Katalog

CMYB C M Y B Dünyada yaşanmakta olan küresel mali krizin etkilerini en aza indire- bilmek, bu süreçte baş gösteren dur- gunluğu aşabilmek amacıyla birçok ül- ke zaman yitirmeden reel sektörünü destekleyici somut önlemler uygula- maya başladı. Örneğin, sadece oto- motiv sektöründe alınan önemlere ba- karsak, ABD finansal olarak zor du- rumda olan otomotiv firmalarının ye- niden yapılandırılması amacıyla toplam 13.4 milyar dolarlık kredi paketini ara- lık ayında kabul etti. AB ülkeleri ise, kü- resel krizin otomotiv sanayi üzerinde- ki olumsuz etkilerini azaltmak ve da- ralan pazarı canlandırmak için 4 yıl sü- reli 16 milyar Avro’luk düşük faizli fon paketini onayladı. Ülkemizde ise, bırakalım küresel mali krizin etkilerini azaltacak önlemleri almayı, 2007 yılının üçüncü çeyreğin- de başlayan büyüme hızının düşme- siyle başlayan daralmayı gidermeye yönelik, SGK borçlarının yapılandırıl- ması ve istihdam paketi ve 13 bin ci- varında KOBİ’nin yararlandığı “can suyu” kredisi ve yeni yasalaşan sicil af- fı, internetten alınan ÖİV’nin yüzde 5’ine inmesi, 5084 sayılı Teşvik Yasası’nın bir yıl süreyle uzatılması, 30 ve daha yaş- lı hurda araçların borcunun silinmesi, Ekonomik Koordinasyon Kurulu’nun Ekonomik ve Mali İşler Genel Müdür- lüğü’ne dönüştürülmesi dışında iş dün- yasının ivedilikle beklediği çözümler üretilemedi. Ekonomi Koordinasyon Kurulu’nda ve sektör toplantılarında defalarca ko- nuşulan, bakanların sıkça söylemlerinde bölük pörçük dile getirdiği önlemler pa- keti bir türlü somutlaşamadı. Peki bun- lar hangileri? “Yeni teşvik sistemi, vergi oranla- rında indirim, şirketlerin birleşmesini teş- vik edecek düzenlemeler, kriz orta- mında işçi çıkarma mecburiyetinde kalan işletmelerin işçi çıkarmaması için ‘işsizlik yardımı’, enerjinin ucuzlatıl- ması, yabancı sermayeli şirketlerin kâr- larını Türkiye’de bırakmaları için özen- dirici tedbir alınması, finansal kiralamada üretimle ilgili tüm makine ve ekipman- ların KDV’sinin tekrar yüzde 1’e indiril- mesi, tarımsal kredi faizlerinin iyileşti- rilmesi, ‘Sanayi Stratejisi’nin uygulan- ması bir süre SSK ve muhtasarların uzatılması, yüzde 3 oranındaki KKDF ke- sintisinin geçici bir süreyle kaldırılma- sı, KOBİ’lerin bankalara olan kredi borçlarının yeniden yapılandırılması, çek yasasında değişiklik, otomotiv sek- törünü rahatlatmak amacıyla ÖTV in- diriminin de yer aldığı destek paketi, ‘Bankalar Kanunu’nun 160. maddesi- nin değiştirilmesi, tu- rizm sektöründe yeni teşvikler ve KDV indiri- mi”gibi konular... Bunların hepsi önemli ve sonuç alı- cı çözümler ancak bir türlü söylemden öteye geçemiyor. Hep söylemde ka- lıyor. Krizden fırsat yaratma düşü bir tür- lü gerçekleşemiyor. Çözümlerdeki ge- cikmeler, her geçen gün ekonomide, reel sektörde, piyasalarda hasarın art- masına ve belirsizliğin sürmesine ne- den oluyor... Önlem almada gecikme bakın hangi sektörleri etkiliyor.. Otomotiv sektörü ve otomotiv yan sanayii. Bugüne kadar piyasaları, tüm sek- törleri rahatlatma amacıyla çıkarılan yasalar, alınan kararlar deyim yerin- deyse bölük pörçük. Kısaca alınan kararların bereketi bir türlü görüle- medi. İşlerinden olanlar hangi önlem sayesinde işine dönebilecek? İş ara- yanlara özel sektör dışında hangi ka- mu yatırımı umut ışığı olacak? Her- kesin, her kesimin sorusu bu... Bugün yarın açıklanacağı söylenen çözüm paketi geciktikçe teğet geçeceği söylenen krizin maliyetini ağırlaştırıyor... Bu koşullarda açıklanacak önlem- ler paketi gerçekten çok önemli. He- men sonuç verecek önlemleri içer- mediği sürece çözüm paketi bu kez ölü doğacak... Gecikme Maliyeti Arttırıyor Kadın girişimcilere yeni bir fırsat daha Garanti Bankasõ ve Eko- nomist dergisinin işbirli- ğinde, Türkiye Kadõn Giri- şimciler Derneği’nin (KA- GİDER) katkõlarõyla dü- zenlenen “Türkiye’nin Ka- dın Girişimcisi Yarışma- sı”na başvurular başladõ. Garanti Bankasõ’ndan yapõ- lan açõklamada yarõşmaya Türkiye’de yaşayan ve hâ- kim ortak olduğu şirketi yõl- lõk 25 milyon TL’nin altõn- da ciro yapan kadõn giri- şimcilerin bizzat başvura- bildiği veya aday gösterile- bildiği belirtildi. Açõklamada bu yõl 3’ün- cüsü düzenlenen yarõşma kapsamõnda “Türkiye’nin Kadın Sosyal Girişimci- si”nin de seçileceği kayde- dildi. Verilen bilgiye göre yarõşmaya başvurular, Ga- ranti KOBİ portalõ www.ko- bigaranti.com ve Ekono- mist’in internet sitesi www.ekonomist.com.tr üze- rinden veya Garanti şubele- rinden alõnacak başvuru formlarõyla 15 Mart 2008 ta- rihine kadar yapõlabilecek. S A T I R A R A S I HİLMİ DEVELİ SAYFA CUMHURİYET 31 OCAK 2009 CUMARTESİ 14 KOBİ 30 bin üretici firma ve 30 bini aşkõn dağõtõcõ, pe- rakendeci ve toptancõyõ bünyesinde barõndõran bir sektör mobilya sektörü. Yaklaşõk 500 bin kişiye istihdam sağlõyor. Üstelik üretim- de ithal payõ yok denecek kadar az. Sek- tör son yõllarda ciddi bir atağa geçti. Ta- sarõma verilen önemin artmasõ ile birlik- te ihracat yapõlan ülke sayõsõ da 170’e yak- laştõ. Peki potansiyel vaat eden bu sektör kaynaklarõnõ ne kadar etkin kullanõyor, so- runlarõ ne, krize karşõn ne tür önlemler alõ- yor? Tüm bu sorularõn yanõtõnõ Mobilya Sa- nayicileri Derneği (MOSDER) Başkanõ Na- zif Türkoğlu ile hem İstanbul Mobilyacõlar Fuarõ’nõ İMOB 2009 gezerek hem de sohbet ederek beraber aradõk. “Aslında şunu söylemeliyim ki biz son 15 yılda tam anlamıyla sektör haline geldik. Ondan önce kopuk ve dağınık bir yapıya sa- hipti, mobilya üreticileri. Bakın, İtalya’nın İspanya’nın neredeyse bir asırdan beri yaptığı tasarımı biz ancak son yıllarda ya- pıyoruz. Fuarlar ise bir ivme yarattı sek- törde. 300’ü aşkın firma katılıyor” diyen Tür- koğlu, çok iyi bir ihracat potansiyeli yakala- dõklarõnõ şöyle anlattõ: “Artık Avrupa kalite ve tasarımında üretim yapabiliyoruz. Üstelik fiyatlarımız Avrupa fiyatlarından yüzde 40-50 daha aşağıda. Asya’ya göre 3-4 mis- li daha kaliteli mobilyalarımız, buna karşın fiyatlar Asya fiyatlarının 3 misli yüksek de- ğil. Bunlar çok iyi avantaj. Şimdi ise Hin- distan ve Kuzey Afrika gibi yeni pazarlara açılıyoruz. Bir araştırma yaptık ve Hindis- tan’ın çok cazip olduğunu gördük. 1.2 mil- yar nüfuslu ülkenin yüzde 10’nun gelir se- viyesinin orta ve üzeri olduğunu kabul edersek bile bu 100 milyon kişi demek. 10 Ocak’ta Bombay’daydık. İyi ilişkiler kurduk ve şu anda da 37 Hintli işadamı burada fu- arda görüşmeler yapıyor.” Bir yılda ihracat yüzde 33 arttı Türkoğlu’nun verdiği bilgilere göre 2008 yõ- lõnõn ilk on bir ayõnda 1 milyar 237 milyon do- lar ihracat yapõlmõş. 2007’ye kõyasla yüzde 33’lük bir artõş olmuş. MOSDER Başkanõ mo- bilya ihracatõnda dünya sõralamasõnda 21. sõ- rada yer alan Türkiye’nin 2010’a kadar 15. sõ- raya yükseleceğini beklediklerini söylüyor. Hedef ise yine 2010’da 2.5 milyar dolar ihra- cat gerçekleştirmek. Türkoğlu’na göre sektö- rün gelişimi için yapõlmasõ gerekenlerin başõnda nakliye ve lojistik konularõnda destek verilmesi geliyor. Hacimli mallar olduğu için fabrika çõ- kõşõ maliyetin üzerine yüzde 30 navlun ekle- yince fiyatlarõn birden attõğõnõ belirten Türkoğlu, “KDV yüzde 8’e düşürülsün falan gibi laf- lar dönüyor etrafta ama bunlar hiç gerçekci değil, bizim mobilya ihracatçıları olarak asıl ihtiyacımız nakliye desteği” diyor. “Krizde kapanan şirket henüz olmadı. Ama kriz öncesi dönemde işler yolunda ol- duğu için fazla açılan şirketler vardı. Kimi küçüldü, kimi verimlilik hesabına girişerek, ‘ben aynõ işi daha az personelle yapabilirim’ diyerek adam çıkardı ama yaptığımız hesaba göre işten çıkarılanlar toplam istihdamın yüzde 1’i bile değil” diyen Türkoğlu, petro- lün ucuzlamasõ ve hammadde fiyatlarõnõn dü- şüşünün dövizin artõşõnõ tolere ettiğini belirte- rek “niye işçi çıkartıyorlar ki?” diye sektö- re hafif serzenişte de bulunuyor. Ancak MOS- DER Başkanõ’nõn özellikle vurgulamak istediği husus şu: Fiyat indirmekle, benzer üretimle rekabet ar- tõk çõkmaz bir sokak, ancak özgün tasarõm, ka- lite ve satõş sonrasõ hizmet ile rekabette başa- rõ şansõmõz var. SEDEFED’den uyarõ: Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED) tarafõndan hazõrlanan bildiride, istihdamõn korunmasõnõn el- zem olduğu, büyük maliyetlerle ye- tişmiş personel kaybõnõn kriz sonra- sõ için de büyük riskler barõndõrdõğõ ifade edildi. SEDEFED tarafõndan düzenlenen ve krizden çõkõşõn yollarõnõn tartõşõl- dõğõ panelin ardõndan bir bildiri ya- yõmlandõ. Hükümetin aldõğõ münferit önlem- lerin beklentilerdeki bozulmayõ or- tadan kaldõrmada etkisiz kaldõğõ ile- ri sürülen bildiride, alõnmasõ gereken önlemlere ilişkin ilkeler şöyle sõra- landõ: “Paket zamanında uygulamaya sokulmalıdır; çünkü piyasa kan ağlıyor. Büyük olmalıdır; çünkü daralmanın boyutu çok ciddidir. Uzun süreli olmalıdır; çünkü dur- gunluk tahminlerden daha uzun sü- recektir. Esnek olmalıdır; çünkü yarının ne gibi ilave sorunlar geti- receğini henüz tam olarak bilemi- yoruz. Sürdürülebilir olmalıdır; gelecekte kamu açıklarında ve ka- mu borçlarında taşınamayacak bir bozulmaya yol açmamalıdır.” SEDEFED’in bildirisinde, istih- damõn korunmasõnõn elzem olduğu, büyük maliyetlerle yetişmiş perso- nelin kaybõnõn kriz sonrasõ için de bü- yük riskler barõndõrdõğõ ifade edildi. Bu amaçla, istihdam üzerindeki vergilerin düşürülmesi ya da ötelen- mesi gerekliliğine işaret edildi. Fiyat indirmekle, benzer üretimle rekabet artõk çõkmaz bir sokak, ancak öz- gün tasarõm, kalite ve satõş sonrasõ hiz- met ile rekabette ba- şarõ şansõmõz var. Tasarõmda öğrencilerle işbirliği içindeyiz Sektörün en çok ihtiyaç duyduğu konularõn başõnda “tasarım ve markalaşma”nõn geldiğini belirten Nazif Türkoğlu, MOSDER olarak hem sanayiciyi tasarõm konusuna daha fazla õsõndõrmak, hem de bu konuda yetişen gençlere iş fõrsatlarõ yaratabilmek için “Ulusal Ev Mobilyaları Tasarım Yarışması”nõ başlattõklarõnõ söylüyor. Türkoğlu “Bu yıl giderek artan bir ilgiyle dördüncü kez düzenlenen yarışma, üniversite- sanayi işbirliğini tetiklemenin ötesinde pekiştirme aşamasına ulaştı. 26 üniversiteden 379 proje başvurusu aldık” diye anlatõyor. Ödül alan öğrencilere 84 bin YTL’lik para ödülüne ek olarak; MOSDER şirketlerinde staj yapma, yeni iş fõrsatlarõyla karşõlaşma, İstanbul Mobilya Fuarõ’nda sergi alanõ ve yurtdõşõ fuarlara katõlõm gibi pek çok olanak sağlanõyor. Ayrõca dereceye giren tüm tasarõmlarõn tasarõm tescil haklarõ da koruma altõna alõnacak. Çeklere yasal düzenleme şart İstanbul Ticaret Odasõ (İTO) Baş- kanõ Murat Yalçıntaş, çeklerin va- delerinden önce tahsil edilmesinin üretim ve ticaretin finansmanõnda önemli sorunlar oluşturduğunu söy- ledi. Başkan Yalçõntaş tarafõndan ya- põlan yazõlõ açõklamada vadeli çek sisteminin Türk ekonomisinde üre- timin finansmanõnda ve piyasa can- lõlõğõnõn korunmasõnda büyük öne- mi olduğunu vurgulayarak bu ne- denle vadeli çek konusunda zaman geçirmeden bir yasal düzenleme yapõlmasõ gerektiğini kaydetti. Hu- kuk sistemimizde vadeli çek olma- sa bile piyasa ihtiyaçlarõ çerçeve- sinde vadenin kullanõldõğõnõ ve bu- nun piyasanõn tüm aktörleri tara- fõndan da kabul gördüğünü belirten Yalçõntaş şunlarõ kaydetti: “Finans sıkışıklığı nedeni ile bir firmanın vadesinden önce çek tahsil etmek istemesi sıkıntılara neden oluyor. Benzer şekilde örneğin bazı ban- ka ve finans kuruluşları ile yapı- lan kredi işlemleri sırasında te- minat olarak alınabilen vadeli müşteri çeklerinin vadesinden önce tahsile konulması da zincir- leme sorunlar yaratıyor. Vadeli çek sisteminin işlemesi piyasada hayati öneme sahip. Bu tür çek- lerin vadesinden önce tahsil edil- mesini engelleyecek hukuki dü- zenlemeler yapılması elzemdir.” İTO Başkanõ, çekle ilgili diğer bir konunun da imzaladõğõ çeki öde- memek için ‘rızam hilafına elim- den çıktı’ bahanesine sõğõnan kötü niyetli borçlular olduğunu belirterek, zorla çek imzalatõlan kişileri koru- mak için düzenlenen Türk Ticaret Yasasõ’nõn 711’inci maddesini ba- hane ederek zaman kazanmayõ he- defleyenlerin ticareti kilitlediğini söyledi. İTO BAŞKANI YALÇINTAŞ: İstihdamın korunması şart ‘Rekabet iç pazarõ zorluyor, dõş pazar daha rahat’ diyen Mobilya Sanayicileri Derneği Başkanõ Nafiz Türkoğlu 26 üniversiteden 379 proje başvurusu aldık diyen Türkoğlu, Ulusal Ev Mobilyaları Tasarım Yarışması’nın giderek cazip hale geldiğini belirtiyor. Hindistan pazarõ çok cazip Vadeli çek sisteminin işlemesi piyasada hayati öneme sahip.