Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 1 NİSAN 2009 ÇARŞAMBA 6 AVRUPA GÜRAY ÖZ ‘Seçmen Ne Dedi?’ Seçimlerden sonra âdettendir, yazarlar çizer- ler akla ilk gelen soruyu sorarlar: “Seçmen ne de- di?” Sanırsınız ki, seçmen diye bir âdem var, oy- lar atıldıktan, sayım tamamlandıktan sonra orta- ya çıkıyor ve konuşuyor: “Ben dedim ki!” Sahi seçmen ne dedi? Ben bilmiyorum ne dedi. Köşelerin hepsini oku- dum, hatmettim. Ne dediğini çıkaramadım, seç- men kişinin. Kimi köşe yazarına bakarsanız seç- men “İstikrar istiyorum, krizi çöz” demiş. Hiç sanmıyorum. Krize yenik düşenlerin hâlâ AKP’ye oy verdikleri haritalardan okunabiliyor. Henüz krizden etkilenmemiş olanlarsa muhalefeti seçtiler. Doğu’da da yoksullar krizi değil, kimlik- lerini öne aldılar. “Krizi çöz” diyen sanayi ve ti- caret erbabı ise çözümde geniş kitlelerin kalıcı sosyal istemlerinden değil, kendilerinden ve IMF’den geçecek bir çözüm istiyorlardı, anlaş- mayı seçim sonrasına bırakan AKP’ye bu nedenle soğuk baktılar. Kimileri de “denizi, yok Deniz Baykal’ı değil, bildiğiniz denizi sevenler CHP’ye oy verdiler” diyerek şakalaştılar kendi aralarında. Seçmenin bir değil, bin yüzü var bana sorar- sanız. Her toplumda olduğu gibi bizim toplumumuz- da da çok farklı faktörlerle giriyor oylar zarfın içi- ne. Üstelik, açıklanan sonuçların arkasında da ilk bakışta görünmeyen gerçekler bulunuyor. Kürtlerin hepsi değil, ama çoğunluğu Güney- doğu’da DTP’ye destek verdi. AKP’nin seçime beş kala yaptığı TRT Şeş numarası da, buzdola- bı, çamaşır makinesi, çekyat rüşveti de yeteri ka- dar etkili olmadı. Kürtlerin çoğu “Bizim için Kürtlük daha önemlidir” dediler. MHP’ye oy verenler, Sıvas’ta BBP’yi destekle- yenler de “Bizim için varsa yoksa Türklük” de- mediler mi? CHP’ye oy verenlerin temel nedenleri arasında yolsuzlukla mücadele neferi Kılıçdaroğlu sem- patisi dışında, akla sığmaz çarşaf açılımlarına rağmen, laiklik ve Cumhuriyeti koruma kaygısı hâlâ ağır basmaktadır. Temel içgüdüleri AKP’yi geriletmek olarak tescillendi. Peki seçmen yüzünü neden çevirdi Tayyip Er- doğan’dan? Rivayet muhtelif. Kimi köşe yazarlarına göre, ki bunlar epeyce bir yekûn tutuyor, seçmen Baş- bakan Erdoğan’ın üslubunu beğenmemiş. Ola- bilir. Bu üslubun tek adamlığı, diktatörce bir eği- limi işaret ettiğini anladı herhalde seçmen. Ama önemli olan farklı nedenlerle, farklı seçmen eği- limlerinin AKP’nin karşısına çıkmasıdır. MHP’liler de, DTP’liler de, CHP’liler de AKP’yi durdurmak gerektiğinde birleştiler. SP ise gömleğini geri is- tedi. Onları birleştiren savundukları görüşler de- ğil, AKP’dir, Erdoğan’dır. Bu seçimden de iki temel sonuç çıktı. Birinci- si, AKP’nin güç yitirdiği, seçmenlerin önemli bir kesiminin iltifatına artık mazhar olamadığıdır. Se- çimleri bir referandum havasına sokan Baş- bakan Erdoğan’ın kendisidir ve Erdoğan re- ferandumu yitirmiştir. Eğer karşısına akıllı bir muhalefet çıkarsa, iniş başlamıştır. İkincisi, seçim sonuçlarının toplumda muhafa- zakârlaşmanın arttığını gösterdiğidir. Doğu’da da, Batı’da da muhafazakâr eğilim güçlenmiş, birbirine zıt ve çatışan eğilimler oy almıştır. Türkiye siyasetinde bundan böyle bu kamp- laşmanın etkisinin artması kaçınılmaz görünüyor. Bu kamplaşma ne yazık ki dış etkenlere sonuna kadar açık bir kamplaşmadır. Sosyalist sol ise siyaset sahnesinin dışındadır. Bu parçalanmanın solun ideolojik ve fiziki etkisi dışında hükmünü yürütüyor olması, Türkiye açı- sından büyük bir tehlikedir. Peki bizim seçmen, oylarını yüzdelere taşıya- mayan sosyalist sola ne dedi? “Sen daha benimle nasıl konuşulacağını öğ- renememişsin, git biraz daha çalış” dedi. Başka ne desin? e-posta: [email protected] ‘AKP yõpranma sürecinde’İstanbul Haber Servisi - AKP hükümetinin 2007 genel seçimle- rinde yüzde 46.58 olan oy oranõnõn 29 Mart yerel seçimlerinde yüzde 38.8’lere dek gerilemesini değer- lendiren siyaset bilimciler, “AKP’nin Türkiye’de kültürel kırılma hattı oluşturduğunu, fark- lılıklara yeterince hassasiyet gös- teremediğini” belirterek “AKP trendinin düşüş gösterdiğini, bu düşüşle birlikte AKP’nin yıpra- narak hırçınlaştığını” kaydettiler. Uzmanlar, AKP’nin halihazõrdaki durumunu ANAP’a benzeterek “AKP’nin duruma ilişkin sağlık- lı bir değerlendirme yapmaması halinde oylarının, ANAP’ın ikin- ci döneminde olduğu gibi hızla eri- yeceğini” dile getirdiler. Bahçeşehir Üniversitesi Uluslar- arasõ İlişkiler Bölümü Öğretim Üye- si Prof. Dr. Hasan Köni, AKP’nin lider parti olmasõna karşõn gerileyen bir konumda olduğunu anõmsatarak bunun en önemli nedeninin AKP’nin yõpranmasõ olduğunu belirtti. Köni, bu durumun, AB müzakereleri, de- mokratikleşme, modernleşme gibi hamlelerle kendini yenileyecek stra- tejiler ortaya koymamasõndan kay- naklandõğõnõ söyledi. 2004’te oyunu AKP’den yana kullanan liberal ke- simin bu seçimde AKP’yi destekle- mediğini kaydeden Prof. Köni, “AKP trendi düşüş gösterdikçe yıpranıyor. Yıprandıkça da hır- çınlaşıyor ve hırçınlaşma AKP’ye daha fazla oy kaybettiriyor” dedi. Prof. Köni, 29 Mart yerel seçimle- rinde ekonomik krizin etkili olma- dõğõnõ, bunun yerine siyasi tavrõn be- lirleyici olduğunu belirterek “Eko- nomik krizin etkili olması için hazirana kadar süre gerekli. Kri- zin oya yansıması ancak önü- müzdeki yerel seçimlerde olur. Seçmen bu seçimlerde Erdoğan’ın tavrı ile yolsuzluk iddiaları gibi ko- nuları göz önünde bulundurdu” diye konuştu. 29 Mart yerel seçim- lerinin genel seçim havasõnda geç- tiğini, AKP’nin bu nedenle yüzde 38.9 oy alabildiğini belirten Köni, şunlarõ söyledi: “Başbakan Erdo- ğan mitinglere kendisi çıkmasay- dı AKP seçimden çok daha düşük oy alırdı. Oy oranı büyük ihtimalle yüzde 37’de kalırdı. Öte yandan 29 Mart gecesi yapılan konuşma- da Başbakan’ın parti içi revizyo- na gideceğini gördük. Burada ya- pılması gereken, kişi değişiminden öte, yeni politika ve stratejiler or- taya koymaktır.” ‘Büyük bir kırılma var’ Siyaset bilimci Prof. Dr. Doğu Ergil de AKP iktidarõ döneminde Türkiye’deki kültürel farklõlõkla- rõn belirginleştiğini, ülkenin iki ta- rafõnda kültürel kõrõlma olduğunu belirterek özetle şunlarõ kaydetti: “Sahil şeridinde daha bireysel tercihlere yönelen, geleneksel ba- kış açısını kabul etmeyen, mo- dern bir yaşam tarzına sahip bir kitle var. Bu kitle AKP iktidarın- da kendilerine uygun bir kültürel yakınlık göremedi. Antalya gibi bol yatırımların yapıldığı bir yerde bi- le AKP’nin kazanamamasını kül- türel farklılığın bilincine varılma- sı olarak görüyorum. Doğu’da ise AKP’nin ‘hepimiz yurttaşõz, bir far- kõmõz yok’ anlayışı Kürtler açı- sından beğeni görmedi. Bölge in- sanları farklılıklarına saygı göste- rilmesini istedi. Bu nedenle Kürt kültürü ile AKP’nin temsil ettiği anlayış uyuşmadı. Ülkenin iki ucunda iki kültürel kırılma hattı oldu. Bu farklılıklara yeterince hassasiyet gösterilmemesi oy kay- bına neden oldu. AKP kendisinden kopmuş oyların bir kısmının MHP ve SP’ye gittiğinin farkına varıp iyi bir değerlendirme yaparsa gelecek seçimlerde kaybettiği oyları geri alabilir. Ancak AKP iyi bir de- ğerlendirme yapamaz ise ANAP’ın ikinci döneminde olduğu gibi hız- la eriyecektir.” ‘Koltuk ısrarı yanlış’ Bilkent Üniversitesi İktisadi ve Sosyal Bilimler Fakültesi Dekanõ Prof. Dr. Metin Heper ise seçim so- nuçlarõnda yaşanan değişikliklerin oy verenlerle yapõlan görüşmeler so- nucunda sağlõklõ bir şekilde değer- lendirilebileceğini belirterek “Her- hangi bir seçimden sonra yapılması gereken, insanlara neden oy ver- dikleri partileri tercih ettikleri, ne- den diğer patileri seçmediklerinin sorulmasıdır. Seçimlerden önce in- sanlara kime oy vereceksiniz diye soruyoruz ama bunun nedenini sormuyoruz. O yüzden seçimleri değerlendirmek için elimizde yeterli veri olmuyor” diye konuştu. Prof. Heper ayrõca, üst üste seçim kaybe- den liderlerin koltuklarõnda õsrarcõ ol- mamalarõ gerektiğini ifade etti. Prof. Dr. Doğu Ergil: Ülkenin iki tarafõnda kültürel kõrõlma meydana geldi. AKP seçim sonuçlarõnõ iyi değerlendirmez ise ANAP gibi hõzla eriyecektir. Prof. Dr. Hasan Köni: AKP trendi düşüş gösterdikçe yõpranõyor. Yõprandõkça da hõrçõnlaşõyor ve hõrçõnlaşma AKP’ye daha fazla oy kaybettiriyor. Oy kaybõnõn nedeni ekonomik değil, siyasi. 12 büyük ilçe CHP dedi İstanbul Haber Servisi - İs- tanbul’da yerel seçimlerde CHP’li belediye sayõsõ 5’ten 12’ye yükseldi. 12 büyük ilçede rakiplerine fark atarak seçim yarõşõnõ en önde göğüsleyen CHP’li belediye başkanlarõ yeni rekorlara da imza attõlar. BEŞİKTAŞ: Beşiktaş Beledi- yesi’nin başkanlõğõnõ yürüten CHP’li İsmail Ünal, en yakõn rakibini ezici bir üstünlükle ge- ride bõrakarak ilçedeki 2. döne- mine adõm attõ. Yüzde 60.66 oranlõk bir paya sahip olan Ünal, 71 bin 846 oy alõrken AKP’nin iddialõ adaylarõndan Sibel Çarmıklı 26 bin 524 oy- da kaldõ. Ünal, Çarmõklõ’ya 45 bin 322 gibi büyük bir fark attõ. BAKIRKÖY: Bakõrköy’ün belediye başkanõ olan CHP’li Ateş Ünal Erzen, ilçede yüzde 56.48 oranõnda oy alarak, AKP’nin bir diğer iddialõ aday- larõndan eski Türkiye İhracatçõ- lar Meclisi Başkanõ Oğuz Satı- cı’yõ geride bõraktõ. Satõcõ, 31 bin 650 oy alõrken 2. kez aday olan Erzen, 75 bin 15 oyla bü- yük bir başarõya imza attõ. AVCILAR: Avcõlar’õn 2 dö- nemdir belediye başkanlõğõnõ yapan ve tekrar CHP’den aday olarak koltuğunu koruyan Mus- tafa Değirmenci, 95 bin 124 oy aldõ. İlçedeki oy pastasõnõn yüz- de 48.55’ine sahip bulunan De- ğirmenci en yakõn rakibi olan ve 73 bin 291 oy alan AKP’nin adayõ Cafer Sezgin’i 21 bin 833 farkla yendi. SARIYER: Sarõyer’de beledi- ye başkanlõğõna seçilen CHP’nin adayõ Şükrü Genç, 54 bin 909 oy alõrken rakibi AKP’li Mehmet Akif Şişma- noğlu 46 bin 546 oy alabildi. Genç, ilçedeki oylarõn yüzde 37.54’üne, Şişmanoğlu ise yüz- de 31.82’sine sahip oldu. BÜYÜKÇEKMECE: Büyük- çekmece’nin belediye başkanlõ- ğõnõ yapan ve tekrar CHP’den aday olan Hasan Akgün, ilçede kõran kõran geçen seçim yarõşõ- nõn kazananõ oldu. Akgün, oyla- rõn yüzde 44.04’ünü alõrken AKP’li aday İlker Gürbüz’ün oy oranõ yüzde 43.76 oldu. 38 bin 910 oyla tekrar başkan seçi- len Akgün’ün rakibi Gürbüz de 38 bin 666’da kaldõ. SİLİVRİ: Özcan Işıklar, aldõ- ğõ yüzde 46.62’lik oy ile Siliv- ri’nin CHP’li yeni başkanõ seçil- di. 32 bin 990 oy alan Işõklar, AKP’li rakibi Hüseyin Turan’a 4 bin 722 oy fark attõ. Turan sa- dece 28 bin 268 oy alabildi ÇATALCA: Çatalca’nõn yeni belediye başkanõ seçilen CHP’li Cem Kara, 9 bin 572 oy aldõ. İlçedeki oylarõn yüzde 44.93’ünü toplayan Kara’yõ AKP’li rakibi İsmail İp, yüzde 28.61 ile takip etti. Kara, İp’e 3 bin 477 oy fark attõ. Yandaş medya da eleştirdi Yeni Şafak gazetesi yazarõ Akif Emre, yerel seçimlerde AKP’nin oylarõnõn düşmesinin iktidar yorgunluğu ya da iktidar yõpranmasõndan çok ‘iktidar çürümesi’yle ilgili olduğunu yazdõ ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Yandaş medyanõn bazõ yazarlarõ, AKP’nin yerel seçimde güven tazelediğini ileri sürerken; bazõlarõ da AKP’yi eleştirdi. Yeni Şafak gazetesi yazarõ Akif Emre, AKP’nin oylarõnõn düşmesinin “iktidar çürümesi”nden kay- naklandõğõnõ yazdõ. Yeni Şafak gazetesi yazarõ Em- re, dünkü “iktidar kibrine karşı elitist Gandi” başlõklõ yazõsõnda, yerel seçimde ortaya çõkan tablo- yu değerlendirdi. AKP’nin aldõğõ sonuçlarõ normal karşõlamadõğõnõ belirten Emre, seçimlerde ortaya çõkan durumun iktidar yorgunlu- ğu ya da iktidar yõpranmasõndan çok “iktidar çürümesi”yle ilgili olduğunu kaydetti. Statükoyla özdeşleştiler Emre, şu görüşleri dile getirdi: “...Varoşlardan gelen, öteki- leştirilen ‘sessiz yõğõnlarõn sesi’ olmak adına iktidara yükselen bir kadronun bir anda statü- koyla özdeşlemenin getirdiği bir duruş kaymasından söz ediyoruz... Bir tür iktidar kib- rine bürünerek merkez parti tavrını hızla benimseyiş en çok seçim kampanyasına yansıdı. Bir zamanlar kapı kapı geze- rek, bire bir insan ilişkilerine yaslanarak toplumla sıcak iliş- ki kuran bir gelenekten gelen iktidar partisi bu tür çalışma- lara pek itibar etmedi. Devlet bütçeli medyatik kampanyala- ra, gösterişli mitinglere ve sa- dece lider karizmasına sığına- rak oy talep ettiler.” Yerel yönetimlerdeki ahlaki çürümenin bire bir insan ilişkisi- nin önünde duran en büyük engel olduğunu belirten Emre, medya- tik kampanyalarõn arkasõna sakla- narak toplumun nabzõnõ tutacak çalõşmalara girilmekten kaçõşõn temelinde iktidar kibrinin verdiği körlüğün yattõğõnõ kaydetti. Em- re, “Büyük ölçüde çürüme algı- sı toplumda yaygınlaştıkça, yö- netimi elinde tutanlar da bunu içselleştirdikçe toplumla arada- ki mesafenin açılması kaçınıl- maz bir sonuçtur” dedi. Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir ve ilçe belediye başkanları DTP il binasında bir araya gelerek teb- rikleri kabul etti. Önceki gün yapılan yerel seçimlerden galip çı- kan DTP’li Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir, Bağlar Belediye Başkanı Yüksel Baran, Yenişehir Belediye Baş- kanı Selim Kurbanoğlu ve Kayapınar Belediye Başkanı Zülküf Karatekin, DTP il binasında coşkuyla karşılandı. Başkanlarla tokalaşmak isteyen yurttaşlar il binası önünde sıralar oluşturdu. DTP’liler tebrikleri kabul etti Siyaset bilimciler AKP’nin sonuçlarõ iyi değerlendirememesi durumunda hõzla eriyeceğini söylediler İstanbul’da rakiplerine fark atarak seçilen belediye başkanlarõ rekorlara da imza attõ KADIKÖY: Kadõköy’de İstanbul çapõnda rekor kõ- ran CHP’li hukukçu Selami Öztürk, ilçesinde kul- lanõlan oylarõn yüzde 68.37’sini aldõ. İstanbul’un en çok oy alarak 4. kez seçilen başkanõ olan Öztürk, 228 bin 408 seçmen tarafõndan tercih edildi. AKP’li rakibi mimar Sinan Genim ise yalnõzca 73 bin 18 oy alarak Öztürk’ün çok gerisinde kaldõ. MALTEPE: CHP’li Mustafa Zengin, Maltepe’de- ki oylarõn yüzde 50.66’sõnõ alarak belediye başkanõ ol- du. AKP’li rakibi Fikri Köse yüzde 40 oranõnda oya sahip olurken Zengin, 153 bin 243 seçmen tarafõndan tercih edildi. Köse ise 121 bin 3 oyda kaldõ. ATAŞEHİR: İstanbul’un yeni ilçelerinden Ataşe- hir’in ilk belediye başkanõ olan CHP’li Battal İlgez- di, oylarõn yüzde 41.24’ünü alarak yüzde 39.70 ora- nõnda oy alan AKP’li aday Abdülkadir Ömer Aba- mor’un önüne geçti. 79 bin 390 oy alan Abamor, kendisine 3 bin 73 oy fark atarak 82 bin 463 oy top- layan İlgezdi’nin gerisinde kaldõ. KARTAL: Kartal’da oylarõn yüzde 41.33’ünü ala- rak yeni başkan seçilen CHP’li Altınok Öz, en ya- kõn rakibi AKP’li Bekir Kılıç’tan 8 bin 226 fazla oya sahip oldu. Kõlõç yüzde 37.95’lik oy oranõ ile 92 bin 395’te kaldõ. ADALAR: Adalar’õn eski kaymakamõ CHP’li aday Mustafa Farsakoğlu 4 bin 573 oy alarak, ilçenin belediye başkanlõğõnõ yürüten ve AKP’den tekrar adaylõğa soyunan Coşkun Özden’i geride bõraktõ. Adalar genelinde oylarõn yüzde 53.79’unu alan Farsa- koğlu, 1516 oy farkla belediye başkanõ oldu. Selami Öztürk KADIKÖY İsmail Ünal BEŞİKTAŞ Ateş Ünal Erzen BAKIRKÖY M. Değirmenci AVCILAR Özcan Işıklar SİLİVRİ Cem Kara ÇATALCA Hasan Akgün B.ÇEKMECE Mustafa Zengin MALTEPE Battal İlgezdi ATAŞEHİR Altınok Öz KARTAL Şükrü Genç SARIYER M. Farsakoğlu ADALAR Her 10 oydan 7’si Öztürk’e Kadõköy’de oylarõn yüzde 68.37’sini alarak İstanbul çapõn- da rekor kõran Öztürk, 4. kez baş- kan seçildi. Ünal da Beşiktaş’ta yüzde 60.66’lõk oy oranõyla 2. döneme adõm attõ. Değirmenci, Avcõlar’da oylarõn 48.55’ini ala- rak 3. kez belediye başkanõ oldu. Erzen de Bakõrköy’de yüzde 56.48’lik oy oranõyla 2. kez baş- kanlõk koltuğuna oturdu. Engellilere merdiven engeli KONYA (Cumhuriyet) - Konya Ticaret Odasõ’nda düzenlenen engelliler panelinde üzücü görüntüler yaşandõ. TBMM Başkanõ Köksal Top- tan’õn eşi Saime Toptan’õn da katõldõğõ panel salo- nuna tekerlekli sandalye ile gelen engelliler mer- divenlerden yardõmsever yurttaşlarõn yardõmõyla çõkabildi. Engelliler için özel yolun yapõlmamasõ tepkilere neden olurken panelde konuşan Saime Toptan, engelliler için çõkarõlan yasalar ve hakla- rõn yeterinci bilinmediğinden yakõndõ. Otları yaktılar canlarından oldular KOCAELİ (AA) - Kocaeli’nin Kozluca köyünde evinin önündeki kuru otlarõ toplayarak yakan Rahmi Yağ (68), rüzgârõn da etkisiyle bü- yüyen alevlerin arasõnda kalarak yaşamõnõ yitirdi. Yağ’õn önce kalp krizi geçirdiği, daha sonra yan- dõğõ anlaşõldõ. Kandõra ilçesi Selimköy köyünde, fõndõk bahçesinden topladõğõ kuru otlarõ yakan Hacõ Ali İzbudak (82) da rüzgârõn da etkisiyle bü- yüyen ateşi söndürmek istedi. Alevlerin arasõnda kalan İzbudak yanarak yaşamõnõ yitirdi.