Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
SAYFA CUMHURİYET 8 HAZİRAN 2009 PAZARTESİ
4 HABERLER
2000’Lİ YILLARDA
ERDAL ATABEK
‘Çivisi Çıkmış Dünya’...
Amin Maalouf’un yeni kitabının adı bu: Çivisi Çık-
mış Dünya.
Batı ve Doğu uygarlıklarının karşılıklı duruşlarını an-
latan bu yapıtı, yazarın ‘Ölümcül Kimlikler’ adlı de-
nemesiyle birlikte okunmalı.
Amin Maalouf kaygılı, tedirgin. İnsanlığın çeşitli teh-
ditler altında olduğunu anlatıyor.
Bir dünya düşünürünün kaygılarını taşıyor.
Aydınlanma geriliyor...
‘Benim derdim bambaşka; Aydınlanma Çağı’nın
bocaladığını, zayıfladığını ve kimi ülkelerde sona er-
mek üzere olduğunu gören bir Aydınlanma yanlısı-
nın bir zamanlar özgürlüğün, dünyanın tamamına ya-
yılmakta olduğuna inanan, şimdiyse ona yer olma-
yan bir dünyanın biçimlendiğini gören, eli kolu bağ-
lı biçimde fanatizmin, şiddetin, dışlamanın ve umut-
suzluğun yükselişine tanık olan bir özgürlük tutku-
nunun; her şeyden önce de, aslında pusuda bekle-
yen yok oluşa boyun eğmek istemeyen bir yaşam âşı-
ğının endişeleri benimkiler...’
Yüzyıllık körlük -
yüzyıllık açgözlülük...
‘Bugün, Arap toplumlarının yüzyıllık körlüğünü ya
da Batılı güçlerin yüzyıllık açgözlülüğünü kınamak ge-
rekip gerekmediği artık pek önem taşımıyor. Kesin
olan ve bugünün dünyasında önem taşıyan şu ki, on
yıllardır Arap-İslam âlemindeki gizil modernlik yan-
lısı, laik insanlar Batı’ya karşı çıktılar, Batı da ço-
ğunlukla korkunç bir şekilde ve kimi zaman da din-
sel hareketlerin desteğiyle onlarla savaştı.’
Cemaatçilik yurttaşlığa yer vermez...
‘Lübnan’ı ve başka yerleri yakından gözlemlediğim
için cemaatçiliğin demokrasinin gelişmesini hiç de ko-
laylaştırmadığına -aslında sadece ürkek bir örtme-
ce bu- tanıklık edebilirim. Cemaatçilik, yurttaşlık dü-
şüncesinin bile yadsınmasıdır ve böyle bir temel üs-
tüne uygar bir siyasal sistem inşa edilemez. Bir ulu-
su oluşturan çeşitli öğeleri, bir yandan her yurttaşın
temsil edildiğini hissetmesi için incelikli, esnek, ör-
tük biçimde göz önünde bulundurmak ne kadar
önemliyse; ulusu kalıcı biçimde düşman aşiretlere bö-
len bir kota sistemi kurmak da o kadar zararlı, hat-
ta yıkıcıdır.
Büyük Amerikan demokrasisinin Irak halkına bu şe-
kilde zehirli bir armağan verip tarikatçılığı benimse-
mesini sağlaması utanç kaynağıdır, ayıptır. Bilmeden
yapıldıysa, üzüntü vericidir, hayasız bir hesapla ya-
pıldıysa, suçtur.’
Ve Atatürk...
‘Birinci Dünya Savaşı’nın ertesinde bugünkü Tür-
kiye toprakları çeşitli İtilaf orduları arasında paylaşı-
lırken ve Versailles’da ya da Sévres’de toplanan Ba-
tılı güçler duygusuz biçimde insanlara ve toprakla-
ra sahip olurken, Osmanlı ordusunun bu subayı ga-
liplere hayır deme cesaretini göstermiştir. Birçokla-
rı karşılaştıkları haksızlıklardan yakınırken, Mustafa
Kemal Paşa silaha sarılmış, ülkesini işgal eden ya-
bancı birlikleri kovmuş ve diğer güçleri tasarılarını göz-
den geçirmek zorunda bırakmıştır.
Kısa süre içinde ‘ulusun kurucusu’ konumuna ge-
len eski subayın Türkiye’yi ve Türkleri istediği gibi bi-
çimlendirme gücü vardır artık. Azimle işe koyulur. Os-
manlı hanedanına son verir, Halifeliği kaldırır, din ve
devlet işlerini birbirinden ayırır, sıkı bir laik sistem ku-
rar, halkından Avrupalılaşmasını ister, Arap alfabe-
sinin yerine Latin alfabesini koyar, erkeklerin sakal
tıraşı olmasını, kadınlarınsa peçelerini çıkarmasını zo-
runlu kılar. Kendi başındaki geleneksel başlık yeri-
ne Batı tarzı şık bir şapka kullanmaya başlar.
Halkı da onu izlemiştir. Çok da şikâyet etmeden
gelenekleri ve inanışları altüst etmesine izin vermiş-
tir. Neden?
Çünkü halkını tekrar gururlandırmıştır.
Halka haysiyetini geri veren kişi ona pek çok şe-
yi kabul ettirebilir...
Atatürk’ün elde ettiği meşruiyet onun ölümünden
sonra da devam etmiştir ve bugün de Türkiye onun
adına yönetilmektedir. Onun düşüncelerini paylaş-
mayanlar bile ona belli bir bağlılık sergilemek zorunda
hissederler kendilerini.
Buna karşın, Avrupa korkuya kapılmışken, yük-
selmekte olan dinsel köktencilik karşısında yapının
daha ne kadar dayanabileceği sorgulanabilir.’
Amin Maalouf’un kitabının yayım tarihi 2009. Bu
yıl da Türkçeye çevrildi. Yapı Kredi Yayınları’ndan çık-
tı.
Umarım, bu düşünceleri içimizdeki siyasal iktidar
yanaşmaları da okur da belki biraz düşünürler (bel-
ki biraz utanırlar da!)...
erdalatak@gmail.com
Emekli Albay Sarõzeybek, Emniyet’in üst düzey komutanlarõ teknik takibe aldõğõnõ açõkladõ
‘Komutanlardinleniyordu’AYKUT KÜÇÜKKAYA
Ergenekon soruşturma-
sõnõn Ümraniye’de ele ge-
çirilen el bombalarõyla baş-
ladõğõ iddiasõnõ yalanlayan
emekli Albay Erdal Sarı-
zeybek, 2003 yõlõndan iti-
baren Genelkurmay Baş-
kanlõğõ’ndaki üst düzey ko-
mutanlarõn Emniyet Genel
Müdürlüğü İstihbarat Dai-
re Başkanlõğõ tarafõndan
dinlendiğini iddia etti. Bu
iddiasõnõ son kitabõna taşõ-
yan Sarõzeybek, dönemin
İstihbarat Daire Başkanõ
Hanefi Avcı’nõn kendisini
2004 yõlõ nisan ayõ sonun-
da görüşmeye çağõrdõğõnõ
ve kendisine bu görüşmede
halen Ergenekon soruştur-
masõ kapsamõnda tutuklu-
tutuksuz yargõlanan üst dü-
zey komutanlarõn teknik
takibe takõldõklarõnõ açõk-
ladõğõnõ yazdõ.
Ergenekon soruşturmasõ
kapsamõnda ismi gündeme
sõkça gelen Sarõzeybek ope-
rasyonla ilgili kuşkularõnõ
ve albay rütbesiyle görev-
de olduğu dönemde yaşa-
dõklarõnõ “Ergenekon Göl-
gesinde İhaneti Yaşa-
mak” adlõ kitabõnda kale-
me aldõ. Sarõzeybek bu ki-
tapta soruşturmanõn seyri-
ni değiştirebilecek çok
önemli bir iddiayõ gündeme
getirdi. 2004 yõlõ nisan ayõ
sonunda Emniyet Genel
Müdürlüğü İstihbarat Dai-
re Başkanõ Hanefi Av-
cõ’nõn, bir Emniyet Müdü-
rü aracõlõğõyla kendisiyle
görüşme talebinde bulun-
duğunu ve bu talebi kabul
ettiğini söyleyen Sarõzey-
bek, Avcõ’yla 2004 Nisan
ayõ sonunda Kõzõlay böl-
gesindeki emniyetin istih-
barat karargâhõnda Av-
cõ’nõn makam odasõnda bu-
luştuğunu açõkladõ. Sarõ-
zeybek’in kitabõnda Av-
cõ’yla geçen diyaloğun bir
bölümü şöyle:
Avcı: Bilemiyorum, ama
telefon meselesi önemli gi-
bi, çünkü aldõğõmõz bilgi-
lere göre Telekom şebe-
kesinde kaçak var. Cihaz-
larõn ölçümünde bu kaçak
görülüyor, buradan da şu
anlaşõlõyor; telefonlarõ ba-
zõ gruplar yasadõşõ yollarla
dinliyorlar.
Sarızeybek: Ama bi-
zim konu, telefon dinle-
mesi değil, bazõ telefonla-
rõn görüştüğü numaralarõn
tespiti işlemi. Bu numara-
larõ belirledik ve önemli
bir askeri soruşturmanõn
içinde bulduk kendimizi,
belki de bunu araştõrdõğõmõz
için Levent Paşa bize kõz-
dõ ve haksõz bir soruştur-
manõn içine çekti.
Avcı: Levent Paşa ile
Atilla Albay’õn başka işle-
ri de var albayõm, bir so-
ruşturma çerçevesinde te-
lefon dinlemesine takõldõlar.
Bazõ teknik malzeme alõm-
larõnda yanlõş işlerin ya-
põldõğõ olduğu yolunda eli-
mizde bilgiler var.
2004 yõlõndaki bu diya-
loğun önemini yõllar sonra
Ergenekon soruşturmasõn-
da Hanefi Avcõ’nõn tanõk
olarak yer almasõyla anla-
dõğõnõ ifade eden Sarõzey-
bek bu görüşmenin 2009
yõlõndaki değerlendirmesi-
ni ise şöyle yapõyor:
“Hanefi Avcı’nın bu so-
ruşturmada tanık olması,
ikinci iddianamede Atilla
Uğur ile Levent Ersöz’ün
2003-2004 yılına ait telefon
dinlemelerinin yer alması
bizi alıp yıllar öncesine
götürdü ve düşünmeye
başladık... Ümraniye’de
ele geçen el bombalarıyla
başladığı bildirilen bu so-
ruşturmanın içerisine na-
sıl oluyor da 2003 ve 2004
yılı Levent Paşa ile Atilla
Uğur’un telefon dinleme-
leri yer alıyordu?”
Sarõzeybek, yanõtõ da yine
kendisi veriyor:
“Ergenekon iddianame-
sine göre, aramalarda ele
geçen dijital verilerden yo-
la çıkılarak bu tespitlerin
yapıldığı ileri sürülüyor,
ama o veriler bu kişilerin
tüm görüşmelerini içeri-
yor. Sözde bir terör örgü-
tü kurdukları iddia edilen
bu kişilerin böylesi verile-
ri saklamış olduklarını dü-
şünmek biraz garip.”
Baykal, hükümetin Zahid Akman’õn istifasõnõ gerçekten istese başarõlõ olacağõnõ belirtti
‘Akman’a zaman kazandırılıyor’
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - CHP Genel Baş-
kanõ Deniz Baykal, Deniz
Feneri davasõ nedeniyle mal-
varlõğõna tedbir konulan
RTÜK Başkanõ Zahid Ak-
man’õ görevden uzaklaştõ-
ramayan AKP hükümetini,
“Akman’a zaman kazan-
dırmakla” suçladõ.
Baykal, yaptõğõ yazõlõ açõk-
lamada, RTÜK Başkanõ Ak-
man’õn, Alman yargõsõ tara-
fõndan “Deniz Feneri soy-
gununun asli sanığı ve kur-
yesi” olarak tanõmlandõğõna
dikkat çekti. Baykal, mal
varlõğõna tedbir konulan Ak-
man’õn hâlâ koltuğunda otur-
duğuna da işaret ederek “Si-
yaset-tarikat-ticaret ekse-
ninde ibret verici, yüz kı-
zartıcı olumsuzlukların”
yaşandõğõ bir süreçten ge-
çildiğini vurguladõ. Bunun
son örneğinin “yüzyılın vur-
gunu” diye adlandõrõlan De-
niz Feneri e.V. davasõ oldu-
ğunu belirten Baykal, Alman
yargõsõnõn konunun gereğini
yaptõğõnõ, Türk yargõsõnõn
da harekete geçtiğini ifade
etti. Baykal, şu görüşleri di-
le getirdi: “Son günlerde
ağzını açan her bakan ‘Ben
de istifasõnõ istedim’ diye
mangalda kül bırakmıyor.
Ama bir yandan da ‘Yet-
kim yok’ diye sızlanıyor.
Aslında bunun yetkiyle bir
ilgisi yok. Bu, ipe un ser-
medir. Öğrenmek istiyo-
ruz, bakanların RTÜK
Başkanı’na güçleri mi yet-
miyor yoksa Zahid Ak-
man’a açıklarını kapatsın
diye zaman kazandırmaya
mı devam ediyorlar?
RTÜK Başkanı Zahid Ak-
man’a ‘Sözümüzü dinlete-
miyoruz’ diye yakınan za-
fiyet ve hükümet etmedeki
acizliklerini ortaya koyan
bakanlar sözlerini seçip
gönderttikleri RTÜK üye-
lerine de mi dinletemiyor-
lar? Hükümet, Akman’ın
istifasını gerçekten istese,
bugüne kadar onların her
istediğini yapan, hiçbir is-
teklerini geri çevirmeyen
AKP kontenjanından se-
çilen RTÜK üyeleri bu is-
teği de geri çevirmez”
DENİZLİ (Cumhuriyet) - Kadõn ve Aileden
Sorumlu Devlet Bakanõ Selma Aliye Kavaf, Nur
tarikatõna bağlõ Kepenek Cemaati’nin verdiği ha-
yõr yemeğine katõldõ.
Memleketi Denizli’ye gelen Bakan Kavaf, Vali
Yavuz Erkmen, Belediye Başkanõ AKP’li Nihat
Zeybekci, AKP Denizli Milletvekilleri Mithat
Ekici, Mehmet Yüksel ve Mehmet Salih Erdo-
ğan ile bazõ partililer tarafõndan Denizli Beledi-
yesi önünde karşõlandõ. Kõsa süre belediyede ka-
lan Kavaf, daha sonra Kiremitçi Mahallesi’ndeki
Nur Tarikatõ’na bağlõ Kepenek Cemaati’nin ver-
diği hayõr yemeğine katõldõ. 1981’de ölen cemaa-
tin kurucusu Hacı Osman Nuri Kepenek hayrõ-
na verilen yemeğe makam otomobiliyle gelen
Kavaf’a, Vali Erkmen, Başkan Zeybekci ve
AKP’li vekiller de eşlik etti. Dergâh evi denilen
yerin önünde yemek için yaklaşõk 20 bin kişinin
toplanmasõ dikkati çekti. Kavaf ve beraberindeki-
ler, cemaate ait olduğu iddia edilen üç katlõ apart-
mana girip ikram edilen köfte, çorba, pilav ve sa-
latadan yedi. Hacõ Osman Nuri Kepenek’in da-
madõ Hüseyin Dalyan ile Bakan Selma Aliye Ka-
vaf’õn samimi görüntüleri gözlerden kaçmadõ.
İkili, yemekten önce bir süre sohbet etti.
Bakanlık’tan açıklama
Bu arada haberin basõnda yer almasõ üzerine
Devlet Bakanlõğõ Basõn Müşavirliği’nden konuy-
la ilgili yazõlõ bir açõklama yapõldõ. Açõklamada,
Dokuma Kültür ve El Sanatlarõ Festivali’ne katõl-
mak üzere şehre giden Bakan Kavaf’õn yurttaşla-
rõn daveti üzerine Kepenek Vakfõ’nõn yemeğine
katõldõğõ kaydedilerek “Makam aracından in-
dikten sonra, yemeğe katılan vatandaşlarla il-
gilenen ve onlarla sohbet ettikten sonra hayır
yemeğinin yapıldığı yere yürüyerek gidilmiş-
tir. Burada 10 dakika kalıp ayrıldıktan sonra
yine davet üzerine bir sünnet düğününe de iş-
tirak etmiştir. Bunun dışındaki yorum ve de-
ğerlendirmeler olayı saptırmaktır” denildi.
Kadõn töre ve
şiddet mağduru
AYŞE SAYIN
ANKARA - Türkiye’de son 2 yõlda 178 kadõ-
nõn töre cinayetine kurban gittiği ortaya çõktõ. Ai-
le içi şiddetin arttõğõ Türkiye’de, “Aileyi Koru-
ma Yasası” ile son 8 yõlda 2 bin 731 dava açõlõr-
ken bunlardan 1713’ü mahkûmiyetle sonuçlandõ.
DTP’li Gültan Kışanak’õn soru önergesine Ai-
leden Sorumlu Devlet Bakanlõğõ tarafõndan veri-
len yanõt, Türkiye’de aile içi şiddet ve töre cina-
yetlerindeki yaygõnlõğõnõ ortaya koydu. Veriler,
töre cinayetlerinde, cezai yükümlülüğü az olduğu
için 18 yaşõndan küçük erkek çocuklarõn kullanõl-
makta olduğunu gösterdi. Verilere göre, 2007’de
ağõr ceza mahkemelerine gelen 35 dava dosyasõ
kapsamõnda 12’si çocuk, 4’ü kadõn toplam 109
sanõk yargõlanõrken aynõ yõl 67 kadõn töre cinaye-
tine kurban gitti. 2008’de ise benzer davalarda
6’sõ çocuk, 4’ü kadõn 99 kişi yargõlanõrken töre
cinayetine kurban giden kadõnlarõn sayõsõ 52 oldu.
2007’de savcõlõklara töre cinayeti kapsamõnda 93
dosya geldi. 2008’de bu rakam 17’ye düştü. An-
cak son 2 yõlda töre cinayetleri nedeniyle 61 kişi
yaşamõnõ yitirdi. 1999’da aile içi şiddet nedeniyle
109 dava açõlõrken 2006’da bu rakam 646,
2007’de ise 611 oldu. Şiddet davalarõndaki sanõk-
larõn yaş oranlarõna bakõldõğõnda, 12-15 yaşõndaki
çocuklarõn sayõsõnõn, özellikle kõz çocuklarõyla
karşõlaştõrõldõğõnda yüksek olduğu görülüyor.
İddialarõnõ son kitabõnda ayrõntõlarõyla anlatan Sarõzeybek, 2004 yõlõnda
dönemin İstihbarat Daire Başkanõ Hanefi Avcõ’nõn kendisine, üst düzey
komutanlarõn dolaylõ yoldan teknik takibe takõldõklarõnõ açõkladõğõnõ yazdõ.
Baykal, “Bakanlarõn RTÜK Başkanõ’na güçleri
mi yetmiyor, yoksa Akman’a açõklarõnõ kapatsõn diye
zaman kazandõrmaya devam mõ ediyorlar” dedi.
CHP lideri Baykal.
Devlet Bakanõ
tarikat yemeğinde
Nur Tarikatı’na bağlı Kepenek Cemaati’nin verdi-
ği yemeğe Kavaf, Denizli Valisi Erkmen, Belediye Baş-
kanı Zeybekci ve AKP’li vekiller de katıldı.