Katalog

8 KASIM 2011 SALI CUMHURİYET SAYFA DİZİ Yasası olmayan kentsel dönüşüm, sağlam ama rant getirisi yüksek bölgelerde hayata geçiriliyor 7 Kentsel dönüşüm yasadışı İstanbul’un ilçelerindeki yapı stokunu depreme hazırlama sürecinin önünde yasal engeller var. 39 ilçenin çoğunda olası depremde yıkılacak binaların tespiti gerçekleştirildi ancak bu binaların afete güvenli hale gelmesi için adım atılamıyor. Binaların güçlendirilmesi veya yıkılıp yeniden yapılabilmesi için vatandaşı teşvik edecek ya da zorlayacak yeterli yasal düzenleme 12 yıldır gerçekleştirilemedi. Yerel yöneticilerin çözüm önerisi basit: 12 kat imar artışı verip vatandaşın mağdur olmadan müteahhit ile anlaşmasının yolunu açmak. Kentin birçok noktasında deprem gerekçesiyle yürütülen kentsel dönüşüm projeleri de ayrı bir sorun. Çünkü kentsel dönüşümün şu an bir yasası yok, bir plan çerçervesinde uygulanmıyor ve çoğu zaman deprem riski bulunmayan, sağlam ama rant getirisi yüksek bölgelerde hayata geçiriliyor. Okurlarımızdan birkaç gün izin istiyorum. Kamusal Sorumluluklar OKTAY EKİNCİ BÜYÜKÇEKMECE’DE RİSKLİ BİNALARIN YENİLENMESİ İÇİN YURTTAŞLARA KOLAYLIK SAĞLANACAK “Kadercilik”, kimi toplumlarda ve kişilerde hâlâ gözlense bile “aydınlanma”yla birlikte, tarihte kaldı. Kamu yönetiminde terk edilmesinin üzerinden ise birkaç yüzyıl geçiyor. Nitekim Atatürk de diyor ki; “Ben manevi miras olarak hiçbir ayet, hiçbir dogma, hiçbir donmuş ve kalıplaşmış kural bırakmıyorum. Benim manevi mirasım bilim ve akıldır...” Gelin görün ki “deprem” gibi bilim ve aklın dışında çaresi olmayan en yaşamsal sorunda bile bilim ve akıl bir yana, tümüyle “mantık dışı” sözde önlemler ülkemizin yakasını bırakmıyor. “Merkezi yönetim”de bunun doruktaki örneğini “yapı denetim şirketleri”yle yaşıyoruz. 99 yıkımından sonra deprem için “yegâne” düzenleme olan bu “kâr” amaçlı şirketler, inşaat sahiplerince belirlendiği sürece, para aldıkları “işveren”lerini denetleyebilirler mi? Nitekim bu şirketlerin yarısı “işverenlerini kayırdıkları” için bakanlıkça sorgulandı, hatta kapatıldı. Azınlıktaki “dürüst”ler ise “işsiz”likten kendileri kapanıyor. Oysa yapılması gereken, denetim için işverenin değil meslek odasının saptayacağı, ücretini müteahhitten değil kamudan alan uzman mimar ve mühendislere sorumluluk verilmesi. Hükümetin bir başka bilim dışı uygulaması ise başta TOKİ olmak üzere çok sayıda kamu kuruluşuna “kentin genelini gözetmeden kendi arsalarına imar planlarını yapma hakkı” tanınması. Yapı denetiminden de “muaf” bu kurumlar neden genel imar planına “uymama”da özgürler? Şehircilikte en geri ülkenin bile aklına gelmeyecek bu ayrıcalıklarla, depremi gözeten imar kararları nasıl planlanabilir? Son yıllarda yasa ya da KHK şeklinde çıkan tüm yeni imar düzenlemeleri, depremi değil inşaat ve emlak kazancını önemsiyor. Yerel yönetimlere gelince... 99 yıkımlarının ardından bina yüksekliklerinin azaltıldığı BoluKocaeliYalova kuşağındaki belediyelerde, imar planları “yeniden çok katlı yapılaşma” için değiştirildi. “Buralara artık 40 yıl deprem uğramaz” gerekçesiyle kat sayılarının arttırılması, bilim yerine “kaderciliğin hortlaması” değil midir? Yıllardır aynı kafanın altında ezilen İstanbul’da ise bir yandan “beklenen” deprem için okullar, hastaneler güçlendirilmeye çalışılırken, öbür yandan Ayamama, Fulya ve diğer dere yataklarında hâlâ yüksek yoğunluklu imar verilmesi cehaletin ötesinde cinayettir... “İvedi” yapılması gereken, imar planlarını depremin etkisini azaltacak kararlarla düzenlemek, teknik kurallardan ödün verilmeyen bir yapı ve denetim sistemini İstanbul’a, tüm kentlere kazandırmaktır... Yıkılacak binalar belirlendi üyükçekmece Belediyesi, olası depremde ilçede yıkılacak binaları belirledi. Belediye Başkanı Dr. Hasan Akgün, “Tehlike arz eden, özellikle kaçak yapılmış, ne zaman yapıldığı bilinmeyen ruhsatlı olsa dahi risk taşıdığı bilinen binaların yenilenmesi için sahipleri ile mutlaka görüşeceğiz” açıklaması yaptı. Vatandaşın evini, binasını, apartmanını yıkıp yenilemesi için sağlanacak kolaylıkları Türkiye Belediyeler Birliği’nde karara bağladıklarını da belirtti. Akgün yapacakları çalışmaları şöyle anlattı: “Tehlike arz eden binaların bir an önce yenilenmesi için belediyeler olarak kendi imkanlarımızla hangi tedbirleri alabileceğimizi, vatandaşın evini, binasını yıkıp yenilemesi için ona hangi kolaylıkları sağlayabileceğimizi karara bağladık. Vatandaşlara tehlike arz eden evlerini yıkıp yenisini yapmaları konusunda her türlü kolaylığı sağlayacağız. İmar yönetmeliğine ters düşmediği sürece kottan kat kazandırmak, çatı katlarındaki alanı daha iyi değerlendirmek gibi imkanlarımızı zorlayaca B ğız. Ama esas olarak Ankara’da parlamentodan çıkacak olan depremle ilgili kanun mevzuat ne varsa bunların takibini yapacağız.” Belediye başkanları olarak yetkililerden talepleri olduğunu vurgulayan Akgün; “Tehlike arz eden bu binaların yıkılıp yerine yenilerinin yapılabilmesi için hangi teşvikler verilecekse, imar planlarında nasıl bir artış yapılacaksa çok ivedi olarak ortaya konulmalı” diye konuştu. Akgün; bu konudaki önerilerini de şöyle özetledi: “Örneğin üç ayda beş ayda bu planlar yapılır bu binalarda yıkılır yenisi yapılır. Örnek olarak yapılmadığı takdirde bu binalar devlet, belediye, bakanlık tarafından yıkılarak ortadan kaldırılır gibi radikal kararlar alınarak bu deprem hazırlığına artık bir son verilmesi lazım.” İmar planlarında artış imarlar Odası Başkanı Eyüp Muhcu, kentsel dönüşüm projelerini “TOKİ eliyle kamu arazilerinin ayrıcalıklı imar kararları doğrultusunda betonlaşmaya açılma süreci” olarak tanımlıyor. Depremin kentsel dönüşüm için bahane olarak kullanılmasını da ağır bir dille eleştiren Muhcu, kentlere ve yurttaşlara büyük bedeller yükleyen bu projelerin şehirleri afetlere güvenli hale getirmediğini aksine bunun önünde engel teşkil ettiğini söylüyor. Muhcu, İstanbul’un, özellikle planlı geliştiği rant getirisinin yüksek olduğu Ataşehir, Bahçeşehir, Ataköy gibi yeşil donatı alanları üzerine kentsel dönüşüm projeleri monte edildiğine dikkat çekiyor. Yapı yasağı olan kamu arazilerinin el değiştirerek kentsel dönüşüm projelerine açıldığını anlatan Muhcu “2B’ler, ormanların betonlarla işgal edilmiş alanları. Bu ormanların yapı topluluklarından arındırılması gerekirken dönüştürüldü. Su havzaları, 1. sınıf tarım arazileri kentsel dönüşüm alanları oldu” diyor. M Şehitliklerde acı ve hüzün Türkiye bayram coşkusunu yaşarken şehitliklerde acı ve hüzün vardı. Çocuklarının mezarını ziyaret eden anne ve babalar, gözyaşlarına hâkim olamadı. Yakınları, getirdikleri çiçekler ve karanfillerle şehit mezarlarını süslerken şehit anneleri evlatlarının mezar taşlarını elleriyle temizleyip suladı. Hüzünlü bir bayram geçiren şehit yakınları, saatlerce şehit askerlerin kabri başında dua okudu. Aileler, terörün bir an önce bitirilmesini istedi. Kars Kağızman’da 1994’te şehit olan er Deniz Yertutan’ın annesi Pakize ve babası Mehmet Yertutan da oğullarının mezarını ziyaret etti. Oğlunun fotoğrafını uzun süre okşayan anne Yertutan duygulu anlar yaşadı. (Fotoğraf: AA VOLKAN KAŞIK) Anayasaya aykırı Kentsel dönüşüm için hazırlanan yasa tasarısının büyük tepki görmesi üzerine geri çekildiğini anımsatan Muhcu, şu an bu projelerin kimi yasalarda değişiklik yapılması ya da yönetmeliklerin revize edilmesi yoluyla, yasalara ve anayasaya aykırı bir şekilde gerçekleştirildiğini belirtiyor. Hukuka ve yasalara aykırı işleyen bu süreci eleştiren Muhcu “Kentsel dönüşüm İstanbul’da yapı güvenliğinin daha iyi olduğu yerlerde gerçekleştirildi. Tarihi Yarımada’da, Sulukule, Fener, Balat, Süleymaniye, Galata ve Yenikapı’da kentsel dönüşüm alanları” diyor. Son dönemde de yoksulların yaşadığı kaçak yapıların olduğu bölgelerin kentsel dönüşüm alanı ilan edildiğine vurgu yapan Muhcu “Özellikle deniz manzaralı, ulaşım olanakları iyi, kent merkezi ile ilişkisi olan, rant getirisi yüksek, yoksulların yaşadığı mahallelere göz dikildi” diye konuşuyor. Dilovası’nda beyaz toz paniği ? KOCAELİ (Cumhuriyet) Sanayi kuruluşları ile konut alanlarının iç içe girdiği, yapılan araştırmalarda kanser vakalarının Türkiye ortalamasının 30 kat üzerinde olduğu belirtilen Kocaeli’nin Dilovası ilçesinde 4 gün önce araçların üzerinde fark edilen ve yıkanmasına rağmen çıkmayan beyaz madde endişeye neden oldu. Bu maddenin hangi sanayi kuruluşundan kaynaklandığı henüz anlaşılamadı. Eski Dilovası Ekoloji ve Sağlık Derneği Başkanı Ercan Teker, “Bu muhtemelen ağır kimyasal olması nedeniyle çöken emisyonlar. Bunu soluduğumuzda doğrudan ciğere yapışır” diye konuştu. ‘4 bine yakın olay aydınlatıldı’ ? İstanbul Haber Servisi İstanbul İl Jandarma Komutanlığı ekipleri, bu yılın 10 aylık döneminde emniyet ve asayişi sağlamak amacıyla yaptıkları çalışmalar kapsamında, bölgelerinde meydana gelen 4 bin 797 olaydan 3 bin 587’sini aydınlattı. Bu kapsamda 4 bin 76 şüpheli de gözaltına alındı. Jandarma, mağdur sıfatıyla 598 kadın için de yasal işlem başlattı. Trafik timlerince yapılan kontrollerde ise 13 bin 73 sürücüye 4 milyon 309 bin 643 TL ceza kesildi. Plan uygulamada yok Kentlerin afetlere karşı daha güvenli hale gelebilmesi için dönüşmeye ihtiyacı olduğunu ancak bunun aracısının noktasal projeler değil, plan olduğunu belirten Muhcu, şunları söylüyor: “Bu gerekçe ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) 1/100 binlik çevre düzeni planı hazırladı. Çok eleştirdik, akıldışı kentsel dönüşüm projeleri bu plana işlenmişti. Gördük ki bu planı ilk ihlal eden de İBB ve hükümet oldu. Mahkeme kararı ile plan iptal edilince yerine eski planın kötü bir kopyasını yaptılar. Şu an o kötü kopya plana da uymuyorlar. Yasal olarak gözükse de İstanbul’da bir plan yok.” Muhcu, son zamanlarda Şişli’nin ve Zeytinburnu’nun gökdelenler bölgesi haline geldiğini, Anadolu yakasında da 20’ye yakın gökdelen inşaatı bulunduğunu tespit etmiş. Çoğu kez merkezi yönetimin gündeme getirdiği bu projelerin yerel yönetimlerin ve halkın karşı çıkmasına karşın uygulandığını belirten Muhcu, “Merkezin etkisi, baskısı o kadar kuvvetli ki yerel yönetimleri ezip geçiyor. Demokratik ve yasal refleksler yol sayılıyor” diyor. Van iki kez sarsıldı ? VAN (AA) Van’da, dün 18 dakika arayla merkez üssü Karagündüz köyü olan 4.7 ve 4.3 büyüklüğünde iki artçı sarsıntı kaydedildi. Köy muhtarı Özer Polater, sarsıntıların köyde korku ve paniğe yol açtığını belirterek, büyük depremde ağır hasar gören köydeki bazı evlerin, artçı sarsıntıların etkisiyle yıkıldığını söyledi. Polater, can kaybı yaşanmadığını bildirdi. Fırtına valilik çatısını uçurdu ? ARDAHAN (Cumhuriyet) Ardahan’da dün akşam başlayan ve gece yarısına doğru etkisini arttıran fırtına nedeniyle valilik binasının yanı sıra çok sayıda binanın çatısının uçtuğu öğrenildi. Vali Mustafa Tekmen, “Olumsuz bir durum yok. Onarımlara başlandı” dedi. Ataşehir’in sorunu gecekondular Ataşehir’in en büyük sorunu yüzde 70’inin gecekondu ve deprem yönetmenliklerine uygun olmayan yapılardan oluşması. İlçenin 4 mahallesinde vatandaşları mağdur etmeden “Yerinde Kentsel Dönüşüm” için çalışmalar yürütülüyor. Deprem yönetmenliklerine uygun olmayan hasarlı binalar belirlendi. Belediye, vatandaşlar ve ilgili kurumlarla neler yapabileceğine ilişkin planlama yapıyor. Ataşehir Belediyesi, depreme karşı vatandaşları bilgilendirmek için mahalle toplantıları düzenliyor. İlçedeki deprem sonrası toplanma merkezleri de belirlendi. Ataşehir’de son 2 yılda oluşturulan 18 park depremde toplanma merkezi olarak kullanılacak. Türkan Saylan Tıp Merkezi, Bahriye Üçok Hasta Konukevi, Kız Öğrenci Konukevi, ATAMEM gibi sosyal merkezler, sağlık ve barınma gibi ihtiyaçlara cevap verecek şekilde düzenlendi. Belediye, AKUT ile ilçede AKOM’u kuracak. Bahçelievler’de yurttaşlar isyanda Bahçelievler Merkez Mahallesi sakinlerinin, 2006 yılında 3040 yıllık binalarının depreme karşı güçlendirilmesi için ilçe belediyesine yaptığı başvurular sonuçsuz kaldı. 500’e yakın imza toplayan mahalle sakinleri, belediyeden mevcut taban alanını yüzde 25’ten 40’a çıkarıp garajın yerin altına alınmasını, mevcut irtifanın da arttırılmasını istediler. Amaçları binaları müteahhite verip sağlam binalar inşa ettirmekti. Mahalle sakinleri yapılarını BİMTAŞ’a başvurarak kontrol de ettirdiler. Yapılan incelemede, taşıyıcı sistem betonunda basınç dayanıklılığının düşük olduğu, korozyon oluştuğu tespit edildi. Binanın güçlendirilmesi önerisinde bulunan BİMTAŞ yetkilileri binanın 30 yılı aşan geçmişi nedeniyle yıkılıp yeniden yapılmasının da düşünülebileceğini vurguladılar. Mahalle sakinleri, binalarında yıllardır plan tadilatı yapılmasını bekliyorlar. İlk kez THY uçağı gitti ? TRABLUS (AA) Trablus Havalimanı’na savaştan sonra ilk yolcu uçuşunu THY gerçekleştirdi. İstanbul’dan kalkan THY’nin Ordu uçağının havalimanına 98 yolcuyla yaptığı inişle Trablus Havalimanı uluslararası yolcu trafiğine fiilen açılmış oldu. THY uçakları, cuma günleri hariç haftanın her günü Trablus Havalimanı’na iniş yapacak. BM Güvenlik Konseyi, 18 Mart’ta Trablus Havalimanı’nı uçuşlara kapatmıştı. 145 bin TL haftaya devretti ? ANKARA (AA) “On Numara” oyununda kazandıran numaralar “03, 17, 18, 19, 22, 24, 25, 26, 31, 38, 43, 46, 50, 52, 54, 55, 58, 67, 69, 71, 73, 75” olarak belirlendi. Çekilişte 10 bilen çıkmayınca 145 bin 726 lira 4 kuruş ikramiye haftaya devretti. Çekilişte 9 bilenler bin 428 lira 85’er kuruş, 8 bilenler 80 lira 50’şer kuruş, 7 bilenler 14 lira 95’er kuruş, 6 bilenler 2 lira 55’şer kuruş ve hiçbir numarayı doğru tahmin edemeyenler de 1 lira 9’ar kuruş ikramiye kazandı. YARIN: KADIKÖY, BAKIRKÖY, PENDİK, OKULLAR VE HASTANELERİN DURUMU C MY B C MY B