Katalog

30 EKİM 2012 SALI [email protected] CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ 11 12 milyon işsiz fona muhtaç Ekonomi Servisi Resmi rakamlara göre Türkiye genelinde işsizlik oranı, 2012 yılı temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 0.7 puan azalışla yüzde 8.4 düzeyine gerilerken buna karşılık işsizlik fonundan faydalananların sayısının artması büyük bir çelişki oluşturuyor. Prim kesintisinin yapılmaya başlandığı 2000 yılında 5 milyon civarında olan işsizlik sigortası kapsamındaki sigortalı sayısı 12 milyonu aştı. İşsizlik sigortasından yararlananların yüzde 25’i ise 3034 yaş aralığında bulunuyor. İŞKUR’un işsizlik sigortası uygulama verilerine göre, işsizlik sigortası kapsamındaki kişi sayısı ve ödeme miktarı hızla artıyor. 2002’de 93 bin 436 olan işsizlik sigortasına başvuru sayısı 2012 Eylül sonu itibarıyla 433 bin 712, toplamda ise 3 milyon 448 bin 251’e ulaştı. 2002’de 82 bin 879 olan işsizlik ödeneğini hak eden sayısı ise 2012 Eylül sonu itibarıyla 267 bin 166 oldu. Bugüne kadar işsizlik ödeneğini hak eden 2 milyon 690 bin 429 kişiye 5 milyar 249 milyon 592 bin 546 lira ödeme yapıldı. İşsizlik sigortasını hak eden sayısı bakımından yüzde 30.9’la İstanbul ilk sırada yer alıyor. İstanbul’da AKP eylül ayı itibarıyla hak eden hükümeti sürekli 830 bin kişiye 1 milyar 787 işsiz sayısının milyon 760 bin 788 lira ödeme yapıldı. azalmasıyla övünürken son 12 20022011 arasında yılda İşsizlik Sigortası Fonu’ndan işsizlik ödeneğinden yayararlanan kişilerin sayısı devasa rarlanan erkeklerin yaklaşık yüzde 80’i 30 artış gösterdi. 2000’de 5 milyon yaşından büyük, kacivarında olan işsizlik sigortası dınlarda da aynı dökapsamındaki nemde önemli bir kıssigortalı sayısı mının 30 yaşından daha büyük kişilerden oluştu12 milyonu ğu görülse de 2529 yaş aştı. aralığında olanların sayısı erkeklere göre daha fazla. İktidarları ‘Cumhur’a Karşı Önceki gece saat 01.00 sıralarında uykudan uyandıran eczacı dostum, özür üstüne özür dileyerek, öfkesinin üstüne geçmiş incinmişliğini sadece paylaşmak istemişti.. İstanbul çıkışında trajik komik gerekçeli trafik belgeleri eksiklikleri ile, polis gücüyle yollarından çevrilen otobüslerden birinden indirilmişler, Ankara’ya gidememişlerdi.. Dün sabahın derlenebilen haberleri içinde Türkiye’nin ne kadar çok ilinden, ne kadar çok yolcu dolu otobüsün Ankara’ya gidişinin engellendiğinin toplu bilgisi yoktu. Çok sayıda keyfi, gülünç trafik suçları üretilerek yola çıkışları engellenen araçlardan indirilen yolcularla, Cumhuriyet Bayramı kutlaması için, demokrasi ile ilişkilendirilemeyecek, keyfi, orantısız polis gücünün kullanılması sonucu Ankara’da kalabalığın oluşmamasına çalışıldığı ortadaydı.. Yetmedi; l. Meclis’in bulunduğu Ulus’taki toplanmayı önlemeye yönelik, Ankara’nın tüm ana ulaşım yolları çok daha orantısız polis gücü, barikatları ile kapatılmıştı.. Kılıçdaroğlu’nun bilgilendirmesi ile ellerinde sadece ve sadece bayrakları olan insanlar polisin tekmelerine hedef oluyor, bayraklarını açmaları Ulus’ta buluşmaları engellenmeye çalışılıyordu.. Bayramlarda izin alınmayacağı, halkın istediği gibi kutlama yapacağı hakkı yoka sayılmış, toplanmaya çalışanlara basınçlı su, biber gazı kullanılmasında bir sakınca görülmemişti.. Ulus’ta Heykel’in önünde toplanmış sıradan Ankaralı kadınlar arasında dururken, ortada polis bile görünmüyor, bir sürtüşme olmamışken beklenmedik biçimde, durup dururken püskürtülen biber gazından payını alan CHP miletvekili Gülsün Bilgehan, kimi polislerin bile evlerinden çıkmış kadınlara layık görülen bu şiddetten utandıklarının altını çiziyordu.. CHP olarak katılımları ile Ulus’ta 1. Meclis’in önünde polis barikatlarıyla birbirlerine kavuşamayan on binleri buluşturmuş olmakla görevlerini yerine getirdiklerini söyleyen Kılıçdaroğlu’nun söylemi ile, “Devletin polisi, copu, biber gazı, tankları vardı. Bayramını kutlamak isteyen on binler ise ellerinde sadece ve sadece bayraklarıyla, marşlar söyleyerek polisten gelen en sert tahriklere kapılmadan sloganlarla yanıt verdiler...” ??? Canlı yayın yapan televizyon kanallarının kameraları da basınçlı su, biber gazı püskürtmelerinde hedef alındığı için, polisin orantısız güç kullanma sahneleri canlı yayın kameralarından pek de yansıtılamadı. Uzaktan uzun süreli basınçlı su, gaz püskürtülmesini gördük ancak. Yine de CHP’nin lider ve milletvekili kadroları ile devreye girmesiyle, Ulus’ta buluşamayan iki ayrı barikat arkasında kalan on binlerin dağılmamaları, direnmeleri sonucunda, düzenleyenlerin öngördükleri Cumhuriyeti kutlama programı gerçekleştirilemese de önce dağılmama, sonra buluşma, farklı güzergâhlardan Anıtkabir’e istenen yürüyüşler gerçekleşmiş oldu... Halkın, iktidarlarının Cumhuriyet Bayramı’nı kutlamalarına önce yönetmelikler, sonra polisiye kararlarla getirdiği yasaklara tepkisi alternatif kutlamalara katılımlar, resmi törenlere katılımları katladı. İstanbul’da Kadıköy fener alayında on binlerin toplanmasına vapur seferlerinin iptali engel oluşturamadı... Bayramın anlamı ile çatışan yasaklar, orantısız polis gücü, şiddet kullanımları da bu yılın kutlamalarına damgasını vurdu.. İktidara geliş günlerinden bu yana AKP’nin CumhuriyetAtatürk devrimlerilaiklik karşıtı icraatlarına destek veren kimi sitelerde bile dünün gelişmeleri, Cumhuriyet Bayramı kutlamalarına getirilen yasaklara ilişkin, “AKP kendi tabu ve yasaklarını üretmede sınır tanımıyor”değerlendirmesi vardı. Halka, yerleşik dilimizdeki sözcük yerine “cumhur” demekle halkın yanında olunmuyor. Cumhuriyete anlamı, kazanımları, değerleriyle sahip çıkma anlamına ise hiç gelmiyor.. Geleneksel Cumhuriyet değerlerinde buluşmuş olanların, iktidarlarına yönelik kaygılarını “paranoya” olarak değerlendirenler bugüne kadar iktidarlarının “Değiştik, AB üyeliğinden yanayız, darbelerle hesaplaşıyoruz, ileri demokrasiyi kuracağız..” tezlerine sığınıyorlardı.. İktidarlarının icraatlarındaki militan kadrolaşmaları, demokrasinin olmazsa olmazları güçler ayrılığı, hukuk devleti ilkelerinden sapmaları, icraatlarına damgasını vuran sivil ama diktatoryal eğilimleri hafife almada yarışıyorlardı.. “Yetmez ama evet”çilerin gafletleri, iç desteklerinden çok, zengin kuzey dünyasına, emperyal çıkarlara hizmetlerin karşılığı gelen dış siyasal destekler.. İnsan hakları, hukuk devleti düzeni, laiklik, demokrasiden sapmalarına göz yumulması.. İktidarda sandıktan gelen destekle büyüme gözü kara gidişi de perçinlemiş olmalı ki.. İktidarlarının iktidarda yeni bir boyuta geçiş süreci yaşanıyor.. İktidarları kendilerine boyun eğemeyen, teba olmayı reddeden “cumhur”a karşı doğrudan savaş ilan edebiliyorlar... Çukurova Somaliland’de Protestolar projeyi durdurdu ? Genel Energy Plc, Somali’ye bağlı özerk devlet olan Somaliland’de aldığı petrol sahasında arama ve geliştirme yatırımlarına başlayacak. Ekonomi Servisi Çukurova Holding şirketlerinden Genel Energy Plc, şimdiye kadar Kuzey Irak’ta yürüttüğü petrol arama çalışmalarını Afrika’ya taşıyor. Şirket, Somaliland’de aldığı Kuzey Ekonomi Servisi Çin’in güneyIrak’ın yarısı büyüklüğündeki doğusundaki Cıciang eyaletinin petrol sahasında arama ve gelişNingbo şehrindeki bir petrokimya tirme yatırımlarına başlayacak. tesisinin genişletilmesine karşı yapılan protestolar sonucu, yerel hüBölgede, önemli petrol ve kömür kümet projeyi durdurduğunu açıkvarlıklarının bulunduğu tahmin ladı. Ningbo kentinde birkaç günden ediliyor. bu yana süren ve binlerce kişinin Şirketin, yeni fırsatlar ve yatıkatıldığı protestolarda halk, petrorımlar için kasasında halen 1 kimya tesisinin ‘çevreye ciddi dümilyar dolar nakit bulunuyor. zeyde zarar verdiği ve insan sağBunu Ortadoğu ve Afrika’da delığını tehdit ettiği’ gerekçesiyle ğerlendirmeyi planlayan Genel yürüyüşler düzenliyordu. PetroEnergy, varlıklarını çeşitlendirme kimya tesisinde yapılması planpolitikası çerçevesinde Afrika’dalanan proje ile senelik 1.2 milyon ki keşif lisansı fırsatlarını değerton ‘etilen’ ve 15 milyon ton ‘ralendiriyor. Şirket, şimdiye kadar fine petrol’ üretilmesi planlaMalta, Fildişi Sahilleri ve son olarak nıyordu. Proje için yaklaşık 16 da Somaliland’de keşif lisansları aldı. milyar TL bütçe ayrılmıştı. Özel sektörün gelişimine imkân sağlıyor Dünya Bankası yakın tarihte yayımladığı raporda, çevre bölgelerdeki karışıklıklara rağmen Somaliland’de son on yılda sağlanabilen istikrar ve güvenlik ortamının canlı bir özel sektör yapılanmasının gelişimine imkân verdiğini belirtiyor. Somaliland, 1980’lerdeki iç savaşın ardından 1991’de Somaliland Cumhuriyeti adıyla bağımsızlığını ilan etti. Somaliland şu anda hiçbir ülke tarafından tanınmıyor. Kredi kartı borcu kapatılır AŞ ? Kredi kartı borçlularının içerisinde bulunduğu zorluktan faydalanan, finansal hizmet vermek için hiçbir yasal zemini olmayan şirketler, kart sahiplerine olmadık vaatlerde bulunuyor. Ekonomi Servisi Kredi kartı sahiplerinin çaresizliklerinden faydalanan bu şirketler, borca 36 aya kadar taksit yapıyor, talep edilirse kapıya kadar özel kurye bile gönderiyor ama kendi adreslerini sır gibi saklıyor. Finansal hizmet vermek için hiçbir yasal zemini olmayan şirketlere dikkat etmek gerekiyor. Sayıları hızla artan bu şirketlerin büyük bir kısmı kredi kartı sahiplerine internet üzerinden ulaşıyor. Kredi kartı sahiplerinin borçlarını kapattıktan sonra üzerine kendi komisyonlarını da ekleyerek, aynı kredi kartına bir ürün satılmış gibi borcu yeniden 1236 ay arası bir vadeyle taksitlendiriyor ve yüzde 1620’ye varan faizler uyguluyorlar. Kredi kartının limitinin borca eklenen komisyon giderini de karşılaması durumunda, limitin üzerindeki farkı elden ödeme yoluyla tahsil edip, geri kalan borcu yine aynı kredi kartına taksitlendiriyor. Kartın limitinin yeterli gelmemesi durumunda da elden ödeme yöntemi devreye giriyor. DH Danışmanlık adı altında çalışan şirket, internet sitesi üzerinden, 36 aya kadar kart taksitlendirme yaptıkları vaadinde bulunuyor. GT Danışmanlık adı altında faaliyet gösteren başka bir şirket de “Vade farkı tutarı kadar limitiniz olduğu takdirde bir veya daha fazla kredi kartınıza ait borcunuzu taksitlendirebiliriz” vaadiyle kart borçlularına umut dağıtıyor. Savaşlardan çıkmış ve imparatorluğun bütün enkazını devralmış, başta Mustafa Kemal olmak üzere Cumhuriyeti kuran kadro kalkınma davasına sahipti. Bunu bir uygarlık meselesi haline getirmişlerdi. Milli mücadele bir anlamda kalkınma ile çağdaşlaşmayı sağlama mücadelesi idi. Cumhuriyetin kurucuları son yüz yıldır savaşmış ve barışın zevkine varamamış halkın çocuklarının büyümesini ve yetişkinlerin huzurlu yaşamasını uygarlık mücadelesinin başarılmasında görüyorlardı. Bu mücadele döneminde gelir kaynakları kıttır. Uluslararası serbest piyasanın etkisindeki Cumhuriyet sürekli dış açık vermektedir. Ekonomi henüz gelişmediğinden dış açık ciddi bir sorundur. Gümrük ve dış ticaretle ilgili Lozan’da kabul edilmiş birçok sınırlama ancak 1929’da kalkabilmiştir. Ekonomik kurum ve kuruluşları, kendine özgü parası yoktur. Mali mevzuatı oluşmamıştır. Anadolu oldukça tenhadır. Bunlar yoktu, ama Cumhuriyeti uygarlık davası olarak gören kadronun azmi, bilgisi, becerisi ve davalarına olan sarsılmaz inançları vardı. Bu da yeterdi ve yetti de... Bakın bu kadro neleri başardı: Aşar vergisi 1924’te kaldırıldı. Medeni Kanun, Borçlar Kanunu, İcraİflas Kanunu, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu (sağlam maliye anlayışını sağlayacak çok önemli temel bir kanundur) gibi ticareti yakından ilgilendiren kanunlar çıkarıldı. Şehirleşmeye önem verildi. Ekonominin toplumu geliştirici işlevinin kentlerin kurulmasından geçtiği Cumhuriyet Dönemindeki Ekonomik Zorluklar inancıyla hareket edildi. Cumhuriyet vergi almaya başladı. 1924 yılından itibaren bütçe sistemine geçildi. Kaynakların kıt olmasına rağmen hiçbir zaman bütçe açıkları (1924 ve 1925’te bütçe açıkla kapanmıştır) borçlanmayla finanse edilmedi. İlk denk bütçe 1927’de yapılmıştır. Meşrutiyet dönemindeki gibi ek ödenek ve olağanüstü ödenek kullanıp harcamaları artırma yolu tamamen kapanmıştır. Bütçenin denk bağlanabilmesi için mali tekeller olan tütün, tuz, şeker, petrol, kibrit, alkollü içki, PTT gibi kuruluşlar önemli gelir kaynağı olarak kullanılmıştır. Savaşın paranın değerini yok eden bir durum olduğunu bilen Cumhuriyet kadrosu paranın değerini kaybetmemesini bir kutsal hedef yapmıştır. Merkez Bankası 1930’da kurulabildi. Ancak bankanın altın rezervi yoktu. Dünya kibrit kralı İvar Kreuger’in Türkiye’ye 25 yıl vadeli 10 milyon dolar kredi açmasıyla bu sorun aşıldı. Cumhuriyet daha filizken 1929’daki dünya ekonomik buhranının etkisinde kaldı. Bu buhran nedeniyle 1930’lu yıllarda vergilerde artırım yapılmış ve iktisadi buhran vergisi çıkartılmıştır. Cumhuriyet döneminde hiç dış borçlanma yapılmamıştır. İlk iç borçlanma Ergani istikrazıdır. Halktan 12 milyon lira borçlanma yapılmış ve bu para FevzipaşaDiyarbakır Demiryolu yapımında kullanılmıştır. İkinci borçlanma tutarı 30 milyon liradır. Bu para da SivasErzurum Demiyolu’nda harcanmıştır. Savaşlardan yeni çıkılmış herkes yorgun... Elde avuçta bir şey yok... Lozan’ın sınırlamaları var... Düyunu Umumiye baş belası... Osmanlı Bankası paranın imtiyazına sahip; burnundan kıl aldırmıyor... Ekonominin altyapısı yok... Bütün bu zorluklara rağmen Türk ekonomisi Cumhuriyet döneminde ortalama yüzde 7.4 büyüyor. Ne muhteşem! Bize böyle bir ülke bırakmak için mücadele vermiş Atatürk’e ve uygarlık sevdalısı kadroya dil uzatanlara yazıklar olsun... Bor için yasa değiştiriliyor Ekonomi Servisi Aranması ve işletilmesi devlet eliyle yapılan bor tuzları, uranyum ve toryum madenlerinin üretimi ve zenginleştirilmesi, ürünün mülkiyeti ruhsat sahibinde kalmak üzere üçüncü şahıslara gördürülebilecek. Meclis Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabii Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu’nda 31 Ekim’de Bor Tuzları, Trona ve Asfaltit Madenleri ile Nükleer Enerji Hammaddelerinin İşletilmesini, Linyit ve Demir Sahalarının Bazılarının İadesini Düzenleyen Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı görüşülecek. Tasarıyla, Bor Tuzları, Trona ve Asfaltit Madenleri ile Nükleer Enerji Hammaddelerinin İşletilmesini, Linyit ve Demir Sahalarının Bazılarının İadesini Düzenleyen Kanun’un 2. maddesine bir fıkra ekleniyor. C MY B