Katalog

27 MAYIS 2008 SALI CUMHÜRİYET SAYFA EKONOMI ekonomi@cumhuriyet.com.tr 13 Başkent Doğalgaz'ın özelleştirilmesinden gelecek para Hazine ve BOTAŞ'ın borçları ödenmeden kullanılabilecek Gökçek'e seçim harçlığı• Başkent Doğalgaz Dağitım AŞ'nin özelleştirilmesi ile ilgili 5669 sayılı yasada, Hazine ve BOTAŞ'a bir ay içinde ödeme yapılmaması olasılığma karşı herhangi bir yaptırım bulunmuyor. MURAT KIŞLALI ANKARA - Ankara EGO'nun doğalgaz bölümü Başkent Doğalgaz Dağıtım'ın özclleştirilmesine ilişkin 5669 sayılı yasa, Ankara Anakent Belcdiye Başkanı Melih Gökçek'e, satıştan gelecek parayı BOTAŞ ve Hazine borçlarını ödemeden. yerel seçimlerde kullanma olanağı tanır- ken ahcıııın 6.3 scntlik dağıtım kâ- nnı garanti altına alacak bir hükme ELEKTRİĞE ERKEN ZAM HAZIRLIĞI Ekonomi Servîsi - Havalann iyice ısınması ile birlikte elektrikte yaşanacak olası arz sıkıntısı için şinıdiden ted- birlerahnmaya başlandı. Kuraklık nedeniyle barajlardaki elektrik üretimi 3'tc bir oranında azaldı. Arzda sıkıntı yaşandığmı belirten Enerji Bakanı Hilmi Güler, "Esnafi, sanayicivi. dar gelirli vatandaşı herkcsi düşünmek zo- rundayız. Üretim miktarı belli; şu anda sorun yok anıa kuraklık nedeniyle tedbirler alıyoruz" dedi. Gü- ler, 1 Temmuz'da başlatılması planlanan otomatik fi- yatlandırmarun öne çekilmesi ile ilgili ekonomi yöneti- mindeki bakanlarla toplanacaklannı da açıkladı. Güler, "Görüşmeler sürüyor" dedi. Ekonomi yönetimindeki bakanlann yapacağı toplanndan otomatik fiyatlandınnanın öne çekilmesi karan çıkarsa, 1 Haziran itibanyla elek- tıik vc doğalgaz zamlanacak. Elektrikteki zam ihtiyacının en az yüzde 20 olduğu belirtiliyor. ıse yer venrnyor. Başkent Doğalgaz Dağıtım AŞ'nin özelleştirilmesi ile ilgili 5669 sayılı yasada, "Özelleştirme sonucu elde edilecek gelirden ön- celikle EGO Genel Müdürlüğü'- nün, bu bendin yürürlüğe girdiği tarihe kadar BOTAŞ Genel Mü- dürliiğü'ne olan doğalgaz alını anapara borçları BOTAŞ Genel Müdürlüğü'ne bir ay içinde defa- ten ödcnir... Ayrıca Hazine garan- lisi altında ve dış borcun ikrazı su- reti ile EGO Genel Müdürlüğü'- ne doğalgaz uygulama projeleri kapsamında sağlanan dış kredi- lerden, anlaşmalar çerçevesinde Hazine Müsteşarlığı tarafından kreditörlere ödenen tutarlar, özel- leştirme bedelinden Hazine'ye bir ay içinde defaten ödenir" hük- mü yer alıyor. Ancak yasadaki bu hükme karşın, ödemenin yapılma- sına ilişkin herhangi bir yaptııım bu- lunmuyor. Benzer bir şekilde ya- sayla, Başkent Doğalgaz Dağıtım'ı alacak fırmaya Enerji Piyasası Dü- zenleme Kurulu (EPDK) tarafından 30 yılhk dağıtım lisansı verileceği belirtildikteıı sonra "Lisansın geçer- lilik süresinin ilk on yılında dağı- tım şirketinin birim hizmet ve amortisman bedeli 0.05555 ABD Doları/metreküp karşılığı YTL, taşıma bedeli 0.0077 ABD Dola- rı/metreküp karşılığı YTL olarak uygulanır. On birinci yıl ve sonra- sı bu bedeller şirketin (cklilî ve ku- rulun onayı ile belirlenir" hük- müne yer veriliyor. Bu hükme karşın yasada toplam 6.325 sentc denk gelen bu bedelin daha sonra. bir iktidar değişikli- ğinde, yeni bir yasal düzenlemeyle değiştirilemeyeceğine ilişikin bir hüküm veya ibare de bulunmuyor. Endonczya'da benzin fîyatlarmın yüzde 30 artnıasını protesto etmek için sokağa dökülen göstericiler polisle çatıştı. Arjantin'de de yüz binlerce çiftçi meydanlara döküldü. (Fotoğrarlar: AP) Arjantin'de yüz binlerce çiftçi meydanlara çıkarken Endonezya'da benzine yüzde 30 zam protesto edildi Yoksul mîlyonların isyanı • Endonezya hükümetinin artan petrol fiyatları nedeniyle yüzde 30 zam karan alması ülkeyi ayağa kaldırdı. Göstericiler polisle çatıştı, yüzlerce gözaltı var. Ekonomi Servisi - Endonezya'da benzin fîyatlarmın yüzde 30 oranında artmasını protesto etmek için halk sokağa dökülürken, Arjantin'de de yeni bir tarım politikası talebiyle çiftçiler meydanlara indi. Endonezya'da başkent Cakarta'da polise molotofkokteyli atan 100 kadar gösterici tutuklandı. Benzer olayların Surabaya kentinde de meydana geldiği bildiriliyor. Endonezya hükümeti, artan petrol fıyatlan nedeniyle benzin fıyatlannı yüzde 30 oranında arttırma karan aldı. Devlet Başkanı Susilo Bambang Yudhoyono küresel piyaslarda fıyat artışı nedeniyle benzin sübvansiyonlarının sona erdirileceğini söylemişti. Hükümet, sübvanisyonları keserek ülkede yeni bir sosyal sigorta programı oluşturacağını açıkladı. Ekonomistler, hükümetin fazla seçeneği olmadığmı bclirtiyor. Arjantin'de de tarım politikasına karşı çıkan yüz binlerce çifti yeni bir tarım politikası talebiyle eylem yaptı. Rosario kentinde düzenlenen çiftçi mitingine, ülkenin çeşitli yerlerinden gelen yaklaşık 300 bin kişinin katıldığı belirtildi. Traktör ve biçerdöverlerin de getirildiği mitingde konuşan çiftçi lideri Eduardo Buzzi, yeni bir tarım politikası istediklerüıi söyledi. Bu arada, kuzeydeki Salta'da da. Devrim Günü nedeniyle Devlet Başkanı Cristina Fernandez'in de yer aldığı bir miting düzenlendi. Kocası Nestor Kircher'in ardından devlet başkanlığı koltuğuna geçen Femandez, mitingde yaptığı konuşmada, "Ülkenin, anavatanın çıkarları, kişilerden ya da bir sektörden önce gelir" diye konuştu. S O R O S : E N B Ü Y Ü K R E S E S Y O N L A K A R Ş I K A R Ş I Y A Y I Z 'Zenginliklerinyok edildiğibir dönemdeyiz' Ekonomi Servisi - Dünyaca ün- lü para spekületörü George Soros, lngiltere'de yayımlanan T h e D a i ' y T e l e 8 - Ş raph gazetesiyle •yaptığı söyleşide, "Hayatımızın en ' t l l t ' r e s e s y ° n u y ~ la karşı karşıyız" di. 77 yaşındaki Soros "Bu, zengin- liklerin yok edildiği bir dönenıdir. Daha • Ünlü para spekülatörü Soros, hayatının en büyük resesyonuyla karşı karşıya olunduğunu belirterek "Bu, zenginliklerin yok edildiği bir dönemdir. Kaybedilen para, kazanan paradan fazla olacak" derken ABD'li milyarder yatırımcı Buffett de kredi krizinden bankaların sorumlu olduğunu söyledi. insan para kazanacak. Kaybe- dilen para, kazanan paradan fazla olacak" şeklinde konuştu. ABD ve lngiltere'nin, 1990 yılı ba- şında ve 1970'li yıllarda ya- şananlardan çok daha büyük bir resesyonla karşı karşıya bulunduğunu savunaıı So- ros, stagflasyon ve pctrol ürc- ten ülkelere alım gücü transfe- rinin yanı sıra bu defa konııt kri- zinin de olduğuna dikkat çekti. Soros, füze gibi artan petrol fîyat- larından da spekülatörlerin so- rumlu olduklarının altını çizdi. ABD'li milyarder yatırımcı VVarren Buffett de kredi krizinden bankalann sorumlu olduğunu söy- ledi. Buffet bankaları suçladı Ispanyol El Pais gazetesine ko- nuşan Buffett, suçlamak için baş- kasıııı aramak gerekmediğini ve bankalann mortgage kredisi verir- ken aşın risk aldıklarını belirtti. Fi- nans piyasalannın durumunun da- ha da kötüleşmesini beklemediği- ni vurgulayan Buffett, yinc dc so- runlann bir süre daha devam ede- ceğini dile getirdi. Buf- fett, ABD'de çoktan durgunluğa girildiğini ve bu durumun bir- çok insanın sandığın- dan daha uzun ve derin süre- b i 1 e c e ğ i n i ifade etti. Beypiliç Genel Müdürü Koca: Ihracat için fırsat çok, yeter ki Ankara destek olsun Gribi geçti, krizi kaldı FATMA KOŞAR BOLU - Türkiye'nin ikinci en büyük piliç eti üreticisi Beypiliç, 2008'de 30 milyon dolarhk bir ya- tınm planladığını ve Bolu'da dün- yanuı en büyük kesimlıanelerinden birini yapacağını açıkladı. Beypi- liç, aynı zamanda 8 milyon Av- ro'luk yatınmla yumurta üretimi- ne de giriyor. Beypiliç Genel Mü- dürü Sait Koca, kuş gribi dolayı- sıyla piliç eti ihracatının yapıla- mamasından yakınarak hükümetin, kuş gribi konusundaki engelleri bir an önce kaldınnası ve ihracata destek vermesi halinde ihracatta büyük bir potansiyelin yakalana- cağını söyledi. • Beypiliç Genel Müdürü Sait Koca, 2008'de 30 milyon dolarhk yatınm planlarını açıkladığı toplantıda Ankara'ya da ihracat yapılabilmesi için kuş gribi vakalarında birçok ülkede uygulanan bölgeselleşme uygulanıası çağrısı yaptı. Beypiliç'in üretim merkezi olan Bolu'da düzenlenen basın toplan- tısında şirketin gelecek planlan hakkında bilgi veren Sait Koca, Burger King ile tedarikçilik an- laşması imzaladıklarmı bildirdi. Koca, "Şirketimiz ayrıca Arby's, Dominos Pizzâ, Little Ceasar's ve Popeyes gibi firmalaruı da \ etkili tedarikçisi konumunda. Şu anda sadcce Azerbaycan'da Beypiliç markalı ürünlerimiz satılıyor. Burger King üzerinden tüm dün- yaya ihracat yapmayı planlıyo- ruz" diye konuştu. Koca'nın aktanmına göre, Bey- piliç 2000'de yüzde 5.5 olan top- lam üretim içindeki payını, 2007'de yüzde 10.9'a çıkardı. Net satış tutarı 2007'de 347 milyon YTL'ye çıktı. Koca, ihracatın önündeki bir di- ğer engelinse kuş gribi vakalan ol- duğuna dikkat çekerek, ihracatın durmasının engellenmesi için Ta- rım ve Köyişleri Bakanlığı'nın birçok ülkede uygulanan bölge- selleşme uygulamasını başlatmasını istedi. Koca, "Bu uygulamayla 'Türkiye'de kuş gribi çıktı' den- miyor. Örneğin Diyarbakır'da kuş gribi çıktı deniyor. Sadece o bölgeden ihracata engel geliyor. Bu uygulama sektörün önünü açacak" diyerek AB'nin 500 bin ton, Birleşik Arap Emirlikleri'nin 700 bin tonluk ithalat potansiyeli olduğuna işaret etti. Koca, ihraca- tın önündeki engellerin kaldınhnası ve devlet desteğinin sağlanması ha- linde Brezilya, ABD gibi güçlü ra- kiplerin olduğu pazarlarda rekabet edebileceklerini kaydetti. İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Ayakları Kırık Iki ayağı kırık, üç ayaklı masa ayakta durabilir mi? Bir ayağı kırık olsa bile duramaz. Son seçimden ve Cumhurbaşkanlığı AKP tarafından fethedilmeden ön- ce; yasamanın, yürütmenin emrinde, biat etmiş ka- rarlarının anayasal düzen ve hukuka uygunluğu hiç değilse Cumhurbaşkanlığının denetiminden geçi- yordu. Yargıya müdahaleler bu densiz boyutlara var- dınlamamıştı. Yani masa çatlak ayaklarla sallanıp dur- sa da, yere devrilmemişti. Emperyal çıkarlarına öyle uygun düşüyor diye, de- mokrasi adına ABD'den, AB'den verilen fetvaların, talimatların, Türkiye'nin demokratik düzeni açısın- dan bir noktadan sonra ne anlamı ne de hesabı ola- bilir. Türkiye, seçmenin emanet oyunu çoğunluk dik- tatörlüğü için vize sayan, demokrasi algılaması kıt siyasetin acı bedellerini ödüyor. AKP iktidarı bu gi- dişle DP iktidarını mumla aratacak. Siyasetin dünya ve ülkemiz ölçeğinde çok daha fazla kirlendiği, demokratik algılamalarının iyice çarpıtıldığı bir süreci yaşıyoruz. Ideolojilerin rafa kal- dırıldığı, bilimsel teknolojik devrimin olanaklarını ele geçirmiş piyasa düzeni, yeni emperyalizmin algıla- malar, kavramlaryabancılaştıımasında, ırkçılık ve din- cilik üzerinden siyaset yapılanmasında demokrasi- nin çarklan dönemiyor. Bizde küresel saldınya ek ola- rak 12 Mart, 12 Eylül'ün katkıları var. llişkilendirilmiş, emperyal tekellerin ideolojik gü- dümünde medya, tekellerin kuklası olmuş, giderek kalite erozyonu yaşayan başta siyasi partiler, de- mokratik örgütlenmeler sayesinde, insan hakları, de- mokrasi, sosyal devlet, sendikal haklarımızın tü- münden kaybettiklerimizin, yitirilen değerlerimizin al- gılamasında bile değiliz. Iç ve dış odaklı emperyal çıkarlar, piyasa düzeni öylesini öngörüyor diye liderin biri gidiyor, arzulanan vitrine göre bir diğeri pazar- lanıyor. Şöyle bir 15-20 yıl geriye doğru baktığımızda bile giderek daha kalitesiz, kimliksiz, içeriksiz bir si- yasi iktidar erki ile, kuklalar düzeni eliyle yönetildi- ğimiz gerçeğini görmek, hem içimizi acıtıyor hem de çaresizlik duygusunu besliyor. ••• Başbakan Erdoğan, iç ve dış odakların yargı ba- ğımsızlığına, birbirinden ağır baskılarına karşı yar- gıdan gelen uyarı açıklamalarına yine esip gürlemiş. Sandıktan iktidarlarına verilmiş 16 milyon oyla dev- letin sahibi oldukları havalarını basıyorlar. Kapatma davasının suçlamalarına konu olan iktidar icraatının, anayasal hukuk düzeni, Cumhuriyet rejimi, laiklik- le uygun düşüp düşmediğinin hesabını vermek ye- rine, yargı bağımsızlığına meydan okuyorlar. Yasama, yürütme yargı bağımsızlığında, üç ayak- lı olarak ancak ayakta kalabilecek demokratik dü- zen masasının tek ayaklı olarak ayakta tutulabile- ceği gibi akıl dışı bir savla, sandıktan çıkmış çoğunluk oyu ile iktidar erkinin tek ayağı ile istediklerini ya- pabileceklerini varsayıyorlar. Başbakan Erdoğan'ın besbelli zorda kalınırsa kendi iktidar grubu tarafın- dan da feda edilebileceğinin sayısız siyasi örneği kar- şısında canı sıkkın. (Ne de olsa haklı ya da haksız, en son kendileri Erbakan'ın ve Refah Partisi'nin si- yaseten kendi ekipleri tarafından terk edilmesi ger- çeğini yaşamış konumdalar.) Şimdiden Anayasa Mahkemesi'nin verebileceği cezalarla bağlantılı üretilebilecek siyasi alternafitleri medya tartışıp durmakta. Günümüzde kirli çıkar düzeni, siyaset ör- gütlenmesine yönelik olarak giderek daha acıma- sız "değiştir" kuralını işletiyor. AKP, Erdoğan'ın siyasi liderlikleri birkaç ay için- de iç ve dış odaklı olarak yaratılmamış mıydı? Baş- bakan'ın kendisine, kimi parti kadrolarına yönelik bu büyük tehdit karşısında gerilimde olması, savunma refleksi ile çözüm arayışlan tabii ki şaşırtıcı değil. De- mokrasinin olmazlannı, ilkelerini ayaklar altına almasa, bildiği, görerek, yüzlerce değil binlerce olayla tanıklık edildiği üzere, demokrasi algılamalarında büyük bir çarpıklık, sandık diktatörlüğü eğilimleri söz konusu olmasa. Iktidarlarının balayı aylarında, en parlak günlerinde bile, en küçük bir hak istemine, eleştiriye karşı üs- lupları, öfkeleri, hakarete dönüşen tepkileri, saldır- ganlıkları ortada. Geçmiş iktidarları mumla aratan partizan kadrolaşmaları, "ben yaptım, istedim oldu, olacak" uygulamaları çok daha can yakıcı yine or- tada. özellikle 12 Eylül düzeni sonrasında lider dikta- törlüğünün önü alabildiğine açılıp, şımarıklığın do- zu sınırtanımaz olunca, halkın milletvekilinin seçil- mesi olasılığı kalmamıştı. Yine de bu boyutlarda per- vasız diktatörce iktidar yönetimi yaşanmış, Meclis kararlarına yansımış değildi. Hele ikinci seçim ve ik- tidarlarının ardından, hükümet icraatları ve Meclis kararlarının onay makamı gibi çalıştırılan Cumhur- başkanlığı olgusundan sonra işin çivisi çıktı. Yasa- mayı ele geçirmiş yürütme, yargıdan gelebilecek en küçük bir bağımsız sese tahammülsüz. "Ne anayasal düzen, cumhuriyet, laiklik ne de yasama, yürütme, yargı bağımsızlığı, demokrasinin olmazsa olmaz il- keleri. Devlet biziz, bizkralız, bizherşeyiz, bizistersek rejimi değiştirir, kendi düzenimizi, iktidanmızı kura- rız" haykırışı bu. soner@cumhuriyet.com.tr Diler'denturizme 100 milyon dolar Ekonomi Servisi - Diler Holding, Antalya Be- lek'te kurulan Conıelia Diamond Golf Resort&Spa Hotel'e toplam 100 milyon dolar yatınm yaptığı- nı açıkladı. 200 bin metrekare üzerine kurulu ote- li tanıtan Diler Holding Yönetim Kurulu Başkanı Reccp Yazıcı, otelin 12 bin metrekare havuz, 5 bin metrekare SPA, 4 bin metrekare çocuk parkı, 8 'A la carte' restoran ve dağ manzarasıyla eşsiz bir gö- rüntü sergilediğini belirterek "Ayrıca otelde dün- yaca ünlü golf ustası Nick Faldo'nun dizaynıy- la geliştirilen 27 delikli golf sahası da yer alıyor" dedi. Kaya Çilingiroğlu, Sinem Erülgen, Erdem Kı- ramer gibi tanınmış isimlerin de arasmda bulun- duğu birçok golfçünün de katıldığı gezide bir de tumuva düzenlendi. 27 delikli Nick Faldo imza- lı golf sahasında golfçülar kıyasıya mücadele eder- ken 'Nears To The Pin' kategorisinde Kadir Ay- dın erkeklerde, Aynur Kutal ise bayanlarda bi- rinciliği kazandı.