Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 2 EKİM 2009 CUMA 18 KÜLTÜR K A M İ L M A S A R A C I K Ü L T Ü R Ç İ Z İ K [email protected] G enelde hep görmezden geldiği- miz, oysa her an pusuda bekleyen, çevremizi çaktõrmadan kuşatmõş olan ölüme ve herkesin hayatta er geç çõka- cağõ son yolculuğa dair sarsõcõ bir film yap- mõş, 1955 doğumlu Japon yönetmen Yoji- ro Takita. Evrensel hikâyesi, kanlõ canlõ ka- rakterleri, yalõn klasik anlatõmõ ve Uzakdo- ğu estetiğinden kaynaklanan başarõlõ gör- selliğiyle her kesimden seyirciyi perdeye bağ- layacak türden, sõra dõşõ filmi ‘Son Veda’ adõyla bugün gösterime giriyor. En iyi ya- bancõ film Oscar’õnõn yanõ sõra çeşitli festi- vallerde kazandõğõ ödülleri kuşkusuz hak eden ‘Son Veda’, Takita’nõn izlenmesi ge- reken bir yönetmen olduğunu da kanõtlõyor. Çaldõğõ orkestranõn dağõlmasõyla işsiz ka- lõnca pahalõ çellosunu satõp müzisyenliği bõ- rakarak Tokyo’dan genç karõsõyla (Ryoko Hirosue) birlikte, doğup büyüdüğü taşra ken- tindeki ana evine dönen Kobayaşi’nin (Ma- sahiro Motoki) hikâyesini anlatõyor ‘Son Veda’. Cenazesine katõlamadõğõ annesini 30 yõl önce terk etmiş babasõndan nefret ederek büyümüş Kobayaşi gazete ilanõyla bulduğu, ölüleri Japon kültürüne özgü âdet ve gele- neklere uygun biçimde tabutlama işine gi- riyor. Ancak çevre önyargõsõyla mahalle bas- kõsõnõn mahkûm ettiği ve karõsõndan gizle- diği aykõrõ mesleğine, tabutlama işini sana- ta dönüştürmüş ustasõ ve patronunun (Tsu- tomu Yamazaki) da desteğiyle gitgide õsõnan Kobayaşi’nin hayatõ ve hayata bakõşõ değiş- meye başlõyor. Ölünün ağlak ve yaslõ yakõn- larõnõn gözleri önünde yapõlan, yõkama ve giy- dirme töreninde gittikçe ustalaşan, tabutlamacõ çõrağõ Kobayaşi’nin insan, koca ve oğul ola- rak değişimi, finalde son yolculuğuna hazõr- ladõğõ, ölmüş babasõyla da barõşmasõna varõ- yor. Yönetmen Takita, melodrama göz kõrpan bir konuda, ölüm tabusunu silkeleyip sarsan, sõ- cak titreşimler yayarak seyirciyi yüreğinden yakalayan, günlük yaşamdan seçilmiş gözlem ve ayrõntõlarla örülmüş, zarif, incelikli, do- kunaklõ ve iz bõrakan bir film çõkarmõş. Tabuta hazõrlama olayõnõn tüm atmosferini başarõy- la yansõtan ve kaçõnõlmaz ölüm gerçeğinden ana-baba-çocuk bağlarõna, evlilik, akrabalõk, dostluk ilişkilerine uzanan filmin özündeki hü- zün ve dramõ, mizahi dokunuşlarla dengele- yen yönetmen, kuşkusuz özel ve özgün bir çağdaş klasik olmaya şimdiden aday, yoğun ve etkileyici bir iş kotarmõş. Ana karakterlerinden yan rollere kadar sağlam oyunculuklarla bezenmiş, yalõnkat bir gerçekçiliği aşan, insancõl bir duyarlõğa da ula- şan ‘Son Veda’, son haftalarda seyrettiğimiz en iyi filmlerden biri. Kõsacasõ ölüme ve ya- şama dair, kaçõrõlmayacak bir güzelleme. KARANLIKTAKİLER G eçen yõl ‘Issız Adam’õyla da tõpkõ ‘Babam ve Oğlum’u gibi salonlarõ doldurmasõnõ bilen, her yeni filminde farklõ bir türü deneyen yönetmen Çağan Irmak’õn senaryosunu da yazdõğõ son filmi ‘Karanlıktakiler’, yaşõ yolun yarõsõnõ bulduğu halde, oğlundan ayrõlma düşüncesinin bile çõlgõna çevirdiği annesinin (Meral Çetinkaya) evinde adeta bir zindan hayatõ süren ve getir- götür işlerini yaptõğõ bir reklam ajansõnõn patroniçesine (Derya Alabora) tutulan bir ofis-boy’un (Erdal Akakçe) iki kadõn arasõndaki açmazõnõ perdeye taşõyor. Rıza Akın, Savaş Akova ve Şebnem Dilligil’in de rol aldõğõ ‘Karanlıktakiler’, basõn gösteriminde sinema yazarlarõnca genelde beğenildi. Birana-oğulcehennemi Yojiro Takita’nõn ‘Son Veda’sõ son haftalarda izlediğimiz en iyi filmlerden Ölümeveyaşamagüzelleme KAMPUSTE ÇIPLAK AYAKLAR G azeteci Meltem İnan’õn “Yeni Bir Şiva” adlõ kitabõndan si- nemaya uyarlanan, yönetmen- liğini Cansel Elçin’in üstlendiği “Kam- püste Çıplak Ayaklar” adlõ film bugün izleyici ile buluşuyor. Elçin’in, Binnur Kaya, Ezgi Asaroğlu, Melza Burcu İnce, Laçin Ceylan ile birlikte rol aldõ- ğõ film, günümüzün gençlerinin yüzeysel yaşantõlarõna ve birey olmalarõna izin ver- meyen toplumsal baskõlara eleştirel bir ba- kõş getiriyor. Kültür Servisi - İstanbul Devlet Ti- yatrosu perdelerini 8 sahnede 10’u yer- li olmak üzere 20 yeni oyunla açõyor. Şişli Cevahir Sahnesi’nde İDT Sanat Yönetmeni ve Müdürü Şakir Gür- zumar ve yeni sezonda oyunlarõnõ sah- neleyecek yönetmenlerin katõlõmõyla düzenlenen basõn toplantõsõnda konu- şan Gürzumar, bu yõl önemli sahneler açtõklarõnõ duyurdu. DT’nin bir mar- ka olduğunu vurgulayan Gürzumar, AKM’nin kapatõlmasõyla 3 sahne bir- den kaybettiklerini bu nedenle sahne sayõlarõnõ 8’e çõkardõklarõnõ söyledi. Gürzumar, İDT’nin yeni açõlan sah- nelerinden “Küçükçekmece Cennet Kültür Merkezi Sahnesi”nin Avru- pa tiyatrosu çapõnda bir sahneye sahip olduğunu belirtti. İDT’nin yeni açõlan diğer sahneleri ise şöyle: “Şişli Cevahir Sahnesi 2”, “Beyoğlu Küçük Sahne”, “Üsküdar Tekel Sah- nesi”, “Üsküdar Stüdyo Sahne”. Gürzumar, DT’nin görevinin yurtiçinde ve yurtdõşõnda Türk tiyatrosunu tanõtarak, bu sene turnelerin yoğunlaşacağõnõ kaydetti. Gürzumar, yeni fikirlerin tartõşõlacağõ “Re- pertuvar Kurulu” kurulduğunu da söz- lerine ekledi. İDT, Behiç Ak’õn yazdõğõ, Serpil Ta- mur’un yönettiği “İki Çarpı İki”, Cüneyt Çalışkur’un yazõp yönettiği “Vak’a aaaaa! - Kredi Kartı”, Mehmet Bay- dur’un yazdõğõ Mahmut Gökgöz’ün yö- nettiği “Lozan”, Beliz Güçbilmez’in yazdõğõ Mahir Günşiray’õn yönettiği “Kül Bellek”, Güngör Dilmen’in yazdõ- ğõ Cemal Ünlü’nün yönettiği “Kuzgun- cuk Türküsü”, Meltem Yıldırım’õn yaz- dõğõ Kazım Akşar’õn yönettiği “Fesleğen Çıkmazı”, Mürsel Yaylalı’nõn yazdõğõ Er- kan Taşdöğen’in yönettiği “Kod Adı Kongo”, Sinan Ünel’in yaz- dõğõ Arsen Gürzap’õn yönettiği “Pera Palas”, Cezmi Ersöz’ün yazdõğõ Serap Eyüboğlu’nun yö- nettiği “Kendi Kendine Konuş- maktır Aşk”, Turgut Özak- man’õn yazdõğõ Şakir Gürzu- mar’õn yönettiği “Töre”, Serpil- han Kanıbol’un yazdõğõ Elif Er- dal’õn yönettiği “Yağmur Ağacı” (Çocuk Oyunu), Yasmina Re- za’nõn yazdõğõ Celal Kadri Kı- noğlu’nun yönettiği “Vahşet Tan- rısı”, George Tabori’nin yazdõğõ Nesrin Kazankaya’nõn yönettiği “Annemin Cesareti”, William Saroyan’õn yazdõğõ Yücel Er- ten’in yönettiği “Masumların Katliamı”, Neil Simon’un yazdõğõ Hida- yet Erdinç’in yönettiği “Parkta Çıplak Ayak”, Susan Hill’in yazdõğõ Metin Bel- gin’in yönettiği “Siyahlı Kadın”, Irwin Shaw’õn yazdõğõ Şakir Gürzumar’õn yö- nettiği “Ölüleri Gömün”, Boris Vian’õn yazdõğõ Ayberk Erkay’õn çevirdiği “İm- paratorluk Kuranlar” ve Georg Büch- ner’in yazdõğõ Işıl Kasapoğlu’nun yö- nettiği “Woyzeck” adlõ oyunlarla yeni mevsime girecek. İDT, perdelerini Serpil Tamur’un yönettiği “İki Çarpõ İki” adlõ oyunla açtõ Stand-up’çõ komedyenler MATRAK ADAMLAR (Funny People) S enarist, yapımcı ve yönetmen olarak yaklaşık 20 yıldır içinde yer aldığı Amerikan komedisine özellikle son 5 yılda taze bir soluk getiren Judd Apatow, cinsellik üstüne 40 Yıllık Be- kâr’la aile-evlilik sorunlarına ilişkin Kaza Kurşunu’ndan sonra yine yazıp yönettiği üçüncü filmi Matrak Adamlar’da bu kez Stand- up’çı komedyenler dün- yasını ele alıyor. Lösemi- ye yakalandığını, üstelik iyileşme olasılığının da çok az olduğunu öğrene- rek hayatı kararan, ünün, paranın, başarının doru- ğundaki, kadınların hayır diyemediği ama gerçek bir dostu da bu- lunmayan stand-up’çıyı, adı artık ko- mediyle özdeşleşmiş Adam Sandler’ın oy- nadığı Funny People, Judd Apatow işi, komedi üstüne bir komedi denemesi. ACI İ ki hafta önce gösterime çõkan Sonsuz’un ardõndan sinemamõzõn alçakgönüllü yönetmeni Cemal Şan’õn bugün başlayan son eseri Acõ, yõllar sonra dedesinin köy evi- ne postu seren solcu torunla (Nes- rin Cavadzade) dedenin (Eroy De- miröz) ilişkisine yoğunlaşõyor. Se- naryosunu kendi yaşamõndan yola çõkarak yazdõğõ, -31 derece soğuk- ta çektiği ve hapishanede işkence- den ölen Engin Çeber’e adadõğõ Acõ’da minimalist anlatõmõnõ daha da ileri götüren Cemal Şan, toplum vicdanõnõ sorgulamaya girişiyor. OYUNCU Y önetmenliğini Mark Ne- veldine ve Brian Taylor’ın üstlendiği “Gamer” (Oyuncu) bugün gösterime giren filmler arasında. Başrol- lerini Gerard Butler, Michael C. Hall, Kyra Sedgwick, Milo Ven- timiglia, Alison Lohman’ın pay- laştığı film, milyarder Ken Cast- le’ın yarattığı “Slayers” adlı bir oyunu ve bu oyunla meydana ge- len olayları konu alıyor. ÖLÜMCÜL TUZAK Y önettiği aksiyon filmleri ile be- ğeni kazanan Kathryn Bige- low’un son filmi “The Hurt Locker” (Ölümcül Tuzak) aksiyon - korku türünde bir yapõm. Jeremy Renner, Anthony Mackie, Brian Geraghty’nin de aralarõnda bu- lunduğu geniş bir oyuncu kadro- suna sahip olan film, muharebe sõ- rasõnda bombalarõ etkisiz hale ge- tirmekle görevli askerlerin yaşamõnõ anlatõyor. Aksiyonvekorku Toplumsal baskılara eleştirel bakış Hirst’ten resim itirafı Kültür Servisi - Doldurulmuş hayvanlar ve ilaç tabletleri gibi sõra dõşõ mazlemelerle gerçekleştirdiği sõra dõşõ işleriyle tanõnan sanatçõ Damien Hirst, üç yõldõr gizli gizli resim yaptõğõnõ açõkladõ. Bu açõklamasõnõ ‘bir itiraf’ olarak niteleyen Hirst, bundan böyle eski sõra dõşõ enstelasyonlarõndan yapmayacağõnõ da sözlerine ekledi. Sanatçõ, resim çalõşmalarõnõ çiftlik evinde sürdürdüğünü ve öğrenciliğinden bu yana uzak kaldõğõ için resim yapmayõ neredeyse yeniden öğrendiğini söyledi. Yemek dergisi ‘Ehlikeyf’ çıktı Kültür Servisi - Farklõ tatlarõn peşinde koşan, hayatta lezzet de arayan okurlar geçen günlerde yeni bir dergiyle tanõştõ: Dünya “Ehlikeyf”. İlk sayõsõ Dünya gazetesi ile birlikte verilen Ehlikeyf, Dünya “Kitap” dergisini yapan ekip tarafõndan hazõrlanõyor. İki ayda bir çõkacak olan Dünya “Ehlikeyf”in Eylül- Ekim’ 09 tarihli bu ilk sayõsõnda ‘çorba’ konusu işleniyor. Adnan Şahin, Cankut Şamlõ, Deniz Gürsoy, Gülhan Kara, Nevin Halõcõ, Nilhan Aras ve Selim İleri’nin yazõlarõyla zenginleşen “Ehlikeyf”te Semih Poroy’un çizgileri de yer alõyor. Yayõn yönetmenliğini Faruk Şüyün’ün yaptõğõ dergide değişik yazar ve sanatçõlarõn ‘çorba’ ile ilişkileri, anõlarõ yanõnda hazõr çorba üreticileri ile söyleşiler de bulunuyor. (0216 681 18 45) Oyunveoyuncu Dede, torun ilişkisi Ana karakterlerinden yan rollere kadar sağlam oyunculuklarda bezenmiş, yalınkat bir gerçekçiliği aşan, insancıl bir duyarlığa da ulaşan ‘Son Veda’, son haftalarda seyrettiğimiz en iyi filmlerden biri. YASEMİN CANDEMİR’İN KİTABI Türk kadõnõnõn cinsel fantezileri Kültür Servisi - Ga- zeteci Yasemin Candemir’in “Türk Kadınla- rının Cinsel Fantezileri: Düş Sandığım” adlõ kitabõ, Okuyan Us’un ‘Erotik Us’ dizisinden çõktõ. Candemir, kendi tasarõsõ ola- rak şekillenen ve editörlüğünü yap- tõğõ kitapta gaze- te ilanõ yoluyla ulaştõğõ kadõnlarõn fantezilerine yer veriyor. Ki- tabõn önsözünü sosyolog Ali Akay, son sözü- nü ise psikiyatr Cem Mumcu kaleme aldõ. “Belgesel bir kitap için fantezilerinizi gönderin. Yayınlanan fantezilere telif ödenecektir. ‘[email protected]’...” ilanõna gelen ya- nõtlarla oluşan kitap için, Candemir’in çağrõsõ- na kadõnlardan ilgi çekici yanõtlar gelmiş. Zeh- ra, “Porno filmlerdeki kadınlar gibiydim. Kendimi zaten bir parça onlar gibi hissedi- yor ve bu hissi seviyordum...” derken, Öz- lem’e göre, “Fanteziler mutlu kadınların işi...” Hicran da “... arkadaşım söyledi, fantezile- re para veriyormuşsunuz. Benim fantezim Şükrü. Kitabı alırsa bunu da okur...” diyor. Prof. Dr. Ali Akay, “Cinselliği bir yabancı gibi değil ama tam da içinde olmak istedikleri şe- kilde veya yaşadıklarını aktararak yazı di- line dökmeleri, gelen fantezilerin en dikkat çekici yanlarından biri...” diyor. Cem Mum- cu da kitaba farklõ bir açõdan yaklaşõyor: “Trend diye sıfır beden Fashion TV kızlarını kolunuza takmak hoşunuza gidebilir; top- lumsal statü olarak erkekliğinizi bir süre ok- şayabilir ama beyninizin yatağında, kendi kendinize üç ve bir’i eğer başka bir hayalle ve başka bir biçimde çarpıştırıyorsanız ‘in’ olan sizi kesmez.” Yenimevsimdeyenisahneler Çağan Irmak’ın senaryosunu da yazdığı son filmi ‘Karanlıktakiler’ filminde Meral Çetinkaya da rol alıyor. Behiç Ak’ın yazdığı, Serpil Tamur’un yönettiği ‘İki Çarpı İki’...