Katalog

CMYB C M Y B 16 ARALIK 2009 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA SÖYLEŞİ 9 KKTC’nin Dõşişleri Bakanõ Özgürgün “Türkiye Kõbrõs’tan vazgeçerse Ankara’ya dönmeyiz” dedi ‘Yeniden mücadele ederiz’ BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - KKTC Dõşişleri Bakanõ Hüseyin Özgürgün, “Türkiye Kıbrıs’tan vazgeçer- se, pılıyı pırtıyı toplayıp Anka- ra’ya dönmeyiz. Ceketi çıkarıp burada tek başımıza mücadele ederiz” diyerek kapsamlõ görüş- meler süreci sonrasõnda ortaya çõkacak olasõ tabloya ilişkin kri- tik bir uyarõda bulundu. Özgür- gün, Kõbrõs’taki hassas süreci Cumhuriyet’e değerlendirdi: - Görünen o ki kapsamlı gö- rüşmeler çerçevesinde Kıbrıs davasındaki kırmızı çizgiler yavaş yavaş aşındırılıyor. Tür- kiye, Kıbrıs’tan vazgeçerse bir “B Planõ” var mı aklınızda? Pı- lıyı pırtıyı toplayıp anavatana döner misiniz? ÖZGÜRGÜN- Zaman zaman bu soruyu kendime soruyorum. Bizim yaşõmõz 40’larõn ortasõna geldi. Öyle bir şeye mecbur kalõ- nõrsa bizim jenerasyon buna li- derlik edecektir. Anavatan Türki- ye’nin bunca yõldan sonra, bunca meşaketten sonra dönüp de ben Kõbrõs’õ bõrakacağõnõ aklõmõn ucundan bile geçirmek istemiyo- rum. Varsayalõm ki oldu, o soru- yu ben de kendime soruyorum, bu ceketleri çõkarõp başka ceket mi giymek gerekecek? Bu du- rumda bu mücadeleye kimler li- derlik edecek, 1950’li, 1960’yõ yõllarda yapõldõğõ gibi. O aslõnda kötü bir senaryo, ama mecbur da kalõnabilir tabii. Aklõmõza da bu soru geliyor. Mecbur kalõnõrsa, mücadele ederiz tabii ki. Bir şe- kilde eski noktaya gelmenin ya- nõnda, daha da ilerisi için müca- dele edilir artõk. Daha da ilerisi, bağõmsõz bir Türk devleti için mücadele edilir. Artõk bu kadar iş sarpa sararsa ve mücadele baş- larsa, Kõbrõs’ta bağõmsõz bir Türk devleti için mücadele olur. Taksim edelim adayõ, yarõsõnõ başka şekilde kontrolümüz altõn- da tutalõm filan değil. Öyle bir mücadele başlarsa, bitmeden bõ- rakõlmaz. Põlõyõ põrtõyõ toplayõp Türkiye’ye döner misiniz dedi- niz ya, dönmeyiz. ‘ÖNEMLİ DÖRT UNSUR’ - Cumhurbaşkanlığı seçimle- rinde aday gösterecek misiniz? ÖZGÜRGÜN- UBP, bütün cumhurbaşkanlõğõ seçimlerinde genel başkanõnõ aday göstermiş- tir. Böyle bir teamülümüz var bi- zim. UBP bütün seçimlerde aday gösterir, böyle bir teamül var, ama kesinleşmiş bir karar yok. -Ama kritik bir karar olacak bu. Eroğlu’nu aday gösterirse- niz, seçimi kazanma şansı var. Böyle bir gelişme olduğunda müzakere süreci de ciddi an- lamda etkilenmiş olacak. ÖZGÜRGÜN- UBP’nin gö- rüşlerinde Türkiye ile ayrõlan çok bir taraf yok ki... Biz ne diyoruz, Kõbrõs’ta dediğimiz şudur: Eşit statüde iki kurucu devlet, sulan- dõrõlmamõş iki kesimlilik, iki hal- kõn siyasi eşitliği, anavatan Tür- kiye’nin etkin ve fiili garantisi. Bu dört unsur sağlandõğõ sürece Kõbrõs’ta bir anlaşmaya varõlõr. Türkiye bu görüşlerin gerisine gider mi? Gitmez... - Ama gidecek noktalar üze- rinde çalışma da başlatılmış durumda... ÖZGÜRGÜN- O zaman itiraz ederiz. AKP hükümeti başlattõ dersek haksõzlõk olur - Başlatan tarafa destek verdi diyelim, o zaman... ÖZGÜRGÜN- Konuşulan ko- nularda kim neye destek veriyor, bunu söylemek istemiyorum, ama Türkiye’nin de tedirgin ol- duğu noktalar vardõr. O noktalar- da itirazõmõzõ koyarõz. ‘HER ŞEY OLABİLİR’ - Yarın öbür gün, görüşmeler sonucunda, içinde sizin onayla- mayacağınız başlıkların da bu- lunduğu bir belge ortaya çıktığı zaman, bunun referanduma su- nulmaması için meclis çoğunlu- ğunuzu kullanır mısınız? ÖZGÜRGÜN- Onu söylemek de çok zor. Önce metni görmek lazõm. İçinde ne var. Çok kötü bir metin mi? Bizim kõrmõzõ çizgi olarak koyduklarõmõzõn çok geri- sinde bir şeyler varsa içinde, onu başka türlü değerlendiririz. Ama tartõşmalõ ise kötü ve iyi taraflarõ birlikte varsa, bunu referanduma sevk etmemezlik edemeyiz. Hal- kõn kararõna bõrakmadan bir ka- rar veriyor durumda olamayõz. Bu sõkõntõlõ bir şey olur. Ama çok kötü bir metin olursa, meclis bir sõnõrlama getirir. Artõk o devlet politikasõnõn çok gerisinde olur. Olursa, açõkça itiraz ederiz. - Ne çıkabilir? ÖZGÜRGÜN- Her şey olabi- lir. Kim Annan Planõ’nõ tahmin ederdi; 2000 yõlõnda baktõğõnda 2003’te kim kapõlarõn açõlabile- ceğini tahmin edebilirdi? Çok büyük sürprizler de olabilir. Açõlõmlar da olabilir. Bugüne kadar yapõlmõş mücadeleyi geri- ye götürür mü? Kabul edilmeye- cek noktalara gider mi? Bu nok- talara giderse, açõkça itirazõmõzõ koyarõz. Cumhurbaşkanõ Talat ile uyumlu ça- lõşamõyoruz. Yüzde 45 ile iktidar olmuş, ama müzakere heyetinde hükü- metin temsilcisi yok. Sayõn Başbakan hükümetin başõ olarak bundan tatmin değil. Baş başa müzakerelerde de hükü- metin bir elemanõnõn olmasõ gerekiyor. Türkiye Kõbrõs’tan vazgeçerse põlõyõ põrtõyõ toplayõp Ankara’ya dönmeyiz. Ceketi çõkarõp burada yeniden mücade- leye başlarõz. Kõbrõs’ta bağõmsõz bir Türk devleti için mücadele olur. Taksim edelim adayõ, yarõsõnõ başka şekilde kontrolümüz altõnda tutalõm filan değil. Kõbrõs konusu mart ayõna kadar çö- zülmez. Birisi derse “Ben çözerim”, ben de “Hadi yap da görelim” derim. Kõbrõs sorunu çözülmez ama Kõbrõs soru- nu ile ilgili çok uç bir şeyler olur sõkõntõ- ya sokar bizi ve bu da Rumlarõn cebinde kalõr; onu geriye almak da zordur. - Bundan sonra görüşmeler kar- şılıklı kahve içerek, evlerde yapıla- cakmış. ÖZGÜRGÜN- Üç tane arka arka- ya, biri Hristofyas’õn evinde biri Ta- lat’õn evinde olacak. 11, 12 ve 13 Ocak’tan sonra ciddi bir sürpriz ola- bilir. Tabii, bir sürpriz olacaksa, o günlerde olur, başka zaman olmaz. Ondan sonra geç olur. - Peki, belgeyi hangi şemsiye al- tında bekliyorsunuz? BM, AB ya da iki- li. ÖZGÜR- GÜN- Bu seçim sü- reci ile ilgi- lidir. Sayõn Talat da seçim kazanmak isteyecektir. Belki Talat’a seçim ka- zandõrmak noktasõnda bir müdahale düşünülebilir, bir şey planlanabilir. Belki “anlaşmaya yakınız” açõkla- masõ yapabilir Hristofyas mesela, sõrf Sayõn Talat’õn seçimi kazanmasõ için. Kõbrõs meselesi de siyasete döndü. Bir Sayõn Denktaş dönemi var, işte Klerides ile Makarios’lu... Bir de ye- ni dönem var. Sayõn Talat ile Hristof- yas... Bundan sonraki dönem; benim anladõğõm bundan sonrasõ çok daha değişik konulara yönelecek. İç politi- kaya yönelik olarak da Kõbrõs konu- sunu kullanmak isteyecekler. - Çözümle beraber AKEL-CTP ortaklığını güçlendirici bir politik iklim yaratılmak isteniyor gibi.... ÖZGÜRGÜN- Yõllardõr bu iki par- ti görüşüyor. Kurumsallaştõ zaten. Çok dostluklarõ da var. Karşõlõklõ kahve içecek kadar. - Sızan pakette yer alan madde- de; çözüm sonrası Türklerin Rum, Rumların da Türk adaya oy vere- bilecek olması, bu ortaklığı güçlen- direcek gibi görünüyor. ÖZGÜRGÜN- Böyle bir şeyi ka- bul etmek mümkün değil. Böyle bir şeyi düşünen varsa, böyle bir şey yapmaya kalkan olursa, buna şiddetle karşõ çõkarõz. Mümkün değil. Ciddi bir sõkõntõ yaratõr. ‘TERS TEPER’ - İki kesimliliği, siyasi eşitliği bo- zacağından mı kaygı duyuyorsu- nuz? ÖZGÜRGÜN- Her şey var tabii... Çok ciddi bir sakõncasõ var. Öyle bir şey olmaz, mümkün değil. - İç politikanıza müdahale de söz konusu... ÖZGÜRGÜN- Kõbrõs’taki oylar nereye gideceğini biliyor. Öyle mü- dahale ile filan yönlendirilemez. Mü- dahale ederseniz ters teper. Bunu bu- radaki politikacõlar da çok iyi biliyor. Bu mantõkla yaşayan bir kişi bile ol- duğunu düşünmüyorum. ‘LOİZUDU’YA T A Z M İ N A T HATA OLDU’ - Aresti davası mesele- si, Orams davası... Şimdi ciddi sıkıntı var bu mülk meselesinde. Hatayı ne- rede yaptık? ÖZGÜRGÜN- Bu da- valarõn hiçbirinde doğru yapõlmadõ. Loizudu dava- sõ mesela... Rıza Türmen vardõ AİHM’de Türk yar- gõç. Ben bunu Rõza Bey’le de konuştum. Türkiye 7 yõl ödemedi Loizudu’nun parasõnõ. 7 yõl dedi ki: “Bu bütünlüklü çözü- mün bir parçasıdır. Bü- tünlüklü çözümden son- ra bu konu konuşulabi- lir. Bireysel bir konu de- ğidir.” Sonra buradaki ik- tidar değişir değişmez, biz bu konuda “olumlu bir mesaj vermek istiyoruz” denildi. İngiltere uzun yõl- lar Cebelitarõk ile ilgili kararõ kabul etmedi. Ce- belitarõk ile ilgili olarak halkõn verdiği bir oy var. İngiltere’ye kim ne yaptõ? Dolayõsõyla Türkiye bunu çok rahat savunabilirdi. Bunun emsal olacağõ bel- liydi. Türkiye dedi ki: “Şerh düşüyorum, emsal teşkil etmez.” Nasõl em- sal teşkil etmez... Karar- dan sonra, Rõza Bey’le konuşuyoruz; dedim ki: “Türkiye çok büyük bir hata yaptı. Bunun zara- rını çok görecek.” Rõza Bey de “aynı fikirde- yim” dedi. Şimdi Kilise dava açtõ. AİHM bunu ka- bul etti. - Talat size ne kadar samimi geliyor? Uyumlu çalışamadığınız ortada? ÖZGÜRGÜN- Uyumlu çalõşmaya çalõşõ- yoruz. Çalõşabiliyor muyuz peki? Hayõr. İki devlet adamõ olarak benim de, Talat’õn da uyumlu çalõşmaya çalõş- masõ lazõm. Devletin çõkarlarõ bunu gerektirir. Birçok konuda bizde üçlü kararname yöntemi var. Her iki tarafõn birbirine ihtiyacõ var. Bir temsilci görevlendirme konusu var mesela. Yüzde 45 ile ikti- dar olmuş, ama müzakere heyetinde hükümetin tem- silcisi yok. Dõşişleri bakanlõğõ mensuplarõ yer alõyor görüşmede de ama baş başa yapõlan görüş- mede kimse yer almõyor. - Talat size bilgi veri- yor mu? ÖZGÜRGÜN - Talat bize çõktõğõ zaman brifing veriyor. Başbakan görüş- meden çõktõktan sonra alõyor karşõsõna bizim arkadaşlarõmõzõ, orada onlara bilgi veriyor. Sayõn Başbakan hükümetin başõ olarak bundan tatmin değil. Baş başa müzakere- lerde de hükümetin bir elemanõnõn olmasõ ve bir şey söylemesi gerekmi- yor, ama dinlemesi gerekiyor. - Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin öncesinde nasıl bir adım bekliyorsunuz? ÖZGÜRGÜN- Kõbrõs konusu öyle bir şey ki, her an bir şey çõkabilir karşõnõza. Görüşmeler se- çimlerden etkilenir. Başkanlõk seçimleri olduğun- da hem Rum tarafõnda, hem Türk tarafõnda görüş- meler durdurulmuştur bugüne kadar. Seçimlere ta- raflar saygõ göstermiştir. Seçilen başkan ya da baş- kanlar, görüşmeleri devam ettirir ya da ettirmez. - Vasiliu ile Hristofyas’ı koyduğunuz zaman bir rengin iki tonunu görüyorsunuz. Ama Talat ile Eroğlu’nu koyduğunuz zaman, iki ayrı renk var ortada. Bu işin çözülmesini isteyen taraflar, renk değişikliği olmadan bu işin bitirilmesin- den yana. “Talat giderse, bizim elimiz sõkõntõya girer” kaygısı var. ÖZGÜRGÜN- Kõbrõs konusu mart ayõna kadar çözülmez. Birisi derse “ben çözerim”, ben de “hadi yap da görelim” derim. Kõbrõs sorunu çö- zülmez, ama Kõbrõs sorunu ile ilgili çok uç bir şey- ler olur sõkõntõya sokar bizi ve bu da Rumlarõn ce- binde kalõr; onu geriye almak da zordur. Geçici bir şeylerle açõlõm yaparak bir şey olabilir mi? Sürpriz yapõlabilir. Kõbrõs konusunda sürpriz olmayan tek şey vardõr. O da Kõbrõs konusunun çözülmeyeceği- dir. Onun dõşõnda her şey sürpriz olabilir. Plan da masaya yatõrõlabilir, yarõ plan da ortaya çõkabilir. Görüşmeler de kopabilir. Ama Kõbrõs konusu çö- zülmez, daha doğrusu bu yaklaşõmlarla çözülmez. İki tarafõ da biliyoruz, gençlerini tanõyoruz. ‘KIBRIS SORUNU BU YAKLAŞIMLARLA ÇÖZÜLMEZ’ ‘HRİSTOFYAS, TALAT’IN KAZANMASI İÇİN ‘ANLAŞMAYA YAKINIZ’ DİYEBİLİR’ ‘İKTİDARDAYIZ AMA GÖRÜŞMELERDE YOKUZ’ KKTC Dışişleri Bakanı Hüseyin Özgürgün, “İç politikaya müda- hale olursa ters teper” dedi. (Fotoğraflar: NECATİ SAVAŞ) Bulgaristan’da Türkçe referandumu SOFYA (AA) - Bulgaristan’da devlet televiz- yonu BNT’nin 1’inci kanalõnda hafta içi her gün 10 dakika olarak yayõmlanan Türkçe ha- ber programõnõn yasaklanõp yasaklanmamasõ konusunda referandum yapõlacak. Başbakan Boyko Borisov referandum sonucu halkõn söz konusu haberleri isteyip istemediğinin kesin olarak ortaya çõkacağõnõ belirterek herkesin uydu alõcõlarõyla istediği dilde istediği yayõnõ seyretme şansõ olduğunu söyledi. Berlusconi’ye ‘geçmiş olsun’ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, uğradõğõ saldõrõ sonu- cu yaralanan İtalya Başbakanõ Silvio Berlus- coni’ye geçmiş olsun dileğinde bulundu. Er- doğan telefon görüşmesinde, “olaydan duydu- ğu büyük üzüntüyü” ifade ederken Berlusconi de dün başlamasõ planlanan İtalyan-Türk zir- vesinin yapõlamamasõna üzüldüğünü belirtti. Türkiye tazminat ödeyecek STRASBOURG (AA) - Avrupa İnsan Haklarõ Mahkemesi (AİHM), tren kazasõnda yakõnlarõ- nõ kaybeden bir Türk ailesinin açtõğõ davada, Türkiye’nin maddi tazminat ödemesine karar verdi. Sevim Kalender, çocuklarõ Adnan ve Aysun ile birlikte AİHM’de açtõğõ davada, tren kazasõnda kocasõ ve annesinin ölümünden tren işletmesini sorumlu tutmuş ve Türkiye’de aç- tõklarõ davada haklarõnõ alamadõklarõnõ savun- muştu. Türkiye, anneye 35 bin, çocuklara ise 25’er bin Avro maddi tazminat ödeyecek. Vali Toprak’ın ayağı kırıldı Yurt Haberleri Servisi - Çorum Valisi Mus- tafa Toprak, önceki gün akşam saatlerinde ev- de olduğu sõrada sert bir cisme çarpmamak için ani bir hareket yaptõğõnõ ve sol ayağõnõn tarak kemiğinin kõrõldõğõnõ belirtti. Doktorlarõn 4 ile 6 hafta dinlenmesi gerektiğini söyledikle- rini kaydeden Toprak, birkaç gün dinlendikten sonra evde çalõşabileceğini bildirdi. AKP’li Kınıklıoğlu İsrail’de TEL AVİV (ANKA) - Türkiye ve İsrail arasõn- daki gerginliğin arttõğõ bir dönemde, AKP Çan- kõrõ Milletvekili ve Dõş İlişkilerden Sorumlu Başkan Yardõmcõsõ Suat Kõnõklõoğlu, Tel Aviv’deki Ulusal Güvenlik Çalõşmalarõ Enstitü- sü’nde konferansa katõlarak Türkiye’nin ulus- lararasõ ve bölgesel politikalar konusundaki gö- rüşlerini anlattõ. İsrail basõnõ Kõnõklõoğlu, ziya- retinin Gazze Şeridi’ndeki “Dökme Kurşun Operasyonu”ndan bu yana gerçekleşen ilk üst düzey resmi ziyaret olduğuna dikkat çekti. Kıbrıs şehitlerine kimlik tespiti Dış Haberler Servisi - Kõbrõs’ta kayõp arama çalõşmalarõ sõrasõnda, 1963’te Rumlar tarafõn- dan kaçõrõlarak şehit edilen 3 Kõbrõslõ Türk’ün daha kalõntõlarõna ulaşõlarak, kimlik tespitleri yapõldõ. Şehit Aileleri ve Malul Gaziler Der- neği’nden yapõlan açõklamada, şehit edilen Naim Hüseyin, Kemal Hüseyin ve Salih Meh- met’in, cuma günü askeri törenle Lefkoşa Me- zarlõğõ’ndaki şehitliğe defnedileceği bildirildi. ‘Canlı bomba’ iddiası MARDİN (Cumhuriyet) - Kõzõltepe Otoga- rõ’nda şüpheli dav- ranõşlarda bulunan bir kişi, polis tara- fõndan durduruldu. Şahsõn taşõdõğõ po- şette 1 kilo C-4, 3 el bombasõ ve 2 fünye bulundu. Gözaltõna alõnan şahsõn “canlõ bom- ba” olduğu, eylem hazõrlõğõ yaptõğõ öne sürüldü. Müdür yardımcısının hazin sonu MALATYA (Cumhuriyet) - Malatya Kõz Li- sesi Müdür Yardõmcõsõ Emirhan Aydõn (31), evinde sobadan sõzan gazdan zehirlenerek ya- şamõnõ yitirdi. Aydõn’õn cesedi kendisinden uzun süre haber alamayan çalõşma arkadaşlarõ tarafõndan bulundu. Aydõn’õn eşinin Elazõğ’õn Baskil ilçesinde öğretmenlik yaptõğõ ve 5 ya- şõnda bir çocuğunun olduğu öğrenildi. İtfaiye iş bırakıyor İstanbul Haber Servisi - İstanbul İtfaiye- si’nin özelleştirilmesine karşõ çõkan itfaiye ça- lõşanlarõ bugün iş bõrakacak. Broşür dağõtarak iş bõrakma eylemlerini duyuran itfaiyeciler İs- tanbullulara “tedbirinizi alõn” uyarõsõ yaptõ. Broşürlerinde itfaiyenin 7 Aralõk’ta ihaleye çõktõğõnõ belirten itfaiyeciler, henüz ihale so- nuçlanmadan 930 itfaiyecinin ilişiğinin kesil- mek istendiğini açõkladõlar. Adana’da kesik baş cinayeti ADANA (AA) - Yazlõk bir evin bahçesinde ekim ayõnda başõ vücudundan ayrõlmõş olarak bulunan Hüsne Topal’õn (65) bir genç ile dayõ- sõ tarafõndan öldürüldüğü belirlendi. Yazlõk evin, nalbur dükkânõnda bulunan Doğan Ş. (29) tarafõndan kullanõldõğõnõ belirleyen ekip- ler, bu kişiyi gözaltõna aldõ. Doğan Ş, ifadesin- de, cinayeti dayõsõ Mehmet Güzel G. ile plan- ladõğõnõ söyledi. Mehmet Güzel G. de gözaltõ- na alõnõrken iki zanlõnõn bidon almak için dük- kâna gelen Topal’õ eterle bayõlttõklarõnõ, daha sonra da elleri ve ayaklarõnõ bağlayarak, oto- mobile koyduklarõnõ söyledikleri öğrenildi. 10 bin kadro için 36 bin başvuru ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Milli Eğitim Bakanlõğõ, bugün bilgisayar kurasõyla 10 bin öğretmen atamasõ yapacak. Törene, Milli Eğitim Bakanõ Nimet Çubukçu da katõ- lacak. Toplam 10 bin kadrolu öğretmen ata- masõna yaklaşõk 36 bin aday başvurdu.