Katalog

SAYFA 14 YAHYA ARIKAN eposta: [email protected] Gemicilikte Yeni Vergi Ayrıcalığı zun süredir, kamuya olan borçların yeniden yapılandırılması ile vergi ve sosyal güvenlik primlerine ilişkin kısmi af getiren “torba kanun” tasarısını takip ediyoruz. 2008 ve 2009 yıllarından gelen krizin etkisiyle finansal yapıları bozulan ve ödeme güçlüğü içine giren işletmeleri rahatlatma amacı taşıyan “torba kanun”un borç yapılandırması, matrah arttırımı, stok beyanı ve bilanço düzeltimine ilişkin hükümlerinin tüm işletmeler açısından son derece faydalı olduğunu düşünüyoruz. Ancak kanun tasarısı ne yazık ki sadece bu düzenlemeler ile yetinmemiş ve “torba” adeta “çuval” niteliğine bürünerek yaklaşık 70 adet kanun ve kanun hükmünde kararnamede değişiklik yapmayı öngörmüştür. Bu düzenlemeler arasında, gemici(k)lik sektörüne sağlanan bazı vergi avantajları oldukça dikkat çekicidir. 2002 yılından beri gemicilik sektörüne özel vergi avantajları sağlandığı ortadadır. Üç tarafı denizlerle çevrili olan ülkemizde bu sektörün desteklenmesi doğaldır. Ancak bu desteklerin ne yazık ki belli bir adrese yönelik olduğu görülmektedir. Son dönemde gemicilik sektörüne sağlanan vergi avantajlarını şöyle sıralayabiliriz. 1. Türk Uluslararası Gemi Sicili’ne kayıtlı gemilerin işletilmesi ve devrinden elde edilen kazançlar üzerinden gelir veya kurumlar vergisi ödenmemektedir. 2. Bu gemilerde çalışan gemi adamlarının ücretleri gelir vergisine tabi değildir. 3. Gemilere yapılan akaryakıt teslimleri özel tüketim vergisine tabi değildir. Bu ve benzeri teşvikler tüm gemicilik sektörüne sağlanan ve hiç kimsenin doğruluğunu tartışmadığı desteklerdir. Ancak “torba kanun” da yer verilen destekler ise adresi belli destekler olarak karşımıza çıkmaktadır. Şöyle ki; “Torba kanun” tasarısının 17. maddesinde, gemicilik sektöründe faaliyet gösteren firmalara, yatırım indirimi nedeniyle düzenlenen vergi inceleme raporların yürürlükten kaldırılacağı, yapılan tarhiyatların yok sayılacağı, bu sebeple yeni bir vergi tarhiyatı yapılamayacağı, ancak, yapılan tarhiyatlar sonucunda vergi tahsil edilmiş ise bu vergilerin iade edilmeyeceği ifade ediliyor. Geçen yıllarda vergi inceleme birimlerinde gemicilik sektörü incelenmiş ve bunun sonucunda, gemi imalatında kullanılan girdiler için yatırım indiriminden faydalanılamayacağı belirtilerek vergi tarhiyatları yapılmıştır. Bu tarhiyatlar, Çöpten elektrik üretti İnşaat mühendisi Ömer Salman, 8 yıl önce Kemerburgaz’da kurduğu TÜBİTAK destekli merkezde tehlikeli – tehlikesiz tüm atıkları gazlaştırarak çöpten elektrik üretmeyi başardı. EKONOMİ CUMHURİYET 9 ŞUBAT 2011 ÇARŞAMBA U yatırım indirimi düzenlemeleri incelendiğinde doğrudur. Konuyu çok ayrıntıya girmeden kısaca özetleyelim. Yatırım indirimi düzenlemeleri ile sabit kıymet alımları desteklenmekteydi. Örneğin fabrikasına bir makine alan işletme bu makinenin bedelini belli oranlar çerçevesinde vergi matrahından düşebilmekteydi. Yine gemi ile taşımacılık yapan bir firma satın aldığı gemi için yatırım indiriminden faydalanabilmekteydi. Bunlarda herhangi bir sorun yoktu. Ancak makine üreten bir firma bu makinelerin üretiminde kullandığı motorları alırken yatırım indiriminden faydalanamamaktaydı. Çünkü burada kullanılan motorlar nihai sabit kıymet değil ara malı niteliğindeki sabit kıymetlerdi. Aynı şekilde, gemi üretiminde kullanılan motorlar için de yatırım indiriminden faydalanılamazdı. İşte bu sebeplerle gemicilik sektörüne yönelik yürütülen vergi incelemelerinde gemi üretiminde kullanılan ara malları için yatırım indiriminden faydalanılamayacağı gerekçesiyle gelir, kurumlar ve katma değer vergisi tarhiyatları yapılmıştı. Yapılan bu tarhiyatların tamamı “torba kanun” ile ortadan kaldırılmaktadır. Ancak, bu tarhiyatları kabul edip vergilerini ödeyen mükelleflere vergileri iade edilmemektedir. Burada akıllara bu tarhiyatlar üzerine vergilerini ödemeyen firmaların hangi firmalar olduğu, bu düzenlemenin bunları rahatlatmak amacıyla mı yapıldığı soruları gelmektedir. Eğer yapılan tarhiyatlar yanlışsa vergisel ödevlerini zamanında yerine getiren firmalara ödedikleri vergiler neden iade edilmemektedir? Ayrıca, yine “torba kanun” ile (Kanun’un 73. maddesi ile) Katma Değer Vergisi Kanunu’nda değişiklik yapılarak yatırım teşvik belgesi olmayan gemicilere imalat faaliyetinde kullandıkları makine ve teçhizatları katma değer vergisi ödemeden temin etme imkânı sağlanmaktadır. Yapılan bu düzenleme de aslında geçmişte vergi incelemeleri ile yapılan tarhiyatların doğru olduğunu ortaya koymaktadır. Böyle bir düzenlemenin olmadığı dönemlerde yapılan tarhiyatlar neden ortadan kaldırılmaktadır ya da yapılan tarhiyatlar yanlışsa Katma Değer Vergisi Kanunu’nda böyle bir düzenleme yapmaya neden ihtiyaç duyulmuştur. Neresinden bakarsan bakalım, yapılan düzenleme anayasanın eşitlik ilkesine aykırı özel bir düzenlemedir. Umarım ben yanılıyorumdur, umarım bu düzenleme tüm sektörün ihtiyaç duyduğu bir düzenlemedir, umarım bu düzenlemenin belli bir adresi yoktur… 8 yıl önce Ekolojik Enerji AŞ’yi kuran Ömer Salman hem AB tarafından onaylanan çevreye en az zararlı bertaraf yöntemi olan “gazlaştırma teknolojisi”ni yaşama geçirdi hem de bundan enerji elde etti. Şimdi hedefi Çorlu’da entegre atık yönetim tesisi kurmak. ETKİM ve İZAYDAŞ’tan sonra, atık bertaraf lisansına sahip Türkiye’nin entegre ilk ve tek özel sektör firması olan Ekolojik Enerji AŞ’yi 8 yıl önce kuran inşaat mühendisi işadamı Ömer Salman, TÜBİTAK ile el ele vererek dünyada uygulaması başarılamamış bir yöntemi hayata geçirdi. “Yakma” yöntemine başvurmadan, atıkları gazlaştırarak bertaraf etme yöntemine imza atan Salman, bundan enerji elde etmeyi de başardı. Atık bertarafında yasal limitin de altında olan emisyonları ile Avrupa Birliği Bütünleşik Kirlilik Önleme ve Kontrol Yönetmeliği’nde “Mevcut En İyi Tekniği” uygulayan bir şirket olmayı başardıklarını söyleyen Salman, bu başarı öyküsünü şu sözlerle anlattı: “Kemerburgaz çöp sahasının rehabilitasyonunu yaparken ‘atık’ konusunun ciddi bir sorun olduğunu görüp, çözüm üretebilir miyiz düşüncesiyle atık bertarafına yatırımlarımızı kaydırdık. İncelediğimiz uygulamalarda atıklar bertaraf ediyordu ama her ne kadar oranı düşürülse de, yine de çevreye zarar veriliyordu. Biz atık bertarafında neden teknoloji geliştirmeyelim dedik ve ArGe çalışmalarına başladık. ‘Yakma’ yönteminden çok daha ileri bir teknoloji olan ‘gazlaştırma prose P TÜRKİYE YILDA 20 MİLYON TON ATIK ÜRETİYOR TÜİK tarafından 2004 yılında hazırlanan envantere göre, Türkiye’de imalat sanayiinden yılda 20 milyon tonun üzerinde atık üretiliyor. Bu atıkların içerisinde yaklaşık 1.2 milyon ton civarında tehlikeli atık bulunuyor. Bir bireyin ise günde ortalama 1.1 kg. atık ürettiği hesaplanıyor. Gazlaştırma teknolojisi nedir? Biyokütle ve evsel katı atıkların ve endüstriyel (tehlikeli / tehlikesiz) atıkların gazlaştırma yöntemi ile bertarafı ve enerji geri kazanımı konusunda çalışmalarda bulunan Ekolojik Enerji 4 Temmuz 2007 tarihinde TC Çevre ve Orman Bakanlığı’ndan işletme lisansı alarak faaliyete geçmiştir. Gazlaştırma yöntemi homojen tipteki atıklar için eskiden beri bilinen ve uygulanan bir yöntemdir. Ekolojik Enerji bu prosesi birçok atık grubunu bir araya getirip belli bir mönü ile homojen hale getirmektedir. Dünyadaki uygulamalardan farkı buradadır. Gazlaştırma, gaz temizleme ve elektrik üretimi ile ilgili tüm proses parametrelerini izlemek ve kontrol etmek amacıyla işletme binasındaki proses kontrol odasında Windows XP işletim sistemi üzerinden çalışan Citect SCADA programı kullanılmaktadır. PLC kontrol sistemine bağlı olan bütün giriş ve çıkışlar Citect SCADA programında görüntülenmekte ve kontrol edilebilmektedir. Gazlaşma prosesi ile elde edilen yapay gazın bileşimi işletmede mevcut gaz kromotografisi ile online yapılabilmektedir. si’yle her türlü atığı bertaraf ederken aynı zamanda da bertaraf edilen atıkları enerjiye dönüştürmeyi başardık.” ürkiye’nin ilk entegre atık tesisini Çorlu’da kuracak Ekolojik Enerji olarak, Türkiye’nin önde gelen 1000’e yakın endüstri firmasının atıklarını bertaraf ettiklerini söyleyen Ömer Salman, Türkiye’nin ilk entegre atık yönetim tesisinin startını mart ayında Çorlu’da vereceklerini belirtti. Ekolojik Enerji AŞ tarafından yapılacak ve ülke ekonomisine kat T kıda bulunacak tesis, Çevre ve Orman Bakanlığı’nın, 2012 yılına kadar Türkiye’nin 7 bölgesinde “Entegre Atık Yönetim Tesisleri”nin devreye alınmasına ilişkin olarak 2008 yılında yayınladığı Atık Yönetim Eylem Planı’nın ilk uygulaması olacak. apasite 30 bin tondan, 800 bin tona çıkacak Tesislerinde 2010 yılında 20 bin tonun üzerinde atığı bertaraf ettiklerini belirten Salman, “Kemerburgaz tesisinde 400 farklı gruptan endüstriyel ve evsel atık kabulünü geri kazanım amaçlı ya K Borçlu BağKur’luya af piyangosu Sayılı Kanuna göre, 1479 ve 2926 sayılı kanunların tanımladığı BağKur sigortalılığı tescil edildiği halde, 30.04.2008 itibarıyla beş yılı aşan süreye ilişkin prim borcu olanların, 14 Ocak 2009’u takip eden ay başından itibaren 6 ay içinde (03.08.2009) prim borcunu ödememeleri halinde sigortalılıkları durdurulmuştu. Sigortalılıkları geçici 17’nci madde gereğince durdurulanlardan, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi çalışmaları 30.4.2008’den sonra da kesintisiz devam edenlerin sigortalılıkları 01.05.2008’den itibaren yeniden başlatılmıştı. Sigortalılıkları durdurulan sigortalı veya bunların hak sahiplerinin kuruma müracaat ederek prim borcunu ödemek istemeleri halinde Kurum, müracaat tarihindeki 5510 Sayılı Kanun’un 80’inci maddesinin ikinci fıkrasına göre belirlenecek prime esas kazanç tutarı üzerinden hesaplanacak borç tutarının ödenmesi halinde, sigortalılık süreleri kazanılmış olmaktadır. Anlaşılacak dille; beş yıldan fazla BağKur prim borcu olanlar torba kanunda yer alan SGK prim affından yararlanabilecekler. Buna göre; BağKur sigortalılarından mülga 1479 sayılı BağKur Kanunu ve mülga 2926 sayılı Tarım BağKur Kanunu’na göre pabiliyoruz. Çorlu’daki tesis devreye girdikten sonra Ekolojik Enerji AŞ’nin bertaraf kapasitesi yılda 800 bin tona çıkacak. Mart ayında temelini atacağımız Çorlu tesisimizde yılda 300 bin ton endüstriyel katı atık, 120 bin ton tehlikeli atık, 25 bin ton kablo atığı, 5 bin ton elektrik ve elektronik atık, 100 bin ton arıtma çamuru, 5 bin ton tıbbi atık, 20 bin ton madeni atık yağları, 5 bin ton bitkisel atık yağları, 250 bin ton kullanılmış lastik atıkları, bin ton akü ve pil atıkları, 30 bin ton inşaat, asfalt ve yıkıntı atıklarını bertaraf edebileceğiz” diye konuştu. 5510 tescilleri yapıldığı halde prim borçları nedeniyle ilgili kanunları uyarınca sigortalılık süreleri durdurulmuş ve bu sigortalılık süreleri bu Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla ihya edilmemiş olanların kendileri veya hak sahipleri yeniden yapılandırma kapsamına alındı. Bu sigortalılık sürelerinin ihyası amacıyla 5510 sayılı Kanun’un geçici 17’nci maddesinin ikinci fıkrasına istinaden “Torba Kanun’un yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar yapacak yazılı müracaatla”, durdurulan bu sigortalılık süreleri için ödenecek prim tutarı, sigortalılık süreleri durdurulmamış gibi değerlendirilecek. Ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için ise TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanma talep edilebiliyor. Bu Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacakların tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Bu şekilde hesaplanan prim borç tutarının tamamı bu kanunun yayımlandığı tarihi izleyen beşinci ayın sonuna kadar ödendiği takdirde, bu süreler sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Girişimci olmak isteyen kadınlara yeni fırsat Goldman Sachs ve Özyeğin Üniversitesi işbirliği ile‘Kadın Girişimci Sertifika Programı’nın 2. yıl başvuruları başladı ‘10.000 Kadın Girişimci Sertifika Programı’nın 2. yıl başvuruları başladı. Son başvuru tarihi 28 Şubat 2011. Kadın girişimcilere destek olmak amacıyla Goldman Sachs tarafından dünya çapında 22 ülkede yürütülen ve Türkiye’de Özyeğin Üniversitesi tarafından hayata geçirilen ‘10.000 Kadın Girişimci Sertifika Programı‘ ikinci defa kadın girişimcilere kapılarını açıyor. Türkiye’de 2011 yılı içinde toplam 135 kadınının ücretsiz eğitim göreceği programdan yararlanmak isteyen kadın girişimcilerin Şubat 2011 sonuna kadar 10 bin kadın adresinden başvurularını yapmaları gerekiyor. Programa, ekonomik büyüme potansiyeli yüksek bir işe veya iş fikrine sahip olan, ancak gerekli eğitimleri maddi koşulları nedeniyle alamamış bütün kadın girişimciler başvurabilecek. Program kapsamında 3 aya yayılmış bir süre içe Tarım Kulübü Dergisi yayın hayatına başladı Kendilerini Genç Girişimci Gazeteciler olarak adlandıran 3 gencin çıkardığı dergi, tarıma sosyoekonomik bir pencereden bakıyor. Türkiye’nin ilk ulusal sosyoekonomik tarım dergisi Tarım Kulübü ilk sayısı ile 1 Şubat 2010 günü yayın hayatına başladı. Nihai tüketiciye yönelik bir yayın olan Tarım Kulübü ilk sayısına özel 10 bin baskı yaptı. İlk sayıda bankaların çiftçilere yönelik tarım kredi ve imkânlarından ‘Dünyayı bekleyen küresel gıda krizi’ne, ‘Venezüella’daki toprak reformundan sanat ve televizyon camiasının önde gelen isimlerinin toprağa bakışına kadar farklı konular ele alınıyor. Derginin önemli bir özelliği de kendilerine Genç Girişimci Gazeteciler (3G) adını veren üç gencin yaşama geçirdiği bir proje oluşu. Derginin yaratıcıları Oktay Baltacı, Fatma Akman ve Uğur Kutlukaya; ekonomi gazeteciliğine yeni soluk ge İKİ AYRI KURUMDAN YETİM AYLIĞI ALINABİLİR Eşi vefat eden 63 yaşındaki kadın emekli sandığından dul aylığı almaktadır. Aynı zamanda 1994 yılında vefat eden SSK emeklisi babasından yetim aylığı alma hakkı var mıdır? Sevtap Özsunar Dul kadının hem babasından SSK, hem de kocasından emekli sandığı dul aylığı hakkı vardır. Sorularınız için malicozum ism mmo.org.tr adresine mail atabilirsiniz. Tüm sorular eposta ile tek tek cevaplanacaktır. C MY B C MY B tirme, mevcut gazetecilik yaklaşımlarına alternatifler oluşturma kaygısı ile yola çıktıklarını belirtiyor. Son dönemde Cezayir, Mısır ve Tunus’ta yaşanan olayların artık tarım sektörünün sorunlarının bugün sadece tarım sektörünü ilgilendirmediğinin kanıtı olduğunun altını çizen Tarım Kulübü yazıişleri çalışanları, tarım ve toprağın tüm siyasi ve günlük ilişkilerimizin merkezinde yer aldığını vurguluyor. risinde toplam 6 haftada 150 saat eğitim verilecek. Eğitimler; girişimciliğin temel ilkeleri, muhasebe ve finans, süreç yönetimi ve organizasyonel planlama, satış ve pazarlama, sermayeye erişim ve iş planı geliştirme ve değerlendirme konularını içeriyor. Programı tamamlayıp sertifikasını alan her kadın girişimci, mezun olduğu günden itibaren en az bir yıl süre ile izlenecek ve işini büyütebilmesi için mentörlük ve koçluk hizmetlerinden yararlanacak. Ücretsiz olan programın eğitim dili Türkçe olacak. Program; en az lise, tercihen üniversite mezunu; işletme lisans veya yüksek lisans eğitimi almamış; ekonomik büyüme potansiyeli yüksek (istihdam ve ciro olarak) bir işe ya da iş fikrine sahip, daha önce bu tür eğitimlerden maddi koşulları nedeniyle yararlanamamış, en az iki yıllık iş tecrübesine sahip bütün kadınların başvurusuna açık.