacağını söyledi. İngiliz bankacılık devlerinden Standard Chartered, Credit Agricole Corporate and Investment Bank’ın kolu olan Credit Agricole Yatırım Bankası Türk’ün (CAYBT) satın alma işlemini tamamladı. Satın alma anlaşmasına dikkat çekmek ve İngiliz ticaret ve yatırım alanları için var olan fırsatları konuşmak için Türkiye’ye gelen Sassoon, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile de görüştüklerini ve iki ülke arasındaki ilişkileri daha da geliştirmek adına fikir alışverişinde bulunduklarını belirtti. Sassoon, “2011’de İngiltere’nin Türkiye’ye doğrudan yatırımları 2010’a oranla yüzde 20 arttı. Standard Chartered’ın da Türkiye operasyonları bundan sonra daha da artacaktır” dedi. Ekonomi Servisi “Kriz Kâhini” olarak tanınan ABD’li ünlü ekono şekillendi. Bunlardan biri Çin, diğerleri Hindistan, Rusya ve Türkiye. Türkiye’nin doğu ile batı arasındaki stratejik pomi profesörü Nouriel Roubini, “Son 10 yılda çok önemli ekonomik bazisyonu son derece kritik. Büyüyor, istikrarşarılar gösteren ve bundan sonra da gösterecek olan lı ve ekonomik fırsatlar sunuyor. Ortadobir ülke” olarak nitelendirdiği Türkiye’nin, mali isÇukurova Genç ğu’da nüfuzu artıyor, model olabilir. tikrarını koruması ve mevcut kırılganlıklarının üsİşadamları Derneği’nin Bana soracak olursanız Türtesinden gelmesi gerektiğini söyledi. Adana’daki toplantısında dünkiye’de olumlu yönler olumsuzBaşkanlığını Ömer Faruk Sakarya’nın yapya ekonomisi ve Türkiye’ye yanlardan ağır basıyor. Fitch notu tığı Çukurova Genç İşadamları Derneği’nin sımalarını değerlendiren Roubini, artırmaya bu nedenle karar (Çukurova GİAD) her ay düzenlediği “Bil“Türkiye’nin bazı zorlukların üstesinverdi. Bu iyi haber. Ülke 2001’de gi Güçtür” konulu söyleşi dizisinin bu ayki konuğu olarak bulunduğu Adana’da, “Küre den gelmesi gerekiyor. Ekonomik bü son derece ciddi bir krizden yüme yavaşladı ve işsizlik oranı yükçıktı, son on yıldır her yıl yüzde sel Ekonomideki Gelişmeler ve Türkiye’ye sek. Hâlâ çok ciddi bir ticaret açığı 5’ten fazla büyüdü. Finansal Yansımaları” konusunda şunları vurguladı: ve cari açık var. Bu kadar büyük sistem düzene girdi, bu sayede Önümüzdeki dönemde cari açığı olan bir ülke finansal başarılı oldu. dünyada kübaskılar altında kalır” diye Ancak kısa ve uzun vadeli baresel gelir ve rek kırılganlıklara dikzı zorlukların üstesinden gelmesi gebüyüme, kat çekti. rekiyor. Ekonomik büyüme yavaşladı, işyükselen sizlik oranı yüksek. Hâlâ çok ciddi bir ticapiyasalar taret açığı ve cari açığı yani bir kırılganlık var. Bu karafından oluşturulacak. Şu dar büyük cari açığı olan bir ülke finansal baskılar altında kalacakanda uluslararası tır. Özellikle açık, döviz cinsi ya da kısa vadeli borçla kapatılmaya çatartışmalar 10 lışılırsa o zaman ciddi bir kırılganlık doğar. Önümüzdeki biriki yıl içinde öncelikle yerel seçimler, sonrasıngelişmiş ekonomi, 10 ge da genel seçimler yaşanacak. Benim uyarım şu; bütçeyi siyasi amaçlişmekte olan larla, oy kullanmak amacıyla kullanmamak. Mali istikrarı korumak ekonomi üzerine lazım ki Türkiye yatırım düzeyini koruyabilsin. AKP Rejiminin Büyükşehir Oyunu AKP, otoritermuhafazakâr rejimini ilmik ilmik örmeye devam ediyor. Sırada yerel yönetimler vardı. Ona da, “Büyükşehir belediyelerinin sınırını il mülki sınırı olarak belirleyen ve 13 yeni büyükşehir kurulmasını öngören yasa” ile müdahale etti ve şimdilik istediği oldu. Sağlı sollu milliyetçiler, bu operasyonla ne yapılmak istendiğini anlamakta yine pek başarılı değiller. Bunu, “Oslo görüşmeleri”ne bağlayarak, “bölgesel özerkliğin” ön hazırlığı diye adlandırmaya yattı ancak akılları. AKP, büyükşehir sayısını 16’dan 29’a çıkarmakla, güya bölgeleri de hazırlamıştı. İşte, Güneydoğu’da Diyarbakır’a, Şanlıurfa, Mardin ve Van eklenmişti. İşte size “demokratik özerk” Kürt bölgeleri için ön hazırlık!.. Bu takıntılarla uğraşmaktan, AKP rejiminin gerçekte ne yapmak istediğini göremez haldeler. AKP’nin bu hamlesinin iki temel hedefi var. Birincisi, inşa ettiği rejimin karakterinde olan “otoriterleşmeyi, merkezileşmeyi” daha çok tesis etmek, yereldeki her tür muhalafeti, özgür iradeyi etkisiz kılmak ve yaklaşan seçimlerde hegemonyayı pekiştirmek. Diğer hedef de, neoliberal zihniyeti yerel yönetimlere iyice hâkim kılmak, yerelden daha fazla vergi devşirip büyükşehirlerce satılan belediye hizmetini iyice metalaştırıp müşteri nüfusu çoğaltmak, yereldeki her tür arsa rantına hiçbir muhalefetle karşılaşmadan hükmetmek, imarla ilgili en ufak bir pürüze bile izin vermeden kentsel yağmanın önündeki tüm çapakları kaldırmak. ??? Büyükşehir ilan edilen ve belediye nüfusunun yüzde 75’ini bulacak illerde en ücra köy dahi büyükşehir belediyesinin bir mahallesi olarak kabul edilecek artık. Bu sistemi İstanbul ve Kocaeli’nde uyguluyorlardı, şimdi tüm Anadolu’nun büyükşehirlerine teşmil ediyorlar. İl kırsallarında belediyeleri tasfiye ederek yerel seçimleri büyükşehir esaslı yaptırdığında AKP, kontrolünde tuttuğu büyükşehir belediye sayısını, muhalif CHP ve MHP’nin aleyhine artıracağını umuyor. 2011 seçim sonuçlarından ortaya çıkan politik tercihler göz önünde bulundurulduğunda, halen muhalefetin elinde bulunan mevcut 6 büyükşehir belediyesinden MHP Adana’yı, CHP Antalya’yı, Mersin’i ve Eskişehir’i kaybedecek ve bu illerin büyükşehir belediyeleri AKP rejiminin yönetimine geçebilecek. Muhalefetin elinde ise mevcut büyükşehirlerden sadece CHP’li İzmir ve BDP’li Diyarbakır kalacak. Yeni büyükşehir olacak 13 il belediyesinden MHP’nin elindeki Balıkesir ve Manisa ile bağımsız Eşref Fakıbaba’nın yönetimde olduğu Şanlıurfa, AKP’ye geçecek. Buna karşılık AKP yönetimindeki Mardin, BDP’li olacak. CHP Aydın, Muğla ve Tekirdağ’ı, BDP ise Van’ı koruyacak. Böyle bir tabloda en zararlı çıkan muhalefet partisi, elinde hiçbir eski ve yeni büyükşehir belediyesi kalmayan MHP olurken CHP de mevcut 3 büyükşehir belediyesini kaybedecek. ‘ten çek formülü ? 69 milyar liralık tutar ve yüzde 14.6 pazar payıyla lider olan İş Bankası, piyasada güven sarsılması nedeniyle itibarı kaybolmaya yüz tutan çek için teminat getirerek ödeme garantisi verecek. Ekonomi Servisi İş Bankası, son yıllarda sorun yumağına dönüşen ve ticari yaşamda itibarı kaybolan çek sorununa çözüm olacak yeni bir hizmet başlattı. Buna göre, yüzde 14.6’lık pazar payı ve eylül itibarıyla 69.1 milyar liralık tutarla ticari kredilerde uzak ara lider olan İş Bankası, müşterilerinin çeklerine istekleri oranında teminat getirerek ödeme garantisi verecek. Ticaret hacminin artmasına karşın geçen yıllara oranla çek kullanımının giderek azaldığını, çekin itibar kaybettiğini belirten İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat İnce, çeklere yeniden itibar kazandıracak çözümlerin geliştirilmesi ihtiyacının iş dünyası tarafından sürekli olarak dile getirildiğini söyledi. İnce, bu soruna çözüm getirmek üzere “Karşılıklı Çek” uygulamasını geliştirdiklerini, “kredi kullandırabilecek herkese” sunacakları bu hizmeti özetle şöyle anlattı: Çek yazan müşteriye tahsis edilmiş kredi limitleri çerçevesinde, keşidecinin dilediği her bir çeki, istediği tutarda İş Bankası garantisi altına alınacak. Aynı teminat mektubunda olduğu gibi İş Bankası garantisi olacak. Çek keşidecileri, keşide ettikleri ya da edecekleri çekleri her bir çek yaprağı özelinde 4402’ye gönderecekleri bir SMS talimatıyla anında teminatlı hale getirebilir. Alacaklarını İş Bankası çeki ile tahsil etmek isteyen çek hamileri ise kabul edecekleri çekin “Karşılıklı Çek” kapsamında ödeme güvencesi olup olmadığını İş Bankası şubeleri veya yine 4402’ye gönderecekleri bir SMS ile anında öğrenebilir. Piyasada sorun büyük Merkez Bankası verilerine göre, 2012 Ekim itibarıyla geçen yılın aynı dönemine göre toplam ibraz edilen çek adedinin yüzde 3.1 artmasına rağmen sistemdeki karşılıksız çek adedi yüzde 55.4 artarak 464 bin 666’dan 722 bin 193’e çıktı. İnce, bu durumun ticareti olumsuz etkilediğini ifade etti. Karşılıksız çek problemi ile ilgili 2012’de yaklaşık 2 bin 800 haber yapıldığını da belirten Suat İnce, çekin itibarının azaldığını, çeklerin arkası yazıldığı için tahsilatının zorlaştığını ve sorunlu tahsilatların artığını anlattı. İstanbul’da suya yüzde 2 zam geliyor İstanbul Haber Servisi İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi (İSKİ) Genel Müdürlüğü’nün 2013 yılı genel kurul bütçesi ve yatırım programı İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Meclisi’nden oyçokluğuyla geçti. İBB Meclisi’nde, yılbaşından itibaren geçerli olmak üzere içme suyuna yüzde 2 zam yapılacak.Yılbaşından itibaren geçerli olmak üzere konutlarda suyun metrekübü 3 lira 38 kuruş 2013 bütçesinde 7 kuruşluk artışla 3 lira 45 kuruş oldu. İşyerlerinde 7.17 lira olan suyun metrekübü ise 7.31 lira yapıldı. BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ: MEVCUT DURUM VE VARSAYIMLAR Mevcut BB’lerde (10 BB) İstanbul, Ankara, Kocaeli, Bursa, G.Antep, AKP Sakarya, Kayseri, Konya, Samsun, Erzurum (4 BB) Antalya, CHP Eskişehir, İzmir, Mersin MHP Adana BDP Diyarbakır Bağ. Yeni BB’ler (6 BB) Denizli Hatay, Malatya, K.Maraş, Trabzon Mardin (3 BB) Aydın Muğla, Tekirdağ Balıkesir, Manisa Van Ş.Urfa 2011 Seçim Sonuçlarına Göre (22 BB) İstanbul, Ankara, Adana, Kocaeli, Bursa, Denizli, Sakarya, Hatay, Malatya, K.Maraş, Trabzon, G. Antep, Kayseri, Konya, Samsun, Erzurum, Ş.Urfa, Balıkesir, Manisa, Eskişehir, Mersin, Antalya (4 BB) İzmir, Aydın, Muğla, Tekirdağ (3 BB) Van, D.Bakır, Mardin Kotil, Avrupa’ya başkan oldu BRÜKSEL (AA) Türk (THY) Genel Müdürü Te Hava Yolları mel Kotil, Avrupa Havayolları Birliği’nin 2014 ve 2015 yılları için yönetim kurulu başkanlığına seçildi. Kotil, aralarında Lu fthansa, Air France ve British Airways gib dev havayolu şirketlerin i Avrupa’nın in de bulunduğu 33 üyeli birlikte, 2013 yılında Yönetim Kurulu Başkan Yardımc ılığı, 2014 ve 2015 yıllarında ise Yöne tim Kurulu Başkanlığı görevini yürütec ek. Kotil, başkanlığa Brüksel’de ya pılan yıllık olağan Genel Kurulu’nda seçil di. Bu arada 2009’dan itib aren FC Barcelona’nın sponsoru ola n THY, Katalan ekip ile sponsorluk sö zleşmesinin Haziran 2013’te sona erdiği ni ve tarafların karşılıklı mutabakatı ile uzatılmamasına karar verdiğini duyurdu . Bosch’un Türkiye’de büyüme planı hazır HİCRAN ÖZDAMAR ? 2013 için 150 milyon Avro’luk yatırım bütçesi oluşturan şirket, Manisa deki Organize Sanayi Bölgesi’n . ak çalışan sayısını da artırac ABD konut piyasasında risk sürüyor ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Ben Bernanke, ülkedeki konut piyasasının tamamen düze çıkmış olduğunun henüz söylenemeyeceğini belirtti. Bernanke konut fiyatlarındaki fırlamaya karşı uygulanan, gereğinden fazla sıkı olan kredi koşullarının alıcıların konut almasını zorlaştırdığına işaret etti. İZMİR Türkiye’de otomotiv, sanayi teknolojileri, dayanıklı tüketim ürünleri ve bina teknolojileri alanında etkinlik gösteren Bosch firması, 2013 yılında 150 milyon Avro yatırım yapma kararı aldı. 2011 ve 2012 yıllarında toplam 350 milyon Avro yatırım yapan Bosch, Manisa Organize Sanayi Bölgesi’ndeki çalışan sayısını da artıracak. Yeni döneme ilişkin bilgi veren Bosch Türkiye Temsilcisi Steven Young, Türkiye’deki 2017 hedeflerini, 5 yıl öncesinde yakaladıklarını söyledi. Bosch’un Türkiye’de 100 yıldır etkinlik gösterdiğini, 10 binin üzerinde çalışanıyla yılda 2 milyar Avro ciro gerçekleştirdiğini bildiren Young, “Biz 3 yıllık dönemde Türkiye’ye 500 milyon Avro yatırım kararı aldık. Bunun 350 milyon Avro’sunu hayata geçirdik. 2013’te de 150 milyon Avro yatırımımız olacak. Üretim kapasitemizi artıracağız. Manisa’daki termoteknik fabrikamız dünyaya örnek. Burada halen 845 kişi çalışıyor. Bu rakam önümüzdeki yıl daha da artacak” dedi. ? Yargıtay, 7.5 yıl kıdemi olan bir işçinin tazminatından vazgeçerek iş sözleşmesini feshetmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğunu belirterek tazminat ödenmesine hükmetti. Kıdemli çalışana tazminat müjdesi ANKARA (AA) Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, işyerinde 7.5 yıl kıdemi olan bir işçinin durup dururken ve tazminatından vazgeçerek iş sözleşmesini feshetmesinin hayatın olağan akışına aykırı olduğuna karar verdi. İşyerinde sıcak su dökülmesi nedeniyle ayağında yanık oluşan işçi, bu nedenle istirahat kullanmak isteyince iş sözleşmesinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiği gerekçesiyle yerel mahkemeye dava açarak kıdem ve ihbar tazminatlarıyla vergi iadesi, fazla çalışma ve diğer alacaklarını talep etti. Çalışanın istifa ettiğini öne süren işveren, bunu kanıtlayamadı. Yerel mahkeme, bilirkişi raporuna dayanarak işverenin iş sözleşmesini fesihte haksız olduğuna hükmetti. İşveren, yerel mahkemenin kararını temyiz etti. Davaya bakan Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, işverenin temyiz talebinin yerinde olmadığına karar vererek davacı işçiye kıdem ve ihbar tazminatı ödenmesine hükmetti. Böylece, AKP’nin bu yerel yönetim operasyonu ile iriliufaklı çok sayıdaki yerleşme ve bunları temsil eden yerel yönetimler hızla büyükşehirlerin parçası haline getiriliyor. Düzenlemeye göre, Türkiye’deki 2 bin 950 belediyenin 1.581’i kapanmış olacak ve belediye sayısı yarı yarıya azalacak. ??? Yeni yasa, sayılarını artırdığı ve ilk seçimde 29’undan en az 21’ini alacağını umduğu büyükşehir belediyelerinin mali durumunu iyileştirmeyi de öngörüyor. Yaklaşık 3 milyar TL daha fazla bir kaynak artışı öngörülüyor. Yeni düzenlemeyle yaklaşık 56.5 milyonluk bir nüfusa hizmet edecek büyükşehir ve büyükşehir ilçe belediyeleri toplam yerel yönetim payının yüzde 81’ini alacak. Mevcut sisteme göre büyükşehir ve büyükşehir ilçe belediyeleri yaklaşık 38 milyonluk bir nüfusa hizmet ediyor ve ve payları yüzde 59 dolayında. AKP rejimi, en ücra köşeleri de büyükşehirin kapsama alanına alınca, en ücra köşelere kadar yerel yönetim vergilerini yaymayı da sağlamış olacak. Dahası, büyükşehir hizmetlerini satın alan nüfusu da böylece genişletmiş olarak “pazarı”da genişletmiş olacak. Kent hizmetleri daha çok müşteriye satılmış olacak. Eskiden küçük belediyelerin yetkilerinde olan tüm imar yetkilerini eline geçiren büyükşehir, böylece kentsel yağma önündeki en ufak pürüzü de tasfiye etmiş olacak. Mobil kütüphane ve ekitap da yaşamımızda Ekonomi Servisi TTNET ve Turkcell, dünyada hızla büyüyen ancak Türkiye’de henüz yeni yeni gelişen ekitap pazarına hızlı bir giriş yaptı. TTNET’in kitapseverlerin beğenisine sunduğu TTNET Kitap’taki eserlere www. ttnetkitap.com sitesine üye olan herkes kredi kartı ödemesiyle ulaşabilecek. TTNET müşterileri ise satın aldıkları kitapları ADSL faturaları Cenk üzerinden ödeyecek. Bayrakdar Okurlar, kitapları kullandıkları 5 ayrı cihaza yükleyerek okuyabilecek. TTNET Pazarlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İlker Koçak, “100’ün üzerinde yayıneviyle anlaşmamız var. TTNET Kitap’a sürekli yeni kitaplar eklemeyi hedefliyoruz” dedi. Turkcell ise “Turkcell Kitaplık” ile ekitap sektörüne adımını attı. Turkcell Genel Müdür Yardımcısı Cenk Bayrakdar; “Bugün ekitabın Türkiye yayıncılık sektörü içindeki payı binde 4 civarında. Oysa bu oran ABD’de yüzde 13, İngiltere’de yüzde 6. Tüm dünyada bu alanda yaşanan dijital dönüşümü Türkiye’nin de yakalaması gerektiğine inanıyoruz. Hedefimiz 5 yıl içinde ekitabın sektördeki payını yüzde 10’a çıkarmak” diye konuştu. Turkcell’in sunduğu ekitaplar www.turkcellkitaplik.com adresinden kredi kartı ile satın alınabiliyor. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ ABD DOLARI ALIŞ 1.7928 17 KASIM 2012 EFEKTİF SATIŞ 1.8014 1.8603 ALIŞ SATIŞ 1.7915 1.8041 1.8397 1.8715 1ABD Doları: 0.9683 5.8548 0.9455 6.7824 81.09 1.0012 5.7745 3.7503 Avustralya Doları Danimarka Kronu İsviçre Frangı İsveç Kronu Japon Yeni Kanada Doları Norveç Kronu Suudi Arabistan Riyali SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.8000 1.8030 Avro 2.2880 2.2910 İngiliz Sterlini 2.8350 2.8850 İsviçre Frangı 1.8900 1.9200 24 Ayar Altın 98.80 99.15 Cum. Altını 662.00 665.00 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8482 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 0.30617 0.30768 0.30596 0.30839 2.2838 2.8437 1.8930 2.2948 2.8586 1.9052 2.2822 2.2982 2.8417 2.8629 1.8902 1.9081 0.26286 0.26560 0.26268 0.26621 1.7911 6.2960 1.7992 6.3789 1.7845 1.8060 6.2016 6.4746 1 Avro: 1.2739 ABD Doları 1 İng. S: 1.5869 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5411 ABD Doları 0.30987 0.31196 0.30965 0.31268 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.47947 0.48033 0.47587 0.48393 GECELİK FAİZLER 3 Günlük Repo 5.00 7 Günlük Repo 4.20 İlker Koçak 100 JAPON YENİ 2.2067 2.2214 2.1985 2.2298 fonbul.com