Katalog

28 ŞUBAT 2008 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA EKONOMİ ekonomi?cumhuriyet.com.tr Dalgalanan piyasalarda sıkışan uluslararası fonlar emtia borsalarına yöneldi. Buğday fiyatları çıldırdı 13 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Spekülatörler ekmekle oynuyor ? Kötü hava koşulları ve biyoyakıta yönelik üretim yüzünden stokları azalan buğday, para babalarının oyuncağı oldu. Ekonomi Servisi Aşırı dalgalanmalara sahne olan para piyasalarında sıkışan uluslararası fonlar emtia borsalarını da sallamaya başladı. Yatırımcılar bir oraya bir buraya kayınca, çeşitli nedenlerle stokları giderek azalan ve son bir yıl içinde dünya genelinde büyük fiyat artışlarına sahne olan buğdayda spekülasyonun ölçüsü kaçtı. Dünyanın en büyük mal borsası Chicago’da önceki gün fiyatı yüzde 22 fırlayan Amerikan buğdayı, 24 saat sonra dün yüzde 11 düşüş ya Kumpas Tuzla tersanelerinde işçilerin art arda ölmesiyle gün yüzüne çıkan emek sömürüsü rezaletinde, kölelik düzeninde üretimle ihracatta, kazançta patlama yapmanın çarklarını işletmede, yeni kumpaslar gündemde... İşçiişverendevlet ilişkilerinde, insan hakları, demokrasi için olmazsa olmaz kurallar, ILO sözleşmeleri, yasal geçerliliği olan hukuk, ilkelerin tümü uzun yıllardır tozlu raflarda unutulduğundan günümüz haberlerini yapan genç gazeteci arkadaşlarımız olup bitenin ayrımında olamadan verilen bilgilerle yetiniyorlar. İnsan yanınız ağır basıp Tuzla’ya ilişkin haberleri biraz dikkat kesilerek izlemişseniz... Kölelik düzenine karşı çıkışta, işçi isyanlarında, eylemlerinde ya yörede örgütlenmiş işçi derneklerinin ya da DİSK’e bağlı Limterİş sendikasının adını duymuşsunuzdur. Aslında konuya ilişkin geçen haftaki yazımda da anlatmaya çalıştığım üzere bir zamanlar sendikal düzenin geçerli olduğu, toplu pazarlık masasına oturulabilen kamu tersanelerinde, o dönemin sendikal örgütlülüğünün yapısı gereği Türkİş’e bağlı Dok Gemiİş sendikasının adı geçerdi. (1961 Anayasası, 63 sendikal yasaları bağlantılı kamuda tek konfederasyon çatısı altında gerçekleşen toptan sendikal örgütlenmenin doğal sonucu, kamu işyerlerinin tamamına yakınında Türkİş’e bağlı sendikaların örgütlülüğü söz konusu idi.) Yine bir önceki yazımda vurguladığım gibi 1984 sonrası sendikal düzende, daha doğrusu 1982 Anayasası, 83 yasaları ile gelen yasaklı sendikal düzende, tersanelerin özelleştirilmesi paralelinde, en çarpıcı sendikasızlaştırma, taşeronlaştırma, kuralsız, kayıtsız düzene geçiş Tuzla tersanelerinde yaşandı. Dok Gemiİş’in sendikal örgütlülüğü de böylece işyeri işyeri bitirildi. Özetle yasal toplusözleşme düzeninin söz konusu olamadığı Tuzla tersaneleri için yetkili, yasal bir sendika da gündemde değil. Her iki sendika için geçerli toplu pazarlık düzeni olmayınca, kayıtlı, aidatlı üyelik ilişkisi de söz konusu değil. O tarihlerden bugünlere tersanelerde ağır emek sömürüsü, kölelik düzeninde işçi çalıştırılmasına karşı sendikal düzen boyutunda uzun soluklu bir savaşımdan söz etmek de olası değil. Yine de aidatlı üyelik ilişkisi olmadan, bölgenin işçi sorunlarına duyarlılık gösterme, bedeli çok ağır örgütlenme çabalarında hep Limterİş’in adı geçti. Örgütsüz işçiler yasal üyeliklerini kanıtlayarak toplu pazarlık masasına oturmayı başaramasalar da dertlerini bu sendikayla paylaştılar. Ya da dernekler çatısı altında hak aramaya çalıştılar. ??? Yine medya haberlerinden anımsayabilirsiniz, birebir işlerini kaybetme korkusuyla ortaya çıkamayan işçilerin kölelik düzenindeki sorunları için çıkışlar ağırlıklı bu sendika aracılığıyla dillendirildi. İşçiler öldükçe protesto eylemleri gerçekleştirildi. En son dün, DİSK’in de desteğinde, anlamlı bir direniş eylem kararının uygulaması söz konusuydu. Yasal sözleşme yetkisi olmadığı için yapılamayacak yasal grev yerine de her tür bedel ödemeyi göze almış işçiler eliyle direniş, simgesel grev gündeme getirilmişti. İşte bu sendikal eylemin yürürlüğe konulmasına karşı dün çok şiddetli bir polis operasyonu gerçekleştirildi. Yüzün üstünde Limterİş yöneticisi ve dayanışmacısı işçi, ağır dayak da yemiş olarak göz altına alındılar. Çok çarpıcı değil mi? Bugüne kadar en modern teknolojili gemileri ürettikleri ana şirketlerinin kadrosuna bile almadan taşeron şirketler aracılığıyla çalıştıran işverenler, sendikaları ve dernekleri aracılığıyla alınacak önlemlere ilişkin uzlaşma masasına oturmaktan söz açar oldular. Malum AKP iktidarı, en üst düzeyde liderleri dahil söz konusu patronajla çok yakın aile, ortaklık ilişkileri içinde olanlar bile, arka arkaya gelen işçi ölümleriyle tepeden tırnağa yasadışılığı saklayamaz olunca kimi önlemleri gündeme getirmek zorunda kaldılar. Öncelikle Çalışma Bakanlığı raporuyla itiraf ettiği baştan sona yasadışılığı karşı, yasal gerçeklerin, ağırlığının dışında kalan ölçekte, dostlar alışverişte görsün, kamuoyu uyutulsun nitelikte simgesel cezalar geldi. Arkasından güvenlik önlemleri için üçlü tarafların masaya oturmasından kapı açıldı. Yasal düzeni bilenlerin ağzını açıkta bırakacak, kumpasların boyutları için dudak uçuklatacak bir çerçeve içinde; baştan sona yasadışı, kuralsız düzende üretim yapılan işyerlerinde meğerse yetkili bir sendika (Dok Gemiİş) varmış... Adama sorarlar, “Çalışma Bakanı’nın açıklamasıyla yetkili sendika ilan edilen Dok Gemiİş’in yine bakanlık kayıtlarına göre, kaç işyerinde, kaç işçiyle yürürlükte olan toplusözleşmesi var” diye. Bakanlık, işveren örgütleri, yetkili sendika, üçlü taraflar masaya oturup alınacak yasal önlemleri kararlaştıracaklarmış? Çocuk mu kandırıyorsunuz? Yoksa, Türkİş sendika liderliklerinin birkaç gün önce türbana verdikleri, aslında AKP iktidarına durmadan verdikleri siyasal desteğin bir tür diyet borcu mu ödenecek? İşin içinde sendika olacaksa, işverenin seçtiği sendika mı olacak? Al gülüm ver gülüm ilişkisi mi?.. soner@cumhuriyet.com.tr LOKMAMIZ KÜÇÜLECEK Gelişmeler üzerine Türkiye’deki buğday durumunu değerlendiren Çiftçi Sendikaları Konfederasyonlaşma Platformu Sözcüsü Abdullah Aysu, kısa bir süre içinde yalnız sofralardaki ekmeğin değil aynı zamanda bisküvi ve makarna fiyatlarının da artabileceği uyarısında bulundu. Türkiye’de buğday stokunun bulunmadığını, başta Rusya olmak üzere Afrika ve Avrupa’dan ithal edildiğini, ancak küresel ısınma nedeniyle kendilerini korumaya alan pek çok ülkenen ithalat yasağı ya da sınırlaması koyduğunu dile getirdi. Buğdayın hayvan yemi olarak da kullanıldığını hatırlatan Aysu, durumun uzaması üzerine bazı hayvansal gıdalarda da sıkıntı çekilebileceğine dikkat çekti. şadı. Dünya buğday fiyatlarında tam bir karmaşa yaşanıyor. Buğday stoklarının azalması üzerine buğday ithalatını kolaylaştırıp ihracatına kısıtlamalar koyan Rusya ve Arjantin’den sonra Kazakistan’ın da aynı yola başvurması, en kaliteli buğ day türlerinden biri olarak bilinen ve ekmek yapımında kullanılan Amerikan bahar buğdayının fiyatını bir gün içinde yüzde 22 artırdı. Bu, buğday fiyatlarında bir günde görülen en büyük artış olarak kayıtlara geçti. Dün ise tam tersine, bir günde yaşanan yüzde 11’lik fiyat düşüşü, son 22 yılın en büyük değer kaybı oldu. ABD’deki bahar buğdayının fiyatı ocak ayından beri ikiye katlandı. Buğday stoklarındaki daralmanın ardında, kötü hava koşulları ve ekim alanlarının bir kısmının biyoyakıta te LONDRA’DA YILLIK ARTIŞ YÜZDE 158 %158 Borsalar bile fiyatları takip edemiyor Kuraklığın yanı sıra dünya borsalarındaki düşüş, uluslararası yatırımcıları emtia piyasalarına yöneltince, buğday da mumla aranır oldu. Fiyatlar her gün yeni bir seviyeye gelirken önceki gün yüzde 22 artarak buşel (35.2 kilogram) fiyatı 12 doları geçen buğday, uluslararası fonların spekülasyonlarının da etkisiyle dün bir günde yüzde 11 düşerek 10.75 dolara geriledi. Bu düşüşte ABD Tarım Bakanlığı’nın 2009 yılı ortasına kadar buğday ekim alanlarını yüzde 6 artıracağını açıklaması da etkili oldu. Buğday fiyatlarındaki yüzde 11’lik bu düşüş, son 22 yıl içerisindeki en büyük düşüş oldu. Chicago ve Londra emtia borsaları başta olmak üzere uluslararası emtia borsalarında son bir haftada yüzde 20’den fazla değer kazanan buğdayın fiyatı, son bir yılda ise yüzde 158 yükseldi. mel olan etanol yönünden zengin olan mısıra kaydırılması nedeniyle ortaya çıkan arz açığı yatıyor. Verilere göre 2007’de dünya buğday üretimi 603, tüketimi 616 milyon ton oldu. Aradaki 13 milyon tonluk açık, geçen yıl itibarıyla 111 milyon ton civarında bulunan “stoklardan yendi”. ABD’de buğday stoklarının bu yıl son 60 yılın en düşük seviyesine ulaşması bekleniyor. AB’nin 27 ülkesi 120, Çin 106, Hindistan 75, ABD 56 ve Rusya 49 milyon tonluk üretimle başı çekiyor. Ancak bunun çoğu içerde tüketiliyor. Bu yüzden ihracatta sıralama değişik; ABD 32, Kanada 14, Rusya 12, AB ise 9 milyon tonla en büyük buğday ihracatçıları arasında. Çiftçiye destek için fiyatları zaten yüksek belirleyen ve bu yüzden dünya ürün borsalarındaki kargaşayı şimdiye kadar pek hissetmeyen Türkiye’de ise geçen yılki üretim yüzde 13 azalışla 17 milyon tonun biraz üzerinde gerçekleşmişti. Açığımız ise 1.7 milyon ton kadar. GEÇEN HAFTA YÜZDE 22 ARTTI 10. yıla özel madeni para 2009’da Avro’ya geçişin 10. yılını kutlamaya hazırlanan AB, piyasaya 2 Avro değerinde yeni bir madeni para da sürmeye hazırlanıyor. Yeni çıkacak olan 2 Avro’luk madeni paranın ön yüzünde, elinde Avro amblemini tutan bir insan çizimi bulunuyor. Avro, ABD Doları’nı 1.5’e katlarken petrol 102, altın ise 960 doları aştı Dolardan kaçan kaçana ? “ABD’deki kriz bitmedi” sinyalleriyle Fed’in faizleri indirmek durumunda kalacağı beklentisi piyasada taşları yerinden oynattı. Avro 9 yıllık tarihinin en yüksek seviyesine çıktı. Dolar dibe vurdu. Yatırımcı şimdi altın başta olmak üzere tüm kıymetli metallere koşuyor. Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faizleri indirmeye devam edeceğinin anlaşılmasıyla, dolar tarihinin en düşük düzeyine gerilerken, petrol ve altın fiyatları rekor kırdı. Piyasalarda yeni faiz indirimi olasılığı üzerinde durulurken, FED Başkanı Ben Bernanke, kötü durumdaki konut ve kredi piyasalarının zaten durgun olan ekonomiyi daha da zayıflatmaması için gerektiği takdirde Fed’in harekete geçeceğini söyledi. Fed Başkan Yardımcısı Donald Kohn da ülkenin ekonomisindeki yavaşlamanın, yüksek enflasyondan daha büyük bir kaygı nedeni olduğunu ve zor zamanlar olarak nitelenen bir dönemde “Elimizde gerekli araçlarımız var” sözleriyle Fed’in faiz oranlarını indirme konusundaki istekliliğine işaret etti. Fed’den faizlerin yüzde 3’lük seviyeden daha da aşağı inebileceği işareti, büyük fonları da kârlı ve riski daha az olan piyasalara yöneltti. Fed’den gelen haberle dolardaki düşüşün süreceği beklentisinin artması, Avro/dolar paritesini 1,5087 ile rekora taşıdı. Böylece 6 yıl önce 1 Avro ancak 0.80 dolar iken, şimdi 1 Avro 1.5 dolara ulaştı. Altın 960 doları aştı Doların değer kaybedip petrol fiyatlarının yükselmesi altın fiyatlarının da rekor kırmasına neden oldu. Spot altının ons fiyatı dün 964.70 dolarla tarihin en yüksek düzeyine tırmandı. Kıymetli metal piyasasındaki bu yükseliş, altınla da sınırlı kalmadı. 19.5 dolara çıkan gümüş 1980 yılından bu yana olan en yüksek fiyatını gördü. 7 dolar artarak 2 bin 155 dolara çıkan paladyun da son 7 yılın en yüksek seviyesine çıkmış oldu. Uluslararası piyasalardaki doların değer kaybı, iç piyasayı da etkiledi. Dolar 1.17 YTL’ye kadar gerilerken, Avro 1.79 YTL’ye kadar çıktı. İMKB Ulusal 100 Endeksi 736 puan artışla 46 bin 260 puana yükselirken hisse senetleri ortalama yüzde 1.6 değer kazandı. Petrol doludizgin Doların uluslararası piyasalarda sert biçimde değer kaybetmesi petrol fiyatlarını da rekora taşıdı. ABD ham petrolü 102 dolarla tarihindeki en yüksek düzeye çıktı. Brent petrolü de 101.50 dolarla rekor düzeye ulaştı. ABD ham petrolünün reel olarak rekor kırması için ise, 102.53 dolara ulaşması gerekiyor. Fiyatlar enflasyona göre ayarlandığında, ABD ham petrolü Nisan 1980’de bu düzeyi görmüştü. DÜZCE 2. İCRA MÜDÜRLÜĞÜ TAŞINMAZIN AÇIK ARTIRMA İLANI Dosya No: 2007/260 Tal. Satış ilanı, ilgililerin adreslerine tebliğe gönderilmiş olup, adrese tesligat yapılamaması ve adresi bilinmeyenler için bu satış ilanının İ.İ.K 127 M. gereğince tebliği yerine kaim olacağı ilan ve tebliğ olunur: Satılmasına karar verilen taşınmazın cinsi, niteliği, kıymeti, adedi, önemli özellikleri: Düzce ili, merkez ilçe, Yenikaraköy hududları dahilinde, Köy içi mevkiinde bulunan ve tapunun 268 nolu parselini teşkil eden 7000.00 m2 miktarlı taşınmazın, borçluya ait 1293/7000 hissesi, 24.997.00 YTL bedelle ihaleye çıkartılmasına karar verilmiştir. Buna göre: 1293.00 m2 arazi ve 80.00 m2 bina değeri = 24.997.00 YTL TAŞINMAZIN İNCELENMESİ: Taşınmazın Yeni Karaköy köyü, Köy içi mevkinde bulunan bir taşınmazdır. Taşınmazın kuzey tarafından köy ana yolu geçmekte olup, bu yol aynı zamanda Kuşaçmazı köyüne giden bir yoldur, taşınmaz üzerinde tapu kaydında belirtildiği gibi ahşap bir bina mevcuttur. Taşınmaz üzerinde tek katlı eski tarzlı yığma olarak yapılmış, bir hol, 3 adet oda, bir mutfak, banyo, tuvaletten oluşan mesken olarak kullanılan bir bina mevcuttur, bina çatısı yapılı olup, eski kiremit ile kaplı vaziyettedir. Binanın tavan döşemesi kare kotrapilak ile yapıimış ve yağlı boya ile boyanmış vaziyettedir. Binanın kullanım alanı 80.00 m2’dir. İMAR DURUMUNUN İNCELENMESİ: Dosya içersinde mevcut bulunan, Düzce Bayındırlık ve İskan Müdürlüğü’nün 05/02/2007 tarih ve 420 imar sayılı yazıları incelendiğinde, bu taşınmazın yerleşik alan içersinde kalmakta olduğu ve 3194 sayılı imar kanununun plansız alanlar yönetmeliğinin, 43. maddesine göre bu tip parseller üzerinde, köy ihtiyar heyetince mevcut nizam göz önüne alınarak, inşaat izni verilebilir denilmekte, inşaat ve yapı ruhsatı işleri aynı yönetmeliğin 57. maddesinde belirtilmiştir. SATIŞ ŞARTLARI: 1. AÇIK ARTIRMASI: Düzce Merkez, Yeni Karaköy 268 parsel sayılı taşınmazın borçluya ait olan 1293/7000 hissesi, 04/04/2008 günü, saat 15.00 15.10’da Düzce İcra Müdürlüğü salonunda yapılacaktır. Bu açık artırmada taşınmazın taktir edilen değerinin %60’ını bulması ve satış isteyenlerin alacağına rüçhanı dğier alacaklılar var ise alacakları toplamının ayrıca satışve paylaştırma masraflarını geçmesi şartı ile ihale olunur. Böyle bir bedelle alıcı çıkmadığı taktirde en çok artıranın tahaüdü saklı kalmak kaydı ile, 2. ARTIRMA 14/04/2008 tarihinde, aynı saat ve aynı yerde yapılacaktır. Bu açık artırmada satış isteyenin alacağına rüçhanı olan alacaklar var ise bu alacaklar toplamını satış ve paylaştırma masrafları ile taktir edilen değerin %40’ını geçmesi şartı ile en çok artırana ihale olunur. 2. Vergi dairesi tarafından bildirilecek orandaki KDV ihale damga pulu tapu harcının 1/2’si satın alana ait olacaktır. Tellaliye resmi ve birikmiş vergi borçları, emlak borçları ile satıcı adına tahakuk edecek tapu harçları, satış bedelinden ödenir. 3. Açık artırmaya katılmak isteyenlerin, taktir edilen kıymetin %20’si nispetinde nakit pey akçesi yada bu miktar kadar milli bir bankanın kesin ve süresiz teminat mektubunu vermesi gerekmektedir, satış peşin para iledir. Alıcı istediği taktirde kendisine 10 günü geçmemek üzere mehil verilir. 4. Taşınmazı satın alanlar ihaleye, alacağa mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydı ile ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile bedelini derhal veya İİK 130. mad. göre, verilen süre içersinde naklen ödemek zorundadır. Gayrimenkul kendisine ihale olunun kimse müddetinde parayı vermez ise ihale kararı fesih olunarak, kendisinden evvel en yüksek teklifte bulunan kim ise arz etmiş olduğu bedelle almaya razı olur ise veya razı olmaz veya bulunmasa, hemen artırmaya çıkarılır, bu artırma ilgililere tebliğ edilmeyip yalnızca satıştan en az yedi gün önce yapılacak ilanla yetinilir. Bu artırmada teklifin İİK 129. mad. hükümleri uyması şartı ile taşınmaz en çok artırana ihale edilir. 5. Haciz alacakları ile diğer ilgililerin (*), varsa irtifak sahiplerinin de dahil olmak üzere, bu gayrimenkul üzerindeki hakları, faiz ve masraflara dair olan iddiaları, dayanağı belgeler ile 15 gün içersinde Müdürlüğümüze bildirmeleri gerekir Aksi takdirde hakları tapu sicilinde sabit olmadıkça paylaşmadan hariç burakılacaktır. 6. Satış bedeli hemen ya da verilen süre içersinde ödenmese, İİK’nin 133. maddesi gereğince ihale fesedilir, iki ihale arasındaki farktan ve tememit faizinden alıcı ve kefilleri sorumlu tutulacak, fark hiçbir hükme hacet kalmaksızın kendilerinden tahsil edilecektir. 7. Şartname, ilan tarihinden itibaren Müdürlüğümüzde herkesin görebilmesi için açık olup, masrafı verildiği taktirde isteyen alıcıya bir örneği gönderilebilir. 8. Satışa iştirak etmek isteyenlerin, şartnameyi görmüş ve münderecatını kabul etmiş sayılacakları, başkaca bilgi anlam isteyenlerin dosya numarası ile Müdürlüğümüze baş vurmaları ilan olunur. 13/02/2008 (İİK.m.126) (*) İlgililer tabirine irtifak hakkı sahipleri de dahildir. (Basın: 10468) G Ü N Ü N İ Ç İ N D E N Ekinciler’e 97 milyon dolar kredi Ekinciler Holding kuruluşu olan Ekinciler Demir ve Çelik Sanayi AŞ (EKDEMİR) ile Barclays Bank PLC liderliğinde yedi bankadan oluşan bir konsorsiyum arasında yapılan anlaşma ile 97 milyon ABD Doları tutarında sendikasyon kredisi sağlandı. Kredi EKDEMİR’in hammadde alımlarının ve mamul satışlarının finansmanında kullanılacak. AFM hisseleri Eurasia Cinemas’a devredildi AFM Uluslararası Film Prodüksiyon Ticaret ve Sanayi AŞ’nin yüzde 51.9’unu temsil eden 700 milyon 140 bin 476 adet hisse senedinin bugün itibarıyla Eurasia Cinemas B.V’ye satıcılar tarafından devredildiği bildirildi. Media Markt çoğalarak büyüyor Elektromarket zinciri Media Markt, Türkiye’deki dördüncü mağazasını Beylikdüzü’nde açtı. Toplam 5.500 metrekare satış alanı olan Media Markt Beylikdüzü, şirketin Türkiye’deki en büyük mağazası. 100 kişiye istihdam imkânı sağlayacak mağazada 70 binden fazla ürün çeşidi satışa sunulacak. CUMHURİYET 13 K