Katalog

5 EKİM 2012 CUMA CUMHURİYET SAYFA ekonomi@cumhuriyet.com.tr EKONOMİ 13 İşyeri önünde grev çadırı kurulamayacak, sendikal tazminat ödenmeyecek, baraj Ocağa kadar sıfır olacak Türkİş’ten işçiye şok OLCAY BÜYÜKTAŞ AKÇA Toplu İş İlişkileri Kanunu (TİİK) tasarısının görüşülmeye devam edildiği dün çalışma barışını dinamitleyecek bir iddia ortaya atıldı. Özellikle Türkİş içerisinde büyük tartışmalara yol açtığı ileri sürülen iddiaya göre, Türkİş Başkanı Mustafa Kumlu, 19 Eylül 2012’de, yani Başbakan Erdoğan ile görüşmeye gitmeden bir gün önce Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’nde (TOBB) TİSK ve Hakİş başkanları ile bir araya gelerek altı maddelik bir protokole imza attı. Bu protokolle, işçiler şimdiye kadar sahip oldukları bir dizi hakkı daha kaybedecek, işverenlerin istediği bir dizi madde, önergelerle yasaya girecek ve Hakİş de arzuladığı etkinliğe sahip olacak. Protokolün varlığının ve içeriğinin öğrenilmesi üzerine Türkİş yönetimi arasında çeşitli tartışmaların yaşandığı, üç yönetim kurulu üyesinin başkanı istifaya çağırdığı, başkanın da herkes istiyorsa giderim dediği ileri sürüldü. 20 Eylül’de Başbakan Erdoğan’a veri ? TOBB, TİSK ve Hakİş’in uzlaştığı sendika tazminatının bile kaldırılmasına olanak tanıyacak protokole Türkİş Başkanı Kumlu’nun da imza attığı ileri sürüldü. Protokolün içeriğinin öğrenilmesi üzerine bazı yönetim kurulu üyelerinin Kumlu’yu istifaya çağırdığı iddia edildi. Kumlu, “işverenle birlik olundu” iddiasının sahiplerini ispata çağırdı. len, ek önergelerle yasaya girmesi sağlanacak protokolde şu maddelerin yer aldığı belirtildi: ? Sendikal baraj, istatistikler açıklanana kadar sıfır olarak kabul edilecek. Böylece yeni kurulmuş Medyaİş gibi sendikalar sözleşme yapabilecek ve böylece daha önce yetki sahibi olduğu halde üye kaybettirilmiş sendikalar tarih olacak. ? Sendikal tazminat ödenmeyecek. Daha önceden bu ispatladığında işçi 16 ücret karşılığı sendikal tazminat alıyordu. Türkiye’deki işyerlerinin yüzde 60’ının 30 ve daha az işçi çalıştırdığı göz önüne alındığında sendikalılaşmanın nasıl çok daha zor bir hale geldiği anlaşılacak. ? Greve çıkılan ya da direniş yapılan bir işyeri önünde grev ya da direniş çadırı kurulamayacak. Diğer işçilerle dayanışma gösterilemeyecek. ? Sendika kurmak için o işyerinde ya da o işkolunda çalışmak gerekmeyecek. Bu tam adrese teslim bir madde. Zira TarımOrman işkolunda kurulan hükümete yakın sendika dava konusu oldu ve kurucusu bir avukat olduğu için davayı kaybetti. Şimdi durum kökünden çözülmüş olacak. Anlamak mümkün değil Duyumlar üzerine soruları yanıtlayan Türkİş Genel Sekreteri Pevrul Kavlak, söz konusu protokolden 34 gün önce haberdar olduklarını, içeriğini tam olarak bilemediklerini, olayı Başkan’a sorduklarında da Kumlu’nun “Hatırlamıyorum” diye yanıt verdiğini dile getirdi. “Başbakan’ın zaten uzlaşılmayan bir metni TBMM’de yasalaştırmayacağım dediği bir konuda bu tavizlerin niçin verildiğini anlamak mümkün değil. Evet bu yasanın çıkması hayati önem taşıKonu üzerine görüşüyordu, bunun için fenü aldığımız Türkİş Başdakârlık yapılması gekanı Mustafa Kumluda rekiyorsa yapılırdı, şunları şöyledi: “Şubat’tan ama karşılığında işberi yetki verilmiyor olması, çinin önünü açacak çalışma hayatını düzenleyene daha iyi şartlar yasaların çıkarılmasını zorunlu sağlanarak bu yakılıyordu. Başbakan’la yapılan pılırdı. Şimdi bu görüşme, tamamen bu yasanın söylenen madönünün açılması ile ilgili bir gödeleri kabul etrüşme oldu. Özünü tasarının gömek de anlarüşülmesi oluşturdu. Görüşmenin mak da mümbelkemiğini barajlar oluşturdu. Bu kün değil” dida ertesi gün Başbakan’ın açıklayen Kavlak, bu dığı şekilde uzlaşıldı. Bizim işverendurumun le birlik olup bahse konu işçi hak ve özgürlüklerini geriye götüren bir Türkİş için de metne imza atmamız eşyanın tabiasıkıntılı bir tına aykırıdır. Türkİş yıpratılmaya tablo ortaya çalışılıyor. İddialar gerçeği yansıtmıçıkardığını diyor ve kim iddia ediyorsa, ispata le getirdi. davet ediyorum.” İddialar gerçek değil Altın Yalanı ve IMF Çarpıtması AKP rejiminin Cumhuriyet’e ve diğer muhalif gördüğü medyaya tahammülsüzlüğünü ben bir “sıhhat ifadesi” olarak görüyorum. Demek ki bir avuç da olsak, gerçekleri duyurabiliyor, muktedirlerin uykularını kaçırabiliyoruz. İşimizi yapmaya engel çıkaran AKP rejimini ve ona sessiz kalan nemelazımcı ana akım medyanın bazı kalemşörlerini ayıplarıyla baş başa bırakıp gerçekleri yazmaya devam edelim. Bugünkü konumuz da altın ihracatı yalanı ve IMF’ye cep harçlığı çarpıtması ile ilgili… AKP iktidarının aylık rutin yalanını “altın ihracatı” oluşturuyor. İran’dan yapılan enerji ithalatının bedelini, ABD ve AB’nin tehditleriyle banka sistemi üstünden ödeyemeyen AKP iktidarı, ticareti dolambaçlı yollarla sürdürüyor ve İran’ın alacağını, sanki ihracat yapıyormuş gibi, altınla ödüyor. İthal ettiği külçe altınları, borcunun karşılığı olarak öderken, bunu ihracat yapmış gibi gösteriyor. Böylece hem ihracat hem de büyüme rakamlarını şişiriyor… Banka zamların enflasyona etkisinin 1.16 puan olacağını ve 1 puanın ekimde yansıyacağını hesapladı Savaş gerilimi Aselsan’ı uçurdu Ekonomi Servisi Akçakale sonrası Suriye’ye sınır ötesi operasyon için Meclis’ten tezkere çıkarılmasıyla borsa hareketlenirken savaş gerilimi, Aselsan’ın borsadaki hisselerini yükseltti. Aselsan’ın hisseleri, dün İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nın yüzde 1.4 düştüğü günün ilk saatlerinde yüzde 4 oranında değer kazandı. Aselsan hisseleri 7.16 liraya kadar yükselmesinin ardından dün günü 6.76 lirada yatay tamamladı. Aselsan hisseleri, yılbaşından bu yana yüzde 85.22 oranında değer kazandı. Aselsan hisselerinin bir yıllık getirisi ise yüzde 100’ü aştı. Güne 66.635 puandan başlayan İMKB endeksinde ise savaş endişesiyle düşüş yaşandı. İMKB birinci seans sonunda yüzde 1.49’lik düşüşle 66 bin seviyesinin altına sarktı. İstanbul Borsası 2. seansta ise Suriye’nin Akçakale’ye düşen top mermisi ile ilgili özür dilemesiyle yüzde 0.13 yükseldi. Gün içinde yüzde 1.5’in üzerinde kayıpla 65 bin 639 puana kadar gerileyen İMKB100 endeksi, kapanışa doğru bu kayıplarını telafi etti ve yüzde 0.13 yükselerek 66 bin 909 puandan kapandı. Merkez’in enflasyon inadı Eylülde yıllık enflasyon yüzde 9.19 açıklanmasına rağmen Merkez Bankası yıl sonu için yüzde 6.5 hedefini koruyor. Enerji maliyetinin piyasadaki diğer ürünlere yansımasını gözardı ederek son çeyrekte enflasyonda belirgin düşüş olacağı savunuldu. Ekonomi Servisi Eylül ayında akaryakıttan elektriğe, doğalgaza, ekmeğe kadar yapılan zamlar eylül ayı enflasyonunu yüzde 1.03 arttırdı. Hükümetin zam dalgasını devam ettireceğini açıklamasına ve enerji maliyetinin her ürüne yansımasına rağmen Merkez Bankası, yapılan son zamların enflasyona doğrudan etkisinin en fazla 1.16 puan olacağını hesapladı. Merkez bu yansımanın ekimde 1 puan olacağını, dolayısıyla enflasyonun sonra düşeceğini savundu. Merkez Bankası, özel tüketim vergisi (ÖTV) ayarlamalarının, tamamen tüketici fiyatlarına yansıyacağı varsayımı altında, yıllık tüketici enflasyonuna etkisinin 0.66 puan civarında olacağını hesapladı. Doğalgaz ve elektrik tarifelerindeki artışınsa enflasyona yaklaşık 0.5 puan katkı yapacağını öngördü. Merkez Bankası’na göre akaryakıtta maktu ÖTV miktarının artırılması da akaryakıt fiyatlarındaki artışta önemli rol oynadı. Vergi düzenlemesi 22 Eylül’de yürürlüğe girdiğinden söz konusu etkinin büyük bir kısmı ekim ayına yansıyacak. Akaryakıttaki vergi düzenlemesine ek olarak doğalgaz ve elektrik tarifelerinde kaydedilen artışlar sonucu enerji fiyatları ekimde önemli bir oranda yükselecek. Öte yandan Dun&Bradstreet (D&B), ‘2012 yılı Dördüncü Çeyrek Türkiye Ekonomik Beklentiler Raporu’na göre Türkiye’deki iş dünyasının yılın dördüncü çeyreğinde beklentileri çok olumlu değil. Üçüncü çeyrekte 49.17 olan ekonomik beklentiler endeksi, ilk üç çeyrekteki yükselişin aksine düşüşe geçerek dördüncü çeyrekte 39’a geriledi. İTO Türk ürünleriyle Meksika’ya çıkarma yaptı HASAN ERİŞ Bu yılın 8 aylık ihracatını iktidar 100 milyar dolar gösteriyor ve geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artış var diye övünüyor. Oysa, o 100 milyar doların yaklaşık 10 milyar doları altın ihracatı adı altında İran’a yapılan borç ödemesi. Gerçek ihracat 90 milyar dolar ve geçen yıla göre artış yüzde 12 değil, yüzde 2’den ibaret. Zaten, Türkiye İhracatçılar Meclisi de 8 ayın ihracatını TÜİK gibi 100 değil, 90 milyar dolar olarak bildiriyor. 10 milyar dolar neden TİM’de görünmüyor? Çünkü TİM, bağlı birliklerden gerçek ihracat kayıtlarını alıyor. Altın ihracatı ise banka işlemleri üstünden gerçekleşiyor, reel bir ihracat değil. İktidar ve hıkdeyicisi TÜİK her ay bu yalanı tekrarlıyor ve altın ihracatının başarı öykülerinden dem vuruyorlar. Ağustos ihracat verileri açıklandığında, bu kez başka bir uyanıklık yaptıkları ortaya çıktı. Ödemeyi İran’a yapmak yerine, adres olarak Birleşik Arap Emirlikleri, BAE’yi tercih ettikleri anlaşıldı. BAE’deki bankalar, Batı’nın tehdidini göğüsleyebiliyorlardı ve İran’ın BAE bankalarında hesapları vardı. BAE’ye altın ihracatı, ağustosta bir anda 2 milyar dolara yaklaştı. Oysa önceki 7 ayın toplamı, sıksanız 150 milyon doları bulmuyor. Aylık ortalaması 1.52 milyar doları bulan bu ödemelerin ihracatmış gibi yapılması yalanına anlaşılan devam edilecek. ??? Ekonomide beylik bir çarpıtma da IMF borçları ile ilgili. RTE, sık sık, ilgili ilgisiz IMF borçlarını gündeme taşıyor ve sanki IMF borcu, eşittir Türkiye’nin toplam borcuymuş gibi sunuyor, o borçların sıfırlandığını söylüyor. Hem de herkesin gözünün içine baka baka… Özelleştirmeye karşı miting ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Hükümet, linyit sahalarını da termik santrallar ile birlikte özelleştirmeye hazırlanırken, işçiler de tepkilerini dile getirmek için alana çıkıyor. Türkiye Madenİş Sendikası ile Türkiye Enerji, Su ve Gaz İşçileri Sendikası, TKİ Seyitömer Linyitleri ve Termik Santralı’nın birlikte özelleştirilmesine karşı 7 Ekim’de Kütahya’da ortak miting düzenleme kararı aldı. Miting Kütahya il merkezindeki Zafer Meydanı’nda “Linyitler ve termik santrallar satılamaz” ana sloganı altında gerçekleşecek. Latin Amerika ülkeleri arasında aynı görevi görüyor. Bunun değerMEXICO CITY Türk ürünleri, lendirilmesi gerekir” dedi. Topçu, 115 milyon nüfusu ve 1 trilyon 150 geçen yıl iki ülke arasında 850 milyon milyon dolarlık milli geliriyle dünyadolarlık ticaret gerçekleştiğini belirnın 11’inci büyük ekonomisine sahip terek Meksika pazarının Meksika’ya da adım attı. otomotiv yan sanayii, hafif İstanbul Ticaret Odası makine sanayii, hazırgi(İTO) önderliğinde gelişyim ve ev tekstilinde Türk ünyanın 11’inci ekonomisi Meksika’da ilk kez Türk mekte olan ülkelerin üyeürünleri için önemli bir si olduğu MİST’e dahil Ürünleri Fuarı açıldı. İTO’nun düzenlediği fuara 86 firma gelecek vaat ettiğini vurolan Meksika’da ilk defa 1. katıldı. İTO Başkanvekili Dursun Topçu, ‘Türkiye olarak guladı. Türk Ürünleri Fuarı gerTürkiye’nin yeni MeMeksika’da başarı hikâyesi yazmak istiyoruz’ dedi. çekleştirdi. 5 bin metrekaxico City Büyükelçisi re alan üzerinde gerçekAhmet Acet de, iki ülke leştirilen fuara 59’u İstandırmak için Meksika’ya geldiklerini girişimcilerinin birbirini tanımalabul’dan olmak üzere 86 firma katıldı. söyledi. Her iki ülkenin de kendi rının önünde üç eksik bulunduğunu Türk firmaları, otomotiv yan sana bölgelerinde yıldızı parlayan cazibe belirterek bunları, ‘çifte vergilenyi, makine, inşaat, tekstil gıda ve ma merkezleri olarak öne çıktığını akta dirmenin kaldırılması, karşılıklı dencilik gibi 30 farklı alanla ürünlerini ran Topçu, “Türkiye Doğu ile Batı yatırımların korunması ve serbest Meksika’da vitrine çıkardı. 3 gün sü arasında köprü vazifesi görüyor. ticaret anlaşmasının yapılması’ ren fuarda Türk firmaları, Meksikalı NAFTA üyesi Meksika da ABD ile olarak sıraladı. mevkidaşlarıyla yaklaşık 1.800 iş görüşmesi gerçekleştirecek. Fuarın açılışında konuşan İTO Başkanvekili Dursun Topçu, İTO olarak, temelleri 1850’li yıllarda atılan ticari ilişkiyi daha da canlan D 2002’de 22 milyar doları bulan IMF alacakları, yıllarca, halka ağır bedeller ödetilerek ödendi. Ama bu, devletin dış borçlarının, Türkiye’nin dış borçlarının sıfırlanmış olması gibi anlatılıyor. Oysa Türkiye’nin dış borç toplamı tarihinin zirvesinde ve 2012’nin 6 ayının sonunda 323 milyar doları aşmış durumda. 2002’de bu borç 129 milyar dolardı.Yani AKP döneminde yüzde 149 artmış dış borçlar. Mevcut borç dağının üçte biri, 111 milyar dolar ile devletin; IMF’nin hâlâ 3 milyar dolar alacağı var. Kamu borçları, AKP döneminde 25 milyar dolar artmış. Dış borçların üçte ikisi ise özel sektörün borcu. Borç mızrağı da yalan çuvalına sığmıyor işte… Turkcell cepten para gönderecek Turkcell kredi kartı numarası yerine cep telefonu numarası ile alışveriş, cepten temassız ödeme, para transferi, cepten fatura ödeme, paket satın alma kişiye özel alışveriş fırsatları gibi özellikleri tek bir platformda topladı. Turkcell, yeni mobil cüzdan servisini kullanıma sundu. Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, Garanti Bankası ve MasterCard işbirliğinde geliştirdikleri Turkcell Cüzdan’ın dünyanın bu alanda en gelişmiş mobil cüzdan çözümü olduğunu ve çok sayıda uygulamayı tek bir platformda bir araya getirdiğini söyledi. Turkcell Cüzdan ile SIM kartına çok yeni özellikler eklediklerini belirten Ciliv, 2013 sonuna kadar Turkcell Cüzdan’ı kullananların sayısının 2 milyonu geçeceğini ifade etti. Türkiye de çalkantıdan etkileniyor Koç Holding Yönetim Kurulu Başkanı V. Mustafa Koç, Türkiye’nin ekonomik konjonktürüne bakıldığında dünyadaki çalkantılardan etkilendiğinin görüldüğünü söyledi. Koç, “Dünya ekonomisi açısından 2012 oldukça sıkıntılı geçiyor. Avrupa’daki sorunların hala çözülememiş olması ekonomiler üzerinde Demokles’in kılıcı misali sallanıyor. Avrupa’daki sorunların daha uzun süre dünya gündemini meşgul etmesi bekleniyor. Önümüzdeki dönemde Avrupa’da kayda değer bir ekonomik canlanma beklemek pek mümkün gözükmüyor” diye konuştu. Koç, ABD’de gözlerin kasımdaki başkanlık seçimlerine odaklandığını anlatırken, dünya ekonomisinin motoru konumundaki gelişmekte olan ülkelerde başta Çin olmak üzere belirgin bir yavaşlama gözlendiğini vurguladı. Süreyya Ciliv Mustafa Koç C MY B C MY B