Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 29 NİSAN 2009 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr New York’ta büyük panik Dış Haberler Servisi - Fotoğraf ve görüntü çekimleri için New York semalarõnda alçak uçuş yapan, ABD Başkanõ Barack Obama’nõn makam uçaklarõndan “Air Force One” ile ona eşlik eden iki savaş uçağõ kentte panik yaratõnca Beyaz Saray özür dilemek zorunda kaldõ. Uçaklar fotoğraf çekimi için Özgürlük Heykeli yakõnlarõnda alçaktan uçunca New York sakinleri kaçõrõlan bir uçağõn 11 Eylül 2001’deki gibi saldõrõda kullanõlacağõnõ sanarak kendilerini sokağa attõ. Beyaz Saray Askeri Büro Müdürü Louis Caldera, olayõn sorumluluğunu üzerine alarak özür dilerken, New York Belediye Başkanõ Michael Bloomberg, “Bilseydim böyle bir aptallõğa zaten izin vermezdim” dedi. ABD Savunma Bakanlõğõ ile New York Belediyesi ve polisinin bilgilendirilmesine rağmen gerekli önlemlerin alõnmadõğõ kaydedildi. Arnavutluk da AB kapısında TİRAN (AA) - Arnavutluk Başbakanõ Sali Berişa, AB’nin dönem başkanlõğõnõ yürüten Çek Cumhuriyeti’nin Başbakanõ Mirek Topolanek’e, Arnavutluk’un AB’ye üyelik başvurusuyla ilgili resmi belgeyi törenle teslim etti. Prag’da düzenlenen törende konuşan Berişa, Arnavutluk’un zor aşamalardan geçtiğini ve bugün Kopenhag kriterleri çerçevesinde üyelik için başvuruda bulunduğunu belirterek, “Tarihi bir gelişmeye tanõk oluyoruz” dedi. Paraguay ile Bolivya anlaştı Dış Haberler Servisi - Bolivya Devlet Başkanõ Evo Morales ve Paraguay Devlet Başkanõ Fernando Lugo, 1930’larda 100 bin kişinin ölümüne yol açan sõnõr sorununu dün attõklarõ imzalarla sona erdirdi. Arjantin Devlet Başkanõ Cristina Kirchner’in ev sahipliğinde yapõlan törende konuşan Morales, “savaşõn, doğal kaynaklarõn peşindeki yabancõ şirketler tarafõndan çõkarõldõğõnõ, artõk Güney Amerika halklarõ arasõnda dostluk ve kardeşlik dönemi olduğunu” söyledi. Lugo ise gelecekte doğal kaynaklarõ iki ülke tarafõndan dõş müdahale olmaksõzõn işletilip kullanõlmasõ dileğinde bulundu. Kirchner ise geride kalan çatõşmalarõn “petrol koktuğunu” ifade etti. Alarm seviyesini 4’e çõkaran WHO uyardõ: Virüsün yayõlamayacağõ hiçbir bölge yok Salgõn kontrolden çõktõDış Haberler Servisi - Meksika’da do- muz gribinden öldüğü sanõlan kişi sayõ- sõ 152’ye yükselirken, Dünya Sağlõk Ör- gütü domuz gribini kontrol altõna alõna- madõğõnõ açõkladõ. Örgüt, alarm seviyesini küresel salgõn riskinin arttõğõnõ gösteren 4. dereceye yükseltti. En az 16 ülkede vi- rüse yakalanmõş kişilerin ya da şüpheli va- kalarõn bulunduğuna dikkat çekiliyor. İlk kez Meksika’da can alan virüsün kurbanlarõnõn sayõsõ gün geçtikçe artõyor. Amerika kõtasõnõn dõşõnda Avrupa’ya sõçrayan ve İsrail’de de iki kişide görülen domuz gribinin dünya genelinde büyük bir salgõna dönüşebileceği uyarõlarõ yapõlõyor. Meksika Sağlõk Bakanõ Jose Angel Cordova, domuz gribinden öldüğü sanõ- lan 152 kişiden 20’sinin bu virüs nedeniyle yaşamlarõnõ yitirdiklerinin kesinleştiğini açõkladõ. Ölenlerin yaşlarõnõn 20-50 ara- sõnda olduğunu belirten Cordova, 1614 ki- şinin de virüs taşõdõklarõ şüphesiyle göze- tim altõnda tutulduğunu söyledi. Ellerinde 1 milyon kişiyi tedavi etmeye yetecek ka- dar Tamiflu ilacõnõn bulunduğunu söyleyen bakan, ilacõn yalnõzca doktorlar tarafõndan verileceği uyarõsõnda da bulundu. Meksi- ka’nõn başkenti Meksiko City’de lokanta- lar halka kapatõldõ, sadece paket servisi ya- põlmasõna izin verileceği duyuruldu. ABD’nin New York kentinde 20 domuz gribi vakasõ daha belirlenmesiyle, kentte doğrulanan vaka sayõsõnõn 28’e çõktõ. Kent- te 17 kuşkulu vaka daha var. İsrail Sağlõk Bakanlõğõ, Meksika’dan gelen iki kişinin do- muz gribi olduğunun anlaşõldõğõnõ açõkladõ. ABD’de 51, Yeni Zelanda’da 11, Kanada’da 6, İspanya’da 2, İskoçya’da 2 kesin domuz gribi vakasõ görüldüğü belirtiliyor. Kolombiya’da ‘ulusal felaket’ Yeni Zelanda’da 43, İngiltere’de 20, Avustralya’da 19, İsveç’te 5, Avustur- ya’da 5, Fransa’da 4, Almanya’da 3, Nor- veç ve Güney Kore’de de birer şüpheli va- ka var. Kolombiya hükümeti, 12 şüpheli va- kanõn bildirilmesinin ardõndan, “ulusal felaket durumuna” geçildiğini duyurdu. Kanada’da bir eyalette 27 öğrenci hastalõk şüphesiyle yurtta karantinaya alõndõ. AB ve ABD’li yetkililer, Meksika’ya zo- runlu olmadõkça gidilmemesi ve oradan ge- lecek olanlara yönelik sõkõ sağlõk tarama- larõnõn yapõlmasõ çağrõsõnda bulunurken bir- çok ülke Meksika ve ABD’den domuz eti ürünlerinin ithaline yasak getirdi. Dünya Sağlõk Örgütü (WHO), domuz gri- bini tespit etmek için sõnõrlardaki sağlõk kontrollerinin yapõlmasõnõn, özellikle de ha- vaalanlarõna õsõya duyarlõ kameralarõn yer- leştirilmesinin işe yaramadõğõnõ açõkladõ. WHO sözcüsü Gregory Hartl, “Bir kişi virüse maruz kalmışsa ya da virüsü kapmışsa havaalanında hastalığın be- lirtilerini göstermeyebilir” dedi. Seyahat kõsõtlamasõna ve sõnõrlarõn kapatõlmasõna şimdilik gerek olmadõğõnõ belirten sözcü, õsõ- ya duyarlõ kameralarõn hastalõğõn kuluçka döneminde olduğu kişileri tespit edemedi- ğine dikkat çekti. Hartl, 2003’te Çin’de pat- lak veren ve 8 bin kişinin etkilendiği ağõr akut solunum yolu yetersizliği sendromu (SARS) salgõnõ döneminden bu yana ya- põlan araştõrmalarõn, sõnõrlardaki kontrollerin virüsün yayõlmasõyla mücadelede etkili olmadõğõnõ gösterdiğini belirtti. WHO domuz gribini 1 ila 6 arasõnda de- recelendirdiği salgõn evreleri sõralamasõn- da alarm düzeyini 3. evreden 4. evreye çõ- kardõ. Örgüt, ABD’de şüpheli vakalarõn ke- sinleşmesi halinde ise alarm düzeyinin 4’ten 5’e çõkarõlmasõnõn gerekebileceğini bildirdi. İsviçre’nin Cenevre kentinde sa- atlerce süren acil toplantõnõn ardõndan WHO Başkan Yardõmcõsõ Keiji Fukuda, “insanların çok hızlı biçimde dünyanın her yerine seyahat ettiği bir çağda virü- sün yayılamayacağı hiçbir bölge yok” de- di. Fukuda, salgõnõn artõk tek bir bölge için- de kontrol altõna alõnamayacağõnõ söyledi. ‘Kaçınılmaz değil’ Örgütten akşam saatlerinde yapõlan açõk- lamada ise salgõnõn yaygõn bir hastalõğa ev- rilmesinin kaçõnõlmaz olmadõğõ ancak ül- kelerin en kötüsü için hazõrlanmalarõ ge- rektiği belirtildi. BM Gõda ve Tarõm Örgütü (FAO) tüm ekiplerini birinci derecede alarm durumu- na geçirdi. Örgüt, Meksika’da ölümlere ne- den olduğu sanõlan yeni H1N1 grip virü- süyle domuzlar arasõnda doğrudan bağlantõ olup olmadõğõnõ belirlemek üzere uzman- larõn harekete geçtiğini bildirdi. Meksika’da ölü sayõsõ 152’ye yükselirken başkent Meksiko City’de önlem olarak lokantalar halka kapatõldõ. WHO yetkilisi Fukuda, başka ülkelere de yayõlan domuz gribinin artõk tek bir bölge içinde kontrol altõna alõnmasõ için geç kalõndõğõnõ söyledi. (Fotoğraflar: AP/AFP) Aşı çalışmaları başladı Domuz gribi aşõsõ için çalõşmalarõn başladõğõ kaydedildi. İlaç firmalarõ, hastalõğa yol açan virüsün genetik kodlarõnõn alõnarak aşõ yapõmõ için ilk adõmõn atõldõğõnõ belirtti. Ancak aşõnõn üretilip dağõtõmõna başlanmasõnõn 5-6 ay sürebileceği kaydediliyor. ABD Tarõm Bakanlõğõ Gõda ve İlaç Dairesi, Tamiflu ve Relenza isimli ilaçlarõn domuz gribine karşõ kullanõlmasõna izin verdi. Birçok ülkeden yapõlan açõklamalarda da olasõ bir salgõna karşõ bu ilaçlarõn yeterli stoklarõnõn bulunduğu ifade edildi. 2003 yõlõnda SARS virüsünün 300’e yakõn kişiyi öldürdüğü Hong Kong’da eczanelerin önünde ilaç kuyruklarõnõn oluştuğu bildirildi. İsviçre’de önceki gün bir trende domuz gribi olarak adlandõrõlan H1N1 kolundan gelen, daha farklõ bir grip virüsünün örneklerinin içinde bulunduğu saklama kutusunun patladõğõ açõklandõ. Yetkililer, örneklerin konulduğu kutunun patlamasõ sonucu 1 kişinin yaralandõğõnõ belirttiler. Olayõn, virüs örneklerinin incelenmek üzere Zürih’ten Cenevre’deki grip merkezine trenle götürüldüğü sõrada gerçekleştiğini kaydeden yetkililere göre patlama insanlar için tehdit oluşturmuyor. Kontroller arttırılmalı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Enfeksiyon Hastalõklarõ Uzmanõ Doç. Dr. Önder Ergönül, Dünya Sağlõk Örgütü’nün (WHO) domuz gribi olarak adlandõrõlan “H1N1” vi- rüsünün salgõn derecesini (pandemi evre) dün 3’ten 4’e yükselttiğine dikkat çekerek havaalanlarõnda baş- latõlan kontrollerin daha sõkõ yapõl- masõ gerektiğini söyledi. Ergönül, WHO’nun kararõnõn virü- sün artõk insandan insana bulaşmasõ- nõn kesin olduğu anlamõna geldiğini kaydetti. Sağlõk Bakanlõğõ’nõn virüse karşõ Türkiye’de aldõğõ önlemleri pandemi evre 4’e göre yenilemesi gerektiğini söyleyen Ergönül, “Ba- kanlığın komisyonları bunları de- ğerlendirip önlemleri arttırmalı” dedi. Pandemi evrenin 4’e yüksel- mesiyle birlikte domuz gribinin Tür- kiye’ye bulaşma riskinin daha arttõ- ğõnõ kaydeden Ergönül, geçen yõllar- da yaşanan ve kuş gribi olarak ad- landõrõlan “H5N1” virüsünün salgõn derecesinin pandemi evre 3 olduğu- nu anõmsattõ. Ergönül, “Derecenin 4’e yükseltilmesi salgının kuş gri- binden daha büyük bir risk oldu- ğunun göstergesidir” dedi. Türki- ye’nin yaza girmek üzere olduğu için şanslõ olduğunu kaydeden Ergö- nül, sonbaharla birlikte domuz gribi vakalarõnõn Türkiye’de de görülme ihtimalinin bulunduğunu kaydetti. Bakanlığın pandemi planı Sağlõk Bakanlõğõ’nõn “Ulusal İn- fluenza Pandemi Planı”na göre pandemik alarm düzeyinin evre 4 ol- masõ, “Tespit edilen virüsün küçük ancak sınırlı alanlardaki insan gruplarında kısıtlı bir şekilde in- sandan insana bulaşması” diye ta- nõmlanõyor. Plana göre alõnmasõ ge- reken önlemler şöyle sõralanõyor:  Yakõn sosyal ve ticari ilişkide olu- nan ülkelerde virüsün bulunmamasõ halinde seçilmiş gruplarda sürveyans programõnõn uygulamaya girmesi.  Yakõn sosyal ve ticari ilişkide olu- nan ülkelerde virüsün bulunmasõ ha- linde ulusal düzeyde sürveyans programõ ve koruyucu önlemlerin yaşama geçirilmesi.  Türkiye’de vaka bulunmasõ ve bölgesel vakalar görüldüğü takdirde salgõn yayõlma önlemlerinin yaşama geçirilmesi. Seyahat uyarısı Sağlõk Bakanlõğõ, yurttaşlarõ do- muz gribi salgõnõnõn olduğu ülkelere gitmemeleri konusunda uyardõ. Ba- kanlõk’tan yapõlan yazõlõ açõklamada, seyahatin zorunlu olmasõ halinde ise sõk el yõkama, maske kullanõmõ gibi kişisel hijyen önlemlerine uyulmasõ istendi. Açõklamada, Türkiye’de bil- dirilmiş herhangi bir vaka olmadõğõ da vurgulandõ. Domuz gribi virüsü- nün Türkiye’ye girişinin önlenmesi amacõyla Atatürk Havalimanõ’nda riskli ülkelerden gelen yolcularõn ter- mal kameralarla ateşi ölçülecek. Ateş ölçmedeki kriterin 38.5 derece- nin üzeri olduğu bildirildi. Hong Kong’da halk maske ve ilaç kuyruklarında. Endonezya Sağlõk Bakanõ Siti Supari, ölümlere neden olan domuz gribi virüsünün insan eliyle yapõlmõş olabileceğini savundu. Daha önce de benzer açõklamalarda bulunan bakan, geçmişte Batõlõ hükümetlerin ilaç şirketlerinin kazançlarõnõn arttõrõlmasõ amacõyla, bu tarz virüsleri üreterek gelişmekte olan ülkelere yayabileceklerini öne sürmüştü. Domuz gribi çerçevesinde alõnacak önlemlerle ilgili olarak dün gazetecilere açõklama yapan kardiyolog olan Supari, “Domuz gribi virüsünün genetik yapısına müdahale edilip edilmediğine emin değilim, edilmiş olma olasılığı var” ifadesini kullandõ. Endonezya gibi tropikal ülkelerde domuz gribine yol açtõğõ sanõlan H1N1 virüsünün yaşayamayacağõnõ savunan Supari, “Bu virüs dört mevsimin görüldüğü ülkelerde dayanıklıdır” görüşünü dile getirdi. 2003’te kuş gribi felaketinin yaşandõğõ Endonezya’da bu virüs 250 kişinin ölümüne neden olmuştu. Endonezya’da şu ana kadar domuz gribi vakasõ bildirilmediği kaydedildi. Supari, 2006’dan bu yana ülkede yaşanan kuş gribi vakalarõnõn çoğuna ilişkin verileri Dünya Sağlõk Örgütü uzmanlarõna iletmeyi reddediyor. Karara gerekçe olarak ise bu sistemin zengin ülkeler tarafõndan yoksul ülkelere aşõ satõp kâr edebilmek için suiistimal edilmesini gösteriyor. Birçok tur operatörü Meksika’ya yönelik gezi turlarını iptal ederken Japonya, Meksika’dan geleceklere yönelik vize şartlarını ağırlaştırdı. Bütün dünyada havaalanlarında önlemler arttırılırken Güney Koreli sağlık görevlileri, ABD’den Güney Kore’ye gelen bebekten örnek almakta zorlandı. WHO yetkilileri ise, ısıya duyarlı kameraların hastalığın kuluçka döneminde olduğu kişileri tespit edemediğine dikkat çekiyor. ‘Batı’nın amacı ilaç şirketlerini zengin etmek’ SEVGİLİ SEVİM ONURSAL Sevim ablacõğõm seni hiç unutmayacağõz. Eskişehirli dostlarõn SADIK- HÜSEYİN- ULVİ- SEMA