Katalog

CMYB C M Y B 17 ARALIK 2008 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER 9dishab@cumhuriyet.com.tr ‘KAPATILMAMALI’ Cheney için Guantanamo çok değerli Dış Haberler Servisi - ABD Başkan Yardõmcõsõ Dick Cheney, ABD’nin Küba’da bulunan Guantanamo askeri üssündeki esir kampõnõn “terörle mücadele” sona ermeden kapatõlmamasõ gerektiğini söyledi. Cheney ABC News programõna verdiği mülakatta, terörle mücadelenin ne zaman biteceği sorusuna “Bunu kimse bilemez” diye yanõt verdi. Tutsaklarõn suyla boğulma hissi yaratan “waterboarding” yöntemiyle sorgulanmasõna da destek veren Cheney, 11 Eylül saldõrõlarõnõn baş planlayõcõsõ olmakla suçlanan Halid Şeyh Muhammed’in waterboarding yöntemiyle sorgulanmasõnõ uygun bulduğunu ifade etti. Cheney, “Sonradan yaptığınız değerlendirmelerde sorgulama taktiklerinden bazılarının aşırıya kaçtığını düşünüyor musunuz?” sorusuna “Hayır” yanõtõnõ verdi. Cheney, önceki gün muhafazakâr radyo sunucu Rush Limbaugh’ya verdiği mülakatta da “Guantanamo’nun çok iyi yönetildiğini” ve Barack Obama yönetiminin burayõ kapatmakta zorlanacağõnõ ileri sürdü. Cheney “Bir grup terörist yakaladığınızda bunları tutacağınız bir yer olmalı. Onları ABD’ye getirirseniz, sadece ABD vatandaşlarına tanıdığımız tüm haklara onlar da sahip olur. Guantanamo çok değerli. Ben Obama yönetiminin burayı kapatmanın zor bir öneri olduğunu anlayacağı kanaatindeyim” dedi. Cheney’den Obama’nın güvenlik ekibine tam not Cheney, Obama’nõn ulusal güvenlik ekibini beğendiğini söyledi. Obama için “O bir liberal, ben bir muhafazakârım” diyen Cheney, Obama’nõn Robert Gates’in Savunma Bakanlõğõ görevine devam etmesi kararõnõ “mükemmel” bulduğunu kaydetti. Obama’nõn dõşişleri bakanlõğõ için Hillary Clinton’õ seçmesi konusunda da Cheney, kendisi bu ismi bu göreve getirmeyecek olsa da Hillary Clinton’õn güçlü, akõllõ, çok çalõşan bir isim olduğunu ve Obama’nõn tam da ihtiyaç duyduğu kişi olabileceğini kaydetti. Iraklõ gazetecinin ABD Başkanõ’na fõrlattõğõ ayakkabõlarõn tekine 10 milyon dolar teklif edildi Ayakkabõlara paha biçilemiyorDış Haberler Servisi - ABD Başkanõ Geor- ge Bush’a, Bağdat’ta pazar günü düzenlenen ba- sõn toplantõsõnda ayakkabõlarõnõ fõrlatarak dün- yanõn dikkatlerini çeken Iraklõ gazeteci Munta- zar el Zeydi’nin kolunun ve kaburgalarõnõn kõ- rõldõğõ bildirilirken, gazeteciye iş teklifi geldi, ayakkabõlara ise milyon dolarlar vaat edildi. Bağdat ve Necef kentlerinde gösteri yapan Irak- lõlarõn “kahraman” ilan ettiği, çalõştõğõ El Bağ- dadiye televizyonunun ise serbest bõrakõlmasõnõ istediği El Zeydi’nin ailesi, 28 yaşõnõ dolduran gazetecinin evini gazetecilere açtõ. Gazetecinin ağabeylerinden Uday el Zeydi, sakin bir kişi ola- rak tanõnan ve şiddete karşõ olan kardeşinin, 2005 yõlõnda Bağdat Üniversitesi’ndeki iletişim bi- limleri eğitimini tamamlayõp gazeteciliğe baş- lamasõndan sonra çok sarsõcõ olaylara şahit ol- duğunu anlattõ. Bağdat’õn Sadr semtine yönelik kanlõ Amerikan operasyonlarõnõ izleyen, 3 gün bo- yunca Iraklõ milisler, 2 gün boyunca da Ameri- kan askerleri tarafõndan tutsak edilen el Zeydi’nin duvarõna asõlõ Latin Amerikalõ devrimci lider Che Guavera’nõn posterine işaret eden diğer ağabe- yi Dirham el Zeydi, “Amerika’nın fiziki iş- galinden nefret ettiği kadar, İran’ın manevi iş- galinden de nefret eder. İran’daki rejimi, Amerikan madeni parasının öbür yüzü olarak görür” dedi. Ga- zetecinin iki odalõ bekâr evindeki çok sayõda Arapça ve İngilizce kitap dikkat çekti. Kolu ve kaburgaları kırık El Maliki’nin danõşmanõ Yasin Mecid gazetecinin yargõ önüne çõ- karõlacağõnõ kaydetti. “Al sana veda öpücüğü, köpek” diye bağõrdõğõ Bush’a ve yanõndaki Irak Başbakanõ Nuri el Maliki’ye hakaret ettiği suç- lamasõyla yargõlanmasõ beklenen El Zeydi’ye 2 yõla kadar hapis veya para cezasõ verilebileceği belirtildi. Gazetecinin ne- rede tutulduğu konusunda ise çelişkili bilgiler gel- di. Dirham el Zeydi, kendisine kardeşinin hü- kümet binalarõ ve Amerikan Büyükelçiliği’nin bu- lunduğu Yeşil Bölge’de, Irak Ulusal Güvenlik Da- nõşmanõ Muvaffak el Rubai’nin kontrolü altõn- da tutulduğunun söylendiğini belirterek “Bir ko- lu ve kaburgaları kırılmış, ayrıca gözünde ve kolunda kesikler var” dedi. Iraklõ kaynaklar ise El Zeydi’nin, Bağdat Uluslararasõ Havalimanõ ya- kõnlarõndaki Amerikan Croper Hapishanesi’ne gö- türüldüğünü kaydetti. Uday el Zeydi, Bush’un korumalarõnõn uyarõ- larõna rağmen kardeşinin El Maliki’nin korumalarõ tarafõndan dövülmesine tepki göstererek “Her- kes televizyonda kardeşimin nasıl dövüldü- ğünü izledi. Görünen bu ise görünmeyen çok daha kötüdür” diye konuştu. Eleştiri az, destek çok Irak Gazeteciler Sendikasõ’ndan yapõlan açõk- lamada ise El Zeydi’nin hareketi “profesyonel- likten çok uzak, sorumsuzca, utanç verici ve teh- likeli” diye nitelendi. Ancak sendika yine de El Maliki’ye, insani nedenlerle gazetecinin serbest bõ- rakõlmasõ çağrõsõ yaptõ. Iraklõ radikal Şii lider Mukteda el Sadr yanlõsõ Türkmen milletvekili Fevzi Ekrem “El Zeydi’nin ayakkabısı, dünyadaki en ünlü ayakkabı oldu” de- di. Filistin’in Gazze Şeridi bölgesindeki radikal ör- güt Halk Direniş Komiteleri, El Zeydi’ye destek gös- terisi yaparken, Suudi Arabistan’da gazeteler, bir ki- şinin Bush’a fõrlatõlan ayakkabõlardan bir teki için 10 milyon dolar ödemeye hazõr olduğunu yazdõ. Lüb- nan kanalõ NTV, El Zeydi’nin kefalet parasõnõ öde- meyi ve gazeteciyi kadrosuna almayõ teklif etti. Lib- ya lideri Muammer Kaddafi’nin kõzõ Ayşe’nin ba- şõnda olduğu bir hayõr kuruluşu ise gazeteciye ce- saret ödülü vermeyi kararlaştõrdõ. Venezüella Dev- let Başkanõ Hugo Chavez ise “Kimseye ayakkabı atılmasını teşvik etmiyorum ama gerçekten de ne cesaret” diye konuştu. Brezilya’dasuprotestosu Greenpeace, Brezilya’da maden ocaklarının suyu kirletmesini protesto etmek amacıyla Çevre Bakanlığı önünde gösteri düzenledi. Bahia eyaletinde maden ocakları nedeniyle sulara uranyum karıştığını söyleyen Greenpeace eylemcileri, önceki gün başkent Brasilia’daki bakanlık önünde düzenledikleri gösteride, bu bölgeden alınan su örneklerinin Teknoloji, Bilim ve Çevre bakanlıklarına da iletti. (Fotoğraf: AFP) ‘Arka bahçe’ ABD’ye arkasını dönüyor Dış Haberler Servisi - Brezil- ya’da yapõlan, Latin Amerika ve Karayip ülkelerinden devlet baş- kanlarõnõn bir araya geldiği Latin Amerika zirvesine ABD’den yet- kililerin davet edilmemesi, Was- hington’õn son dönemde Latin Amerika ülkeleri üzerindeki etkisini yitirmesinin bir göstergesi olarak ni- telendirildi. Son yõllarda sol ve sosyalist hükümetlerin iktidara gel- mesiyle ABD’nin etkisini kaybet- meye başladõğõ Latin Amerika’da, Çin, Rusya ve İran gibi ABD yö- netimiyle arasõ pek iyi olmayan ül- kelerle yakõnlaşma çabasõ, dün baş- layan zirveye de damgasõnõ vurdu. Uzmanlar, Latin Amerika’da bölgesel kalkõnma ve entegrasyo- nu ele almak amacõyla ilk defa düzenlenen zirveye, bölgedeki ge- niş katõlõmlõ siyasi toplantõlara ge- nelde davet edilen ABD’nin çağ- rõlmamasõnõn sembolik bir anlamõ olduğunu vurguluyor. Zirvede ge- çen mayõsta kurulan Güney Ame- rika Ülkeleri Birliği (UNASUR) ve Güney Amerika Ortak Pazarõ (MERCOSUR) ülkeleri arasõndaki işbirliğini arttõrma yollarõ ile mali kriz gibi gündemler ele alõnõyor. ‘Monroe’nun kemikleri sızlıyordur’ Washington’daki Dõş İlişkiler Konseyi Latin Amerika Parogramõ Başkanõ Julia Sweig, Bloomberg’e yaptõğõ açõklamada, 1823’te bölgeyi “ABD’nin arka bahçesi” olarak nitelendiren eski ABD başkanla- rõndan James Monroe’ya atõfta bulunarak “Monroe’nun kemik- leri sızlıyordur” diye konuştu. 1995-2001 yõllarõ arasõnda Brezil- ya’nõn Dõşişleri Bakanõ olan Luiz Felipe Lampreia da, “ABD böl- geden uzaklaştıkça, diğer ülkeler bu boşluğu doldurmak üzere ha- rekete geçiyor” dedi. Ekvador’dan Bolivya’ya Latin Amerika’daki sol hükümetlerin ABD’ye yönelik tavrõ giderek sert- leşirken, bölge ülkeleriyle Çin, Rusya ve İran arasõndaki ilişkiler son yõllarda büyük ivme kazandõ. Soğuk savaştan beri ilk defa Kara- yip Denizi’nde Venezüella’yla bir- likte askeri tatbikat düzenleyen Rus gemileri, Küba’yõ da ziyaret et- meye hazõrlanõyor. Çin’in bölge ül- keleriyle ticaretinin de son 13 yõl- da 12 katõna çõktõğõ belirtiliyor. ABD’nin müttefiki Kolombiya hü- kümeti bile, geçen ay Çin’le bir ya- tõrõm anlaşmasõ imzaladõ. Barack Obama döneminde, iliş- kilerin gelişmesine yönelik bir bek- lenti olsa da, bölge ülkelerinin ço- ğu yeniden ABD’nin arka bahçesi olmak istemediklerini ve bağõmsõz politikalardan yana olduklarõnõ açõkça ortaya koyuyor. Washington’dan yetkililerin davet edilmediği Latin Amerika zirvesinin gündeminde Çin, Rusya ve İran’la yakõnlaşma çabasõ var ABD Başkanõ’na ayakkabõlarõnõ fõrlatan El Zeydi’nin ailesi, gazetecinin evinin kapõlarõnõ muhabirlere açtõ. Ağabeyleri, kitaplarla dolu odasõnõn duvarõnda Che Guavera’nõn posteri asõlõ olan kardeşlerinin, gazeteciliğe başlamasõndan beri sarsõcõ olaylara şahit olduğunu anlattõ. Arap dünyasõnda El Zeydi’ye destek gösterileri sürerken 4 yaşõndaki yeğeni Haydar Dirgam el Zeydi de (solda) amcasõnõn kahraman olduğunu söyledi.(Fotoğraflar: AA/AFP) ‘ABD İslam ülkelerine saygı duymuyor’ WASHINGTON (AA) - ABD’de Maryland Üniversitesi’ne bağlõ bir kuruluş tarafõndan aralarõnda Türkiye’nin de bulunduğu 23 ülkede yapõlan ankette, ABD’nin İslam dünyasõna karşõ saygõsõzca davrandõğõ görüşünün egemen olduğu ortaya çõktõ. Ankete göre Türkiye’de katõlõmcõlarõn yüzde 43’ü, ABD’nin kasten “İslam dünyasını aşağıladığını”, yüzde 40’õ, bilgisizlik ve duyarsõzlõktan dolayõ İslam dünyasõna saygõsõzca davrandõğõnõ dile getirdi. İran’da yüzde 64’lük bir kesim, ABD’nin kasten İslam dünyasõnõ aşağõladõğõnõ bildirdi. İngiltere, Almanya ve Fransa’da bilgisizlik ve duyarsõzlõk gerekçesi dile getirildi. ABD’deki katõlõmcõlarõn yüzde 58’i, ABD’nin İslam dünyasõna saygõ gösterdiği görüşünü savunurken, yüzde 31’lik bir grup, bilgisizlik ve duyarsõzlõktan dolayõ saygõsõzlõk yapõldõğõnõ belirtti. ABD’nin, İslam ülkelerinde demokrasi isteyip istemediği sorusunu Türkiye’den yanõtlayanlarõn yüzde 49’u, Washington’õn, ancak kendisiyle işbirliği yapmalarõ durumunda Müslüman ülkelerde demokrasiyi desteklediğini, yüzde 30’u ise ABD’nin Müslüman ülkelerde demokrasi istemediğini savundu. Yüzde 7’lik bir grup ise ABD’nin her durumda İslam ülkelerinde demokrasiyi desteklediğini kaydetti. Diğer Müslüman ülkelerden katõlanlar da bu soruya genellikle Türkiye’dekiler gibi yanõt verirken, Fransa, İngiltere ve Almanya’dan ankete katõlanlarõn çoğu, ABD’nin ancak kendisiyle işbirliği yapõlmasõ koşuluyla İslam ülkelerinde demokrasiyi desteklediği görüşünü dile getirdi.