Katalog

25 ŞUBAT 2009 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR 13kultur@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B Kırıka Çadır’da Kültür Servisi - Kõrõka, 27 Şubat Cuma akşamõ saat 20.00’de Beşiktaş Çadõr’da konser veriyor. Salih Nâzõm Peker: (vokal, bağlama, cura, elektro saz, abdal sazõ, cümbüş, lavta, buzuki, tzouras, bağlama), Hasan Devrim Kõnlõ (perdesiz elektrikli bas gitar), Orçun Baştürk (davul, geri vokal) ve Murat Ferhat Yegül (Trombon, ney) tarafõndan 2000’de kurulan topluluğun “Kaba Saz” adlõ bir albümü var. Müziklerini anlatõrken “Türkiye’nin unuttuğu deniz kültürünün peşindeyiz” diyerek gelenekten beslenip bugünün şarkõlarõnõ yaratmaya çalõştõklarõnõ söylüyorlar. (0 212 260 22 67) Aydan devlet operasõ solist sanatçõ kadrosunda ‘lirik soprano’ sesiyle pek çok temsilin başrolünü üstlendi E vet, her şeyden önce bir opera sa- natçõsõydõ Ayhan Aydan. Gelin görün ki medyamõz onun ölümüyle adeta bir paparazzi tarihini yeniden alevlen- dirdi. Opera sanatçõlõğõ gibi son derece zor bir sanat dalõnõn Türkiye’deki öncülerinden bi- risi olmasõ değil de Menderes’in sevgilisi ol- masõ mercek altõna alõndõ. 1924 yõlõnda İz- mir’de doğmuş, 1937’de Ankara Devlet Konserva- tuvarõ şan bölümünün ilk öğrencilerinden birisi olarak Hans Hay ile çalõşmaya başlamõş, daha öğ- rencilik yõllarõnda tatbikat sahnesinin o zor koşul- larõ altõnda nice oyunda yer almõş. 1944’te mezun olmuş. 1947’de İngiltere’ye giderek Edingburg Şen- liği’nde Mozart’õn Figaro’nun Düğünü adlõ ope- rasõnõn “Susanna” rolünü İtalyanca canlandõrarak büyük başarõ elde etmiş. Bu temsilde özellikle sah- nedeki teatral yeteneği, oyunculuğu büyük ilgi top- lamõş. 1948’den başlayarak Ankara Devlet Opera- sõ solist sanatçõ kadrosunda “lirik soprano” sesiyle, pek çok temsilin başrolünü üstlenmiş. Lirik sopra- no hafif, masum genç kõz rollerine uyan, saf, alõm- lõ, duyarlõ ve zarif bir ses rengidir. Örneğin, Car- men’de Michaela, Figaro’nun Düğünü’nde Su- sanna, La Boheme’de Mimi ve zamanõnda Anka- ra Operasõ’nda sahnelenen nice yapõtta, Madam Butterfly, Palyaço, Il Tabarro, Turandot ve Otel- lo gibi prima donna rolü üstlenmiş. 1949 sonrasõnda onunla birçok opera temsilini pay- laşmõş sahne arkadaşõ soprano Atıfet Usmanbaş an- latõyor: “Ses rengimiz aynı olduğu için, Ayhan ile aynı rolleri paylaşıyorduk. Ben onun dublörü olu- yordum bazı oyunlarda. Ayhan, yeni başladığında Hays ile, sonra yıllarca benim de hocam olan Böhm ile çalışmıştı. Böhm son derece kalburüs- tü bir hocaydı. Aynı zamanda Carl Ebert gibi bir tiyatrocuyla sahneyi öğrenmişti. Bu nedenle oy- nadığı temsillerde tiyatroculuk yanı müthiş güç- lüydü. Çok tatlı bir ses rengi vardı. Önceleri çok disiplinli bir sanatçıydı. Sonra giderek nazlan- dırıldı. Özel yaşamını opera dünyasıyla karış- tırmazdı, ama herkes onun hayatındaki deği- şiklikleri fark ediyordu. Altın gibi bir kalbi var- dı, iyilik doluydu. Herkese kendini sevdirmişti, de- korcudan kostümcüye kadar. Daha 19 yaşın- daymış Ferid Alnar ile evlendiğinde. Aralarında çok yaş farkı vardı. Ferid Alnar’ın da ruhsal açı- dan sorunları olduğu söylenirdi. Bir oğul- ları olmuştu. O dört yaşındayken filan, Menderes girdi yaşamına. Ayhan’ın çok sorunlu bir döneminden Manon temsili- ni hatırlıyorum. Bazı rollere birlikte ha- zırlanırdık. Palyaço’da olduğu gibi Ma- non’a da birlikte hazırlanmıştık. Gala ge- cesinde Ayhan söyleyecekti. Son orkestra provasını da birlikte yapmıştık. Bana temsil öncesinde ısrarla, gel sahne arka- sında beni dinle, temsil boyunca orada kal, diye rica etti. Salonda üst düzey er- kân kaynıyordu. Sahne arkasında ise bir ordu çiçek buketi, Menderes’ten gelmiş. Operayı eşi Ferid Alnar yönetiyordu. Eseri Aydõn Gün sahneye koymuştu. Perde açıldı, Ayhan söylemeye başladı, bir de baktım ki durmadan hata yapı- yor, bitkin görünüyor. İlk perde bitti, Aydın Gün bana gelip, çabuk fırla, sen devam ediyorsun de- di. Neye uğradığımı şaşırdım, tir tir titreyerek çık- tım sahneye. Bir de anons yapıldı, Ayhan Hanım rahatsızlandığı için Atıfet Usmanbaş devam edi- yor, diye. Hayatımda en çok heyecanlandığım ve en çok alkış aldığım temsillerden birisi olmuştu. Ama Ayhan perişandı, meğerse hamileymiş. Bı- rakmıştı oyunu.” Ve hep bugünlerde gündeme gelen bu yaşamöy- küsü içinde adõ neredeyse bir figüran olarak geçen Hasan Ferid Alnar, son derece değerli bir bestecimiz. Çağdaş Türk müziğinin kurucusu olan beş besteci- den birisi. Kanun çalgõsõnõ ilk kez Batõ tipi bir oda orkestrasõyla bütünleştirmiş, çağdaş müziğimize öncü örneklerinden birisini vermiş. Besteciliğinin ya- nõ sõra hocalõğõyla, orkestra şefliği ve usta bir kanun yorumcusu olarak müzik tarihimize geçmiştir. www.evinilyasoglu.com ZEYNEP ALTAY Y edinci yaşõna giren Semaver Kumpanya, Bertolt Brecht’in “Cesaret Ana ve Çocukları” oyununu ilk kez 16. İs- tanbul Uluslararasõ Tiyatro Festiva- li’nde sahneledi. Ardõndan 13. Anka- ra Uluslararasõ Tiyatro Festivali’ne da- vet edildi. Galasõ ise, bu yõl 4 Şubat’ta Akatlar Kültür Merkezi’nde yapõldõ. “Bir gün dünyada savaşlar bite- cek, silahlar susacak diye umutlanır dururuz. İyi yürekli ve saf insanla- rız çünkü. O zaman neden her gün bir yerde savaş patlak veriyor? Herkes iyi yürekli ve safsa, kötüler kim peki?” Işıl Kasapoğlu’nun yönetimi, Ya- vuz Pekman’õn çeviri ve dramaturji- siyle bu sorular önümüze konuyor oyunda. Sahne ve õşõk tasarõmõnõ Cem Yılmazer, kostümleri Aslı Arseven, müziği Paul Dessau yapmõş. Oyun- cular Ahmet Kaynak, Burcu Do- ğan, Bülent Çolak, Nadir Sarıbacak, Öyküm Elif Erdoğan, Özlem Dur- maz, Sarp Aydınoğlu, Serkan Kes- kin, Tansu Biçer, Ümit İlban ve başrolde Tilbe Saran. Saran, oyunu “Cesaret Ana, Brecht’in harika bir tersinlemeyle adını ‘Cesaret’ koyduğu, ne yazık ki pek çoğumuz gibi korkak, bana dokunmayan yılan bin yaşasıncı bi- ri. Role, Yavuz gibi her merak etti- ğim, anlamadığım durumu yanıtla- yan harika bir dramaturg ve her gün yeni şeyler deneyen genç, tut- kulu ekip yardımıyla hazırlandım. Ve çokça tartıştığım ve birlikte ça- lışmaya bayıldığım Işıl’la... Ama Cesaret Ana gibi koca boyutlu bir oyunu bitirdim demek doğru değil” sözleriyle özetliyor. Düşündüren, rolü güçlü kõlan kos- tümlerin tasarõmcõsõ Ataseven, insan- lõğõn çaresiz kõsõrdöngüsünü gözler önüne sermeyi amaçladõğõnõ belirtiyor. Dekoru yapan Yõlmazer ise “Oyuna hareketlilik katan dekor daha oku- ma provalarında belirdi. İlkin mo- torlu, uzaktan kumandalıydı. Pro- valarda gördük ki oyuncuların de- koru itmesi hem dramaturjik açıdan hem de görsel açıdan çok daha iyi” sözleriyle ekip çalõşmasõnõ anlatõyor. “Cesaret Ana ve Çocukları” Be- şiktaş /Akatlar Kültür Merkezi’nde sü- rüyor. Ayõn son gösterimi bugün saat 20.30’da. (Gişe:02123519384) Cesaret Ana ve savaş Osman Zeki Üngör anõldõ BORA BİLGİN 21 Şubat Cumartesi Caddebostan Kül- tür Merkezi’nde yapõlan “İstiklal Mar- şı’nın Bestecisi Kim?” başlõklõ söyleşi- ye, Cumhuriyet yazarlarõndan müzik araştõrmacõsõ Ersin Antep konuk olarak katõldõ. İstiklal Marşõmõzõn bestecisi Os- man Zeki Üngör’ün anõldõğõ etkinlikte Antep, gerek Üngör’ün yaşamõndan, ge- rekse Cumhuriyet öncesi müzik tarihi- mizden derlediği çarpõcõ belge ve fotoğ- raflardan oluşan bir sunum gerçekleştir- di. Üngör’ün yanõnda Saffet Atabinen, Zati Arca, Veli Kanık, İhsan Künçer gi- bi hem Cumhuriyet öncesi dönemin, hem de Cumhuriyetin ilanõndan sonra Türkiye’nin ilk çoksesli müzik kurumu olan Musika-i Humayun’un şeflerinden ve onlarõn yapõtlarõndan tarihi ses kayõt- larõyla örnekler sunan Antep, Üngör’ün kurumu hangi zor şartlarda İstanbul’dan Ankara’ya, yani Osmanlõ Devleti’nden ye- ni Türkiye Cumhuriyeti’ne taşõdõğõnõ fo- toğraflarla anlattõ. Atatürk’ün ulusal müzik devrimi konusunda Üngör’den hangi alanlarda yararlandõğõnõ, bizzat Üngör’ün kaleminden aktardõ. Osman Zeki Üngör ve yaşadõğõ dö- neme ait araştõrmalarõnõ bu yõl içinde bir kitapta toplayacak olan Ersin An- tep, kitabõn yayõmõ öncesi, izleyenle- re Türkiye’de ilk kez gün õşõğõna çõkan birçok belge ve fotoğrafla yaptõğõ su- numuyla Türk müzikbilimine önemli bir hizmette bulundu. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Sanat Kuru- mu’nun geleneksel “Tiyatro” ve “Plastik Sa- natlar” ödülleri törenle dağõtõldõ. Küçük Ti- yatro’da önceki gün akşam düzenlenen ödül tö- renine, Devlet Tiyatrolarõ (DT) Genel Müdü- rü Lemi Bilgin, Sanat Kurumu Başkanõ İlker Çetin, CHP Çankaya belediye başkan adayõ Bü- lent Tanık ve çok sayõda sanatçõ katõldõ. Sanat Kurumu Başkanõ İlker Çetin, sanatõn, insanõn kendisine sunduğu değerli bir armağan oldu- ğunu belirterek, insanõn kendisinin ürettiği ve yine kendisini düşünsel ve estetik olarak bes- leyen bir alan olduğunu söyledi. Bu yõl, “En İyi Yapım” dalõnda ödüle değer görülen Ankara DT’nin “Kısasa Kısas” oyununun ödülünü, DT Genel Müdürü Lemi Bilgin alõrken, Bilgin’e ödülünü Sanat Kurumu Başkanõ İlker Çetin sun- du. CHP Çankaya belediye başkan adayõ Bü- lent Tanõk da DT’nin “Tek Kişilik Şehir” ad- lõ oyunundaki performansõyla “En İyi Kadın Oyuncu” ödülüne değer görülen Devrim Ya- kut’a ödülünü verdi. Ayhan Aydan bir opera sanatçõsõydõ Kültür Servisi - Freiburg Şe- hir Tiyatrosu (Theater Frei- burg) Orhan Pamuk’un ‘Kar’ adlõ romanõndan ay- nõ adla sahneye uyarlanan oyunlarõyla İstanbul Bü- yükşehir Belediyesi Şehir Tiyatrolarõ Haldun Taner Sahnesi’ndeydi. Sandra Strunz’un yönettiği, Vio- la Hasselberg’in drama- turgluğunu yaptõğõ oyuna ilgi büyüktü. Önceki akşam ve dün akşam üst üste sah- nelenen iki saatlik, tek per- delik oyuna ilgi büyüktü. Türkçe üstyazõ geçilerek sahnelenen Almanca oyu- nu izleyenler arasõnda, ya- bancõ, özellikle Alman se- yirciler de vardõ; oyunun ardõndan 10.30’da başlayan ve gece yarõsõna dek süren söyleşide de seyirciler; yö- netmen ve oyunculara so- rularõnõ yönelttiler. Pamuk’un Kar’õ sahnedeydi STRUNZ YÖNETTİ ‘Herkes İyi Yürekli ve Safsa Kötüler Kim?’ İSTİKLAL MARŞI BESTECİMİZİN DOĞUMUNUN 130. YILI TİYATRO VE PLASTİK SANATLAR Ayhan Aydan pek çok temsilde yer aldı (sağda). Sanat Kurumu Ödülleri dağõtõldõ “Cesaret Ana ve Çocukları” adlı oyunun bu ayki son gösterimi Beşiktaş /Akat- lar Kültür Merkezi’nde bugün saat 20.30’da.