Katalog

9 TEMMUZ 2008 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAĞLIK SAYFA 6 Organ bağışlayın, bir hayat kurtann' HeUmler, 2007yılındaki bağışların 2006'ya oranlayüzde 300arttığına dikkat çekerek bu oranın yine de Avrupa ülkelerinin gerisinde kaldığını söylediler. SÎBEL BAHÇETEPE MELTEM YILMAZ Türkiye'de yaklaşık 50 bin ki- şinin organ beklediği belirtilir- ken lıcr yüz hastadan ancak 7'sine nakil yapılabildiği, bu sa- yının Avrupa ülkelerinin çok gerisinde kaldığı ifade edili- yor. Organ bağışlarında son yıllarda artışlann olduğunu an- cak istenilen düzeyde olmadı- ğını kaydeden hekimler, bu- nun sebepleri olarak organi- zasyon eksikliği, yoğun bakım yatak sayısının azliğı ve insan- lann organ bağışınm önemi ko- nusunda yeteri düzeyde bilgi- lendirilmemesi olarak değer- lendiriyorlar. 'Aileleri ikna etmekte sıkıntı çekiyoruz' Memorial Hastanesi Gcnel Cerrahi ve Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Münci Ka- layoğlu, hckimlerin beyin ölü- mü gerçekleşen kişinin ailesini organ nakline ikna etıne konu- sunda sıkıntı yaşadıklarını be- lirterek bunun temel nedeninin gerek aileler gerek doktorlar arasmda organ nakli konusun- da hâkim olan bilinçsizlik ol- duğunu ve çoğu zaman dok- torlann dahi, organ nakli ko- nusunda yeterli eğitimi alma- dıkları için konunun önenıini anlamakta zorlandıklannı an- lattı. Türkiye'de nakli yapılan organların başında karaciğer, böbrek, pankreas ve kalbin gel- diğini anımsatan Kalayoğlu, akciğer ile ince bağırsak nakli- nin de gündemde olduğunu müjdeledi. Kalayoğlu, diyalize bağlı bir böbrek hastasının beş yıl içinde hayatta kalma şansı- nın yüzde 30 olduğunu, bu za- man zarfînda da organ nakli ya- pılması durumunda kişinin ya- şama şansının yüzde 70'lere kadar çıktığını, karaciğer nak- linde de yaşama şansının yüz- de 75'e kadar yükseldiğini an- lattı. Kalayoğlu, "Türkiye'de 44 bin kişi diyalizde ancak ge- çen sene yalnızca 1331 böbrek nakli yapıldı. 40 bin hasta hemodiyaliz ve periton diya- lizi ile yaşamlarını sürdürü- yor ve her yıl yüzde 11 yeni hasta bu sayılara ekleniyor. Türkiye'de 6 bin hasta kara- ciğer bekliyor, yine geçen se- ne yalnızca 447 hastaya ka- raciğer nakli yapıldı. Kalp nakli yapılan hasta sayısı ise 53. Başarılı akciğer nakli ise hiç yapılmadı. Doktorlar ve hastalar bu durumda ölünıü bir tür kader olarak görüyor ancak nakil yapılsa ölüm ka- der olmaktan çıkacak, kişi sağlığına kavuşacak" diye ko- nuştu. "İstanbııl organ nakillerinde atağa geçti' larda organ bağışlarında ciddi arüşlann olduğunu vurgulaya- rak "Organ naklinde kadavra ve canh nakillerde artışlar var. tstanbul'da gcçen bir yılda 17 nakil yapılırken bu yıl 70*e yakın nakil yapıldı" dedi. Türkiye'de organ nakil- lerinin yetersiz olmasmm ne- denlerini Gürkaıı, şöyle sırala- dı: "Nakil yapılan hasta yoğun bakımda tedavi edilmelidir, bunların sayılarının az olına- sı nakilleri ctkilenıektedir. Yine trafîk kazalannda beyin ölünıü gerçekleşen ve en kısa zamanda hastaneye ulaştırıl- ınası gereken hastaların da zamanında hastaneye yetişti- rilenıemesi, organizasyon so- runları nakilleri etkiliyor" açıklamasını yaptı. "Çapraz Nakil Programı" denilen bir sistemi hastanele- rinde başlattıklannı anımsatan Gürkan, bu programla organ naklinde doku ve kan uyumu tutmayan canlı vcricilerin bil- gilerinin ortak bir havuzda top- landığını, ardından aynı olan do- ku ve kan gruplan arasında or- gan nakillerinin havuz saye- sinde rahatlıkla yapıldığını söy- ledi. Gürkan, bu yöntem ile Is- tanbul'da şimdiye dek 4 hasta- nın naklinin gerçekleşriğini kay- dederek sistemin yaygınlaşma- sı gerektiğini söyledi. Organ na- killerinde özellikle doğu ille- rinde kadavra nakillerin yapıl- dığını, canlı nakillerin çok kul- lamlmadığmı kaydeden Gür- kan, şunları söyledi: 'Toplumsal baskıdan çekinenler var' "Doğu bölgelerinde kadav- radan organ çıkması bekle- niyor. Hekim canlıdan nakil yaparsa ve herhangi bir sorun çıkarsa yaşanacak olan top- lumsal baskıdan çekiniyor. Yapılması gereken halkın hc- kinıler ve yerel yönetimler tarafından bilgilendirilmesi- dir. Örneğin Erzurum'da or- gan nakli ekibi olınasına kar- şın canlıdan organ nakli ya- pamıyorlar, korkuyorlar." Organ Nakli Koordinatörleri Derneği (ONKOD) Başkanı Dr. Levent Yücetin ise Türki- ye'de organ bekkyen hastalann çaresizlik nedeniyle kimi zaman yasadışı yöntemlere başvurdu- ğunu belirterek şunlan anlattı: "Organ nıafyası, organ ba- ğışının bu kadar düşük ol- masının bir sonucudur. Bu konuda organ nıafyasına baş- vuran kişiyi suçlayamazsınız çünkü kişi o organı bula- mazsa öleceği için bunu ya- pıyor. Ancak şııııu rahatlıkla söyleyebilirim ki Türkiye'de yaygınlaşmış bir organ maf- yası yok. Organ mafyası genellikle Arap ülkeleri ve Uzakdoğu ül- kelerinde yaygınlaşmış du- rumda. Türkiye'deki kimi hasta- lar genellikle internet yoluy- la bu ülkelerdeki organ maf- yasıyla bağlantı kuruyor. Türkiye'de organ bekle- yenlerin yüzde 5'lik bir ora- nı Arap ve Uzakdoğu ülkele- rindeki organ mafyasıyla ir- tibata geçiyor, bu yöntemle organ alan hastaların yalnız- ca beşte biri hayatta kalıyor. Para için organını satan kişi- ye güvenmemelisiniz. Çünkü bu kişinin organını satacak kadar paraya ihtiyacı varsa mutlaka kötü besleniyordur, uyuşturucu kullanıyordur ya da belli bir hastalığı vardır." Organ bekle.venlerin lislesiııt her yıl ortaluuıa 8 bin kişi ekleniyor. Kaç kişi hangi organları bekliyor]7 Gaziosmanpaşa Hastanesi Or- gan Nakli Merkezi Sorumlusu Doç. Dr. Alp Gürkan, son yıl- Sağlık Bakanlığı verilerinegöre 2007yılmda 1302 böbrek (canlıdan vekadavradan), 473 karaciğer (canlıdan ve kadavradan), 63 kalp, 1 akciğer, 1 kalp-akciğer, 14 pankreas, 2 ince bağırsak naklininyapıldığı, buyıl ise 22 Mayıs tarihi itibarıyla, 189 böbrek (kadavradan), 95 karaciğer (kadavradan), 20 kalp, 4pankreas ve 1 ince bağırsak naklinin gerçekleştirildiği ifade edildi. Yapılan açıklamada, 31 Aralık2007 tarihi itibarıyla nakil bekleyen kayıtlı hasta sayısı iseşöyle: Böbrek: 14 bin 450, Karaciğer: 1165, Kalp: 172, Akciğer: 1, Kalp-akciğer: 10, Pankreas: 32, İnce bağırsak: 1. Artış var, ama yetersiz' Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Kalayoğlu ve ekibi insanları organ bağışı konusunda duyarlı kılnıak için çalışıyor. "Türkiye'de organ ve doku nakli bekleyen hasta sayısı her geçen gün artıyor. Organ bağı- şı rakamları da 2007'de 2006'ya oranla yaklaşık yüzde 300 artış gösterdi. Ancak yapılan araş- tırmalar, organ ve doku nak- linde dünyanın hâlâ çok geri- sinde kaldığınıızı gösteriyor" diyen Memorial Hastanesi Genel Cerrahi ve Organ Nakli Merkezi Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Ko- ray Acarlı ise organ bekleyenle- rin listesine her yıl ortalanıa 8 bin kişinin daha eklendiğini söyledi. Geçen yıl yapılan organ bağışı sa- yısının yalnızca 143 olduğunu anımsatan Acarlı, şunlan söyledi: "Avrupa'da her 1 milyon nüfus için 15 ila 20 kişiye beyin ölünıü tanısı konuyor ve organ alımı gerçekleştiriliyor. tspanya bu açıdan tam bir başarı öyküsü. lspanya'da donör sayısı mil- yon nüfus başına 36, Yunanis- tan'da milyon nüfus başına 6. Türkiye'de ise bu oran milyon- da 2. Türkiye, tspanya kadar başarılı olsaydı, hastaneleri- mizde her yıl 1600'den fazla organ bağışı gerçekleştirilmesi gerekirdi." Epilepsi hastalığı her bin kişiden 10'unda görülüyor tstanbul Haber Servisi - Halk arasında sara diye bilinen epilepsi hastalığı, Türkiye'de her bin kişiden 7 ile 10'unda görülüyor. lstanbul Özel Hizmet Hastanesi Nöropsikiyatri Bölümü'nden Prof. Dr. Esat Eşkazan, her nöbetin epilepsi olmadığını vurgulayarak, tekrarlayan üç nöbet hikâyesi olan birhastada sürdürülen aynntılı araştırma sonrasında epilepsi tanısmın konulabileceğini söyledi. Prof. Dr. Eşkazan, epilepside görülen nöbetlerin beynin kabuk kısmında ya da derinindc ycrlcşmiş bir grup sinir hücresinin (nöronun), eşzamanh olarak birden başlayan, gereksiz, gelip geçici ve aşırı bir etkinliğine bağlı olarak meydana geldiğini söyledi. Nöbetler sırasındaki gelip geçici bozukluklann bilinç kaybından, iskelet kaslannm kasılmasından ya da ani gevşemelerinden kaynaklandığmı vurgulayan Eşkazan, nöbetleri elektriksel kısa devre olayına benzetti. 'Epilepsi hastalığı doğuştan ya da sonra da olabilir' Epilepsi hastahğmdaki nöbetlerin beyinde doğuştan ya da sonradan oluşmuş bir değişiklik sonucu tekrarlama özelliğini taşıdığını anımsatan Eşkazan, "Doğumu izleyerek epilepsiye yol açan nedenler arasında menenjit ya da ansefalit gibi geçirilmiş beyin ve zarlarının iltihapları, beyin tümörlerinin gelişmesi, başa gelen ve beyni zedeleyen şiddetli darbeler ve beyin damar hastahklan sonucu beyinde oluşan değişiklikler önde gelenlerdir" dedi. Tarihtc epilepsi hastası olarak bilinenler arasmda Sezar, Van Gogh, Dostoyevski gibi isimlerin olduğunu anımsatan Eşkazan, bir epilepsi nöbetini benzer durumlardan ayırabilmek için, hekimin her şeyden önce hastadaki nöbetin klinik özelliklerini dikkatle değerlendirmck zorunda olduğunu kaydetti. Tansiyon ve kolesterol çocıtklan tehdit ediyor YVASHINGTON (AA) - Amerikan Pediarri Akademisi, ailesindc yüksek kolesterol, yüksek tansiyon ve kalp hastalığı bulunan çocukların 2 yaşından itibaren kontrolden geçirilmesini tavsiye etti. Akademinin açıklamasında, ailesindeki hastalıkların bilinmediği ancak obez olan çocukların da kontrolden geçirilmesi gerektiği belirtildi. Açıklamada, bu alandaki sağlık taramasının, 10 yaşından daha geç olmamak kaydıyla 2 yaştan sonra yapılması tavsiye edildi. Akademi, bu durumdaki çocukların aynı yetişkinlere uygulanan testlerden geçmeleri gerektiğini, kötü kolesterol olarak bilinen LDL'si yüksek çıkan 8 yaşından büyük çocukların kolesterol düşüren ilaçları kullanabileceğini bildirdi. Meyvebebekler... Haber Merkezi - Milupa organik yüzde 100 meyve sularının interaktif web sitesi yayına girdi. www.meyvebebekler.com'da şipşirin bebeklcr elma, muz, üzüm, kayısı ve ahududu kostümleri içinde şarkı söylüyor ve müthiş figürlerle dans ediyor. Dileyen anneler ve tüm yakmları, kendi bebeklerinin fotoğrafmı siteye yükleyerek, ^ Ş çocuğunuzun elma kostümü içinde başrolde olduğu kişisel kliplerini yaratabiliyor. Aynı zamanda meyvebebek görseline bebeklerin fotoğTafı yüklenerek takvim ve e-kart da yapılıyor. * -, 1 ^ s 'Küresel ısınma turu' bitti • KAŞ (AA) - Küresel ısınmaya dikkati çekmek amacıyla 28 Haziran'da Iz- mir'den yola çıkan bisikletçiler, turla- nnı Antalya'nın Kaş ilçesinde tamam- ladılar. Beş bisikletçi günde ortalama 80 kilometre olmak üzere toplam 726 kilometre yol kat etti. Bisikletçiler, Kaş'a girişlerinde, "Küresel ısınmaya hayır", "Içilebilir su", "Ekilebilir bir toprak", "Yaşanabilir bir dünya istiyo- ruz" sloganları attılar. Bisikletçileri, Cumhuriyet alanında Kaş Belediye Başkanı Halil Kocaer, Kaş Turizm Müdürü Mustafa Aydın, Kaş Turizm Derneği Başkanı Mustafa Eriş ve bir grup yurttaş alkışlarla karşıladı. Avukatlık bürosunda arama • ÇORLU (AA) - Tekirdağ'ın Çorlu ilçe- sinde, "Ergenekon" soruşturması kapsa- mında biri emekJi askeri savcı 2 avuka- tın çalıştığı avukatlık bürosunun arandı- ğı bildirildi. Polisin, Omurtak Cadde- si'ndeki, avukatlar B.B. ile B.A'ya ait büroyu yaklaşık üç saat aradığı öğrenil- di. Aramanın ardından açıklama yapan B.B, "Polisler, Ergenekon soruşturması kapsamında yasal arama izniylc, ofisim- de arama yaptılar. Ben çok rahatım. Aramadan sonra gittiler" dedi. Denîz'lere çıkar yolumuz' • lstanbul Haber Servisi - Öğrenci Ko- lektifleri 17-23 Temmuz arasında "68'in 40. Yıhnda 'Dcniz'lcrc Çıkar Yolumuz" adlı yaz kampı düzenliyor. Muğla-Datça'da düzenlenecek kampa tüm yurttan üniversite öğrencileri katı- labilcek. Tiyatro, müzik, halkoyunu, resim alanlanndaki çahşmaların sergi- lenmesiyle başlayacak olan kampta fo- toğraf, sinema, heykel, yaratıcı işler atölyeleri kurulacak: Yönetmen Yük- sel Aksu, senarist Ahmet Soner, foto muhabiri Ali Öz'ün katılacağı kampta çok sayıda sanatçı da yer alacak. Kampa katılım ücreti 110 YTL. (0 555 745 58 42, 0536 251 46 47) Dans müziği festivali • Kültür Servisi - Elektronik dans müziği festivali "Electronica Festival Istan- bul"un 5.'si 11-12 Temmuz günlcrinde Parkorman'da yapılacak. Gündüzleri ana sahnedc, geccleri ise dev çadır sah- nesinde sürecek olan festivale Fran- sa'dan David Guetta, Etienne De Crecy; Amerika'dan Felix Da Housecat; Kana- da'dan Tiga ve Türkiye'den Bedük gibi elektronik dans müziğinin ünlüleri katı- lacak. Video sanatçısı Fritz Fitzke etkin- liğe Etienne De Crecy ve Krude ile Dorfmeister'ın müzikleri eşliğinde ya- pacağı gösteriyle katılıyor. Festivalde, belirlenen bir alanda dans edenlere mü- zik 'kablosuz kulaklıklarla' ulaşacak ve böylece "Sessiz Disco" uygulaması Tür- kiye'de ilk kez gerçekleştirilecek. Tiipk-Azer! 'Kardeşlik' sergisi • lstanbul Haber Servisi- Türk ve Azeri ressamlann eserlerinden oluşan "Kardeş- lik" sergisi, Bakû'nun lçeri Şehir kesi- mindeki Çağdaş Güzel Sanatlar Merke- zi'nde açıldı. Türkiye'nin Bakû Büyükel- çisi Hulusi Kılıç, bu serginin; bir sanat etkinliği olmasının yanı sıra "iki devlet, bir millet" düşüncesinin de uzantısı oldu- ğunu belirtti. Sergiye katılan Azeri res- samlardan Arif Aziz de ortak etkinlikler düzenlemenin önemine dikkat çekti. Ser- gide, Türkiye'den Yaşar Çallı ve Ali Senger'in eserleri yer ahyor. Çin'de 100 milyon tek çocuk vap • PEKİN (AA) - Çin'de 100 milyon ço- cuğun, ailelerinin tek çocuğu olduğu bil- dirildi. China Daily gazetesinin, bir yar- dım kuruluşunun 11 Temmuz Dünya Nüfus Günü dolayısıyla düzenlenen fo- rumundan alınan bilgiyc dayanarak ya- yımladığı haberde, ailelerinin tek çocu- ğu olanların Çin nüfusunun yüzde 8'ini oluşturduğuna işaret edildi. Tek çocuk politikasımn uygulandığı 1970'lcrden beri 1.3 milyar nüfuslu Çin'in özellikle şehirlerinde tek çocuklu aileler toplu- mun genelini oluşturmaya başladı. Aile boyurunun küçülmeye devam ettiği Çin'de 1982'de hane başına 4.4 kişi dü- şüyordu, bu sayı 2005'te 3.1 'e indi.