Katalog

13 KASIM 2012 SALI CUMHURİYET SAYFA kultur@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR 15 Ayşe Emel Mesci’nin yönettiği ‘Cesaret Ana ve Çocukları’ DT’de ilk kez sahneleniyor Brecht’çe bir ibret oyunu apitalizmin savaştan kazanç sağlama edimini masalsı düzlemde simgeleyen Cesaret Ana, erdemlerinden koparamadığı çocuklarını yıkımdan koruyamaz. İroniler katlanır ve öykü “ibret oyunu” kıvamını bulur... K “Savaş” çığlıkları atan bir dünyada yaşıyoruz. Savaş, “beyaz Hıristiyan” egemenlerin oynadığı, yalnızca güçlü ve zengin olanın kazanacağı bir oyundur günümüzde. Yoksul olan ise ancak “yıkım”dan pay alacaktır. Bertolt Brecht’in, “Cesaret Ana ve Çocukları” oyunuyla II. Dünya Savaşı’nın patlak vereceği aşamada yaptığı uyarı, bugün için de geçerlidir. Cesaret Ana, savaş alanlarında ticaret yapan yoksul bir satıcıdır. Hem düzenle uyuşmayı bilir, hem de düzeni sömürmeyi… Kurnazdır, değişen koşullara ayak uydurmada ustadır. Dayanıklılığını, erdeme sırt çevirmesine borçludur. Ne ki çocukları erdemlidir. Bu nedenle, kapitalizmin savaştan kazanç sağlama edimini masalsı düzlemde simgeleyen Cesaret Ana, erdemlerinden koparamadığı çocuklarını yıkımdan koruyamaz. Böylece ironiler katlanır. Öykü “ibret oyunu” kıvamını bulur: Hem bozuk düzeni sömürmek hem de sömürüden etkilen memek olanakdışıdır. Ayşe Emel Mesci’nin, Devlet Tiyatroları’nda ilk kez sahnelenen “Cesaret Ana”nın Ankara DT yapımını kotarırken titiz bir çalışma yaptığı görülüyor. 17. yüzyıl Avrupası’nın 30 Yıl Savaşları bağlamında “tarihselleştirilmiş” olan oyunda, Cesaret Ana ile çocuklarının öyküsü, İrfan Şahinbaş Sahnesi’nin geniş ala nına, Brueghel’in resimlerini andıran biçimde “uzak açı” gözetilerek yerleştirilmiş (dekor tasarımı Murat Gülmez’in, tarihsel gerçekleri yansıtan giysi tasarımı İnci Kangal’ın). Osman Uzgören’in puslu ışık tasarımı da, savaş alanlarının anlatımına “masalsı uzaklık” sağlıyor.. Öte yandan, oyunda yeni bir epizod başlarken 20. yüzyılın savaş larına ilişkin görüntüler, sahnenin ön düzeyindeki perdede sinevizyon yoluyla dile geliyor ve tarihten günümüze ulaşan çağrışım alanları yaratılıyor. Sonuç olarak da savaş üstüne yapılan tartışmanın, duygusal olarak “masalsı” uzaklıktan ama “güncel” bir düşünsellikle algılanması sağlanmış. Masal ile gerçek arasındaki iliş ki bir de şarkılar aracılığıyla belirleniyor. Paul Dessau’nun, “lied” geleneğine yaslanan müziği ile Brecht’çe ironiler içeren şarkı sözlerinin çeliştirilerek savaş üstüne tartışma ortamı yaratma amacı, şarkı sözlerinin Türkçede yeterince vurgu almayışı nedeniyle tam olarak gerçekleşemiyor. Kimi oyuncuların şarkı performansı yeterli değil. (Tahsin İncirci’nin müzik düzenlemesini canlı orkestra sunuyor.) Yönetmen Mesci’nin yaratıcılığı, yapımı, görsel/işitsel öğelerin kullanımı ve oyunun akışı açısından kusursuza ulaştırıyor. Oyuncular her bölümde yansıyan “toplumsal duruş”u belirlemede başarılı. Cesaret Ana’yı oynayan Sükun Işıtan ise gerek doğal oyunculukla teatral oyunculuğu dengelemesiyle, gerekse şarkıları yorumlayışıyla, “sevimsizliği içinde acınası” olabilen Brecht karakterini soluklu kılıyor. Keşke, metnin cümle ya da replik düzeyinde cımbızlanmasıyla oyun zamanı kısaltılmış olsaydı. O zaman oyuncular “söz fırtınası”na kapılacaklarına, “söylem”in seyirci tarafından daha kolayca algılanabildiği bir oyunculuk düzlemi oluşturabilirlerdi. Yine de parlak yanlarıyla öne çıkan, Devlet Tiyatroları’na yakışır bir üstünyapım var karşımızda. İzleyin! İstanbul’da dünya müzikleri ? Kültür Servisi WOMİST İstanbul Dünya Müzikleri Festivali’nin üçüncüsü 1529 Kasım tarihleri arasında gerçekleşiyor. Portekiz’in önde gelen fado yorumcularından biri olan Carla Pires, festivalin açılış gecesi 15 Kasım’da Salon İKSV’de yer alacak. 16 Kasım Dünya Flamenco gününde ise Manuel ve Işıl Reina’nın birlikte kurdukları Flamenco Reina Grubu İBB Bakırköy Cem Karaca Kültür Merkezi’nde yer alacak. İBB Kartal Bülent Ecevit Kültür Merkezi’nde 21 Kasım’da Kuarteti Pentagram ve 27 Kasım’da ise Dhoad Gypsy Band sahnede olacak. Cem Karaca Kültür Merkezi’nde İranlı Masha & Marjan Vahdat 28 Kasım’daki konserin ardından festival, 29 Kasım’da Fransız Kültür Merkezi’nde Forabandit konseri izlenebilir. Hababam, İnek Şaban’ın doğum gününü kutladı ? MALATYA (Cumhuriyet) Malatya 3. Uluslararası Film Festivali kapsamında bir araya gelen Hababam Sınıfı öğrencileri için Turan Emeksiz Lisesi 77’liler Derneği bir yemek düzenlendi. Aynı gün, “İnek Şaban” Kemal Sunal’ın 68. doğum gününe rastlaması nedeniyle sanatçının anısına doğum günü pastası da kesildi. Malatya Film Festivali kapsamında ekibin Malatyalı oyuncusu Dilaver Gür’ün organizasyonu ile 38 yıl aradan sonra 15 oyuncu ilk kez Malatya’da bir araya geldi. Başak Akkoyunlu En İyi 40 Genç Mimar arasında ? Kültür Servisi EAA (Emre Arolat Architects) bünyesinde beş yıldır grup lideri olarak mimarlık yapmakta olan Başak Akkoyunlu, Avrupa’nın 40 yaş altındaki en iyi 40 mimar ve tasarımcısına verilen, mimarlık ve tasarım endüstrisinin prestijli ödüllerinden biri olarak değerlendirilen “2012 Europe 40 Under 40” ödülünün sahibi oldu. Dereceye giren mimar ve tasarımcıların projeleri ilk olarak Atina’da olmak üzere Avrupa’nın farklı şehirlerinde sergilenecek. DVD’yi sergi salonuna dönüştüren Treibsand, 33 sanatçının işlerini sunuyor Mesafeleri kıran bir sergi İlk ve son kez Thin Lizzy Kültür Servisi Hard rock’ın önemli temsilcilerinden Thin Lizzy önceki akşam Maçka Küçükçiftlikpark sahnesindeydi. Hayranları, 1986’da hayatını kaybeden Phil Lynott’ın mirasına duydukları saygıdan ötürü bundan sonraki albümlerini “Thin Lizzy” adıyla çıkarmayacağını açıklayan efsane grubu, bu isimle son kez izleme şansı buldu. Grup konserde “Still in love with you”, “The Boys Are Back in Town” ve en çok alkış alan “Whiskey in the Jar” yorumuyla birlikte pek çok şarkısını seslendirdi. 43 yıllık kariyerinde 12 stüdyo albümüne imza atan Thin Lizzy’nin 12 canlı kayıt ve 39 toplama albümde parçaları bulunuyor. ? Bilgisayar ya da bir DVD oynatıcısına sahip olmak, bu sergiyi deyim yerindeyse satın alarak, güncel sanatın çoğunluğa mesafeli gelen duruşunu kırıyor. Sergi ayrıca, sosyal bariyerleri kırarak izleyiciyle yüz yüze diyaloğa giriyor. NAZLI PEKTAŞ MEHMET ATAY FOTOĞRAF GÜNLERİ Tema: Özgürlük Sen Neredeysen Orada Kültür Servisi Sivas katliamında 32 arkadaşı ile yakılarak öldürülen Divriği Kültür Derneği Yönetim Kurulu üyesi Mehmet Atay’ın anısına her yıl yapılan “2 Temmuz Mehmet Atay Fotoğraf Günleri”nin programı belli oldu. Bu yılki teması “Özgürlük Sen Neredeysen Orada” olarak belirlenen yarışmaya 30 Kasım’a kadar başvuru yapılabilecek. Mehmet Kaçmaz, Özcan Yurdalan ve Yücel Tunca’dan oluşan seçici kurulun değerlendirmesi sonucunda finale kalan eserler, 7 12 Aralık tarihleri arasında İstiklal Caddesi üzerindeki Karşı Sanat’ta sergilenecek. Eserler ardından, 12 15 Aralık tarihlerinde de Divriği Kültür Derneği’nde izleyiciyle buluşacak. Sergi kapanış etkinliği ise 16 Aralık’ta saat 18.00’de, Yunus Emre Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilecek. DVD üzerinde kürate edilen bir sergiyle de güncel sanatı takip etmek mümkün mü? TREIBSAND 02, Susann Wintsch ile Necla Rüzgâr’ın küratörlüğünü yaptığı, DVD’yi sergi salonuna dönüştüren ve Türkiye’den 33 sanatçının eserlerini güncel sanatın çok iyi bildiği bir mecrada sunan bir proje. İlki, Tahran sanatına odaklanan projenin bu ikinci ayağı, SALT Galata’da yapılan bir tanıtımla piyasaya girdi. DVD ayrıca, müzelerde ve internette de satılıyor olacak. Küratör Wintsch, serginin dolaşımını, sınırları eriten bir ağ aracılığı ile mümkün kılıyor. Bilgisayar ya da bir DVD oynatıcısına sahip olmak, bu sergiyi deyim yerindeyse satın alarak güncel sanatın ço Necla Rüzgâr’ın “Fauna” adlı çalışması (üstte), Pınar Yolaçan’ın “Mother Goddess” serisinden (yanda). ğunluğa mesafeli gelen duruşunu kırıyor. İstanbul güncel sanatına odaklanan sergi, “Devam Etmeye Devam / Keep On Keeping On” başlığını taşıyor. Asıl sorusu ise var olabilmek. Farklı zaman dilimlerinde, farklı karakterlerde işler üretmiş sanatçılar; tarih, gelecek ve adalet gibi kavramlar üzerinden aynı soruyu türlü yöntemlerle soruyor. “Devam Etmeye Devam”, sanatçıların türlü metaforlarını, yaşamın içinden, gerçek hikâyelerle art arda sunuyor. Her bir sanatçının fotoğraf, ses, video çalışmalarının yanı sıra resim, heykel, yerleştirme ve performans gibi bir dizi yapıtı üzerine kurgulanan monografik deneysel filmlerle sunulan bu detaylı koleksiyon, sosyal bariyerleri kırarak izleyiciyle yüz yüze diyaloğa giriyor. İstanbul’da güncel sanat üretimine dair bilgi sahibi olmak, çoğu zaman uzak ve zor gözükebiliyor. TREIBSAND 02 bu mesafeyi kırıyor. Sergi bu anlamda İstanbul’un son yıllarda hızlanan güncel sanatını öğrenmek, kuşaklar arasındaki mesafeyi görmek açısından da önemli. Hiç bitmeyecek olan bu serginin sanatçıları ise şöyle: Ahmet Öğüt, Banu Cennetoğlu, Bashir Borlakov, Bengü Karaduman, Burak Delier, Cengiz Çekil, Cengiz Tekin, Ender Gelgeç, Extramücadele, Fahrettin Örenli, Ferhat Özgür, Fulya Çetin, Füsun Onur, Gözde İlkin, Gülçin Aksoy, Gülsün Karamustafa, Hale Tenger, Hasan Salih Ay, İrfan Önürmen, Nancy Atakan, Nâzım Hikmet, Richard Dikbaş, Necla Rüzgâr, Neriman Polat, Nevin Aladağ, Nil Yalter, Nilbar Güreş, Orhan Pamuk, Özlem Günyol & Mustafa Kunt, Pinar Yolaçan, Servet Koçyiğit, Şükran Moral, Yasemin Nur ve Yasemin Özcan. www.treibsand.ch Çocuk ve Gençlik Bienali ? Kültür Servisi Çocuklara ve gençlere yönelik güncel sanat etkinliklerini kapsayan 2. İstanbul Çocuk ve Gençlik Sanat Bienali açıldı. Bienal kapsamındaki etkinlikler; İstanbul’dan 39 ilçenin özel ve kamu okullarında öğrenim gören öğrenciler ve Anadolu’nun 25 ilinden katılan çocuklarla, 23 Kasım’a kadar Kadıköy meydanı, Şehir Hatları Vapurlarında, Şirketi Hayriye Sanat Galerisi, Kadıköy Merkez Sanat Galerisi ve Beşiktaş Belediyesi MKM, Mustafa Kemal Merkezi’nde gerçekleşiyor. Csalog ile ‘Viyana Klasikleri’ ? Kültür Servisi Franz Liszt Ödülü’ne 2003 yılında değer görülen Macaristan’ın önemli piyanistlerinden Gabor Csalog, Karşıyaka Opera ve Tiyatro Sahnesi tarafından bu sezon başlatılan ve sürdürülmesi planlanan Haydn, Mozart ve Beethoven’ın piyano parçalarının yer aldığı “Viyana Klasikleri Piyano Resitaller Dizisi”nin konuğu oluyor. Sanatçı, 15 Kasım Perşembe günü saat 20.30’da İzmir Karşıyaka Opera ve Tiyatro Sahnesi’nde sanatseverlerle buluşacak. Kentsel dönüşüm konferansı ? Kültür Servisi Liman kentleri ve kentsel dönüşüm alanında dünyanın sayılı uzmanlarından Prof. Dr. Dirk Schubert, VitrA ve İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin ortak projesi ile İstanbul’a geliyor. Kentsel dönüşüm kavramı ve üç önemli liman kentinin dönüşüm stratejilerini ve süreçlerini karşılaştırmalı olarak ele alacağı konferans, yarın saat 18.00’da Bilgi Üniversitesi Santral Kampusu’nda gerçekleşecek. Konferans ayrıca VitrA Türkiye’nin Facebook sayfasından da canlı olarak izlenebilecek. Kılıçdaroğlu ve sanatçı dostları 45. sanat yılını kutluyor Daf, Boğaziçi Üniversitesi’nde ? Kültür Servisi Tiyatro Avesta yapımı, Aydın Orak’ın yazdığı, bir sınırı koruyan iki askerin zamanla şiddetin sıradanlaştığını, ölümün basitleştiğini görüp zihinlerinde oluşturdukları kapanı fark etmelerini konu alan “Daf / Kapan” Boğaziçi Üniversitesi’nde sahneleniyor. 15 Kasım Perşembe günü 20.00’de sahnelenecek Kürtçe oyun, Türkçe üstyazılı olarak seyirci karşısında olacak. Oyun ayrıca 18 Kasım’da da 17. Uluslararası Ankara Tiyatro Festivali’nde izlenebilecek. Kamil Sönmez’e vefa gecesi ? 15 Kasım’da Bostancı Gösteri Merkezi’nde gerçekleştirilecek geceyi Yavuz Bingöl organize ediyor. Kültür Servisi Geçirdiği hastalık nedeniyle tedavi gören ünlü türkücü Kamil Sönmez’e destek için CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ve sanatçılar bir araya geliyor. Sönmez’i eylül ayında hastanede ziyaret eden Kılıçdaroğlu’nun himayesinde sanatçı dostları, Kamil Sönmez’e 45. sanat yılını sahnede kutlaması için özel bir gece düzenledi. 15 Kasım’da saat 20.00’de Bostancı Gösteri Merkezi’nde gerçekleşecek Ali Rıza Gündoğdu, Arif Sağ, Bedri Ayseli, Belkıs Akkale, Davut Güloğlu, Erdal Erzincan, Hülya Polat, Hüsamettin Subaşı, Latif Doğan, İzzet Altınmeşe, Onur Şan, Özcan Deniz, Selahattin Alpay, Sümer Ezgü, Tuğrul Şan, Ümit Tokcan, Volkan Konak, Faruk Demir, Yavuz Bingöl ve Zerrin Özer. Tedavisi devam eden Sönmez’in de geceye katılması bekleniyor. Çoğunlukla Karadeniz türküleri seslendiren Türk halk müziği sanatçısı Sönmez, 1999 yılında Kültür Bakanlığı’nca verilen “Devlet Sanatçısı” unvanına değer görülmüştü. Kenter geleneği devam ediyor ? Kültür Servisi Yakın zaman önce aramızdan ayrılan büyük usta Müşfik Kenter’in vefatından sonra Bakırköy Belediye Tiyatroları Genel Sanat Yönetmenliği’ndeki boşalan görevine Kenter Tiyatrosu’nun önemli tiyatrocularından Kadriye Kenter seçildi. Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. Mustafa Özkan Nüfus cüzdanımı kaybettim. Hükümsüzdür. Ahmet Barbak etkinliği Oktay Kaynarca ve Sevcan Orhan sunacak. Yavuz Bingöl’ün organizasyonuyla Zafer Dalgıç Orkestrası eşliğinde sahneye çıkacak sanatçılar ise şöyle: Ahmet Özhan,