Katalog

18 TEMMUZ 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 17kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B En çok Lucas kazanıyor Kültür Servisi - Ünlü bilimkurgu serisi ‘Yõldõz Savaşlarõ’ ile aksiyon serisi ‘Indiana Jones’un yaratõcõsõ George Lucas, Forbes dergisinin web sitesinin haberine göre yõlda 170 milyon dolarlõk (yaklaşõk 258.000.000 TL) geliri ile Hollywood’un en çok kazananõ. 15 kişilik listede Steven Spielberg 150 milyon dolar ile ikinci olurken ‘Karayip Korsanlarõ - Pirates of the Caribbean’ filminin yapõmcõsõ Jerry Bruckheimer, 100 milyon dolar ile üçüncülük koltuğuna oturdu. Melez prens fırtınası Kültür Servisi - İngiliz yazar J.K. Rowling’in kaleme aldõğõ Harry Potter Serisi’nin aynõ adõ taşõyan altõncõ kitabõndan uyarlanan 2008 yõlõ fantastik macera filmi ‘Harry Potter ve Melez Prens’i ülkemizde ilk gününde 55 bin 932 kişi izlerken; dağõtõmcõ Warner Bros, filmin 20 ülkede gösterime girdiği ilk günde 100 milyon dolarlõk (yaklaşõk 152.000.000 TL) hasõlat yaptõğõnõ açõkladõ. Film, ABD’de de her filmin gösterime girdiği ilk gece yapõlan ‘geceyarõsõ gösterimleri’nde 22.2 milyon dolarla (yaklaşõk 34.000.000 TL) ‘Batman ve Kara Şövalye’nin 18.5 milyon dolarlõk (yaklaşõk 28.000.000 TL) rekorunu kõrmõştõ. Jackson’ın şarkısı internette Kültür Servisi - Michael Jackson’õn daha önce hiç yayõmlanmamõş bir şarkõsõ internete sõzdõ. “A Place With No Home” adlõ şarkõnõn 25 saniyelik kõsmõnõ yayõmlayan “TMZ.com” internet sitesi, şarkõnõn ne zaman kaydedildiğinin bilinmediğini belirtti. Açõklamada, şarkõ sözlerinin ve melodisinin, “America” adlõ grubun “A Horse With No Name” adlõ şarkõsõyla benzerlik taşõdõğõ, Jackson’õn ise 1971 yõlõnda bir numara olan bu şarkõnõn üzerinde çalõşmak için topluluktan daha önce izin aldõğõ ifade edildi. Topluluğun menajeri Jim Morey’in, TKZ.com’a yaptõğõ açõklamada ise topluluk üyelerinin bu durumdan gururlandõğõ ve şarkõnõn, Michael Jackson’õn tüm hayranlarõna ulaşmasõnõ umduklarõ dile getirildi. Julius Shulman yaşamını yitirdi Kültür Servisi - Mimarlõk fotoğrafçõlõğõnõn önde gelen isimleri arasõnda yer alan Julius Shulman 98 yaşõnda hayatõnõ kaybetti. Shulman’õn son çalõşmalarõnõ sergileyen galeri sahibi Craig Krull, ünlü fotoğrafçõnõn önceki gece Laurel Canyon bölgesindeki evinde öldüğünü bildirdi. Bugüne dek çeşitli ödüller kazanan Shulman, Amerikan Mimarlõk Enstitüsü’nün ömür boyu “Onur Üyesi” olan tek fotoğrafçõ. Sanatçõnõn en tanõnan eseri ise 1960’ta çektiği “Case House Study 22”de arkada Los Angeles õşõklarõnõn parladõğõ, içinde iki kadõnõn oturduğu cam duvarlõ bir teras-oda fotoğrafõ. Shulman’õn 1930’lardan itabaren çektiği fotoğraflar 2 yõl önce İstanbul’da sergilenmiş, büyük ilgi görmüştü. AKM: Eylül 2009’da hiz- mete girmesi beklenen AKM’nin yenilenmesi ihalesi 29 Haziran’da gerçekleştiril- di. 2010’un ilk çeyreğinde açõl- masõ planlanan AKM, 89 mil- yon 707 bin 424 TL’ye yenile- necek. 35 bin metrekarelik AKM’de depreme karşõ güç- lendirme, mimari onarõm, elek- trik ve makine sistemlerinin yenilenmesi ve çevre düzeni ça- lõşmalarõ yapõlacak. AYASOFYA: 1700 yõllõk yapõnõn 1993’te başlayan ye- nileme çalõşmalarõ da tamam- lanamadõ. İstanbul’un 2010 kültür başkenti olmasõnõn ar- dõndan 2010 Ajansõ’na devre- dilen Ayasofya’daki çalõşma- larõn 2010 yõlõ sonunda ta- mamlanmasõ bekleniyor. SULUKULE: Fatih Bele- diyesi’nce yürütülen Sulukule Kentsel Dönüşüm çalõşmalarõ kapsamõnda yõkõmlar sürüyor, çalõşmalarõn 2010’a yetişmesi ise mümkün görünmüyor. SÜLEYMANİYE: İBB iş- tiraklerinden Kiptaş’õn yürüt- tüğü Süleymaniye Kentsel Ye- nileme Projesi’nin de uzman- lara göre bilimsel yöntemlere uygun yapõlmadõğõ kaydedili- yor. Projenin maliyeti ise 300 milyon TL. TARLABAŞI: Beyoğlu Be- lediyesi’nce yürütülen Tarlabaşõ Kentsel Yenileme projesi de bölge halkõ ile belediye arasõn- daki gerginlikler nedeniyle kâ- ğõt üstünde kaldõ.AKP’ye ya- kõnlõğõ ile bilinen Çalõk Hol- ding’in yürüteceği projenin 2010’a yetişmesi imkânsõz gö- rünüyor. SUR-İ SULTANİ: Topkapõ Sarayõ, Gülhane Parkõ ve Sir- keci Garõ’nõ içine alan bölgenin “müze kent” haline getirilme- si için başlatõlan restorasyon ça- lõşmalarõ sürüyor. Topkapõ Sa- rayõ bölgesini çevreleyen 1400 metrekarelik surlarõ etkileyen gecekondularõn yõkõmõnõn ar- dõndan projenin yõl sonundan önce bitirilmesi hedefleniyor. Topkapõ Sarayõ Kule Kapõ- sõ’nõn restorasyon ve restitüsyon çalõşmalarõ tamamlanamazken, Topkapõ Sarayõ Harem Hasta- nesi, Hünkâr ve Valide Hama- mõ restorasyonu için ise çalõş- malar kâğõt üzerinde sürüyor. KARİYE MÜZESİ: 6. yy’da inşa edilen Bizans döne- mine ait Kariye Manastõrõ’nõn restorasyonu için proje çalõş- malarõ sürüyor. İnşaat çalõş- malarõna ise ancak Aralõk 2009’da başlanabilecek. Kapõlarõnõ dün akşam açan festivalin iki günlük maratonu bugün başlõyor Rock’n Coke üzerine erken yorumlar DENİZ TATARER İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti (AKB) pro- jesinin resmi yürütücüsü olan İstanbul 2010 Ajan- sõ’nõn yanlõş kararlarõ ve projede yaşanan aksaklõklar nedeniyle aralarõnda TMMOB Mimarlar Odasõ İstanbul Büyükkent Şube- si, Nâzõm Hikmet Kültür ve Sanat Vakfõ, Türkiye Yazarlar Sendika- sõ’nõn (TYS) da bulunduğu çok sa- yõda sivil toplum kuruluşu, İstanbul Kültür Forumu (İKF) adõ altõnda al- ternatif etkinlikler düzenleme kara- rõ aldõ. İstanbul 2010 Danõşma Ku- rulu üyesi ve Mimarlar Odasõ İstan- bul Büyükkent Şube Başkanõ Eyüp Muhcu, AKB maskesi altõnda Su- lukule, Tarlabaşõ, Fener ve Balat’ta başlatõlan kentsel dönüşüm projele- riyle bölgedeki kültürel mirasõn yok edildiğine dikkat çekerek Fener, Ba- lat, Sulukule ve Tarlabaşõ ‘Osman- lılaştırılıyor’ uyarõsõnda bulundu. İKF adõ altõnda toplanan kurumlar, İstanbul 2010 AKB kapsamõndaki çalõşmalarõn sorgulanmasõnõ, yan- lõşlar hakkõnda kamuoyunun bilgi- lendirilmesini amaçlõyor. İKF’ye destek veren kurumlarla işbirliği protokolü ise gelecek ay imzalana- cak. Eyüp Muhcu, İKF projesine destek veren kurumlarca hazõrla- nan kültür, sanat projelerinin prog- ramlanõp sanatseverlere ulaştõrõla- cağõnõ belirtti. Muhcu, “İstanbul 2010 Ajansı, nitelikli projeleri ideolojik nedenlerle reddediyor ya da ilgi göstermiyor. Son dö- nemde bu yönde çok şikâyet aldık ve alternatif forum çalışmaları başlattık” diyerek şunlarõ ekledi: “Türkiye’de AKB projesi gerek- çe gösterilerek hukuk kuralların- dan kurtulmak, daha rahat hare- ket etmek için 2010 Ajansı adı al- tında ucube bir yasa çıkarıldı. Örneğin, Yenikapı’daki liman ka- zıları bilimle bağdaşmıyor. Tari- hi Yarımada’da Fatih ve Beyoğlu belediyelerinin rutin belediyecilik işleri 2010 bütçesinden karşılanı- yor. AKB’de esas olan kültürel et- kinlikler iken bizde yenileme adı altında kentin her yerinde inşaat ve şantiye çalışmaları başlatıldı. Proje giderek yandaşa rant sağ- layan, ideolojik bir proje haline dönüştü.” MURAT BEŞER Bu yõl Uluslararasõ İstanbul Caz Festivali yok pahasõna ya- põldõ. Oysa gayet anlaşõlabilir ekonomik kriz gerekçeleriyle yapõlmasaydõ, kimse bunu anor- mal karşõlamazdõ. Eksik prog- ramla, az bütçeyle de olsa, ne pa- hasõna olursa olsun yapõlmasõ doğru bir karardõ. Rock’n Coke ise, geçen yõl tar- tõşmaya açõk ve şaibeli bir ge- rekçeyle yapõlmadõ. İlki ne kadar doğruysa, ikincisi o kadar hata- lõydõ. Eğer bir marka değeri ya- ratõlõyor ve bir iddia sürdürül- meye çalõşõlõyorsa, bunun ol- mazsa olmaz önkoşulu süreklilik. Bir yõllõk mola, hafõzasõ olmayan toplumlar ve kuşaklar için çok uzun bir süre. Bu molanõn, Rock’n Coke’un tartõşõlan iti- barõna ek bir zarar daha verdiği (vereceği) ortada. Bir değişiklik de alan konu- sunda var. Mekân değişikliği süreklilik adõna en az yukarõda- ki kadar başlõ başõna bir hata. Ay- rõca yeni alan İstanbul Park, maalesef coğrafi özellikler açõ- sõndan da pek doğru bir tercih de- ğil. Festival katõlõmcõlarõnõn et- kinlik sonrasõnda en fazla eleş- tiriyi yoğunlaştõracağõ konular- dan biri muhtemelen bu olacak. Programa gelecek olursak; po- pülist bir anlayõş sürmekle bir- likte, bu yõl hem rock içeriği, hem de müzikal anlayõş daha zayõf. İki ismin dõşõnda kalanlar, yaşõ ufak dinleyiciye sesleniyor. Eğer bundan murat edilen şey festivali gençleştirmek ise, ‘ma- instream teenage’ topluluklarõ seçmek yeterli değil. Program akõşõnda göze çar- pan en büyük tuhaflõk, bir za- manlarõn devlerinden olan Jane’s Addiction’õn, tam da orijinal kadrosu tekrar toplanmõşken Du- man’õn altõnda çõkmasõ. Ayrõca Jane’s Addiction ile Nine Inch Nails arasõna Duman konmasõ daha da ilginç! İki bayram arasõ düğün olmaz. Ki, Jane’s Addic- tion ve Nine Inch Nails, festival programõnõn kesinlikle en can alõ- cõ iki ismi. Üstelik her ikisinin de Türkiye’ye ilk gelişleri. Bir de tavsiye: Bugün saat 12:00’de alternatif sahnede funk doktoru Saltuk Erginer ve Kar- ga Sürüsü boy gösterecek. Bu isim festivalin keşifçilik konu- sunda yakaladõğõ tek balõk, ama onun da saati yanlõş. Daha uygun bir saatte servis edilmeleri gere- kirdi. Rock’n Coke hakkõnda hiçbir konu “hiç yoktan iyidir” diye yorumlanmamalõ. Festival yö- neticilerinin de ileriki yõllar için böyle minimal fikirleri olduğunu düşünmek doğru olmaz. (muratbeser@muratbeser.com) AKTÜEL ARKEOLOJİ Sualtõnda keşif Kültür Servisi - Aktüel Arkeoloji der- gisi sualtõ arkeolojisine ayõrdõğõ özel sayõ- sõnda arkeolojinin kalbine yolculuk ediyor. Yõlda bir kez yayõmlanan özel sayõda, Tür- kiye kõyõlarõnda yapõlan ulusal ve uluslar- arasõ sualtõ arkeolojisi çalõşmalarõ, batõk arama ve kazõlarõnõn tüm bilinmeyen yönle- ri ele alõnõyor. Sayõnõn ana konusu Fran- sa’da da yõlõn tasarõm ödülü- nü alan, masalsõ bir yolculu- ğun kahramanõ, antik çağ sa- vaş gemisi ‘Kybele’ye ayrõl- mõş. M.Ö. 600’de, Foça’dan çõkõp tüm Akdeniz’i aşarak Marsilya’da koloni kuran Pho- kaia’lõlarõn (eski Foçalõlarõn) ardõndan, 2600 yõl sonra ‘Kybele’ ile yol alan arkeolog-denizcilerin çalõşmalarõ ve yolculuklarõ hakkõnda geniş söyleşileri de içeriyor. Bir tapõnağa mermer sütunlar taşõrken batan ‘Kızılburun batığı’nõn gizemli öyküsü ve antik çağa ait bir ticaret gemisinin sualtõndaki keşifleri de ilk kez dergi tarafõndan yayõmlanõyor. Der- ginin en güzel konularõndan birini de usta sualtõ fotoğrafçõsõ Tahsin Ceylan, Osmanlõ padişahõna hediyeler götürürken batan bir geminin kalbine inerek anlatõyor. www.aktuelarkeoloji.com Emmy’lerde favori ‘30 Rock’ 30 Rock 22 dalda aday. Kültür Servisi - Her yõl Amerikan televizyon yapõmlarõna verilen Emmy Ödülleri’nin 61’incisinin adaylarõ açõk- landõ. Tina Fey’in rol aldõğõ ‘30 Rock’ 22 dalda aday olarak bu yõlõn rekorunu elinde tutarken ‘30 Rock’õ 17 dal ile ‘Grey Gardens’ ve 16 dal ile ‘Mad Men’ takip etti. ‘Big Love’, ‘Breaking Bad’, ‘Damages’ ve ‘Dexter’õn yanõ sõra ülkemizde de ilgiyle takip edilen ‘Hou- se’ ve ‘Lost’ da Emmy için yarõşacak di- ziler arasõnda. Geçen ay kaybettiğimiz ‘Charlie’nin Meleği’ Farrah Faw- cett’õn kanserle mücadelesini anlatan ‘Farrah’s Story’ de özel bir kategoride aday gösterildi. ‘30 Rock’, 20 Eylül ge- cesi Los Angeles’taki Nokia Tiyatro- su’nda düzenlenecek 61. Emmy ödül tö- reninde de ‘En İyi Komedi’ ödülünü alõrsa, 3 yõl üst üste bu ödüle değer görül- müş olacak. İstanbul Kültür Forumu adı altında toplanan kurumlar, İstanbul 2010 AKB kapsamındaki çalışmaların sorgulanmasını, yanlışlar hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi ni amaçlıyor. Sivil toplum kuruluşlarõ İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti projesinin resmi yürütücüsü olan İstanbul 2010 Ajansõ’nõn yanlõş kararlarõna alternatif etkinlikler düzenleme kararõ aldõ. Mimarlar Odasõ’ndan sert eleştiri: “Sulukule, Tarlabaşõ, Fener ve Balat bölgeleri Osmanlõlaştõrõlõyor” Projelerde neler oluyor? Linkin Park, The Prodigy gibi tanın- mış grupları da ağırlayan festivalde Kaiser Chief, Santigold, Razorlight gibi dikkat çeken isimler de var. İstanbul Kültür Forumu reddedilen kültür projelerini hayata geçirecek 2010’a alternatif forum Juliette Lewis Nine Inch Nails