Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
19 OCAK 2009 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER 3
SÖZ ÇİZGİNİN Turhan Selçuk
ERGENEKON’DA SİYASET VE HUKUK...
AYDINLANMA
EMRE KONGAR
Hem İç Hem Dış Eksen
Kaydırılıyor-1
Atatürk ve arkadaşları Türkiye Cumhuriyeti’ni
iki eksen üzerine kurdu:
1) Uygarlık olarak Çağdaş uygarlık.
2) Rejim olarak Cumhuriyet-Demokrasi.
Çağdaş uygarlık eksenine oturmak için, din-
ci uygarlığın terk edilmesi gerekiyordu.
Cumhuriyet-Demokrasi eksenine oturmak
için de teokratik monarşi, faşizm ve komünizm
reddedildi.
Ama ne yazık ki toplumda her iki eksenin de
kurumları ve birikimleri yoktu.
Sadece bölük pörçük bazı fikirler vardı:
Batı’nın Osmanlı’yı yenmesinden, iktisaden ve
siyaseten sömürmesinden kaynaklanan münferit
uygulama teşebbüsleri, özentili öneriler Cum-
huriyet öncesinin fikri tarihini belirler.
Yeni Türkiye’nin Çağdaş uygarlık ve Cum-
huriyet-Demokrasi olarak her iki ekseni de, hem
iç hem de dış projeler, açılımlar, atılımlar, radi-
kal önlemler gerektiriyordu.
Üretim, eğitim, hukuk, siyaset, kültür, dış po-
litika neredeyse sıfırdan, yeniden örgütlene-
cekti…
Atatürk’ün yaşam döneminde de, öldükten
sonra İkinci Dünya Savaşı’nın sonuna kadar da
bu iki eksen bağlamında çok önemli atılımlar ya-
pıldı, kazanımlar ortaya çıktı:
Artık ortaçağdan kalma feodal bir din-tarım im-
paratorluğu üzerine, Çağdaş uygarlık ve Cum-
huriyet-Demokrasi aşısı yapılmıştı.
1945’te İkinci Dünya Savaşı’nın bitmesiyle bi-
çimlenen yeni dünyada ve Soğuk Savaş bağla-
mında bu iki eksende de bazı değişmeler orta-
ya çıktı:
1) Cumhuriyet, hedefi olan Demokrasiyi ger-
çekleştirmek için Çok Partili Düzen’e geçti.
2) Türkiye, Çağdaş uygarlık bağlamında Ba-
tı İttifakı içinde yer aldı ve bu ittifakın ileri karakolu
oldu.
Ne yazık ki siyaset Çok Partili Düzen aracı-
lığıyla Demokrasiyi geliştiremedi, “çoğunluk dik-
tatörlüğüne” dönüşen dönem, askeri bir müda-
hale ile son buldu.
Ama askerler Demokrasi ana hedefinden (ek-
seninden) vazgeçmemişlerdi:
1961’de dünyanın en ileri Sosyal Devlet ana-
yasalarından biri kabul edildi.
Derken Soğuk Savaş ve Batı ittifakı, ülkenin ya-
pısını değiştirmeye başladı:
Önce 1971, arkadan 1980 askeri darbeleri ve
aradaki “Milliyetçi Cephe hükümetleri” gerek
Çağdaş Uygarlık, gerekse Cumhuriyet-De-
mokrasi eksenlerini zedeledi.
1991’de Sovyetler’in çöküşüyle Soğuk Savaş
sona erince, dünya düzeni yeniden değişmeye
başladı.
Huntington’un “Uygarlıklar Çatışması” ku-
ramı, hem bu yeni “küresel düzenin” lideri Ame-
rika’ya hem de radikal İslamcı teröristlere yol
gösterdi:
Huntington’a göre artık Sovyetler’le ABD
arasındaki Soğuk Savaş bitmiş, İslam Uygar-
lığı ile ABD’nin lideri olduğu Batı Uygarlığı ara-
sında yeni bir savaş başlamıştı.
Bu yapıda gerek Huntington’un kuramına ge-
rekse her iki uygarlığın fiili özelliklerine tam uy-
mayan Türkiye Cumhuriyeti ciddi bir çelişki
olarak ortaya çıktı:
Toplum Müslüman ama devlet Batılıydı.
Üstelik çelişki bununla da bitmiyordu:
Müslüman toplum (aksak da olsa) laikti.
Batılı devlet ise (özde değil) sözde Batılıy-
dı.
İşte bugün ülkemizde yaşanan terör, yolsuz-
luk, başıbozukluk, hukuksuzluk, kargaşa ve re-
jim bunalımı, bu çelişkilerden kaynaklanan, Tür-
kiye’yi her iki kuruluş ekseninden de saptı-
racak bir dönüşümün belirtileridir.
ekongar@cumhuriyet.com.tr; www.kongar.org
Bolu’da ‘namus’ cinayeti
RUJHAT AVŞAR
BOLU - Bolu’da 16 yaşõndaki
genç kõzõ evlenme vaadiyle kaçõra-
rak ilişkiye giren evli adam, genç
kõzõn ağabeyi tarafõndan öldürüldü.
Mehmet Samur, geçen yõl Iğ-
dõr’da vatani görevini yaparken ta-
nõştõğõ 16 yaşõndaki Pınar S. isimli
genç kõzõ evlenme vaadiyle kaçõr-
dõ. Samur’un evli olduğunu öğre-
nen Põnar S. Iğdõr’a ailesinin yanõ-
na sõğõndõ. Genç kõzõn yaşadõklarõ-
nõ anlatmasõndan sonra toplanan
aile meclisi Samur için ölüm kararõ
aldõ. Bolu’ya gelen Põnar S’nin 3
ağabeyi ve amcasõnõn oğlu takibe
aldõklarõ Samur’u, Sanayi Kavşa-
ğõ’nda durdurdu. Põnõr S’nin ağa-
beylerinden Kudret S, Samur’u
ensesinden vurdu. “Namusumu
temizledim” diye bağõran Kudret
S. kaçtõ. Hastaneye kaldõrõlan Sa-
mur kurtarõlamadõ. Kudret S. ise il
sõnõrlarõ dõşõna çõkmaya çalõşõrken
yakalandõ. Polis, olay yerinde bu-
lunduklarõ belirlenen 2 kardeşi ve
amcasõnõn oğlunu arõyor.
Iğdõr’daki ailesinin yanõna dö-
nen Põnar S’nin Cumhuriyet Sav-
cõlõğõ tarafõndan koruma altõna alõ-
narak il dõşõndaki bir yetiştirme
yurduna gönderildiği öğrenildi.
‘Berdel’den kaçmak
için polise sõğõndõlar
ALACAKAYA (AA) -
Elazõğ’õn Alacakaya ilçe-
sinde babalarõ tarafõndan
“berdel” usulü evlendi-
rilmek istenen iki genç
kõz, ilçe emniyet amirliği-
ne sõğõndõ.
Alacakaya’nõn Guleman
Mahallesi’nde oturan Abbas
S. (44), kardeşi Mahmut
S. (37) ile birlikte, Bin-
göl’de yaşayan iki kadõna
karşõlõk, “berdel” usulü ev-
lenmek istedi. Babalarõnõn
“berdel” karşõlõğõnda ken-
dilerini evlendirmek istedi-
ğini öne süren T.S. (16) ve
S.S. (17) kardeşler, Alaca-
kaya İlçe Amirliği’ne gele-
rek, yardõm talebinde bu-
lundu.
Kõz kardeşlerin ifadesini
alan polis ekipleri, daha son-
ra T.S. ve S.S’yi bir memur
refakatinde Maden Cumhu-
riyet Savcõlõğõ’na sevk etti.
Savcõlõk tarafõndan ifadele-
ri alõnan genç kõzlar, anne-
lerinin hayatta olmadõğõnõ
ve babalarõn da kendilerine
bakmadõğõnõ ifade ederek,
babasõ ve amcasõnõn evlen-
mek için kendilerini “berdel” usulü ev-
lendirmek istediklerini anlattõ.
Maden Cumhuriyet Savcõlõğõ, T.S ve
S.S’nin devletin korumasõ altõna alõn-
masõna karar vererek, iki kõz kardeşi
Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne tes-
lim etti. Savcõlõk, daha sonra kõzlarõn ba-
basõ Abbas S. ile kardeşi Mahmut
S’nin “kişi hürriyetini kısıtlama suç-
lamasıyla” gözaltõna alõnmasõnõ istedi.
Gözaltõna alõnan zanlõlar, ilçe em-
niyet amirliğindeki sorgularõnõn ar-
dõndan Maden Savcõlõğõ’na sevk edil-
di. Abbas ve Mahmut S, çõkarõldõk-
larõ mahkemece tutuksuz yargõlanmak
üzere serbest bõrakõldõ.
SU BİDONU VE EKMEK KASASI İLE ATLETİZM
Sıvas Açık Ceza İnfaz Kurumu’nda infaz koruma me-
muru olarak çalışan lisanslı atlet İlhan Koç, yaşadı-
ğı mahallede su bidonu ve ekmek kasası gibi malze-
melerden de faydalanarak atletizm idmanı yaptır-
dığı ilköğretim öğrencilerine, bu sporu sevdire-
bilmek için yoğun çaba sarf ediyor.
Sıvas Çağdaş Atletizm
İhtisas Spor Kulübü’nün li-
sanslı atleti olan İlhan Koç
(49), eşi ve 7 çocuğuyla birlikte ya-
şadığı Karşıyaka Mahallesi ile ya-
kınlarda bulunan Esenyurt Mahalle-
si’ndeki ilköğretim çağındaki çocuklara atletizm sev-
gisini aşılamaya çalışıyor. Okulların bahçelerinde ve
mahalledeki uygun alanlarda çocuklara idman yap-
tıran Koç, gerekli olan antrenman malzemelerini de
kendi imkânlarıyla oluşturuyor, plastik su borula-
rından atlama engelleri kullanıyor.
Küçük Kardelen
toprağa verildi
Almanya’nõn Paderborn
kenti yakõnlarõndaki
Möhnesee Gölü kena-
rõnda cesedi bulunan 8
yaşõndaki Kardelen Kõ-
raç’õn cenazesi, mem-
leketi Ordu’nun Ulu-
bey ilçesi Doğulu kö-
yünde toprağa verildi.
Kardelen Kõraç için ai-
lesinin Ordu’daki Bucak
Mahallesi’ndeki evinin
önünde tören düzenlen-
di. Kardelen’in cesedi,
çarşamba günü Möh-
nesee Gölü’nün kenarõnda bulunmuş ve küçük
kõzõn tecavüz edilip daha sonra boğularak öl-
dürüldüğü belirlenmişti. Alman yetkililer Kar-
delen için afişlerle arama başlatmõştõ.
‘Porno filmdeki kadın
eşime benziyordu, öldürdüm’
Haber Merkezi - Bursa’da boşandõk-
tan sonra tekrar birlikte yaşadõğõ eşi
Arzu Civil’i (34) 22 yerinden bõçakla-
yarak öldüren tekstil işçisi Yavuz Öz-
can’õn (41) yargõlanmasõna başlandõ.
Yavuz Özcanõ verdiği ifadede, “Daha
önceden izlediğim bir porno filmdeki
kadõnõn giydiği elbise ve taktõğõ başör-
tüsü eşiminkine benziyordu. Bu yüz-
den daha önce kavga etmiştik. O gece
aynõ konuda tekrar tartõşõnca elimi ka-
na buladõm” dedi. Duruşma eksik ev-
raklarõn beklenmesi, çiftin küçük kõzla-
rõnõn tanõk olarak dinlenmesi için şubat
ayõna ertelenirken sanõğõn tutukluluk
halinin devamõna karar verildi.
8 kişiyi vuranlar yakalandı
AKHİSAR (AA) - Manisa’nõn Akhi-
sar ilçesinde bir otomobilden çevreye
ateş açarak 8 kişinin hafif şekilde ya-
ralanmasõna yol açan 4 kişi, polisin
operasyonu sonucu yakalandõ. Hacõis-
hak Mahallesi 242 Sokak’ta dün 34
JEP 50 plakalõ otomobilden tüfekle
ateş açõlmasõ sonucu, biri 5 yaşõndaki
çocuk 8 kişi yaralandõ. Operasyon baş-
latan polis, zanlõlar M.T. (48), A.K.
(32), A.K. (16) ve A.K’yi (15) ilçe çõ-
kõşõndaki bir akaryakõt istasyonunda
yakalarken operasyonda 2 adet av tü-
feği, 44 adet dolu tüfek fişeği, 1 balta,
1 döner bõçağõ ve 1 bõçak ele geçirildi.
Sorgulamalarõ tamamlanan zanlõlar
nöbetçi mahkemeye sevk edildi.
B A B A L A R I E V L E N M E Y E Z O R L A D I
NASILSA SOSYAL
HİZMETLER VAR
Abbas S. ve kardeşi Mahmut
S.’nin daha önce yaptõklarõ
evliliklerden olan çocukla-
rõnõn Sosyal Hizmetler İl
Müdürlüğü’nce koruma al-
tõna alõndõğõ ortaya çõktõ.
Abbas S’nin bugüne kadar 3
evlilik yaptõğõ ve T.S. ile
S.S’nin ilk evliliğinden ol-
duklarõ öğrenilirken, iki kõz
kardeşin anneleri öldüğü
için teyzelerinin yanõnda
kaldõklarõ belirlendi. Baba
Abbas S’nin bu evliliğinin
üzerine 2 kez daha evlendiği tespit edilirken, 2
çocuk sahibi olduğu ikinci evliliğinin ardõndan
boşandõğõ ve bir süre sonra tekrar evlenerek 3
çocuk sahibi daha olduğu ortaya çõktõ.
Abbas S’nin son eşinden de bir süre önce boşan-
dõğõ belirlenirken, 3 çocuğunun mahkeme ka-
rarõyla Sosyal Hizmetler Müdürlüğü’nce koru-
ma altõna alõndõğõ kaydedildi. Kardeşi Mahmut
S’nin de daha önce evlenip boşandõğõ, bu evli-
likten olan 2 çocuğunun da Sosyal Hizmetler İl
Müdürlüğü’nce koruma altõna alõndõğõ bildirildi.
Abbas A.
İstanbul’da su kesintisi
İstanbul Haber Servisi - İstanbul Büyük-
çekmece’deki Kõraç Su Deposu’ndaki arõza
giderme çalõşmalarõ nedeniyle Büyükçek-
mece ve Küçükçekmece ilçelerinde bazõ
bölgelere yarõn sabah saat 09.00’dan itiba-
ren 17 saat süreyle su verilemeyecek. İS-
Kİ’den yapõlan açõklamaya göre Büyükçek-
mece’de Kõraç Beldesi, Cumhuriyet, Ata-
türk, Gürpõnar, Yakuplu ve Güzelyurt ma-
halleleri ile Küçükçekmece’de Fatih, Cum-
huriyet ve Kanarya mahalleleri kesintiden
etkilenecek bölgeler arasõnda yer alõyor.
İstanbul’da elektrik kesintisi
İstanbul Haber Servisi - İstanbul’un Şile
ve Tuzla ilçelerindeki trafo merkezlerindeki
bakõm ve onarõm çalõşmalarõ nedeniyle ilçe-
lerin bazõ bölgelerinde bugün ve yarõn elek-
trik kesintisi uygulanacaktõr. AYEDAŞ’dan
yapõlan açõklamaya göre bugün 09.00-16.00
saatleri arasõnda Şile Kõzõlcaköy, Meşruti-
yet, Sofular, Alacalõ, Doğancalõ, Sahilköy,
Kurna, Karakiraz, Yeşilvadi, Üvezli, Avcõ-
koru, Kervansaray, Kömürlük, Bõçkõdere,
Esenceli, Yeni Darlõk, Oruçoğlu ve Ulupetit
köyleri ile bağlõ Kalealtõ ile Artvinliler ma-
halleleri, yarõn 14.00-15.00 saatleri arasõnda
Şile’nin Dostlar 2, Doktor-Eczacõlar ve Tu-
rizmciler siteleri ile Resort Otel ve 08.00-
14.00 saatleri arasõnda Tuzla’nõn Güzelyalõ
Mahallesi, Batõ Sahil Yolu ve bağlõ sokaklar
ile Merkez Bankasõ Kampõ kesintiden etkile-
necek bölgeler arasõnda yer alõyor.