Katalog

21 MAYIS 2011 CUMARTES CUMHUR YET SAYFA HABERLER Fotoğraflar: AA 7 BARAJ ÇÖKTÜ, END ŞE ARTTI ki kişi toprağa verildi Kütahya’daki depremde yaşamını yitiren Hüseyin Oran ve Halil Yıldırım’ın cenazeleri toprağa verildi. Elektriğin verilemediği bölgede yurttaşlar kendilerine yardım ulaşmadığını belirtirken, geceyi sokakta geçirdi. Deprem nedeniyle Dumlupınar Üniversitesi’ne (DPÜ) bağlı Simav, Şaphane ve Pazarlar’daki fakülte ve meslek yüksekokullarda final sınavları ertelendi. Madende kırmızı alarm HAKAN D R K 5.9 büyüklüğündeki sarsıntının ardından geceyi sokakta geçiren yurttaşların tedirginliği sürüyor Artçı sarsıntı paniği... Ç ÇEK’E GÖRE DEPREM 5.7 H CRAN ÖZDAMAR Kütahya’ya 2 milyon lira deprem yardımı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), merkez üssü Kütahya’nın Simav ilçesi olan depremin ardından Kütahya Valiliği emrine 2 milyon lira acil yardım ödeneği gönderdi. Başbakanlık Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’ndan yapılan yazılı açıklamaya göre Kütahya’da meydana gelen deprem sonrası başkanlığın koordinasyonunda İstanbul, İzmir, Bursa, Afyon, Uşak ve Kütahya illerinden bölgeye toplam 343 arama kurtarma, sağlık ve Kızılay personeli, 50’si ambulans olmak üzere 83 araç ve 5 arama köpeği ulaştırıldı. Ayrıca Kızılay tarafından 2 bin 13 çadır, 10 bin battaniye, 1.5 litrelik pet şişelerde 2 bin 292 adet su, 2 seyyar mutfak, 3 S3 ocak, 5 seyyar ikram aracı, 279 koli meyve suyu, 228 koli muhtelif gıda, 500 adet sünger yatak gönderildi. Deprem nedeniyle Hüseyin Oran ve Halil Duman isimli vatandaşlar Kütahya’da yaşamını yitirdi. 27 kişilik ekip tarafından bölgede ön hasar tespit çalışmalarına başlandı, çevre illerden de destek amacıyla 15 personel daha gönderildi. Ayrıca İyileştirme Dairesi Başkanı’nın başkanlığında 3 inşaat mühendisinden oluşan bir ekip, ön hasar tespit çalışmalarını koordine etmek üzere bölgeye sevk edildi. Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Cemil Çiçek, düzenlediği basın toplantısında çevre illerden ekipleri de bölgeye sevk ettiklerini, Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu’nun bölgeye gittiğini bildirdi. Çiçek, siyanür barajıyla ilgili olarak deprem nedeniyle şu ana kadar herhangi bir tehlike tespit edilmediğini kaydetti. Çiçek’in açıklamasında, “Eksik bilgiler zaman zaman olabilir ama bize göre deprem 5.7 büyüklüğündedir” ifadesi dikkat çekti. SİMAV Kütahya’nın Simav ilçesinde önceki akşam saat 23.25’te meydana gelen ve iki kişinin yaşamını yitirmesine neden olan 5.9 büyüklüğündeki depremin ardından yurttaşlar yaraların sarılmasını bekliyor. Depremin hemen ardından çeşitli kentlerden gelen Kızılay, AKUT ve sivil kurtarma ekipleri, önceki gece boyunca çalışmalarını sürdürdü. Elektriğin verilemediği bölgede yurttaşlar kendilerine yardım ulaşmadığını belirtirken depremzedeleri ilk ziyaret eden eski CHP Genel Başkanı Deniz Baykal oldu. Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu da yetkililerden bilgi aldı. Evleri oturulamaz duruma gelen yurttaşlar, geceyi dışarıda geçirirken Kızılay tarafından Simav Belediye Parkı’nda çadır kent kuruldu. Ancak oturdukları konutların çevresinden ayrılmak istemeyen yurttaşlar, ev ve işyerlerinin hasar tespitlerinin yapılmasını bekliyor. Depremde evi yan yatan yurttaşlardan Alpay Özen, “Eşim çocukları uyutmak için diğer odadaydı. Sarsıntı başlayınca onların yanına giderken vitrinin altında kaldım. Kolumdan yaralandım. Sarsıntı bitince kızımı kucakladım ve ailemi de alıp dışarı çıktım. Bütün geceyi dışarıda geçirdik. Şimdiye dek de bize gelip neyiniz var diyen olmadı. Bekliyoruz. Birkaç siyasi gelip kameralara konuştu. Dönüp yüzümüze bile bakmadılar” dedi. Otopark sahibi Halil Kamil Top, ilçede sürekli deprem olduğunu ancak önceki akşam yaşadıklarının diğerlerinden farklı boyutu bulunduğunu söyledi. Top, “Ailemi de alıp geceyi sokakta arabamızda geçirdik. Yarım saat sonra işyerine geldiğimde de iki aracın pelte çıktığını gördüm. Şimdi bekliyorum. Eşim ve üç çocuğumu Kütahya’da akrabalarımın yanına gönderdim” diye konuştu. Depremde işyeri kullanılamaz hale gelen Halil Gündüz de eşi ve çocuklarını Kütahya’daki akrabalarının yanına gönderenlerden. “İşyerimde hasar çok büyük. Mobilyacıyım. Eşyalar kullanılamaz duruma geldi. Depremde çok sayıda LCD televizyon yerinden düşmüş. Hasarın belirlenmesi için bekliyorum. Ama asıl olan depremin şokunu hâlâ atlamadım” dedi. Parkta bekleyen 73 yaşındaki Huriye Tabak da önceki gece boyunca dışarıda beklediklerini, sabah saatlerinde çorba içebildiklerini, bunun dışında kimsenin kendilerine ulaşmadığını söyledi. Evlere girmelerine izin verilmediğini, konutlarının kullanılamaz durumda olduğunu kaydeden Tabak, “Açıkta kaldık. Devlet büyüklerimizin yardımını bekliyoruz” diye konuştu. Bu arada ülkenin değişik yerlerinden gelen çadır üreticileri, içinde 8 kişinin kalabileceği çadırları 200 ile 250 lira arasında sattılar. BOĞAZ Ç ÜN VERS TES KAND LL RASATHANES DEPREM ARAŞTIRMA ENST TÜSÜ’NDEN UYARI ‘Şimdilik evlere girmeyin’ İstanbul Haber Servisi Kütahya’da önceki gece meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki depremin ardından 12 saat içinde 500’e yakın artçı sarsıntı kaydedildi. Uzmanlar artçıların şiddetini azaltarak birkaç gün daha süreceğini belirtirken Kandilli Rasathanesi Müdürü Prof. Dr. Mustafa Erdik, Kütahyalılara “tedbirli olmaları ve evlerine girmemeleri” uyarısında bulundu. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Mustafa Erdik ve Müdür Yardımcısı Doç. Dr. Nurcan Meral Özel, önceki gece 23.15’te meydana gelen KütahyaSimav depremi hakkında bilgilendirme toplantısı düzenledi. Erdik, depremin Kuzey Anadolu fay hattıyla doğrudan bir ilişkisi bulunmadığını, İstanbul’da beklenen olası depremi tetiklemesinin söz konusu olamayacağını vurguladı. arasında değiştiğini kaydeden Erdik, “Artçı şoklar azalarak devam edecek. Bir iki tane 34 büyüklüğünde artçı şokların olması da çok normal” dedi. Erdik, depremin bölgede son yüzyılda gerçekleşen en büyük sarsıntı olduğunu vurgulayarak “Simav 1. derece deprem bölgesi. Burada depremin büyüklüğü 9’a kadar çıkabilir” diye konuştu. Erdik, Marmara ve Ege Bölgesi’nde de hissedilen depremin İstanbul’daki etkisinin 23 büyüklüğünde olduğunu tahmin ettiklerini kaydetti. Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Ulusal Deprem İzleme Merkezi tarafından sürekli güncellenen “Türkiye ve yakın çevresindeki son depremler” listesinde önceki gece meydana gelen depremden 16 dakika önce 3.8 büyüklüğünde öncü olarak nitelendirilebilecek bir sarsıntının olduğu belirlendi. İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, bölgedeki artçı sarsıntıların birkaç gün daha şiddetini azaltarak süreceğini söyledi. İstanbul Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Oğuz Gündoğdu, depremin tetikleyici yapıda olmadığını söyledi. KÜTAHYA Simav’da meydana gelen 5.9 büyüklüğündeki deprem, siyanür barajının çöktüğü bölgede yaşanan endişeyi daha da artırdı. Eti Gümüş Madeni çevresinde yaşayan köylüler, geceyi dışarıda geçirirken güçlendirme çalışması yapılan ve siyanürlü suyu tutan son setin depremle birlikte yıkılacağı korkusu yaşadı. Maden bölgesine yakın bir köy olan Kızılcakaya’nın muhtarı Süleyman Kutlu, depremi şiddetli biçimde hissettiklerini kaydetti. “Zaten kırmızı alarmdaydık” diyen Kutlu, “Depremin ardından kırmızı alarmdan, çok kırmızı alarma geçtik. Tedirginliğimiz çok daha arttı” diye konuştu. Olasılıkları değerlendiren jeoloji mühendisi Tahir Öngür, zaten içindeki setin yıkılmasının barajdan su sızdığının göstergesi olduğunu kaydetti. Simav’daki depremin orta şiddette, kısa süreli ve “sığ” olduğunu kaydeden Öngür, şunları söyledi: “Daha uzun süren veya daha şiddetli ya da daha derinde bir deprem olursa, barajda çökme riski çok daha artar. Toprak dolgu yapılan barajların gözeneklerinde su vardır. Deprem sırasında gözeneklerin içindeki titreşimden ötürü gözenek basıncı artar ve setlerin direnci azalır. Dolayısıyla bu tür dolgular göçebilir. Deprem sırasında bu çamurun gözeneklerindeki basınç da artar. Çamur dalgalanmaya başlar ve barajdaki seti aşabilir. Aşarken de kazıyarak seti göçertebilir. Şili’de bunun örnekleri yaşandı.” PROF. DR. NAC GÖRÜR: Bakan Cemil Çiçek’e göre 5.7 Deprem, sızıntı riskini arttırdı İstanbul Haber Servisi İTÜ Maden Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Naci Görür, depremin Kütayha Eti Gümüş Madeni İşletmesi’nin setleri çöken siyanür havuzuna 8090 km uzaklıkta gerçekleştiğini ve bu mesafenin çok da uzak olmadığını söyledi. Barajın zaten sorunlu olduğuna dikkat çeken Görür, depremin barajda gözle görülmeyecek kırıklar ve göçükler yaratmış olabileceğini vurgulayarak “Deprem sızıntı riskini arttırdı. Greenpeace Akdeniz Yetkililer su ve Kampanya Sorumlusu topraktan tekBanu Dökmecibaşı ise rar örnek aladepremin siyanür barak siyanür rajının setlerinde yeni analizi yapmalıbir çökme ve sızıntı lar” dedi. Artçı riski yarattığına dikkat sarsıntıların siyaçekerek, “İnsanların nür barajındaki sağlığını hiçe sayarak sızıntıyı olumsuz oluşturulan, tehlikeli yönde etkileceğikimyasal madde kullani belirten Görür, nan ve üreten bu gibi “Barajın deptesisler, sağlıklı bir orrem nedeniyle tamda yaşama hakkıaldığı yaralar mızı ihlal ediyor. Olagöz önüne alığan çalışmaları sıranıp yapısal olasında oluşturdukları rak güçlendirilriskin dışında doğal meli. Mikro ölafetler karşısındaki çekte analiz yagüvenilmezlikleri çevre pılıp yapının ve insan sağlığı için röntgeni çekiltehdit oluşturuyor. Kümeli. Zaten şaitahya’daki insanlar 25 beli bir yapı. yıldır siyanür tehlikesi Yöneticilerin ile yaşıyor. Bu duruma ‘risk yok’ diye bir an önce son verilaçıklama yapmeli ve tesis üretime ması çok tehlikapatılmalıdır” dedi. keli. Havuza bakıp sızıntı olmadığını nasıl hemen anladılar. Derinlemesine bir inceleme şart” yorumunu yaptı. ‘Binalar depreme dayanıklı değildi’ TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası, depremle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “1999 yılında meydana gelen KocaeliGölcük ve Düzce depremlerinin üzerinde 12 yıl geçmesine rağmen vatandaşlarımızın yaşanan o travmayı atlatamadığı ve binalarına güvenemediği ortadadır. Yapı denetimi, kamu denetiminden çıkarılarak özel sektöre devredildi. Yapı denetim alanı eskisinden daha da denetimsiz bir hale getirildi. 1999 depreminden sonra birtakım zorunlu düzenlemeler getirilmiş olsa da binaların depreme karşı dayanıklı olarak inşa edildiklerini söylemek zordur” görüşünü dile getirdi. Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, deprem nedeniyle esnafın vergi ve SSK prim borçlarının ertelenmesi gerektiğini söyledi. ‘Tesisi kapatın’ Kılıçdaroğlu’ndan ziyaret Simav’daki depremin ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, çadır kentte kalan yurttaşları ziyaret etti. Yurttaşların alkışlarıyla çadır kenti gezen Kılıçdaroğlu, depremi Güre’de hissettiğini belirterek “Merkez üssünün Simav olduğunu öğrendim. 2 can kaybı olduğu için üzüntülüyüz. Yaralılara geçmiş olsun diyorum. Ölen yurttaşlarımızın da ailelerine başsağlığı diliyorum. Hastaneyi ziyaret ettim. Kızılay’ın olaya müdahil olması, çadır kurması güzel ama yetersiz olduğu söyleniyor.Kızılay yetkilileriyle görüşeceğim” dedi. Kılıçdaroğlu, çadır kentte dolaşırken yurttaşların “cevval başbakan” sloganlarıyla karşılaştı. DSP ve DP liderleri de çadır kenti ziyaret etti. (Fotoğraf:AA) rtçı şoklar devam edecek’ 200 kadar hasarlı bina olabileceği ve can kaybının 10’un altında kalacağı tahmininde bulunduklarını dile getiren Erdik, depremin aslında hasar yaratacak büyüklükte olmadığını belirtti. Deprem sonrası meydana gelen artçı şokların 4.62 büyüklüğü ‘A Dün meydana gelen Kütahya’daki 5.9’luk depremin ardından siyanür barajındaki tehlike korkutuyor ‘Çatlaklar büyürse tehlike artar’ MUSTAFA ÇAKIR ANKARA Kütahya’daki 5.9’luk deprem ile artçı sarsıntılar Eti Gümüş AŞ’ye ait siyanür barajındaki tehlikeyi de arttırırken gelişmeleri yakından takip eden Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Murat Taşdemir, “Barajın altında sızdırmazlık önlemi yok. Depremle altta çatlakların oluştuğunu ve sızıntının arttığını düşünüyoruz. Sızmaması süpriz olur” dedi. Taşdemir, siyanürün tarım ürünleri ile ülke geneline yayılacağına da dikkat çekti. Çevre Mühendisleri Odası Başkanı Murat Taşdemir, Kütahya’nın deprem bölgesi olduğunu, kendilerinin de “her an deprem olabileceği” konusunda uyarılarda bulunduklarını anımsattı. “Deprem barajdaki çökmenin olduğu tarihlere denk gelseydi boyutları çok daha büyük felaketlere neden olurdu” diyen Taşdemir, barajın 4.5 km ötesinde tespit ettikleri siyanür sızıntısının, depremle daha da artacağını tahmin ettiklerini söyledi. Siyanür sızıntısı olduğunun herkes tarafından kabul edil diğine dikkat çeken Taşdemir, “Bu tür sallantılar havuzların altındaki kil tabakasını yırtmış olabilir. Çünkü 1987 yılında yapılan bu havuzların altında sızdırmazlık önlemi yok. Toprak var. Altta çatlakların olduğunu düşünüyoruz. Siyanürün sızmaması süpriz olur” dedi. Çökme sonrasında çevredeki kaynaklardan su içilmesinin engellenmediğine işaret eden Taşdemir, “Çok yakın zamanda arsenik, kurşun, çinko gibi ağır metalleri bebeklerin kakalarında, annelerin sütünde gö receğiz. Çok kısa zamanda etkileri ortaya çıkacak. Bu kazanın eserlerini göreceğiz. Çok tehlikeli. Benim 4.5 yaşında oğlum var. Bu suyu ona kesinlikle içirmem” diye konuştu. ‘Çatlaklar zamanla büyür’ Jeoloji Mühendisleri Odası Başkanı Dündar Çağlan da, depremin etkisiyle atık barajındaki son sette gözle görülemeyen çatlaklar oluşabileceğine dikkat çekerek, şunları kaydetti: “Oluşabilecek bu küçük çatlaklar içerisinden zamanla su akışı başla yacak ve bu çatlaklar gittikçe büyüyerek borulanma dediğimiz olay gerçekleşecektir. Bu süreç son sete de olumsuz etki yapacaktır. Bir numaralı havuzun seti yıkılmasından sonra şu anda daha fazla yük taşımaktadır. Yöre halkı son 3 yıldır set içerisinde sızıntılar olduğunu belirtmektedir. Eğer bu durum doğruysa, zaten set içerisinde var olan çatlakların ve su sızıntılarının olduğu kanalcıklar/zayıf zonlar depremin etkisiyle daha da büyüyecek.” İzmir Bergama, Eşme, Sivrihisar Havran Küçükdere Elele Hareketi, Kütahya’da yaşanan kazanın ardından Çevre ve Orman Bakanı Veysel Eroğlu ile Kütahya Valisi’ne istifa çağrısı yaptı. Hareket üyeleri, siyanürlü yöntemle işletilen tüm madenlerin kapatılmasını da istedi. C MY B C MY B ‘Siyanür barajları kaldırılsın’