Katalog

CMYB C M Y B 11 NİSAN 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA REHBERLİK 15 Acaba sõnavsõz geçişten sonra bana fõrsat kalõr mõ? GENEL LİSE MEZUNLARI İÇİN MYO’LAR ALAN DIŞI M E R A K ETTİKLERİNİZ ?Ben açıköğretim birinci sınıfta okuyorum. Ama bu yıl herhangi bir işlem yapmadım, ne açıköğretim sı- navlarına girdim ne de kaydımı sildir- dim. Bu yıl ÖSS’ye başvururken beni bir yükseköğretim programına kayıtlı ola- rak gösterdiler. Bu doğru mudur ? ÖSYM veri tabanõnda her adayõn geç- mişte hangi sene sõnava girdiği ve bir yük- seköğretim programõna yerleşip yerleş- mediği ile ilgili tüm veriler saklanmak- tadõr. Bu nedenle, sizin de geçen sene bir açõköğretim programõna yerleştiğiniz bilgisi ÖSYM’de kayõtlõdõr. ÖSS’ye baş- vururken, öğrenim durumunuzu bir yükseköğretim programõna kayõtlõ olarak belirtmiş olmanõz doğrudur. ÖSYM ka- yõtlarõnda kontenjansõz bir açõköğretim programõna geçen sene yerleşmiş oldu- ğunuz bellidir. Bu nedenle, bu seneki ÖSS’de AOBP’nizde herhangi bir düşüş olmayacaktõr. ?Merhaba ben Anadolu lisesi Türkçe-matematik alanı mezu- nuyum ve bu yıl sınavda ortak alan olan Türkçe Öğretmenliği’ni istiyo- rum. Hangi bölümden daha fazla net yapmam lazım? Türkçe Öğretmenliği bölümleri SÖZ- 2 puanõ ile öğrenci almaktadõr. Bu ne- denle SÖZ-2 puanõna katkõ sağlayan, Türkçe, Matematik-1, Fen-1, Sosyal-1, Edebiyat-Sosyal ve Sosyal-2 testlerini ce- vaplamanõz gerekmektedir. Öğretmen liselerinden mezun olanlarõn Türkçe Öğ- retmenliği bölümlerini tercih etmeleri du- rumunda AOBP’lerine 0.24 ek katsayõ uygulanmaktadõr. Bu nedenle, öğretmen lisesinden mezun olacak rakiplerinize gö- re yarõşa geride başlayacağõnõzõn bilin- cinde olarak ÖSS’de çok iyi bir perfor- mans göstererek açõğõ kapatmak zorun- dasõnõz. Özellikle birinci bölümdeki “çapraz test” diye adlandõrõlan ve müf- redat olarak lise alanõnõza uzakmõş gibi gözüken Fen-1 testine önem vermeniz si- zi rakiplerinizin önüne geçirecektir. ?Geçen seneki ağırlıklı ortaöğre- tim başarı puanım bu sene deği- şir mi? Değişme ihtimali varsa bu, pua- nımı ne yönde ve ne kadar etkiler? AOBP adayõnõn liseden mezun oldu- ğu sene hesaplanmakta, sabitlenmekte ve ÖSYM veri tabanõna kaydedilmektedir. AOBP yõllar içinde değişmemektedir. Bu nedenler, geçen seneki AOBP’niz ne ise bu seneki ÖSS’de yine aynõ puan kulla- nõlacaktõr. ?Ben tiyatro okumak istiyorum, ama okul türüm engel. Özel ye- tenek sınavında başarılı olursam oku- ma imkânım var mı acaba? Bir de bu sınava nasıl girilir bilmiyorum. ÖSS’ye gireceğim ama bunun dışında ne yap- malıyım? Özel yetenek sõnavlarõ, üniversiteler ta- rafõndan ağustos ayõ içinde yapõlmakta- dõr. Her üniversite özel yetenek sõnavõ- na başvuru koşullarõnõ kendisi belirle- mekte ve ilan etmektedir. Özel yetenek sõnavõna girebilmek için öncelikle o se- ne yapõlan ÖSS’ye girmiş ve herhangi bir birinci bölüm puanõnda 145 barajõnõ geçmiş olmak gerekmektedir. Üniversi- teler bu barajõ daha da yükseltebilmek- tedirler. Yapmanõz gereken ÖSS’de eli- nizden gelen en üst performansõ göster- mek ve sonra ağustos ayõ içinde özel ye- tenek sõnavõna girmek, istediğiniz üni- versitenin internet sayfasõnõ ya da gaze- te ilanlarõnõ takip etmektir. F E N B İ L İ M L E R İ D E R S H A N E L E R İ T A R A F I N D A N H A Z I R L A N M I Ş T I R T ürkiye’de örgün bir yüksek- öğretim programõnda okumak isteyen öğrenciler için birkaç seçenek var. Bunlardan ilki fakülte veya yüksekokullarda (dikkat mes- lek yüksekokul değil) lisans eğitimi almak. Bu programlara ÖSS ile merkezi olarak yerleşmek gerekiyor. Özel yetenek ile öğrenci alan lisans programlarõ için de ÖSS’ye girmek, üniversitelerin belirlediği baraj pu- anlarõ aşmak ve özel yetenek sõna- võnda başarõlõ olmak şart. 4 ya da da- ha uzun süreli bu lisans programla- rõnõn dõşõnda, öğrencilerin okuyabi- leceği örgün programlar arasõnda bir de önlisans programlarõ var. Ka- muoyunda iki yõllõk üniversite ola- rak adlandõrõlan ve meslek yüksek- okullarõnda yürütülen bu önlisans programlarõna merkezi olarak yer- leşme önceliği meslek liselerinin ilgili alanlarõna tanõnõyor. Bu hafta- ki yazõmõzda sizlerle, iki yõllõk mes- lek yüksekokullarõyla ilgili sistem bilgilerini ve 2008 ÖSS’de oluşan detay istatistikleri paylaşmak isti- yoruz. ÖSYS içinde önlisans programla- rõ iki gruba ayrõlõyor. Bunlardan il- ki, adaylarõn sadece 0.3 AOBP’li Y- ÖSS puanlarõ ile yerleşebilecekleri, sõnavsõz geçiş yapõlmayan bölümler. Örnek vermek gerekirse, Kocaeli Üniversitesi Hereke Ömer İsmet Uzunyol Meslek Yüksekokulu’ndaki Girişimcilik ve Proje Yönetim Asis- tanlõğõ programõ sõnavsõz geçiş ya- põlamayan programlardan. ÖSYM tarafõndan yayõmlanan Yükseköğ- retim Programlarõ ve Kontenjanlarõ Kõlavuzlarõ’nda (temmuz ayõnda ya- yõmlanan) bu programlar hep 3B isimli bir tabloda yer aldõklarõ için adaylar arasõnda 3B bölümleri ola- rak adlandõrõlõyorlar. İkinci grup önlisans programlarõna hem sõnav- sõz geçiş hem de Y-ÖSS puanõ ile yerleşmek mümkün. Bu programlar, ÖSYM kõlavuzlarõnda 3A isimli tabloda yer aldõklarõ için 3A bö- lümleri olarak isimlendiriliyorlar. Bu sayfada gördüğünüz tüm tablo- larda, biz de bu isimlendirmeyi kul- landõk. 2008 ÖSS istatistiklerini incele- diğimizde, ülkemizde 256.860 ön- lisans kontenjanõ olduğu görülüyor. Bu kontenjanlarõn sadece 2.145 ta- nesinin 3B statüsünde olduğu ilgi çe- kici bir istatistik olarak karşõmõza çõ- kõyor. Kontejanlarõn yüzde 88.4’ü devlet, yüzde 10.7’si vakõf üniver- sitelerinde, yüzde 0.9’u ise KKTC üniversitelerinde yer alõyor. Her ne kadar genel lise mezunlarõnõn birçoğunun öncelikli hedefi olmasa da, iki yõllõk MYO önlisans programlarõ geniş bir aday kitlesinin ilgisini çekiyor. Meslek liselerinin ilgili alanlarõndan mezunlarõn sõnavsõz şekilde yerleştikleri bu programlara, sõnavsõz geçiş sonrasõ yer kalõrsa, Y-ÖSS puanõ ile de yerleşmek mümkün... Tek kriter OBP değil S õnavsõz geçiş ile ilgili kuralla- rõn da bir kez daha üzerinden geçmekte yarar var. Birçok adayõn yanlõş bildiği üzere, OBP sõ- navsõz geçişte bakõlan ilk kriter de- ğil. Sõnavsõz geçiş yapacak adayla- rõn bu konuya özellikle dikkat etmesi gerekiyor. Sõnavsõz geçişteki ÖSYM tarafõndan dikkate alõnan kriterler ön- celik sõrasõna göre şunlar: 1. Mezuniyet yõlõ daha büyük (ye- ni mezun) adaylara öncelik verilir. 2. Aynõ yõl mezun olan adaylar ara- sõnda öncelik okul türüne göre a) Anadolu Teknik Lisesi, b) Teknik Li- se veya Anadolu Meslek Lisesi, c) Meslek Lisesi, d) çok eski yõllarda enstitü adõ altõnda mezun olunan meslek lisesi sõrasõnda verilir. 3. Mezuniyet yõlõ ve okul türü ay- nõ olan adaylardan aynõ METEB içinde olanlara öncelik verilir. 4. Mezuniyet yõlõ, okul türü ve ME- TEB içi METEB dõşõ bilgileri aynõ olan adaylardan OBP’si yüksek olan adaylara öncelik verilir. 5. Yukarõda sayõlan tüm bilgileri aynõ olan adaylardan doğum tarihi büyük (yaşõ küçük) olana öncelik ve- rilir. Bunu bir örnek ile açõklayalõm. Pa- mukkale Üniversitesi, Bekilli Mes- lek Yüksekokulu Dõş Ticaret prog- ramõnda son bir boş kontenjan olsun ve buraya iki kişi sõnavsõz geçiş ile talip olsun. Bu iki kişinin önce me- zuniyet yõllarõna bakõlõr. Örneğin, iki- si de 2008 mezunu ise, eşitlik vardõr, bu durumda mezun olduklarõ okul tü- rüne bakõlõr. İkisi de Anadolu mes- lek lisesi mezunu olsun. Eşitlik yine bozulmadõ, bu durumda geldikleri il- lere bakõlõr. Birisi İstanbul’dan (Me- teb Dõşõ) biri Denizli’den (Meteb içi) geliyorsa, Denizli’den gelen kazanõr. Burada da eşitlik bozulmaz ise, so- nuç olarak adaylardan OBP’si yük- sek olan boş kontenjana yerleşir. 3A statüsündeki programlara merkezi yerleşmenin nasõl ya- põldõğõ konusundaki detaylar şöylece özetlenebilir: Bu prog- ramlara öncelikle meslek lise- lerinin ilgili alanlarõndan mezun olanlar sõnavsõz şekilde yerleşi- yorlar. Sõnavsõz geçişten sonra boş kalan kontenjan olursa, bu kontenjanlara meslek liselerinin diğer alanlarõndan mezunlar ve genel lise mezunlarõ 0.3 AOBP’li Y-ÖSS puanlarõ ile alan dõşõ olarak yerleşiyorlar. Bu nedenle sõnavsõz geçiş hakkõ olmayan adaylarõn, hedefledik- leri iki yõllõk bir MYO önlisans programõ varsa, önce bu prog- ramda sõnavsõz geçiş sonunda boş kontenjan kalmasõnõ ümitle beklemesi, daha sonra Y-ÖSS puanõnõn o bölüme yerleşebile- cek düzeyde yüksek olmasõ ge- rekiyor. Bu noktada önemli bir yanõl- gõyõ düzeltmek isteriz. İki yõllõk MYO önlisans programlarõnõn hepsine sõnavsõz geçiş dõşõnda Y- ÖSS puanõ ile girilirken alan dõ- şõ olarak giriliyor (açõköğretim hariç). Genel bir liseden, örne- ğin anadolu lisesinin sayõsal ala- nõndan mezun bir aday, iki yõl- lõk Bilgisayar Teknolojisi ve Programlama bölümüne yerleş- mek isterse, “bilgisayar” ko- nusunun sayõsal bir alan olma- sõndan dolayõ önemli bir yanõl- gõya düşerek, 0.8 AOBP’li pua- nõnõn kullanõlacağõnõ düşünü- yor. Oysa bu yanlõş. Bu konuda izlenecek kural basit ve açõk. Her kim ki iki yõllõk bir MYO prog- ramõna Y-ÖSS puanõ ile yerle- şecekse, kullanõlacak puan 0.3 AOBP’li alan dõşõ puan oluyor. Bu konuda adaylarõn katsayõ endişesine kapõlmasõna da gerek yok, çünkü herkese 0.3 katsayõsõ uygulanõyor, 0.8 katsayõsõnõn uygulandõğõ bir bölüm ve alan olmadõğõ için, katsayõ dezavan- tajõ yaşayan aday olmuyor. MYO programlarõnõ hedef- leyen genel lise mezunlarõnda çoğunlukla bir ümitsizlik görü- yoruz. Bunun nedeni, MYO programlarõna öncelikle sõnav- sõz olarak yerleşiliyor olmasõ. Bu nedenle birçok aday, önlisans programlarõnda kendileri için yer kalmayacağõ düşüncesine kapõlõyorlar. Oysa istatistikler bunun tersini söylüyor. 2008 ÖSYS’de devlet üniversitele- rindeki MYO programlarõna yerleşenlerin yüzde 56.8’i, vakõf üniversitelerinde ise yüzde 80.9’u Y-ÖSS puanõ ile yerleş- mişler. KKTC üniversitelerinde bu oran yüzde 92.6’ya kadar yükseliyor. İki yõllõk programlara ÖSS puanõ ile yerleşmenin çok düşük ihtimal olduğu ile ilgili önyargõnõn ne denli yanlõş ol- duğu anlaşõlõyor. MYO önlisans programlarõ ile ilgili bir diğer çarpõcõ ista- tistik, kazanõp kayõp yaptõrma- yan adaylar ile ilgili. 2008 ÖSYS’de devlet üniversitele- rindeki MYO programlarõna yerleşenlerin yaklaşõk yüzde 14.2’sinin, vakõf üniversiteleri- ne yerleşenlerin yaklaşõk yüzde 23.8’inin kesin kayõt yaptõrma- dõğõ anlaşõlõyor. Bunun en önem- li nedeni sõnavsõz geçişten fay- dalanarak yerleşen adaylarõn bir sonraki sene OBP ve AOBP’le- rine ceza uygulanmamasõ. Ha- tõrlanacağõ üzere, Y-ÖSS puanõ ile bir yükseköğretim progra- mõna yerleşen adaylarõn AOBP’leri bir sonraki sene ya- rõ yarõya düşüyor. Ancak sõ- navsõz geçiş ile yerleşilmesi du- rumunda böyle bir ceza yok. MYO önlisans programlarõ ile ilgili unutulmamasõ gereken önemli bir konu, hem ilk mer- kezi yerleştirme sõrasõnda kalan boş kontenjanlar hem de kaza- nõp da kesin kayõt yaptõrmayan çok sayõdaki aday nedeniyle, bu programlara ek yerleştirme dö- neminde yerleşme olasõlõğõnõn çok yüksek olmasõ. BİLİNMESİ GEREKEN TERİMLER ? Üniversite: Bilimsel özerkliğe ve kamu tüzelkişiliğine sahip yüksek dü- zeyde eğitim - öğretim, bilimsel araştõrma, yayõn ve danõşmanlõk ya- pan; fakülte, enstitü, yüksekokul ve benzeri kuruluş ve birimlerden oluşan bir yükseköğretim kurumudur. ? Fakülte: Yüksek düzeyde eği- tim - öğretim, bilimsel araştõrma ve yayõn yapan; kendisine birim- ler bağlanabilen bir yükseköğretim kurumudur. ? Yüksekokul: Be- lirli bir mesleğe yönelik eğitim öğretime ağõrlõk veren bir yüksek- öğretim kurumudur. ? Meslek Yüksekokulu: Belirli mesleklere yö- nelik ara insangücü yetiştirmeyi amaçlayan dört yarõ yõllõk eğitim - öğretim sürdüren bir yükseköğretim kurumudur. ? Enstitü: Üni- versitelerde ve fakültelerde birden fazla benzer ve ilgili bilim dal- larõnda lisans üstü eğitim - öğretim, bilimsel araştõrma ve uygula- ma yapan bir yükseköğretim kurumudur. ? Ön Lisans: Ortaöğreti- me dayalõ, en az dört yarõ yõllõk bir programõ kapsayan ara insan- gücü yetiştirmeyi amaçlayan veya lisans öğretiminin ilk kademesi- ni teşkil eden bir yükseköğretimdir. ? Lisans: Ortaöğretime dayalõ, en az sekiz yarõ yõllõk bir programõ kapsayan bir yükseköğretimdir. Kalbinizi Koruyun TÜRK KALP VAKFI 19 Mayıs Cad. No:8 Şişli / İSTANBUL Tel: (212) 212 07 07 (pbx) http://www.tkv.org.tr BASKI VE İŞKENCELER ATATÜRKÇÜLERİ YILDIRAMAZ AYDINLIK GÜNLER YAKIN “BALBAY ÇIKACAK YİNE YAZACAK” İSTANBUL CUMOK HAYKIRIYOR www.cumok.org ACI KAYBIMIZ Cemiyetimiz Üyesi, Basõn Şeref Kartõ Sahibi, Değerli Büyüğümüz İRFAN TÜRKSEVER 10 Nisan 2009 Cuma günü İzmir’de vefat etmiştir. Kaybõ topluluğumuzda üzüntü yaratan Türksever’in cenazesi 11 Nisan 2009 Cumartesi günü öğle namazõnõn ardõndan Uğur Camii’nden (Balçova) alõnarak Aşağõ Narlõdere Mezarlõğõ’nda toprağa verilecektir. İrfan Türksever’i sevgi ve saygõyla anarken, ailesine, basõn topluluğuna başsağlõğõ dileriz. TÜRKİYE GAZETECİLER CEMİYETİ