Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 25 ŞUBAT 2009 ÇARŞAMBA 8 DIŞ HABERLER dishab@cumhuriyet.com.tr Dış Haberler Servisi - ABD’nin terör şüpheli- lerini tuttuğu Küba ada- sõndaki Guantanamo üs- sünde 4 yõldan fazla ka- lan Binyam Muham- med, oturma hakkõ bulu- nan İngiltere’ye döndü. Muhammed, Amerikan Merkezi Haberalma Teş- kilatõ CIA tarafõndan iş- kenceli sorguya alõndõğõn- da, İngiliz gizli servis ele- manlarõnõn da sorguya ka- tõldõklarõnõ söyledi. Bir Amerikan uçağõyla Lon- dra’ya getirilen Muham- med, yaptõğõ ilk açõklama- da şöyle dedi: “Benim için en kötü an, Fas’tay- ken bana işkence yapan kişilerin soruları ve mal- zemeleri İngiliz istihba- ratından aldığını fark et- tiğimdeydi.” Pakistan’da bulunduğu sõrada tanõştõğõ İngiliz istihbarat görevli- leriyle açõkça konuştuğunu belirten Muhammed, “Tam da beni kurtar- malarını umduğum kişi- lerin daha sonra kötü muamelede bulunanlar- la birlikte hareket ettik- lerini fark ettim” diye konuştu. Eski Guantanamo tutsağõ “en karanlık kâ- buslarında bile görme- yeceği tecrübeler yaşa- dığını, ülke ülke dolaştı- rıldığını ve ABD tara- fından Ortaçağ usulü iş- kencelere tabi tutuldu- ğunu” dile getirdi. Soruşturma açılacak 1994’te Etiyopya’dan İngiltere’ye gelerek sõğõn- ma başvurusunda bulunan ve oturma hakkõ kazanan Muhammed, İngiliz polisi ve göçmenlik yetkilileri tarafõndan birkaç saat sor- gulandõktan sonra 7 yõldõr görüşmediği aile üyele- riyle bir araya geldi. Mu- hammed’in avukatõ Clive Stafford Smith, Guanta- namo’da kötü muameleye tabi tutulan ve haftalarca açlõk grevi yapan müvek- kilinin uzun uğraşlardan sonra İngiltere’ye döne- bilmesi nedeniyle mutlu olduğunu söyledi. Muhammed’e uygula- nan işkencelerde İngiliz devletinin suç ortaklõğõ bulunduğuna inandõğõnõ dile getiren Smith, “İddia ettiğim gibi İngiliz hü- kümeti Binyam’ın maruz kaldığı işkence olayına batmışsa, en azından ona bir vatan sunabiliriz” diyerek, müvekkilinin vatan- daşlõk başvurusunun ka- bul edilmesi gerektiği- ni ifade etti. İngiliz par- lamentosundaki insan haklarõ komitesinin baş- kanõ Andrew Dismore, Muhammed’in iddiala- rõnõn soruşturulacağõnõ belirtirken, parlamen- tonun alt kanadõnõn dõş ilişkiler komitesinin ba- şõndaki Mike Gapes, Guantanamo’da ve di- ğer hapishanelerdeki iş- kence olaylarõyla ilgili olarak Dõşişleri Bakanõ David Miliband ve di- ğer yetkililerin sorgu- lanacağõnõ kaydetti. Amiralin raporuna tepkiler ABD Deniz Kuvvet- leri Komutan Yardõm- cõsõ Amiral Patrick Walsh tarafõndan ABD Başkanõ Barack Oba- ma için hazõrlanan Gu- antanamo raporuna in- san haklarõ örgütleri tepki gösterdi. Anayasal Haklar Merkezi, koşul- larõn uluslararasõ huku- ka uygun olduğu tespi- tini eleştirirken Ameri- kan Yurttaş Haklarõ Bir- liği de raporu “gerçek- leri örtbas etme giri- şimi” olarak yorumladõ. ‘Liderlik Riyad’a geçiyor’ Dış Haberler Servisi - Mõsõr’õn Arap ül- keleri arasõndaki “üstün statüsünü” kay- betmekte olduğu ve Ortadoğu’da liderlik ro- lünün Suudi Arabistan’a geçmekte olduğu öne sürüldü. İsrail gazetesi Haaretz, ABD Ulusal İstih- barat Konseyi tarafõndan hazõrlanan bir ra- porda uzmanlarõn, Mõsõr’õn on yõllardõr olduğu gibi artõk bölgenin tartõşmasõz lideri olmadõğõ, liderlik meşalesinin Suudi Arabistan’a geç- tiği görüşünü dile getirdiklerini yazdõ. Kendisini, Amerikan istihbaratõnda orta ve uzun vadeli strateji politikalarõ oluşturma merkezi olarak tanõmlayan İstihbarat Kon- seyi’nin “Suudi Arabistan, Mısır, Ürdün: Bölgesel Meseleler Politikaları ve ABD’nin Ortadoğu’daki Amaçlarına Destek” adlõ geçen yaz yürüttüğü ve geçen aralõkta ya- yõmladõğõ belirtilen çalõşmasõnda Riyad’õn bu görevi, İran’õn Arap dünyasõna teşkil ettiği tehdidin giderek arttõğõ izlenimleri yüzünden üstlenmek istemediği de belirtildi. Kahire’de şüphe Raporda, Mõsõr Cumhurbaşkanõ Hüsnü Mübarek’in yaşlandõğõ ve bölgenin lideri ol- ma konusunda gerekli enerjiyi sarf edeme- diği görüşü savunuldu. Mõsõr hükümetinde, Mübarek’in bölgesel ilişkilerdeki görevini oğlu Cemal Mübarek ve dõş istihbarat şefi Ömer Süleyman da da- hil kimsenin üstlenemediği ifade edildi. ABD-Mõsõr ilişkilerinin hâlâ güçlü oldu- ğu kaydedilen raporda, ancak Kahire’deki bazõ yetkililerin artõk Washington ile ilişki- lerin ülkeye yararõyla ilgili şüphelerinin oluştuğu da öne sürüldü. Hükümet kurumu olmasõna rağmen, hü- kümetin dõş politika görüşlerinin doğrudan yansõtõlmadõğõnõn vurgulandõğõ raporda, Suudi Arabistan’la ilgili olarak da Riyad’õn dõş politikasõnõn son yõllarda etkisiz olduğu, Filistinli taraflar Hamas ve El Fetih’in ya- nõ sõra Lübnan hükümetiyle Hizbullah’õ uzlaştõrmada başarõsõz olduğuna dikkat çe- kildi. Ancak Riyad yönetiminin İran’õ za- yõflatmak istediği ve Tahran’õn etkisinden kurtulmuş istikrarlõ ve birleşik bir Irak gör- mek istediği vurgulandõ. Suudi Arabistan’õn, İsrail ile krallõk ara- sõndaki ilişkiler kurulmasõnõn yolunu açacak bir İsrail-Filistin barõş anlaşmasõndan mem- nun olacağõ da kaydedildi. İsrail istihbarat servisine yakõnlõğõyla bi- linen Debkafile internet sitesinin haftalõk ya- yõnõnda da ABD Başkanõ Barack Oba- ma’nõn Suudi Kralõ Abdullah’la Müslüman dünyasõ, Basra Körfezi ve Ortadoğu konu- larõnda birlikte çalõşmak yönünde gizlice an- laştõğõ savunulmuştu. BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - AKP hü- kümeti, yeni ABD yö- netimi ile yüz yüze ba- kanlar seviyesindeki ilk temas için 2 Mart’ta Mõsõr’õn Şarm el Şeyh kentinde yapõlacak Gaz- ze’nin imarõ toplantõsõ- nõ bekliyor. Toplantõ çerçevesinde Dõşişleri Bakanõ Ali Ba- bacan ve ABD Dõşişle- ri Bakanõ Hillary Clin- ton’un ikili düzeyde bir görüşme yapmasõ bek- leniyor. İki bakan ara- sõnda dün bir telefon görüşmesi yapõldõ. Babacan’õn, ABD’li mevkidaşõ ile göreve gel- dikten sonra yapacağõ ilk yüz yüze görüşmede ağõrlõklõ olarak İsrail-Fi- listin anlaşmazlõğõ ve ka- lõcõ ateşkesin sağlanma- sõ için atõlmasõ öngörülen adõmlarõn ele alõnmasõ beklenirken, Türkiye- ABD ikili ilişkileri ile Afganistan’a asker gön- derilmesi konularõnõn da gündeme gelmesine ke- sin gözüyle bakõlõyor. Ayrõca Ermeni soykõrõmõ iddialarõna ilişkin tasarõ- nõn da değerlendirilme- si söz konusu. İki dõşiş- leri bakanõ daha önce bir telefon görüşmesi yapmõştõ. Hillary Clin- ton, Şarm el Şeyh’in ar- dõndan İsrail ve Batõ Şe- ria’yõ da ziyaret edecek. İsrail saldõrõlarõ son- rasõnda büyük zarar gö- ren Gazze’nin yeniden imarõna ilişkin olarak önce Türkiye devreye girmek istemiş, ancak Mõsõr lideri Hüsnü Mü- barek’in öne çõkmasõy- la, konferansõn Kahire ya da Şarm el Şeyh’te toplanmasõ karara bağ- lanmõştõ. Mõsõr Dõşişleri Bakanõ Ahmet Ebu’l Geyt de 10 Şubat’ta Ba- bacan’a bir mektup gön- derek Türkiye’yi söz ko- nusu konferansa davet etmişti. İsrail’in havadan ve karadan vurduğu Gazze Şeridi’nin altyapõsõnõn yeniden inşasõ için, ilk belirlemelere göre 476 milyon dolar gerekiyor. İsrail saldõrõlarõnda 4 bin evin yanõ sõra, 48 hükü- met binasõ, 30 karakol, 20 caminin yõkõldõğõ be- lirtiliyor. Yeniden inşa edilmesi gerekenler ara- sõnda yollar, okullar ba- şõ çekiyor, ayrõca elektrik ve su şebekelerinin de yeniden yapõlmasõ gere- kiyor. Mitchell geliyor Bu arada Babacan ve Clinton arasõnda dün bir telefon görüşmesi ger- çekleşti. Görüşmede her iki bakan da, çeşitli dõş politika konularõnda iş- birliği yapma arzularõnõ dile getirerek Ortadoğu, Kafkaslar, Orta Asya, Balkanlar ve enerji gibi alanlarla ilgili pozisyon- larõnõ aktardõlar. Clin- ton’õn, “Türkiye’nin ge- niş bir coğrafyada oy- nadığı öncü role” ilişkin takdirlerini ilettiği kay- dedildi. Görüşmede ABD’nin Ortadoğu özel temsilcisi George Mitc- hell’in bugün başlayacak Türkiye ziyareti de ele alõndõ. Dõşişleri Bakanlõğõ Sözcüsü Burak Özü- gergin, özel temsilcinin Cumhurbaşkanõ Abdul- lah Gül, Başbakan Re- cep Tayyip Erdoğan ve Dõşişleri Bakanõ Ali Ba- bacan ile bir araya ge- leceğini bildirdi. ‘İngiliz hükümeti işkencelere ortak’ 2 MART’TA TOPLANTI İlk Babacan - Clinton temasõ Şarm el Şeyh’te Binyam Muhammed, 4 yıl kaldığı Guantanamo’dan İngiltere’ye dönüşünde yaptığı açıklamada, CIA sorgularına İngiliz gizli servisi elemanlarının da katıldığını söyledi. (Fotoğraf: AP) Tayland’da meclisin feshedilmesini ve yeniden seçimlere gidilmesini isteyen binlerce gösterici, dün başbakanlık binasını kuşattı. Sürgündeki eski Başbakan Taksin Şinavatra yanlısı göstericilerin liderlerinden Jakrapob Penkair, Başbakan Abhisit Vejjajiva liderliğindeki hükümetin soygunculardan oluştuğunu ve ülkeyi yönetme hakkı olmadığını söyledi. Tayland’da geçen yıl da binlerce kişi başbakanlık binasını 3 ay boyunca işgal etmişti. (Fotoğraf: AFP) Başbakanlık yine kuşatma altında Dış Haberler Servisi - Pakistan’daki Ta- liban militanlarõ ülkenin kuzeybatõsõndaki Svat Vadisi’nde süresiz ateşkes ilan etti. El- lerindeki tutsaklarõ serbest bõrakacağõnõ da açõklayan Taliban’õn “süresiz ateşkes” du- yurusu yaklaşõk 10 gün önce İslamabad yö- netimiyle yaptõğõ Svat Vadisi’nde şeriat ya- salarõnõn geçerli olacağõ yönündeki tartõş- ma yaratan anlaşmanõn ardõndan geldi. Böl- genin Taliban sözcüsü Müslim Han, AFP ajansõna dün yaptõğõ açõklamada “hare- ketin lideri Maulana Fazlullah başkanlı- ğında şûranın toplanarak süresiz ateş- kes kararı aldığını” belirtti. Han, iyi ni- yetlerinin göstergesi olarak esir olarak ellerinde tuttuklarõ tüm güvenlik per- sonelinin koşulsuz salõverileceğini, ilk aşamada da 4 askerin serbest bõra- kõldõğõnõ söyledi. Bölgede şeriat düzeninin geçerli ol- masõnõ isteyen ve yaklaşõk iki yõldõr or- du ile çatõşma halindeki Taliban ve des- tekçileri, 15 Şubat’ta hükümetle bu ta- leplerinin kabulü yolunda bir anlaşma yapmõş ve tek yanlõ 10 gün ateşkes ilan etmişti. İslamad, bölgede şiddetin so- na ermesi çerçevesinde sunduğunu belirttiği anlaşmayõ henüz imzalamazken, Taliban hareketi de ateşkesin devamõ ko- nusunda kararõ anlaşmanõn içeriğine göre vereceğini bildirmişti. Geçici ateşkesin süresi bugün itibarõyla doluyordu. Pakis- tan ordusu da önceki gün vadideki askeri operasyonlarõ durdurduğunu ancak bölge- den çekilmeyeceğini açõklamõştõ. Pakistan’õn bir zamanlar turizm cenne- ti olarak bilinen ve ülkenin tek kayak te- sislerinin bulunduğu başkent İslamabad’a 160 km. uzalõktaki Svat Vadisi’nde son yõl- larda Taliban ve El Kaide’nin etkinlik ka- zanmasõ ve ordunun militanlara karşõ yü- rüttüğü operasyonlarla bölge şiddet sar- malõna girmişti. Bazõ kaynaklar, militanlarla ordu güçleri arasõnda 2007’den bu yana sü- ren çatõşmalarda 1200’den fazla sivilin öl- düğünü, binlerce kişinin evlerini terk etmek zorunda kaldõğõnõ belirtiyor. Süresiz ateşkes kısa sürebilir Taliban bu süre içinde Svat’ta çoğu kõz çocuklarõ için eğitim veren yaklaşõk 200 okulu tahrip etti. Süresiz ateşkesin uzun ömürlü olmayabileceği ve Taliban’õn tek amacõnõn Svat’ta şeriat yasalarõnõn geçer- li olmasõ değil tüm bölgenin kontrolünü ele geçirmek olduğu belirtiliyor. Was- hington Times gazetesi, Pakistan’õn Afganistan sõnõrõndaki bölgesinde 3 Taliban komutanõnõn güçlerini bir- leştirme kararõ aldõğõnõ yazdõ. Bazõ yo- rumlarda da Pakistan’da Taliban’õn ateşkes kararõ ve ordunun operasyon- larõnõ durdurmasõnõn militanlarõn ye- niden birleşerek güçlerini arttõrmala- rõna olanak sağlayabileceği savunul- du. İslamabad’õn şeriat yasalarõnõn bölgede geçerli olmasõna izin veren anlaşmaya onay yolu açmasõ ABD, Avrupa’nõn yanõ sõra Afganistan ve Hindistan’da da tepkilere neden oluyor. İslam karşıtı film ABD Kongresi’nde WASHINGTON (AA) - Hollandalõ aşõrõ sağcõ milletvekili Geert Wilders’õn İslam karşõtõ “Fitne” filmi, Amerikan Kongresi’nde gösterilecek. Film, Danimarkalõ insan haklarõ savunucusu Lars Hedegaard’õn başkanõ olduğu Uluslararasõ Özgür Basõn Cemiyeti ve Cumhuriyetçi Frank Gaffney’nin liderliğindeki Amerikan düşünce kuruluşu Güvenlik Politikasõ Merkezi’nin sponsorluğuyla Cumhuriyetçi senatör Jon Kyl’õn ev sahipliğinde yarõn gösterilecek. Kyl, “İslamcı militanların tehlikelerine işaret etmeye cesaret eden kişilerin sıkça kötülenmesi ve tehlikeye atılması” nedeniyle böyle bir organizasyonu yapmaya razõ olduğunu söyledi. Svat’ta şeriat suskunluğu İsrail’in Haaretz gazetesine göre ABD İstihbarat Konseyi’nin raporunda, Mübarek’in yaşlandõğõ Ortadoğu’da liderlik rolünün Mõsõr’dan Suudi Arabistan’a geçtiği yolundaki görüşlere yer verildi İslamabad’la yapõlan anlaşmadan sonra Taliban bölgede ateşkes ilan etti Bannu’daki intihar saldırısında bir polis memuru öldü. (Fotoğraf: AFP) VEFAT 50 yıllık ‘CUMOK’, değerli işadamı, Galatasaray Lisesi 1958 mezunu Galatasaray Spor Kulübü Divan Üyesi, Erol’un babası, kardeşim YILMAZ KARAVELİ’yi kaybettik. Cenazesi bugün öğle namazından sonra Zincirlikuyu (Kabristan) Camisi’nden kaldırılarak aile mezarlığında toprağa verilecektir. ORHAN KARAVELİ İsteyenler Galatasaray Eğitim Vakfı’na bağışta bulunabilirler.