Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
ekonomi@cumhuriyet.com.tr
SAYFA CUMHURİYET 4 AĞUSTOS 2008 PAZARTESİ
12 EKONOMİ
CMYB
C M Y B
Önceki Son Yılbaşı Haftalık Yıllık
SEKTÖR ENDEKSLERİ Kapanış Kapanış Değeri Fark% Fark%
IMKB ULUSAL-100 37,557 42,985 55,538 14.45 -22.60
IMKB ULUSAL-TÜM 37,253 42,039 53,307 12.85 -21.14
IMKB ULUSAL-30 46,110 53,437 70,457 15.89 -24.16
IMKB ULUSAL-50 36,912 42,623 55,549 15.47 -23.27
IMKB ULUSAL-SINAİ 33,091 36,493 40,567 10.28 -10.04
IMKB GIDA, İÇECEK 43,365 48,814 53,220 12.57 - 8 . 2 8
IMKB TEKSTİL, DERİ 4,439 4,793 7,125 7.99 -32.72
IMKB ORMAN, KAĞIT, BASIM 22,715 24,697 36,351 8.72 -32.06
IMKB KİMYA, PETROL, PLASTİK 24,782 27,844 30,345 12.36 - 8 . 2 4
IMKB TAŞ, TOPRAK 37,071 38,784 54,939 4.62 -29.41
IMKB METAL ANA 64,119 70,923 59,339 10.61 19.52
IMKB METAL EŞYA, MAKİNA 25,779 27,865 36,941 8.09 -24.57
IMKB ULUSAL - HİZMETLER 26,187 28,281 34,205 8.00 -17.32
IMKB ELEKTRİK 3,042 3,086 3,092 1.43 - 0 . 2 0
IMKB İLETİŞİM 20,027 21,916 31,891 9.43 -31.28
IMKB ULAŞTIRMA 9,150 10,459 14,201 14.30 -26.35
IMKB TİCARET 37,567 39,338 41,348 4.71 - 4 . 8 6
IMKB TURİZM 4,809 5,330 8,477 10.83 -37.13
İMKB ULUSAL - MALİ 52,138 60,690 83,822 16.40 -27.60
IMKB BANKA 71,647 83,800 119,972 16.96 -30.15
IMKB SİGORTA 104,153 109,375 119,204 5.01 - 8 . 2 5
IMKB FİNANSAL KİR. FAKTORİNG 9,488 9,849 13,694 3.80 -28.08
IMKB GAYRİMENKUL Y.O. 21,751 23,255 34,723 6.92 -33.03
IMKB HOLDİNG VE YATIRIM 29,674 35,169 43,983 18.52 -20.04
IMKB ULUSAL-TEKNOLOJİ 6,440 6,980 10,491 8.38 -33.46
IMKB BİLİŞİM 3,808 4,180 6,647 9.77 -37.12
IMKB SPOR 75,897 73,351 41,521 -3.35 76.66
IMKB SAVUNMA 22,971 24,364 32,941 6.06 -26.04
IMKB 2.ULUSAL 14,620 15,768 27,284 7.85 -42.21
IMKB MENKUL KIYM.Y.O. 10,970 11,622 16,429 5.94 -29.26
IMKB KURUMSAL YÖNETİM 36,821 42,981 55,406 16.73 -22.43
B O R S A A N A L İ Z
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi
Hafta Kapanış Özvarlık Cari Fiyat Bilanço
Fiyatı Kârlılığı PD/DD F/K NA Likidi tesi
MADENCİLİK
Park Elek. Madencilik 2.24 9.70 1.70 70.16 0.28 7 . 9 4
GIDA, İÇKİ VE TÜTÜN
Altõnyağ 0.48 -8.43 1.15 -5.36 -0.12 -3.20
Ülker Bisküvi 2.88 3.18 1.06 5.59 0.39 1 . 3 3
Banvit 3.10 -3.68 1.67 -3.72 0.62 -1.50
Coca Cola 11.40 -1.97 3.12 -4.68 0.52 -0.93
Ersu Gõda 0.54 1.50 0.93 4.41 0.01 1 . 4 7
Frigo Pak Gõda 0.83 -18.65 1.33 -23.90 -0.23 -4.99
Kent Gõda 48.50 -0.28 5.99 -0.67 0.66 -0.16
Kerevitaş Gõda 9.40 -29.84 -2.17 -16.59 1.15 -5.61
Konfrut Gõda 2.49 -15.71 1.07 -29.00 0.26 -5.33
Kristal Kola 1.00 1.19 0.61 7.89 0.01 0 . 9 8
Merko Gõda 2.43 -70.41 9.35 -43.47 -0.28 -8.77
Põnar Et Ve Un 3.22 3.46 0.65 10.58 0.74 2 . 6 4
Penguen Gõda 0.95 -32.44 2.27 -46.11 -0.15 -9.92
Põnar Su 5.90 4.03 1.28 18.19 0.73 2 . 8 7
Põnar Süt 4.60 2.13 0.71 5.06 0.75 1 . 4 6
Şeker Piliç 2.62 -6.03 1.61 -5.28 0.63 -2.26
Tat Konserve 2.96 0.74 2.78 0.72 0.07 0 . 2 5
T. Tuborg 1.60 -501.10 -49.22 -44.15 -0.47 -7.83
Tukaş 0.64 -36.67 1.08 -48.65 -0.16 -7.81
Vanet 3.54 -1.39 1.25 -2.38 -0.01 -0.45
Akal Tekstil 0.85 6.47 0.28 6.04 0.27 2 . 5 7
Akõn Tekstil 1.37 -6.18 0.31 -18.20 -0.45 -3.73
Aksu İplik 0.97 -18.13 0.50 -48.61 -0.52 -6.31
Altõnyõldõz 5.40 -4.76 1.45 -11.76 0.13 -2.00
Arsan Tekstil 1.18 -5.10 0.44 -21.14 -0.42 -2.80
Bisaş Tekstil 0.69 -2476.01 62.50 -80.02 0.04 -8.75
Bossa 1.34 7.35 0.51 27.49 0.34 5 . 3 7
Ceylan Giyim 1.87 -18.93 1.83 -13.03 -0.14 -4.67
Ceytaş Madencilik 2.28 -1.27 1.10 -25.43 -0.18 -1.17
Derimod 2.92 -0.85 1.28 -0.61 0.28 -0.34
Desa Deri 0.67 -0.83 0.51 -2.45 0.11 -0.50
Edip İplik 5.00 -7.84 1.78 -37.92 -0.30 -1.83
Gediz İplik 0.72 -2.85 0.20 -148.65 -0.18 -1.99
İdaş 2.60 -11.48 0.53 -29.19 -1.46 -4.57
Karsu Tekstil 0.78 -2.33 0.37 -8.68 0.04 -1.54
Kordsa 1.99 3.60 0.61 7.63 0.17 1 . 8 4
Lüks Kadife 1.74 -11.85 1.59 -118.67 -0.13 -7.13
Menderes Tekstil 0.37 -0.66 0.32 -3.35 -0.03 -0.39
Mensa Mensucat 0.48 -8.76 0.55 -195.51 -0.18 -2.30
Metemteks 0.47 -14.23 0.96 -102.66 -0.20 -7.81
Söktaş 5.02 -3.06 0.61 -12.12 0.59 -1.54
Sönmez Filament 0.94 -1.47 0.77 -8.61 -0.10 -1.37
Yataş 1.43 -8.81 0.48 -15.06 -0.08 -3.10
Yünsa 1.21 -0.59 0.49 -0.91 0.02 -0.23
ORMAN ÜRÜNLERİ VE MOBİLYA
Alkim Kağõt 1.26 0.73 0.74 3.76 0.12 0 . 5 6
Doğan Gazetecilik 2.76 2.31 1.12 8.38 0.18 1 . 3 6
Gentaş 1.24 1.85 0.80 10.52 0.17 1 . 6 8
Kelebek Mobilya 0.42 -21.63 1.50 -50.92 -0.11 -8.46
Bak Ambalaj 3.22 -0.65 0.57 -1.21 0.12 -0.33
Doğan Burda 2.37 3.11 1.06 7.01 0.37 2 . 1 2
Duran Doğan Basõm 2.66 -60.11 4.12 -23.38 -0.87 -6.56
Işõklar Ambalaj 0.54 0.04 1.11 0.11 0.16 0 . 0 0
Kaplamin 5.45 -1.65 0.82 -3.93 0.04 -1.24
Kartonsan 57.00 4.93 1.11 22.04 14.12 4 . 3 0
Koza Davetiye 5.10 16.22 2.36 38.68 0.84 9 . 7 2
Olmuksa 3.92 0.61 0.78 1.81 0.78 0 . 4 9
Tire Kutsan 8.50 -17.55 5.04 -18.00 -0.34 -4.85
Viking Kağõt 0.69 -42.49 2.04 -27.45 -0.38 -6.26
KİMYA, PETROL, KAUCUK VE PLASTİK ÜRÜNLERİ
Aksa 2.04 3.46 0.35 10.02 0.18 2 . 2 9
Alkim Kimya 8.60 4.62 1.97 16.47 0.75 2 . 8 8
Aygaz 3.10 -2.46 0.68 -3.78 1.16 -1.40
Bagfaş 148.00 32.22 3.01 32.31 24.13 15.79
Brisa 55.00 3.32 1.03 7.46 9.03 2 . 0 6
Deva Holding 12.50 -6.55 2.39 -30.51 -0.46 -3.77
Eczacõbaşõ İlaç 4.06 1.81 0.44 15.37 2.59 1 . 5 3
Ege Gübre 57.50 5.32 1.02 9.98 6.56 2 . 7 7
Good-Year 14.00 5.40 0.62 6.83 2.38 3 . 2 9
Gübre Fabrik. 40.75 9.47 4.63 6.81 2.12 3 . 3 5
Hektaş 1.14 10.90 0.96 26.76 0.20 7 . 3 6
Marshall 9.65 -0.55 0.87 -2.11 1.07 -0.42
Petkim 5.45 -1.38 0.74 -3.68 0.01 -1.12
Petrol Ofisi 6.20 -1.57 1.31 -1.20 0.90 -0.67
Pimaş 2.26 -4.42 0.61 -15.57 0.30 -1.81
Advansa Sasa 0.41 -4.57 0.32 -12.91 -0.23 -2.81
Soda Sanayii 1.21 1.07 0.57 3.44 0.06 0 . 6 6
Selçuk Ecza Deposu 1.66 6.17 1.14 4.77 0.32 2 . 3 8
Turcas Petrol 5.10 5.14 1.30 191.31 0.84 4 . 9 9
Dyo Boya 0.45 -24.52 1.57 -30.70 -0.14 -4.84
TAŞ, TOPRAĞA DAYALI SANAYİ
Adana Çimento (A) 4.52 5.38 2.26 39.08 1.50 4 . 0 6
Adana Çimento (B) 2.88 5.38 1.44 39.08 1.07 4 . 0 6
Adana Çimento (C) 0.48 5.38 0.24 39.08 0.15 4 . 0 6
Afyon Çimento 1,025.00 4.39 2.19 51.04 100.34 3 . 7 3
Akçansa 4.82 1.17 1.32 5.17 0.82 0 . 6 8
Anadolu Cam 2.24 1.62 1.19 4.80 0.20 0 . 7 1
Batõsöke Çimento 1.60 0.02 0.49 0.15 0.16 0 . 0 2
Batõ Çimento 4.92 0.46 0.93 2.02 0.56 0 . 3 1
Bolu Çimento 1.54 5.42 1.12 31.26 0.36 4 . 0 6
Bursa Çimento 5.20 8.74 2.62 17.57 0.68 4 . 5 6
Çimbeton 15.90 -2.84 0.77 -3.85 -0.03 -1.87
Çimentaş 5.10 -5.94 0.52 -49.78 0.70 -3.37
Çimsa 5.60 1.00 1.03 7.38 1.29 0 . 6 8
Denizli Cam 2.84 -1.39 0.64 -4.71 -0.35 -0.83
Eczacõbaşõ Yapõ 2.44 -13.29 1.16 -18.45 -0.97 -4.72
Ege Seramik 0.88 -8.52 0.53 -33.58 -0.03 -4.99
Göltaş Çimento 36.00 2.69 1.01 15.20 -1.28 2 . 0 6
Haznedar Refrakter 2.19 -4.83 1.70 -4.60 -0.08 -1.39
İzocam 16.60 8.38 3.43 18.94 2.13 5 . 9 7
Konya Çimento 42.25 1.45 0.70 14.07 9.81 1 . 1 9
Kütahya Porselen 4.80 0.36 1.60 0.87 -0.01 0 . 2 2
Mardin Çimento 4.90 9.65 2.63 39.51 0.96 5 . 8 1
Nuh Çimento 13.60 3.86 2.40 16.43 1.42 2 . 9 7
Trakya Cam 1.63 1.78 0.76 8.63 0.27 1 . 1 9
Uşak Seramik 0.92 -10.89 0.61 -15.23 -0.11 -2.71
Ünye Çimento 4.64 6.75 2.15 36.99 0.89 4 . 0 4
METAL ANA SANAYİ
Borusan Mannesmann 9.00 6.72 1.08 6.27 2.10 2 . 1 6
Burçelik 15.80 -6.19 1.46 -6.57 -0.54 -1.66
Burçelik Vana 0.87 -7.53 1.30 -19.53 -0.22 -4.35
Çemtaş 1.58 7.15 0.81 19.56 0.30 6 . 0 1
Çelik Halat 4.22 0.58 2.18 0.78 0.04 0 . 3 2
Demisaş Döküm 1.26 0.13 0.52 0.21 0.05 0 . 0 7
Componenta Dökümcülük 4.66 8.37 1.54 13.49 0.29 4 . 8 3
Erbosan 6.40 2.66 0.72 4.97 0.98 1 . 4 3
Ereğli Demir Çelik 9.75 3.82 1.89 14.94 0.67 2 . 1 0
Feniş Alüminyum 2.70 7.09 1.79 10.50 0.16 2 . 8 8
İzmir Demir Çelik 2.94 1.02 1.21 1.26 0.40 0 . 6 5
Kardemir (A) 1.32 4.94 1.36 11.57 0.23 2 . 6 8
Kardemir (B) 1.34 4.94 1.38 11.57 0.23 2 . 6 8
Kardemir (D) 1.24 4.94 1.28 11.57 0.23 2 . 6 8
Sarkuysan 2.88 2.80 0.64 1.33 0.44 0 . 9 9
METAL EŞYA VE MAKİNA GEREÇ YAPIM
Alarko Carrier 10.60 2.64 0.62 9.21 1.95 1 . 8 6
Anadolu Isuzu 8.05 4.79 0.98 6.60 1.34 2 . 8 9
Arçelik 4.60 2.32 0.82 3.40 0.34 0 . 7 5
Grundig Elektronik 0.66 -2.85 0.72 -2.77 -0.31 -0.62
Bosch Fren Sistemleri 71.50 -6.56 8.05 -3.25 -0.25 -1.73
BSH Ev Aletleri 24.60 1.03 2.03 1.32 2.05 0 . 4 3
Ditaş Doğan 2.90 -2.17 1.09 -6.95 -0.09 -1.39
Ege Endüstri 11.10 2.87 0.93 4.38 0.46 1 . 4 9
Emek Elektrik 0.42 -23.33 -3.55 -15.82 0.00 -4.20
Eminiş Ambalaj 4.72 -20.03 2.11 -60.18 -0.50 -7.63
F-M İzmit Piston 17.00 8.17 13.85 15.47 0.30 7 . 3 2
Ford Otosan 10.55 8.92 1.97 8.29 1.63 5 . 0 6
Gersan Elektrik 0.73 -0.27 0.67 -0.52 0.04 -0.20
İhlas Ev Aletleri 3.50 -0.90 3.18 -3.64 0.06 -0.58
Karsan Otomotiv 1.73 -9.08 1.74 -13.98 0.01 -4.65
Karel Elektronik 1.24 2.03 0.43 7.43 0.29 1 . 4 3
Klimasan Klima 5.50 -1.98 2.71 -2.13 -0.20 -0.56
Mutlu Akü 2.58 2.99 1.29 3.85 0.27 1 . 6 2
Parsan 2.19 6.34 0.76 27.25 0.39 4 . 2 7
Prysmian Kablo 3.26 3.44 1.01 2.76 0.43 1 . 4 4
T. Demir Döküm 5.80 -23.24 3.25 -19.07 -0.56 -3.70
Uzel Makina 0.78 -1.59 0.56 -2.93 -0.22 -0.51
Vestel Beyaz Eşya 3.88 0.62 1.47 1.30 0.28 0 . 3 6
DİĞER İMALAT SANAYİİ
Adel Kalemcilik 6.30 13.36 1.08 24.07 1.48 6 . 2 8
Goldaş Kuyumculuk 1.67 3.61 0.77 0.33 0.22 0 . 9 5
Serve Kõrtasiye 1.67 -0.16 1.30 -0.71 0.08 -0.13
ELEKTRİK, GAZ VE SU
Ak Enerji 11.00 8.09 1.70 22.60 -0.17 5 . 0 3
Aksu Enerji 3.06 1.85 0.79 160.02 0.09 1 . 6 7
Ayen Enerji 2.24 5.52 1.55 42.72 0.27 2 . 3 2
Zorlu Enerji 5.10 -21.68 1.80 -34.69 -0.65 -3.81
İNŞAAT VE BAYINDIRLIK
Borova Yapõ 0.31 -15.42 0.92 -0.14 -8.85
Enka İnşaat 14.80 3.72 4.46 7.55 0.63 1 . 4 1
TOPTAN TİCARET
Doğuş Otomotiv 4.14 -11.25 1.06 -8.66 0.11 -3.29
İntema 3.90 0.30 1.04 0.06 -0.10 0 . 0 4
Sanko Pazarlama 2.80 3.15 1.04 3.10 0.07 1 . 6 1
PERAKENDE TİCARET
AFM Film 5.40 0.90 3.41 0.80 -0.10 0 . 3 1
BİM Birleşik Mağ. 45.75 14.95 14.77 3.63 1.59 4 . 3 6
Boyner Mağazacõlõk 1.26 0.91 2.22 0.46 0.15 0 . 2 1
Carrefoursa (A) 12.10 29.39 1.30 59.56 3.46 18.84
Carrefoursa (B) 11.40 29.39 1.22 59.56 3.46 18.84
Tesco Kipa 7.20 -13.00 1.41 -6.39 -0.66 -5.60
Migros 20.60 3.60 2.40 4.77 3.23 2 . 0 8
Milpa 1.36 -5.11 2.52 -0.11 -2.48
Vakko Tekstil 0.81 -2.24 0.67 -5.70 0.50 -1.38
TURİZM
Favori Dinlenme Yer. 2.72 -14.35 0.30 -1179.54 -0.21 -5.43
Marmaris Altõnyunus 8.85 -2.18 1.20 -46.01 -0.51 -1.68
Marmaris Martõ 0.66 -5.83 0.69 -14.05 -0.06 -2.58
Net Turizm 0.66 -70.75 0.67 -2867.15 -0.28 -27.97
Tek-Art Turizm 1.00 -3.86 2.15 -0.03 -2.47
ULAŞTIRMA, HABERLEŞME VE DEPOLAMA
Çelebi 8.30 -6.97 2.23 -12.10 0.91 -2.45
Türk Hava Yollarõ 6.25 5.89 0.52 11.45 2.15 2 . 2 1
Reysaş Lojistik 4.88 -4.55 2.11 -8.53 0.00 -1.51
Usaş 1.49 16.30 0.75 189.72 -0.05 12.53
HABERLEŞME
Turkcell 8.55 8.05 2.56 31.54 0.89 5 . 6 9
Türk Telekom 4.40 6.24 2.41 16.45 0.00 3 . 0 0
TIBBİ VE DİĞER SAĞLIK HİZMETLERİ
Acõbadem Sağlõk 8.70 -14.06 7.32 -15.07 -0.08 -4.22
SPOR HİZMETLERİ
Beşiktaş Futbol Yat. 2.60 -9.95 7.44 -1.90 -0.07 -0.78
Fenerbahçe Sportif 72.00 36.82 20.80 82.14 1.96 34.81
Galatasaray Sportif 146.00 31.44 1.92 35.21 25.47
Trabzonspor Sportif 13.20 31.98 6.55 81.49 0.99 26.43
BANKALAR VE ÖZEL FİNANS KURUMLARI
Akbank 7.00 6.16 2.02 0.73 0 . 8 5
Albaraka Türk 3.56 5.21 1.81 0.35 0 . 6 5
AlternatifBank 1.19 5.09 1.06 0.21 0 . 6 1
Denizbank 7.30 1.27 3.64 0.24 0 . 1 0
Fortis Bank 1.13 2.85 0.67 0.14 0 . 4 4
Finansbank 5.50 3.01 3.05 0.29 0 . 3 2
Garanti Bankasõ 3.88 6.46 2.32 0.57 0 . 6 3
İş Bankasõ (A) 20,000.00 6.02 5983.63 54.83 0 . 6 6
İş Bankasõ (B) 850.00 6.02 254.30 2.74 0 . 6 6
İş Bankasõ (C) 5.45 6.02 1.63 0.69 0 . 6 6
T. Kalkõnma Bank. 4.90 3.00 1.66 0.28 1 . 5 0
T.S.K.B. 1.09 4.16 0.79 0.31 0 . 5 1
T. Ekonomi Bank. 1.49 12.18 1.63 0.17 0 . 9 2
Tekstilbank 2.01 1.76 1.57 0.12 0 . 2 2
Vakõflar Bankasõ 2.36 3.88 1.17 0.40 0 . 4 2
Yapõ ve Kredi Bank. 2.64 9.22 2.12 0.23 0 . 9 1
Halk Bankasõ 7.70 6.63 2.12 0.96 0 . 6 8
SİGORTA ŞİRKETLERİ
Aksigorta 5.25 1.84 0.84 0.43 1 . 3 8
Anadolu Sigorta 1.15 3.04 0.74 0.18 1 . 2 2
Anadolu Hayat Emek. 2.74 3.00 2.35 0.20 0 . 3 0
Aviva Sigorta 15.40 6.36 5.16 0.28 1 . 8 9
Güneş Sigorta 3.04 1.72 2.52 0.04 0 . 5 9
Yapõ Kredi Sigorta 16.30 2.33 5.05 0.35 0 . 8 8
Ray Sigorta 2.88 -5.12 3.73 -0.05 -1.18
FİNANSAL KİRALAMA VE FACTORİNG ŞİRKETLERİ
Garanti Faktoring 2.80 9.79 1.24 10.71 0.40 0 . 4 1
Finans Fin. Kir. 3.56 4.42 0.98 32.62 0.69 0 . 8 7
İş Fin. Kir. 0.68 9.92 0.55 0.32 2 . 0 6
Şeker Fin. Kir. 0.49 7.52 2.03 13.48 0.04 0 . 4 8
Tekstil Fin. Kir. 0.67 4.08 0.34 0.27 1 . 3 9
Creditwest Faktoring 4.84 6.31 2.43 0.58 1 . 0 1
Yapõ Kredi Fin. Kir. 2.39 6.99 1.79 47.70 0.35 1 . 3 4
Vakõf Fin. Kir. 2.32 -0.91 1.42 -1.03 -0.27 -0.11
HOLDİNGLER VE YATIRIM ŞİRKETLERİ
Alarko Holding 2.72 4.01 0.84 15.29 0.36 2 . 0 4
Borusan Yat. Paz. 3.46 3.04 0.90 0.50 3 . 0 2
Doğan Holding 1.77 -2.38 0.70 -3.51 0.11 -0.92
Eczacõbaşõ Yatõrõm 2.19 0.55 0.24 0.64 1.32 0 . 5 4
GSD Holding 1.24 2.33 0.79 0.16 0 . 2 6
İhlas Holding 0.55 -4.33 0.52 -18.23 -0.08 -1.94
Koç Holding 4.54 2.63 1.16 1.91 1.11 0 . 3 2
Net Holding 0.65 16.52 1.83 131.55 0.29 5 . 6 6
Şişe Cam 1.65 1.26 0.64 3.79 0.26 0 . 5 9
İş Girişim 2.11 -1.40 0.47 -672.63 0.02 -1.38
TAV Havalimanlarõ 8.05 -9.72 3.48 -20.17 -0.34 -2.00
Sabancõ Holding 6.10 10.40 1.21 48.66 0.95 1 . 0 7
Vakõf Girişim 7.50 1.51 1.59 0.01 1 . 5 0
Yazõcõlar Holding 7.40 3.34 0.91 15.69 1.61 0 . 9 5
Global Yat. Holding 0.87 -11.42 0.72 -68.18 0.01 -3.92
Tekfen Holding 8.25 8.91 1.87 17.68 0.00 4 . 4 2
BİLİŞİM
Arena Bilgisayar 2.17 5.05 0.87 1.12 0.63 0 . 9 7
Alcatel Teletaş 1.31 -5.28 1.48 -2.99 0.05 -1.03
Escort Computer 1.35 0.12 0.70 0.31 0.00 0 . 0 7
Anel Telekom 2.41 3.79 1.71 13.37 0.15 1 . 8 5
Indeks Bilgisayar 1.33 0.99 0.86 0.35 0.18 0 . 2 5
Link Bilgisayar 1.88 3.75 1.58 19.08 -0.20 3 . 3 1
Logo Yazõlõm 2.35 0.28 0.99 1.75 0.42 0 . 2 4
Netaş Telekom. 15.10 1.11 0.54 2.62 0.04 0 . 7 3
SAVUNMA
Aselsan 4.90 0.67 1.27 2.00 0.78 0 . 2 1
GAYRİMENKUL YAT. ORT.
Akmerkez G.M.Y.O. 36.00 10.85 3.71 93.80 3.70 10.36
Alarko GMYO 19.90 7.04 0.64 271.74 2.62 5 . 7 3
Atakule G.M.Y.O. 1.23 2.81 0.56 13.08 0.31 2 . 7 9
Doğuş GE GMYO 0.85 -1.86 0.61 -116.85 0.15 -1.46
İş GMYO 1.18 2.33 0.60 114.43 0.14 2 . 2 3
Nurol GMYO 2.20 2.54 0.45 125.86 0.76 2 . 5 0
Sağlam GMYO 0.72 0.05 0.68 5.28 0.03 0 . 0 3
Sinpaş GYO 4.48 1.22 1.05 58.83 0.23 1 . 0 0
Özderici GMYO 1.25 9.94 0.95 171.69 0.15 9 . 7 2
Vakõf GMYO 1.64 4.45 0.48 71.85 0.28 4 . 4 2
Pera GMYO 1.01 -3.76 1.38 0.02 -2.96
Yapõ Kredi Koray GMYO 2.88 -3.19 1.12 -62.62 0.14 -1.19
MENKUL KIYMETLER YATIRIM ORT.
Ak Yat. Ort. 1.19 -12.05 0.51 -15.85 0.03 -11.05
Alternatif Yat. Ort. 0.55 -11.18 0.36 -8.12 0.01 -10.92
Ata Yat. Ort. 0.55 -14.90 0.53 -25.72 -0.09 -14.73
Atlantis Yat. Ort. 0.52 -42.79 0.40 -20.22 -0.36 -42.35
Atlas Yat. Ort. 0.61 -31.90 0.36 -2.89 0.09 -31.56
Avrasya Yat. Ort. 0.41 -38.75 0.52 -3.04 -0.07 -37.88
Başkent Yat. Ort. 0.55 -2.16 0.50 -0.10 0.04 -2.12
Bumerang Yat. Ort. 0.51 -8.77 0.55 -16.52 -0.03 -8.71
Deniz Yat. Ort. 1.07 -9.21 0.41 -81.78 0.35 -9.19
Eczacõbaşõ Yat. Ort. 0.63 -15.18 0.40 -15.29 0.11 -13.90
Gedik Yat. Ort. 0.70 -24.15 0.77 -1.92 -0.06 -24.11
Euro Yat.Ort. 0.54 -2.85 0.50 -0.27 0.06 -2.76
Euro Trend Yat.Ort. 0.73 -2.00 0.72 -0.12 0.00 -1.92
EVG Yat. Ort. 0.56 -20.22 0.49 -0.56 -0.21 -20.09
Egeli Co. Yat. Ort. 0.72 -27.81 0.79 -5.71 -0.14 -26.84
Finans Yat. Ort. 0.96 -30.19 0.80 -8.88 -0.26 -29.93
Garanti Yat. Ort. 0.49 -11.74 0.52 -16.52 0.05 -11.69
Hedef Yat. Ort. 0.53 -10.10 0.69 -8.24 -0.05 -10.07
İnfo Yat. Ort. 0.48 -20.56 0.59 -0.46 -0.11 -19.46
İnfotrend Yat. Ort. 0.73 1.42 0.65 0.03 0.11 1 . 3 7
İş Yat. Ort. 0.76 -8.64 0.60 -19.50 0.07 -7.96
M. Yõlmaz Yat. Ort. 0.57 -34.83 0.61 -9.41 -0.24 -34.13
Marbaş B Tipi Yat. Ort. 1.05 1.19 0.94 0.26 0.16 1 . 1 9
Metro Yat. Ort. 0.57 -36.83 0.80 -1.64 -0.12 -35.72
Merkez B Tipi Yat.Ort. 0.83 -3.79 0.90 -0.10 -0.08 -3.05
Oyak Yat.Ort. 0.49 -17.38 0.52 -2.54 -0.13 -16.79
TSKB Yat. Ort. 0.51 -14.63 0.50 -34.63 -0.08 -14.60
Taç Yat. Ort. 3.18 -20.82 0.63 -35.67 -0.25 -20.73
Taksim Yat. Ort. 0.54 -31.60 0.97 -0.71 -0.32 -24.65
Tacirler Yat.Ort. 0.55 -20.01 0.65 -1.33 -0.12 -19.92
Vakõf Yat. Ort. 1.15 -16.41 0.62 -18.94 -0.09 -15.18
Yatõrõm Fin. Yat. Ort. 0.50 -18.38 0.41 -13.80 -0.08 -18.32
Varlõk Yat. Ort. 0.88 -31.88 0.90 -14.49 -0.19 -31.61
Yapõ Kredi Yat. Ort. 0.65 -10.81 0.38 -8.70 0.10 -10.78
ARACI KURUMLAR
İş Y.Men.Değ. 1.50 -5.36 0.78 -0.17 0.14 -0.83
İKİNCİ ULUSAL PAZAR
Lafarge Aslan Çimento 61.00 1.80 2.24 5.87 5.13 1 . 2 5
Altõnyunus Çeşme 3.18 -3.92 0.74 -330.34 -0.25 -3.30
Berdan Tekstil 1.26 -31.15 -0.20 -64.06 -2.21 -16.73
Birlik Mensucat 0.47 -36.61 0.31 -47.23 -0.39 -8.45
Dardanel 0.45 -10.58 -0.07 -42.65 0.17 -31.65
Doğusan 1.28 -8.23 2.04 -510.39 -0.13 -4.80
Ege Profil 2.19 -8.57 1.59 -18.58 0.11 -2.77
Ipek Matbaacõlõk 2.25 26.14 1.32 39.09 0.72 9 . 1 7
Meges Boya 0.93 -16.81 4.28 -23.73 -0.72 -4.40
Petrokent Turizm 20.80 -26.03 2.63 -662.35 -3.93 -5.80
Sönmez Pamuklu 1.11 -4.20 0.97 -30.26 0.05 -3.97
Metemtur Otelcilik 1.61 -11.73 1.16 -562.60 -0.31 -4.39
Şeker Fin. Kir. 0.49 7.52 2.03 13.48 0.04 0 . 4 8
Mert Gõda 0.87 -11.47 1.27 -16.61 -0.17 -4.21
Silverline Endüstri 0.83 -0.55 0.78 -1.30 -0.01 -0.35
Fon Fin.Kir. 12.20 16.86 0.98 324.93 2.77 5 . 1 4
YENİ EKONOMİ PAZARI
Armada Bilgisayar 1.83 -1.76 1.07 -0.62 0.16 -0.49
Datagate Bilgisayar 2.82 1.40 1.65 0.35 0.16 0 . 3 3
Plastikkart 1.87 2.20 1.85 3.99 -0.03 1 . 7 8
KURUMSAL YÖNETİM
Asya Katõlõm Bankasõ 3.00 4.19 3.03 0.25 0 . 5 3
Anadolu Efes 14.10 1.73 3.19 5.22 0.82 0 . 7 4
Doğan Yayõn Hol. 2.17 -9.66 1.02 -18.97 -0.12 -2.93
Dentaş Ambalaj 0.90 -3.94 0.74 -12.10 0.02 -2.41
Hürriyet Gzt. 2.08 -4.53 1.14 -15.33 0.13 -1.76
Tofaş Oto. Fab. 4.46 7.43 1.97 6.42 0.46 2 . 3 4
Tüpraş 32.50 0.91 1.96 0.63 4.86 0 . 3 8
Türk Traktör 10.05 5.56 1.62 9.03 1.60 2 . 4 8
Otokar 12.90 11.10 1.93 14.83 2.24 5 . 1 3
Şekerbank 2.68 6.88 1.20 0.38 0 . 9 0
Vestel 1.81 -11.47 0.28 -11.68 -0.40 -2.65
Y ve Y GMYO 0.86 -1.30 1.10 -0.05 -1.27
GÖZALTI PAZARI
Boyasan Tekstil 0.17 31.01 3.23 8.56 0.01 3 . 0 0
Çbs Boya 0.20 -10.93 -0.07 -101.31 -0.28 -13.94
EGS G.M.Y.O. 0.38 -0.67 0.22 193.81 0.29 -0.51
Egeplast 0.74 -41.12 -1.10 -25.69 -0.15 -6.21
Esem Spor Giyim 0.46 -60.66 1.19 -4577.81 0.05 -9.07
Makina Takõm 0.24 -17.01 0.34 -42.34 -0.75 -3.00
Mazhar Zorlu Holding 0.53 -23.51 -0.23 -27.71 -0.51 -6.45
Okan Tekstil 0.20 -7.63 0.46 -0.04 -3.40
ÇBS Printaş 0.27 -13.80 0.32 -97.11 -0.06 -3.28
Selçuk Gõda 0.19 8.78 0.31 75.86 -0.28 5 . 2 4
Transtürk Hold. 0.21 -75.13 0.45 -65.19 -1.23 -4.49
Tümteks 0.22 -17.58 -0.34 -169.17 -0.09 -51.33
Sektör Bazında Sektör Bazında
GÖZ UCUYLA
TÜRKEL MİNİBAŞ
Lale Devri’nin
Sonuna Geldik!
Kaldırımların önüne iki sıra halinde park eden
otomobillerin-jiplerin ederine, uydu kent yığın-
larına, duble yollara, metro inşaatlarına, rüzgâr
santrallarına bakılırsa Türkiye atılım döneminde.
Oysa, enflasyon artıyor; petrol ve doğalgaz fi-
yatlarındaki artış eylül itibarıyla faturalara yan-
sıdıkça inanmayanı kalmayacak. Türkiye bıyık-
lı/bıyıksız dış yatırımcı gözünde artık pahalı bir
ülke. Çoğu göreli de olsa daha ucuz olan Rus-
ya’yı tercih ediyor. Ekonominin yumuşak karnı
cari açık 40 milyar doları geçti ama.. frenleyici
önlemler hâlâ gündemde değil! Girdi üreticile-
rindeki iflaslar artmakta! İflaslar arttıkça işsizlik
de artıyor.
Anlaşılan, yine Lale Devri zamanlarındayız!.
İstanbul’un Mercan Yokuşu böyle zamanlar-
da barometre gibidir. Çünkü, tencere tava da da-
hil aklınıza gelen her türlü malın satıcısı ordadır.
İnanmayacaksınız ama, hükümetin yandaşı ol-
sun/olmasın hepsi de resmi ekonomik veriler-
le analiz yapar.
Onlara göre yaşanan durgunlukta ne AKP’nin
kapatılmasıyla ilgili dava süreci etkili oldu, ne de
Ergenekon serüveni! Yabancıların Türkiye’yi
siyasi etkenlerle terk edeceği söylentilerine de
prim vermemek lazım! Borçlanmaya dayalı su-
ni talep artışlarına bakarak büyüme hayalleri kur-
ma günleri de geride kaldı!
Hepsinin beklentisi: Hükümetin; cari açık, iş-
sizlik, özel kesimin global piyasalardaki artan
borçları gibi ekonominin temel sorunlarını han-
gi politikalarla çözeceğini bir an önce ekranlar-
dan açıklaması. Ya da bu işin IMF’siz olmaya-
cağını kabullenmesi!
Mercan Yokuşu’ndakilerin tanısı biraz ağır
ama.. yabana atılacak gibi de değil! Çünkü, glo-
bal piyasalardaki gelişmeler, sonbaharla birlik-
te ekonomideki kırılganlıkların daha da artaca-
ğı yönünde!. Zira:
· Global ekonominin ibresi hâlâ yavaş-
lama yönünde. Bu da başta ABD ve AB’deki-
ler olmak üzere gelişmiş ekonomilerin durgun-
luk tehlikesini atlatamadığını göstermekte.
· Petrol fiyatlarındaki artışın maliyetler
üzerindeki baskısı şirketlerin kâr maksimizasyon
sorunlarını ağırlaştırmakta, bu da global eko-
nominin büyümesiyle ilgili iyimser öngörülerde
bulunmayı zorlaştırmakta.
· Perakende sektöründe satış hacminin
düşmesi şirket iflaslarının artacağı beklentisini
güçlendirmekte.
· ABD ekonomisinde büyüme hızının
ikinci çeyrekte de düşük çıkması, iyimser bir de-
yişle ekonominin yavaş büyümesi durgunluk se-
naryolarını ciddileştirmekte.
· Durgunluğun yaygınlaşması, zorunlu
olarak ithalatta selektif davranmayı şart koşan
korumacı dış ticaret politikalarını gündeme ge-
tirmekte.
Türkiye’nin bu kırılgan tablodan etkilenmemesi
tabii ki mümkün değil. Geçen haftalarda da de-
falarca vurguladığım gibi, ithalata bağımlı üre-
tim modelinde devam ediliyor olması dış kırıl-
ganlıkların etkisini daha da arttırmakta!.
Sözün özü: 21. yüzyıla ithalata bağımlı üretim
modeliyle ayak basan Türkiye, ihracata dönük
sanayileşme stratejilerini ivedilikle gözden ge-
çirmeli! Dış talep değişikliklerine duyarlı, istih-
dam yaratan üretim politikalarını bir an önce dev-
reye sokmak zorunda!
AKP’ye yeni bir program şart mı?
Yeni program beklentilerinin artmasında dış
kırılganlıkların belirginleşmesi kadar.. AKP’nin I.
Hükümet dönemini IMF denetiminde tamam-
lamış olmasının da payı büyük!.
Unutmayalım, I. Hükümet döneminde ne
enerji fiyatları bu denli yüksekti, ne de cari açık
bu boyuttaydı. İç talep 2001 krizinin etkilerine
rağmen canlılığını koruyordu. Türkiye, özelleş-
tirilen kamu kuruluşları kadar hisse senedi pi-
yasası da ucuz ülkelerdendi.
Bugünse, enerji fiyatlarındaki artışlar işletmeleri
kâr maksimizasyonunda zorlamakta. Kredili ve
taksitli satışlara rağmen satış hacmini korumakta
zorlanan firmalar sorunu istihdamı daraltmak-
la çözme çabasındalar!.
Ne var ki, bu tür çabalar gelirleri dolayısıyla ta-
lebi gerilettiğinden piyasalar daha hızlı bir şekilde
durgunluğa sürüklenme riskiyle karşı karşıya.
Kredili satışlar, promosyonla ödüllendirme gibi
suni yollarla talebin tetiklenmesi ise sadece gü-
nü kurtarmaya yaramakta.
“Ne yapmalı?” derseniz… Global piyasalardaki
kırılganlığın arttığını hesaba katarak cari işlem-
ler açığını kontrol altına alacak politikalar hızla
uygulamaya sokulmalı ve.. bunun için de ön-
celikle:
· Yerel seçimler nedeniyle bütçe disip-
lininden sapılmasına izin verilmemeli; kamu har-
camalarını disipline edecek politikalara ve..
· borçlanan özel kesim modeli yerine ta-
sarruf ağırlıklı özel kesim modeline ve..
· dış talep değişikliklerine duyarlı, istih-
dam yaratan üretim politikalarına geçilmeli.
AKP’nin bunları yapabilmesi, Lale Devri za-
manlarının yanılsamasından kurtulmasına bağ-
lı. Yok, yerel seçim sonrasına ertelemeye kal-
karsa siyasi erke sahip olmanın ekonomik ba-
şarıları taçlandırmayacağını AKP de tüm Türki-
ye de tarihte ödemediği kadar ağır faturayla öğ-
renir!
turkmini@superonline.com
www.turkelminibas.net
MERKEZ BANKASI KURLARI 4 AĞUSTOS 2008
DÖVİZ EFEKTİF
CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ SATIŞ
1 ABD Dolarõ 1,1548 1,1604 1,1540 1,1621
1 Avustralya Dolarõ 1,0788 1,0859 1,0738 1,0924
1 Danimarka Kronu 0,24096 0,24215 0,24079 0,24271
1 Avro 1,7977 1,8064 1,7964 1,8091
1 İngiliz Sterlini 2,2817 2,2936 2,2801 2,2970
1 İsviçre Frangõ 1,1002 1,1073 1,0985 1,1090
1 İsveç Kronu 0,18947 0,19144 0,18934 0,19188
1 Kanada Dolarõ 1,1260 1,1311 1,1218 1,1354
1 Kuveyt Dinarõ 4,3060 4,3627 4,2414 4,4281
1 Norveç Kronu 0,22432 0,22583 0,22416 0,22635
1 Sud. Arb. Riyali 0,30886 0,30942 0,30654 0,31174
100 Japon Yeni 1,0721 1,0792 1,0681 1,0833
1 Yeni İsrail Şekeli 0,31962 0,33601
1ABD Doları:
1.0686 Avusturya Doları
4.7921 Danimarka Kronu
1.0480 İsviçre Frangı
6.0614 İsveç Kronu
107,52 Japon Yeni
1.0259 Kanada Doları
5.1384 Norveç Kronu
3.7502 SuudiArabistanRiyali
1 Avro: 1.5567 ABD Doları
1 İng. S: 1.9766 ABD Doları
1 Kuveyt D.: 3.7597 ABD Doları
Geçmişte, bizim yalnızca bir teorik
öngörü olarak ileri sürdüğümüz bir
sav, geçen hafta, Morgan Stanley eko-
nomistlerinin bir bilgi notunda vurgu-
lanıyordu. Son 20 yılda, ülkeler ve
bölgeler arasında oluşan ticari, mali tek-
nolojik bağlardan (küreselleşme denen
olay) dolayı dünya ekonomisi durgun-
luğa, çok yavaş bir tempoyla giriyor
(Stephen Jen & Luca Bindelli , “Why Is
the World Slowing in Super Slow-
Motion?” Global Economic Forum,
01/08/08). Ancak bu giriş tamlandıktan
sonra, olgu, dünya çapında bir sen-
kronizasyon sergilediğinden, durgun-
luktan çıkmak da çok zor olacak, uzun
zaman alacak. Genelde dünya ekono-
misine toz kondurmayan The Econo-
mist de geçen hafta, “Dünya ekonomisi
yavaşlıyor hem de feci bir biçimde” di-
ye yazıyordu.
Madalyonun öbür yüzündeyse, “kü-
reselleşmeden sonra ne olacak?” so-
rusu var. Bu soru geçen hafta sık sık
gündeme geldi.
Evvet.. ABD’de resesyon!
Geçen aylarda, ABD’nin bir reses-
yona girip girmeyeceği, Neo-liberal
Ayetullahlar açısından artık adeta bir iti-
kat sorunu haline gelmişti. ABD eko-
nomisinin içinde (çeşitli sektörlerinde)
olanları görmezden gelip, “Bak reses-
yona girmiyor” diyerek, serbest piyasa
ekonomisine sarsılan inancı, umut-
suzca canlı tutmaya çabalıyorlardı. Biz
ise, resesyonun geçen yıl kasım ayın-
da başlamış olabileceğini savunuyor-
duk. ABD’de, ülkenin resesyona girip
girmediğine resmen karar veren NBER
(Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu)
adlı kuruluş da zaten 2001’de yaptığı
bir saptamadan hareketle, resesyonun
gecen yılın son dört aylık döneminde
başlamış olduğu söylenebilir (Chris-
tian Menegatti, RGE, 30/07 2008)
NBER, “yeni”, resesyon ölçütü anlayı-
şının ürünü olarak, artık genel büyüme
hızına değil, gerçek kişisel gelirler, iş-
sizlik, sanayi üretimi, imalat sanayii
satışları ve toptancı sektörü satışları
gibi dört göstergeyi temel almayı da-
ha uygun buluyor (Diğer bir deyişle
GSMH büyüme hızı pozitif olsa bile
NBER ülkenin resesyonda olduğu so-
nucuna varabilir.
Bu dört göstergenin yanı sıra geçen
hafta, New York Times’dan Floyd Nor-
ris’in, ABD şirketlerinin ABD’de yap-
tıkları kârların 2008’in ilk dört aylık dö-
neminde, 2007 ilk yarısındaki zirve
noktasına göre yüzde18 gerilediğine iliş-
kin saptaması, resesyonun arkasında-
ki esas dinamiğin ne olduğunu açıkça
gösteriyordu. Üstelik, bu oranın finans
sektörü zararlarını içermediği düşünü-
lürse gerçek gerilemenin çok daha
derin olduğu düşünülebilir.
Geçen haftaki tartışmaların bir par-
çasını da İngiltere ekonomisinin gittik-
çe kötüleşen performansıyla, hızla yük-
selen enflasyon oranıyla ilgili kaygılar
oluşturuyordu. Böylece, Neo-liberal
projenin (küreselleşme) sürücü gücü iki
ülkenin, (ABD ve İngiltere) ekonomile-
rinin diğerlerinden önce resesyona gir-
meye başlamaları, bu modelle ilgili
kaygıların ne kadar yerinde olduğunu
gösteriyordu. Bu sırada, enflasyon tar-
tışmalarına ek, bir de Doha Raun-
du’nun bu yıl da sonuçsuz kalması, kü-
reselleşme/serbest piyasa fantezisiyle
ilgili düş kırıklıklarını da iyice arttırıyor-
du.
‘Elveda serbest piyasa’ filan…
Bilmem anımsayacak mısınız?
1990’ların başında küreselleşme çağı-
na, resmen Newsweek dergisinin bir
özel sayısıyla girmiştik. Daha doğrusu
bu sayıdan sonra, medyada küresel-
leşmeci fanteziler üretme heyecanı
zincirlerinden boşanmıştı. Geçen haf-
ta Newsweek’ten Rana Forooher,
küresel enflasyon dalgası bağlamında,
şimdi havanın nasıl değiştiğini anlatı-
yordu. Başlangıçta, küreselleşmenin
enflasyonu gündemden çıkardığı-
na inanılırken şimdi enflasyonu hız-
landırdığı görülüyormuş! Forooher,
“Dünya 35 yıl sonra ilk kez ve eşzamanlı
olarak (senkronize) bir enflasyon dalgası
yaşıyor” diyor. “Kırk yıl önce Batı’yı felç
eden düşük büyüme ve yüksek enflas-
yon birlikteliği bu gün küreselleşmenin
altın çağının tümüyle tersine döndü-
ğünü” gösteriyormuş… Yazar Confe-
rence Board baş ekonomisti Bart Van
Ark’ın “Biz hep küreselleşmenin ücret
artışlarını bastıracağına inandık. Halbuki
vasıflı işçilerin ücretleri hızla artmaya
başladı” saptamasını da aktarıyor.
Serbest piyasa fantezisinin en önem-
li savunucularından biri de Wall Street
Journal’dı. WSJ, Geçen hafta Doha
Roundu bir kez daha çökünce, konu-
ya ilişkin yorumuna “Serbest ticaretin
sonu mu?” başlığı attı: “II. Dünya Sa-
vaşı’ndan bu yana süregelmekte olan
ticareti serbestleştirme dalgası sona eri-
yordu.” Yazı boyunca yükselen koru-
macılık eğilimlerinde, yeni yükselen
güçlerin ABD-AB eksenine dirençle-
rinden yakınan WSJ, Doha’nın çökü-
şünün zorlukla ayakta kalmaya çalışan
dünya ekonomisine vurulmuş bir baş-
ka darbe olduğunu savunuyor, dünyada
liderlik eksikliğinden yakınıyordu.
The Economist de yorumunda, Do-
ha Roundu’nun çöküşünü, dünya eko-
nomisi büyümeye devam ediyor, bor-
saların umurunda değil diyerek, azım-
sayabilirsiniz ama yanlış olur diyor,
sonra da serbest ticaretin erdemlerini
saya saya bitiremiyor; gelişmekte olan
ülkelerin dirençlerini şiddetle eleştiri-
yordu.
Ancak, The Guardian’dan Timothy
Wise ve Kevin Gallagher’in ortak yo-
rumlarına göre (30/07/ 2008) Doha’nın
çöküşünün baş sorumlusu “inatçı ve
dar görüşlü tutumuyla, ABD idi”. Ge-
lişmekte olan ülkelerin, özelikle tarım
ürünleri alanında, kendi üreticilerini,
ani ithalat artışının getireceği yıkımlara
karşı korumak istemeleri son derece an-
laşılır bir tutumdu. Nitekim yazarlar
Carnegie Endowement for Peace ku-
rumunda sundukları bir çalışmalarına
atıfla, özelikle Latin Amerika’da, tarımda
ticaretin serbestleştirilmesinden sonra,
gelişmekte olan ülkelerin hemen hep-
sinde sürecin, üreticinin yıkımına yol
açtığına dikkat çekiyorlardı. Araştır-
manın bulgularına göre, gelişmiş ülke-
lerden gelen ucuz (devlet destekli)
ürünlerin piyasayı doldurmasıyla birlikte
ürün fiyatları, yerli üreticiyi piyasadan
çıkarıyor, ülke hızla gıda ürünleri itha-
latına bağımlı hale geliyor. Gıda fiyat-
larındaki artışlar da bu nedenle büyük
toplumsal, insani krizlere zemin hazır-
lıyordu.
İşte bu nedenlerle kimi yorumcular,
Doha Roundu’nu siyasi etkenlerin tı-
kadığına işaret ediyorlar (Jack Thurs-
ton, Guardian, 30/07/ 2008). Diğer bir
deyişle, ulus devletleri etkisiz kılan, şu
müthiş küreselleşmenin önü bizzat
ulus devletlerin, hem de gelişmekte
olanların, siyasi eylemleriyle tıkanmış.
Başta Neo-liberalizmin kaleleri, ABD
ve İngiltere’de ekonomik yavaşlama
hatta resesyon, küreselleşme sayesinde
tarihe karıştığına inanılan enflasyonun
hortlaması, sermayenin ücretler karşı-
sında mutlak hâkimiyetinin sarsılmaya
başlaması ve nihayet siyasi inisiyatifle
tıkanan Doha Roundu… Siyasi inisi-
yatife muhtaç hale gelen mali piyasa-
lar… Newsweek’in vurguladığı gibi,
tüm bunlar, inançların boş çıktığına,
sözde engellenemez küreselleşme dal-
gasının geri çekilmeye başladığına işa-
ret ediyor. Newsweek bir şey daha söy-
lüyor: “Gelişmekte olan ülkeler büyüme
ve güvenlik arasında zor tercihler yap-
mak durumunda kalacaklar. Kamu ma-
liyesi sefilleri oynayan, siyasi istikrarı so-
runlu ve genelde hammadde kaynak-
larından mahrum Türkiye, Güney Afri-
ka, Hindistan gibi ülkeler, toplumsal kar-
gaşalara da yol açabilecek olan stagf-
lasyondan özellikle etkilenecekler
(02/08/08)
Durgunluk Çok Yavaş Gelişiyor, Ama Kalıcı
DÜNYA EKONOMİSİNE BAKIŞ / ERGİN YILDIZOĞLU / LONDRA erginy@tr.net http://erginyildizoglu.blogspot.com
Endekslerin önceki ve bu haftaki cuma günü kapan›ş değerleri baz al›nm›şt›r.
Türkiye yurttaşõnõ
çok çalõştõrõyorEkonomi Servisi - Türk-
İş, OECD verilerini kulla-
narak yaptõğõ çalõşmayla çe-
şitli kriterler açõsõndan Tür-
kiye’nin durumunu ortaya
koydu. Çalõşmada, Türki-
ye’nin sahip olduğu kay-
naklarõn ve olanaklarõn en
verimli biçimde değerlen-
dirilerek ekonomik ve sos-
yal kalkõnmanõn sağlanma-
sõnõn önem taşõdõğõ vurgu-
landõ.
Türk-İş‘in çalõşmasõna
kaynaklõk eden OECD’nin
‘Factbook 2008’ yayõnõn-
daki veriler ilişkin yaptõğõ
değerlendirmeler şöyle:
OECD üyesi ülkelerde
çalõşma saati yõlda ortalama
1777 ve AB üyesi 15 ülke
ortalamasõ 1625 saat iken
Türkiye’de bu süre 1918
saate çõkõyor.
Toplam vergi gelirle-
rinin yurt içi milli hasõlaya
oranõ OECD ortalamasõ ola-
rak 2005 itibarõyla yüzde
36.2. Bu oran, Türkiye’de
2006 itibarõyla yüzde 32.5.
Toplam vergi gelirlerinin
yurtiçi hasõla içindeki payõ-
nõn en yüksek olduğu ülke
yüzde 49.0 ile Danimarka.
- Dolaylõ vergilerin yurt
içi milli hasõla içindeki pa-
yõ, 2006 itibarõyla Türki-
ye’de yüzde 15.7 ile OECD
üyesi ülkeler içinde Dani-
marka’dan sonra başõ çeki-
yor.
Türkiye, istihdama
katõlma oranõ bakõmõndan,
çalõşma çağõndaki 15-64
yaş itibarõyla OECD üyesi
ülkeler içinde son sõrada ve
yõllar itibarõyla bu oran
azalma eğilimi gösteriyor.
2006 itibarõyla istihdam
oranõ yüzde 45.9 iken
OECD ortalamasõnda bu
oran yüzde 66.1.
-Türkiye’de erkek istih-
dam oranõ 1993’te yüzde
74.2’den 2006’da yüzde
68’e, kadõnlarda ise yüzde
25.8’den yüzde 23.8’e ge-
riledi. OECD ortalamasõ ise
2006’da istihdam oranõ er-
keklerde yüzde 75.6 ve ka-
dõnlarda yüzde 56.8.
Türkiye, kişi başõna
düşen milli geliri, 2006 iti-
barõyla cari fiyatlarla ve sa-
tõn alma gücü paritesine gö-
re 8 bin 766 dolar ile en dü-
şük olan ülke. OECD orta-
lamasõ aynõ yõl itibarõyla 31
bin 469 dolar.
OECD içerisinde en kõ-
sa yaşam beklentisi olanlar
71.4 yaş ile Türkler.
Anzer balının fiyatı uçtu
Ekonomi Servisi - Anzer balõnõn ki-
logramõ bu yõl 480 YTL’den satõşa su-
nulacak.
Rize’nin İkizdere ilçesine bağlõ
Anzer Yaylasõ’nda yapõlan 5. Anzer,
Bal ve Turizm Festivali’nde konuşma
yapan Rize Valisi Kasım Esen, An-
zer balõnõn dünyaca tanõndõğõnõ ifade
ederek, “Bu bölgedeki çiçekler ve do-
ğa, Anzer balının kıymetini arttırı-
yor” dedi.
Esen, balõn birçok hastalõğa da iyi
geldiğini vurgulayarak, “Dünyaca
ünlü meşhur balın kilogram fiyatı
bu yıl 480 YTL olacak” diye konuştu.
Anzer Bal Kooperatifi Başkanõ
Şükrü Çakır ise konuşmasõnda, ge-
çen yõl Anzer balõnõn fiyatõnõn 450
YTL olduğunu hatõrlatarak, devlet
memuruna ve işçiye yüzde 6-7 zam
yapõlõnca, kendilerinin de bu yõl zam-
mõ düşük tuttuklarõnõ vurguladõ.
Türkiye yõlda ortalama 1918 saatlik çalõşma
saati süresiyle OECD içinde vatandaşõnõ en çok
çalõştõran ülkelerin başõnda yer alõyor. OECD
ülkelerinde yõlda ortalama çalõşma saati 1777.
480 YTL’den satõlan balõn birçok hastalõğa iyi geldiği belirtiliyor