Katalog

CMYB C M Y B 19 NİSAN 2010 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 7 Ekonomisini dõş dünyaya açan Asya’nõn yeni yõldõzõ, dünya ticaretinden daha fazla pay almak istiyor HASAN ERİŞ YENİ DELHİ - Hindistan’õn Baş- bakan Yardõmcõsõ ve Planlama Ko- misyonu Başkan Yardõmcõsõ Montek Singh Ahluwalia, 1980’li yõllarõn ikinci yarõsõnda, biri zamanõn başbakanõ Rajiv Gandhi ile birlikte olmak üze- re resmi görevlerle Türkiye’yi birkaç kez ziyaret etmiş, ülkemizde tanõşõk- lõklarõ olan bir ekonomist. Boğaz’da yaptõklarõ tekne turunda iki başbakan konuşurken etrafõ seyredip keyif çat- tõklarõnõ unutamamõş. O zamandan beri, iki ülke arasõnda yapõlabileceklerin çok azõnõ yaptõklarõnõ düşünüyor. O ta- rihte Başbakanlõk Müsteşarõ olan Atil- la Karaosmanoğlu, Dünya Banka- sõ’ndan patronu ve iyi arkadaşõ. Oktay Yenal’õ da çok iyi tanõyor. Yenal mis- yon başkanõyken 27 yaşõnda bir genç olarak onun yönetiminde Yemen’e, Kuzey Yemen’e ilk giden heyette yer almõş. San’a’da, çok da uzun olmayan bir zaman uçurulan kellelerin sergi- lendiği kentin surlarõna götürülmelerini, herkesin silahlarõ ile bindiği uçakta bi- rinin bazukasõnõ koltuğun altõna sõkõş- tõrmaya çalõşmasõnõ, otel odasõnda ne- yin nesiymiş diye, biraz mariuhanayõ andõran qat yaprağõ çiğnemeyi dene- melerini hatõrlõyor. Yenilerden ise ha- lihazõrda New York’ta yaşayan Kemal Derviş’i tanõyor. Türkiye’deki dostla- rõna selam yolluyor. Ahluwalia, Çelebi Grubu’nun Del- hi ve Mumbai’de işletmeye başladõğõ kargo ve yer hizmetleri şirketlerini zi- yaret için Hindistan’da bulunan bir grup gazetecinin sorularõnõ özetle şöy- le yanõtladõ: Karşılıklı yatırım olanakları Siz bizden çok daha zengin bir ül- kesiniz, ama mutlak değerler açõsõndan biz muhtemelen daha büyük bir eko- nomiyiz. Siz, Avrupa’nõn kõyõsõnda biz Asya’nõn tam ortasõndayõz. Sade- ce ticaret değil, birçok ortak girişim ve yatõrõm yapmak da mümkün. Avrupa, Ortadoğu pazarlarõna tercihli erişim im- kânõnõz var. Hintli bir işadamõ, Türki- ye’ye yatõrõm yapabilir ve Türkiye’yi merkez üssü olarak kullanabilir. Aslõnda iki ekonomi de; ‘gelişen pazar ekonomisi’. Her ikisi de G20 üyesi. Bu nedenle ekonomik ilişki potansiyelinin büyük olmasõ gere- kiyor. Ama biz tarihsel olarak, ya- tõrõm kaynaklarõ, girilmesi gereken pazarlar olarak, hep gelişmiş sana- yi ülkelerine baktõk. Artõk dünya değişiyor, bizimkiler yurtdõşõnda yatõrõmlar yapõyor. Türki- ye’ye yatõrõm yapmalõlar. Türkiye’den yatõrõm yapmak iste- yenlere de burada kapõmõz açõk. Hindistan’ı ‘açık’ hale getirdik Ticaret hacminin gelişmesi zaman alõyor. Bizim açõmõzdan yapõlmasõ ge- reken ilk şey, ekonomiyi daha açõk ha- le getirmekti. Ekonomi kapalõ ise, ti- caret yapamazsõnõz. Bunu yaptõk, şim- di her türlü işe açõğõz. Artõk Türklerin Hindistan’a gelme zamanõ. Buraya gelmeli, ürünlerini burada satmalõ ve yatõrõm yapmayõ denemeli- ler. Biz de orada, Türkiye’de yatõrõm yapmalõyõz. Ticaret resmi anlaşmalar yaparak, tarihsel bağlardan dem vura- rak artmaz. Ticaret; satõn alma ve sat- ma kapasitesi olan iki ülke arasõnda ger- çekleşir. Her şeyden önce de teşvik gerekiyor. Biz bu ülkeye Türkiye’nin yatõrõm yapmasõnõ teşvik ediyoruz. Eğer bir Türk işadamõ olsaydõm; Hindistan ekonomisi gerçekten de her yõl yüzde 8-9 hõzla büyüyorsa, birçok iş yapma fõrsatõ olduğunu düşünürdüm. Hindistan gibi, nüfüsu 1.1 milyar olan bir ülkede, bu her şey olabilir. Hin- distan’da yapamayacağõnõz tek şey, ta- rõm ve hayvancõlõk yapmak için arazi sahibi olmaktõr. Ama gõda işleme sektöründe fõrsat- lar olduğu kesin. Tarõma dayalõ bir faa- liyet olduğu için gõda sektörüne büyük önem veriyoruz. Türkiye Avrupa pa- zarõ için gerekli temizlik, hijyen stan- dartlarõnõ karşõlama konusunda çok daha deneyimli olmalõ. Bu konuda arz tabanõnõ genişletmek isteyen biri Hindistan’a gelmeli ve sadece Hin- distan pazarõna değil, Avrupa ve baş- ka yerlerdeki üçüncü ülke pazarlarõna da hizmet vermek için burada yatõrõm yapmalõ. Burada, devlet görevlilerinin far- kõnda olmadõğõ ne kadar çok yatõrõm olanağõ olduğunu gördüğünüzde şaşõ- rõrsõnõz. Bu havalimanlarõ işletmek de olabilir, başka bir iş de. Örneğin bir otel zinciri... Küçük bir ülke iseniz (Hindistan’da Türkiye’ye Asya ile Avrupa arasõnda küçük bir ülke gözüyle bakõlõyor- H.E.) karşõlaştõrmalõ rekabet avantajõ- nõz olan bir konu vardõr. Örneğin Bo- ğaz’da otel işletmesini, turizmi bildi- ğinize, Akdeniz kõyõsõnda turizmi ida- re ettiğinize göre, turizm işine girme- niz gerektiğini söylerim. Hindistan’a gelip, ben telekom cihazlarõyla ilgile- niyorum derseniz, harika derim. Biri- leri bu işi yapõyor, siz de onunla ortaklõk yapabilirsiniz. Seneler önce Türki- ye’ye gittiğimde işbirliği konusunda görüştüğümüz konulardan biri de kü- çük silahlardõ, tabancalar gibi şeyler. Burasõ büyük bir pazar ve ister su te- mizleme cihazlarõ, ister lağõm aletleri, ister gõda işleme, ister her tür araba ve- ya ilaç olsun, burada ortak olabilece- ğiniz biri veya satõş yapabileceğiniz bir pazar mevcut. İlan ettiğimiz yol inşa- atlarõ ihaleleri var. Ortak yatırımların haritası Doğal olarak üçüncü ülkelerde, ör- neğin Türkiye’nin ilgilendiği Afrika gi- bi bölgelerde de ortak yatõrõm ve iş- birliği yapabiliriz. Ama içgüdüm ba- na, her iki ülke de diğer ülkede yatõrõm yapmõşsa, üçüncü ülkelerde ortak gi- rişim ve yatõrõmlarõn çok daha kolay gerçekleşeceğini söylüyor. Bu neden- le, her iki ülke de birbirine yatõrõm yap- ma konusunu çok daha fazla teşvik et- meli. Hindistan’a yatõrõm yapan işa- damlarõnõn kendilerini “evlerinde” hissedecekleri, hoş karşõlandõklarõ bir ortam yaratmaya büyük önem veriyo- ruz. Doğal olarak yerel düzeyde, şu iz- ni almak vs. gibi birçok sorun var. Ama pazara ciddi ciddi yatõrõm yapmak is- teyen işadamlarõ doğru ortaklar, destek ve diğer şeylerle birlikte bu tür sorun- larõn üstesinden geleceklerdir. Gelin, gözünüzle görün Aslõnda çõkarlarõnõ bilen bir grup Türk işadamõ Hindistan’a gelmeli, Delhi, Bangalore, Mumbai, Chengai ve Kalküta’ya vs. gitmeli, Hindis- tan’da birkaç gün geçirmeli ve burada neler olup bittiğini anlamalõ, ilk ça- bayõ harcamayõ göze almalõlar. On- lar nereye yatõrõm yapõlmasõ gerek- tiğini bileceklerdir. Biz kesinlikle on- larõ gelmeye teşvik edeceğiz. ‘Kapitalizm virüs gibidir’ S on on yõlda, özellikle ABD ve birçok ülkede, büyümenin arkasõndaki en önemli motor finansal araçlar ve yeniliklerdi. ABD’deki kurumsal kârlarõn yüz- de 40’õ finans sektöründen geli- yordu. Bu, her standarda göre bir dengesizliktir, tekrar göreceğimizi sanmõyorum. Gelecekte muhtemelen daha az abartõlõ finansal araçlar göreceğiz. Reel ekonomiye daha fazla odak- lanõlacak, prodüktivite konularõ üzerinde daha fazla durulacak ve yeniliklere daha az odaklanõlacak. Ama bunun dõşõnda kapitalizmden kopuş veya geriye dönüş olacağõ- nõ düşünmüyorum. Öte yandan biz, hiçbir zaman pa- zara duyulan ideolojik inançla mo- tive olmadõk ama, pazar ekonomi- sinin gidilmesi gereken yön oldu- ğunu düşünüyoruz. Özel sektörün çok önemli bir rolü var. Devletin pazara müdahale et- mek açõsõndan değil ama etkilerini hafifletmek konusunda önemli bir rolü olduğunu düşünüyorum. Dev- let, piyasalarõn iyi davranmadõğõ, in- sanlarõn yeni ekonomiden daha fazla yararlanmasõna yardõmcõ ol- malõ. Eğitim, yeni beceriler ka- zanmalarõna yardõm etmek gibi. Devlet özellikle Hindistan gibi bir ülkede sağlõk konusunda da büyük bir rol oynamalõ. Ülkede gelir dü- zeyi arttõkça kardiyovasküler has- talõklar, şeker gibi bir dizi zengin hastalõğõ ile karşõ karşõya geleceğiz. Bunlarla baş etmek de pahalõ. Bir diğer büyük problem ise kentleşme. Halihazõrda yaklaşõk 300 milyon kişi şehirlerde yaşõyor. Bunlarõn yarõsõ, ihtiyaç duydukla- rõ kalitede kent hizmetlerinden ya- rarlanamõyor. Yirmi sene içinde buna bir 300 milyon daha eklene- cek. Yüzde yüz hizmet vermek zo- runda olduğunuz 600 milyon kişi- ye çõkmak açõkçasõ devasa bir iş. Bu işin de devlet tarafõndan, ama pazar ekonomisi içinde yapõlmasõ gere- kiyor. Baş etmemiz gereken en büyük sorunlardan biri bu. Kapitalizm virüs gibidir, sürekli değişime, dönüşüme uğrar, ne zaman bir kriz döneminden geçse değişir. Dolayõsõyla kapitalizmden kaçõş yok. İLGİNÇ YEMEK DAĞITIM ŞİRKETİ Mumbai’de yer alan bir yemek şirketi, işe çalışmaya gidenler için evlerinde ha- zırlanmış ve sefertaslarına konmuş yemekleri, 60 derece gü- neşin altında toplayıp bisikletlerle dağıtıyor. HİZMETTE YENİ TEKNOLOJİLER Hindistan’da hizmet sek- törü birçok alanda yeni teknolojilere geçmeye hazırlanıyor. Çelebi Grubu, Mumbai’de devraldığı kargo hizmetlerinde bu tabloyu değiştirip modernleştirmek için kolları sıvadı. SU SIKINTISI VAR Geçen yıl muson yağmurları beklenen- den az yağdığı için kentlerde su sıkıntısı çekiliyor. Bu yüzden de zaten birçok bölgeye verilemeyen su, gün içinde 7-8 saat ke- siliyor. Yukarıda ortak çamaşır yıkama işletmesi görülüyor. ASIL SORUN KENTLEŞME Kamuda da işbirliği yapmalõyõz Devlet ve belediye (kamu) yönetimi konusunda da işbirliği yapabiliriz. Seneler önce, o zaman İstanbul’un belediye başkanõ, Boğaz’õn kõyõsõndaki bölgelerde büyük bir temizliğe girişmişti. Bu tip, kentlerin dönüşümü ve gelişimi gibi konulardan söz ediyorum. Devletler, daima dünya barõşõ ve bu gibi konularõ konuşurlar. Bunlar da önemli ama asõl sorun, kentleşme konusuyla nasõl baş ettiğiniz. Bir şekilde bununla başa çõkõyorsunuz. Hindistan’daki eyaletler ve kentler, sizin deneyiminizden çok şey öğrenebilir. Mesela şebeke suyunda uygun teknolojiler ve benzeri konularla nasõl baş edildiği bilgisini paylaşmak çok yararlõ olur. İki öğün yemek enflasyon tehlikesi Hindistan’ın 2007-08 Nisan-Şubat döneminde yüz- de 8.8 oranında gerçekleşen sanayi büyümesi, kriz nedeniyle 2008-09 Nisan-Şubat döneminde yüzde 2.8 oldu. Tarım, imalat, ve ticarette önemli ölçüde ge- rileme görüldü. Buna karşılık sosyal ve bireysel hiz- metlerde büyüme yüzde 6.2’den 17.3’e yükseldi. Türkleri Hindistan’a bekliyoruz Arınç’ın oğlu evlendi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Devlet Bakanõ ve Başbakan Yardõmcõsõ Bülent Arõnç’õn oğlu Ahmet Mücahit Arõnç, Rixos Grand Anka- ra Oteli’nde düzenlenen nikâh töreniyle Kübra Yeliz Asker ile evlendi. Ankara Büyükşehir Be- lediye Başkanõ Melih Gökçek’in kõydõğõ nikâhta çiftin şahitliklerini, Cumhurbaşkanõ Abdullah Gül, TBMM Başkanõ Mehmet Ali Şahin, Başba- kan Recep Tayyip Erdoğan ile Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi Başkanõ Mevlüt Çavu- şoğlu yaptõ. Gül, evlilik cüzdanõnõ geline vere- rek, “Biliyorsunuz Sayõn Başbakanõmõzõn bir sö- zü var, çok çocuğunuz olsun” dedi. DSP’den koşullu destek DİYARBAKIR (Cumhuriyet Bürosu) - DSP Genel Başkanõ Masum Türker, partisinin Diyarbakõr İl Başkanlõğõ Olağan İl Kongre- si’ne katõldõ. Türker, anayasaya koşullu destek vereceklerini belirterek, “Birinci koşul, baraj yüzde 5’e düşürülecek. İkinci koşul ise siyasal diyalog içinde uzlaşma yapõlacak” dedi. Tür- ker, yalnõz bölge için değil, ülke için ifade ve örgütlenme özgürlüğünün serbest bõrakõlma- sõndan yana olmayan bir iktidarõn demokratik- leşmeden söz edemeyeceğini söyledi. Camide Ustaosmanoğlu izdihamı İstanbul Haber Servisi - İsmailağa ce- maatinin lideri Mahmut Ustaosmanoğlu, arka- daşõ Mehmet Salihoğlu’nun cenazesine katõl- mak için İsmailağa Camii’ne geldi. Bu sõrada cemaat üyeleri arasõnda Ustaosmanoğlu’nu gör- mek için izdiham yaşandõ. Ezilme tehlikesi ge- çiren Ustaosmanoğlu, korumalarõnõn sayesinde kalabalõğõn arasõndan çõkarõldõ. Cenaze nama- zõnda da Ustaosmanoğlu’na dokunmak isteyen cemaat üyeleri ilginç görüntüler oluşturdu. Hindistan Başbakan Yardõmcõsõ Montek Singh Ahluwalia, “Şimdi her türlü işe açõğõz. Artõk Türklerin Hindistan’a gelme zamanõ” dedi. Aynõ zamanda merkezi hükümetin Planlama Komisyonu Başkan Yardõmcõsõ olan Ahluwalia, Hintlilerin de Türkiye’ye yatõrõm yapmasõnõ istiyor. Hindistan, hõzla büyüyen bir eko- nomi. Son yõllarda önemli öl- çüde yabancõ sermaye çekiyor. Nüfu- su 1.2 milyarlõk bir dev bir ülke. Bu nüfusun 300 milyonluk bölümü günde 1, diğer 300 milyonluk bölümü de günde 2 dolarõn altõnda yaşõyor. Bir yandan her yõl yüz binlerce gencini iyi kalitede bir eğitimden geçirerek me- zun ederken yüz milyonlarca vasõfsõz insana da iş bulmak zorunda. İşçi ücretleri aylõk 150 dolar civa- rõnda. Bu bir avantaj gibi görülse de verimlilik faktörünü Türkiye’deki gi- bi düşünmemek gerekir. Bizdeki bir işçinin verimini, sürekli denetlemek ve tõkandõklarõ yerde yeniden yönlen- dirmek koşulu ile ancak üç-dört iş- çiyle sağlamak mümkün. Ülkenin en önemli sorunu gelir dağõ- lõmõndaki eşitsizlik. Sokaklarda yatan, aileler görmek mümkün. Bir sorun da bu nüfusun beslenmesi. Ülkeye yaban- cõ sermaye girdikçe iş bulanlar iki öğün yemek talep etmeye başladõklarõ için özellikle gõda fiyatlarõnda enflasyon tehlikesi var. Türkiye’nin Yeni Delhi Büyükelçisi Levent Bilman, Türk ya- tõrõmcõlarõ için hem rehberlik yapõyor, hem de her alanda yardõmcõ oluyor. Büyükelçilik “Aylık Değerlendirme Raporları” ile bu ülkenin ekonomisini de yakõndan izliyor. Söz konusu raporlardan biri Haziran 2009’a ait. Buna göre, Hindistan’õn ekonomisi 2007-08 mali yõlõnda yüzde 9 olan büyüme oranõ, 2008-09 mali yõ- lõnda yüzde 7.1 olarak gerçekleşti. Kutlu Doğum’da yine çocuklar ADANA (Cumhuriyet Bürosu) - Pey- gamber Sevdalõlarõ Platformu’nun Mimar Sinan Açõk Hava Tiyatrosu’nda düzenlediği Kutlu Do- ğum etkinliğinde, çocuklara üzerinde dini içe- rikli semboller bulunan giysiler giydirildi. Ha- rem selamlõk uygulamasõnõn yapõldõğõ etkinlikte tekbirler getirildi ve şeriat sloganlarõnõn atõldõ. Yasakta ilk yumuşama Haber Merkezi - Tütün ve Alkol Piyasasõ Düzenleme Kurumu tarafõndan çõkarõlan yönet- melikle, “yaşlõ bakõm evlerinde, ruh ve sinir has- talarõnõn yatarak tedavi gördüğü sağlõk birimle- rinde, cezaevlerinde, şehirlerarasõ veya uluslar- arasõ yolcu taşõyan deniz araçlarõnõn güvertele- rinde ve otellerin belli odalarõnda” sigara içebil- mek için özel alanlar oluşturulacak. Ayrõca açõk havada spor, kültür, sanat ve eğlence faaliyetle- rinin yapõldõğõ yerlerde alanlar oluşturulabile- cek. Bu yerlere Türkçe ve 6 dilde daha “Bu alan tütün ürünleri tüketimine ayrõlmõştõr. 18 yaşõn- dan küçükler giremez” levhalarõ asõlacak. Antalya’da kapasite arttı Ekonomi Servisi - Antalya Havalima- nõ’nõn artan iç hat yolcu talebini karşõlamak üze- re inşa edilen yõllõk 11 milyon yolcu kapasiteli yeni iç hatlar terminali hizmete girdi. IFC Kon- sorsiyumu’nun inşaatõnõ 11 ayda tamamladõğõ terminal, 100 milyon Avro’ya mal oldu. Yatõrõm sonrasõ kullanõm alanõ 20 binden 35 bin metre- kareye çõkarõlan yeni terminalde, dört yolcu köprüsü, köprülere özel klima sistemleri, iç hat- lar binasõ önüne açõk otopark ve apron inşa edil- di. Mevcut arõtma sistemi de modernize edildi. Yardım bahanesiyle soygun İZMİR (AA) - Çiğli’de ATM’lere sõkõşan banka kartlarõndan para çekildiği yönünde şikâ- yet alan polis, bölgede takip başlattõ. Para çek- mek isteyen emekli H.Ş’ye yardõm etmek baha- nesiyle H.Ş’nin şifresini öğrenen N.A. (32) iz- lenmeye başlandõ. Kartõn sõkõştõğõnõ söyleyen N.A, kart sahibi gittikten sonra bir düzenekle kartõ çõkararak para çekmeye çalõşõrken yakalan- dõ. Zanlõnõn, aynõ düzenekle 3 kişinin hesabõn- dan yaklaşõk 2 bin lira çektiği bildirildi. Perinçek yeniden genel başkan ANKARA (AA) - İşçi Partisi’nin Büyük Anadolu Oteli’nde gerçekleştirilen 8. Genel Ku- rultayõ’nda yapõlan seçimde Ergenekon soruştur- masõ kapsamõnda tutuklu bulunan Doğu Perin- çek, genel başkan seçildi. Tek adayõn olduğu se- çimlerde Perinçek, oylarõn tamamõnõ aldõ. İLMED’de seçimin galibi Irmak İstanbul Haber Servisi- Marmara İleti- sim Mezunlarõ Derneği’nin (İLMED) Basõn Müzesi Konferans Salonu’nda gerçekleştirilen 18. Olağan Genel Kurulu’nda Hüseyin Irmak yeniden başkanlõğa seçildi. Genel kurulda et- kinliklerin arttõrõlmasõ önerisinde bulunuldu. Bu yõlki “pilav günü”nün de 22 Mayõs’ta İletişim Fakültesi bahçesinde yapõlacağõ açõklandõ.