Katalog

CMYB C M Y B SAYFA CUMHURİYET 8 EKİM 2008 ÇARŞAMBA 6 HABERLER AVRUPA GÜRAY ÖZ “Siyasi Çözüm” Arayışları Aktütün Karakolu’na yapılan saldırı sonrasındaki tartışmalar, Türkiye’de Kürt sorununun çözümü konusunda iki temel eğilimin öne çıktığını göste- riyor. Bu eğilimlerden birincisi, “artık şu Kürtle- re hadlerini bildirmek lazım” diyen, orada bu- rada denemelere girişen ırkçı eğilimdir. Ne kadar tehlikeli olduğunu, gelişme potansiyelini görmek için uzman olmaya gerek yok. İkinci eğilim “Kürt sorununun çözümü için da- ha fazla beklemek büyük bir yanlıştır” şeklin- de özetlenebilir ya da genelleştirilebilir. Hem özetleyelim hem genelleştirelim. Bu ikinci eğilim, parçalı bir eğilimdir. Çünkü çözümden yana olanların niyetleri, mu- ratları farklıdır. Siyasi çözüm konusunda ağzı laf yapan, ce- saretini dayandığı “sağlam” küresel güçlerden, iktidarla kurduğu tatlı ilişkiden alan liberal kesimin söylediği, özet olarak şöyledir: “Terör örgütü PKK ile (çok affedersiniz, terör örgütü mü dedim, her türden ve kırattan liberal ar- kadaşlardan özür dilerim!) ya da onun taşeron- ları ile oturup anlaşalım, Kuzey Irak’takileri din- leyelim, siyasi çözümü bulalım.” Bu kesimin çözümden anladığı, AB, ABD plan- larına uygun olarak ülkenin bir bölümünün fark- lılaşmasıdır. Artık federasyon mu dersiniz, kon- federasyon mu, tam bölünme mi; işin o kısmı ta- rafların başarısına bırakılmış, ucu açık bir formüller yığınıdır. Kısacası sonuç bölünmedir. Bu yöne doğru gidebilecek bir süreci, iç savaş kışkırtıcılığı yapan ve yaşanan acılar nedeniyle hız- la kitleselleşebilecek olan ırkçı kesimin eylemiy- le hızlandırdığını da söylemek durumundayız. Demek ki efendim, rivayet muhtelif olabilir ama maksat birdir. Çözümden yana olan bir diğer kesimin görüşü ise, yine özetleyelim, şöyledir: “Siyasi çözüm terör örgütü ile birlikte, onun siyasi istekleri merkezinde üretilemez. Siyasi çözüm, farklılıkları dikkate alan, kültürel hak- ları tartışmasız benimseyen, onaylayan, ülke- lerin bölünmesi konusunda ise son çeyrek yüz- yılın tecrübesinin bilinciyle emperyalist da- yatmayı reddeden bir anlayışla üretilebilir.” Konu çok can yakan, yıllardır sürüncemede kal- mış bir konudur. Çözümün bir türlü bulunamamış olmasında ise siyasetin beceriksizliğinin yanı sı- ra, sorunun emperyalist dayatmanın önemli bir ko- zu haline gelmiş olmasının payı büyüktür. Buna konunun ekonomik bir sektöre dönüştüğü ger- çeğini de ekleyin. Çözümün önündeki engellerin birbiriyle uzlaşan zıt kardeşlerini de hesaba katın. Bu konunun pek çok siyasinin diline pelesenk ettiği gibi ekonomik bir yönü de vardır. Ama Tür- kiye’de siyasi iktidarın bu konuda söyleyecek sö- zü de eylemi de yoktur. Olması da mümkün de- ğildir. Çünkü siyasetlerini emperyalist ülkelerle sıkı fı- kı ilişkiler içinde oluşturmuş, ekonomilerini küre- selleşme çağının beceriksizlikleri bin kere kanıt- lanmış örgütlerine emanet etmiş, ekonominin dev- ri daimini dışarıdan gelecek paraya bağlamış olan- lar, ne ülke ekonomisini krizden koruyabilirler ne de o ülkenin bir parçasının özgün ekonomik so- runlarını çözebilirler. Onlar ülkelerinin sınırlarını da koruyamazlar. Acıdır ama gerçek böyledir. Peki çare nedir, nerededir? Çare, solun bu konuda kafa yormasında, sol- culuğun her şeyden önce bir işçi emekçi hareketi olduğunun unutulmamasında, kimliğin Kürt sorunu ile tarif edilmemesinde, kendilerine akıl öğreten liberalleri bir kenara bırakarak çözüm üretilme- sinde, ülkenin aklı başında güçlerinin, halkın so- la kulak vermesini sağlamasındadır. e-posta: guray@cumhuriyet.com.tr TSK arama, gözaltõ, gözaltõ süresi ve operasyon iznine ilişkin yasalarda yeni düzenlemeler yapõlmasõnõ istiyor Terörde yetki tartõşmasõANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Bölücü terör örgütünün Irak sõnõrõndaki birliklere saldõr- masõnõn ardõndan yeniden gün- deme gelen yetki tartõşmasõ sü- rüyor. Terörle mücadele eden Türk Silahlõ Kuvvetleri (TSK) ile hükümet arasõnda bazõ yasa de- ğişiklikleri üzerinde tartõşma ya- şanõyor. TSK, temel olarak ara- ma, gözaltõna alma yetkisinin zorunlu hallerde kolluk kuvvet- lerine verilmesini, gözaltõ süre- sinin uzatõlmasõnõ ve terörle mü- cadelede yardõm yataklõk ya- panlara ilişkin hükümlerin net- leştirilerek, yaptõrõmlarõn artõrõl- masõnõ istiyor. Hükümet bu nok- talardan bazõlarõna itiraz ediyor. Türkiye’de bölücü teröre yö- nelik mücadeleyi ana omurga olarak TSK yürütüyor. Türki- ye’deki mevzuata göre kolluk kuvvetleri olan polis ve jandar- manõn yanõ sõra ihtiyaç duyulmasõ halinde askeri birlikler de terör- le mücadelede görev alõyor. Bu kapsamda uzun süredir te- röre karşõ savaşõm veren TSK, mücadelesini polis ve jandar- manõn tabi olduğu düzenlemeler doğrultusunda gerçekleştiriyor. AKP’nin iktidara gelmesinin ar- dõndan ilgili yasalarda yapõlan de- ğişiklikle kolluk kuvvetlerinin, dolayõsõyla TSK birliklerinin ba- zõ önemli yetkileri yargõ erkine devredildi. TSK’nin gündeme getirdiği değişiklik istemleri Terörle Mü- cadele Kanunu (TMK), Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ve İller İdaresi Kanunu’nda yoğunlaşõyor. TSK’nin uzun süredir değişmesini istediği dü- zenlemeler, konu başlõklarõyla şöyle: Arama: Terörle mücadele eden birlikler, üst aramasõ ve mekân aramasõnõ ancak hâkim ya da savcõ kararõyla gerçekleştire- biliyor. Askerler, kõrsal alanda ço- ğu zaman anlõk gelişen olaylar nedeniyle yargõ ile iletişim ku- rulmasõnda zorluk yaşandõğõnõ, devriye gezen birliklerin, terö- ristlere olasõ malzeme taşõyan araçlarõ, şüpheli şahõslarõ araya- madõklarõnõ ve bir işlem yapa- madõklarõnõ dile getiriyor. Patla- yõcõ malzeme sevkõyatõnda arama işleminin en önemli caydõrõcõ unsur olduğu belirtiliyor. İfade alma yetkisi talebi Gözaltı: Kõrsal kesimde gözaltõna alma prosedürünün ya- vaş işlemesi nedeniyle terörle mücadelenin aksadõğõ eleştirile- ri yapõlõyor. Askerler, bu kap- samda ifade alma yetkisinin de verilmesini talep ediyor. Gözaltı süresi: Türkiye’de adi suçlarda gözaltõ süresi 24, terör- le ilgili suçlarda 48 saat olarak be- lirlenmiş durumda. Kõrsal ke- simde süren bir operasyonda ele geçirilenlerin bu kõsõtlõ sürede sor- gularõnõn yetişmemesi nedeniy- le gözaltõ süresinin artõrõlmasõ isteniyor. Yardım ve yataklık: Teröre yardõm ve yataklõk edenlerin Te- rörle Mücadele Yasasõ’ndaki ta- nõmlarõnõn ve suçlarõnõn netleş- tirilmesi isteniyor. Genelkurmay Başkanõ Orgeneral İlker Başbuğ, Genelkurmay İkinci Başkanlõğõ döneminde yaptõğõ bir açõkla- mada, İngiltere’de bu konudaki düzenlemeleri örnek göstermiş- ti. Komutanlar, terör örgütüne yö- nelik sürdürülen silahlõ mücade- lenin yanõ sõra örgüte lojistik destek sağlayanlara, milis deste- ği verenlere, propagandasõnõ ya- panlara ve eleman kazandõranla- ra yönelik yaptõrõmlarõn da artõ- rõlmasõnõ istiyor. Uzun süredir tar- tõşõlan “dağa çıkışın engellen- mesi”nin bu kapsamda destek- lenmesi gerektiği belirtiliyor. Operasyon izni: İller İdaresi Kanunu’na göre terörle mücadele eden birliklerin operasyon yapa- bilmesi vali onayõna bağlõ. Te- rörle mücadele eden birliklerin planlamalarõ ve duyumlarõna gö- re operasyon yapabilme yetkisi- nin olmasõ gerektiği, bütün ope- rasyon planlarõnõn valilik onayõ- na bağlanmasõnõn hem sõzma, hem de kritik zaman kaybõna yol açacak bürokrasi getireceği- ne işaret ediliyor. ‘OHAL GERİ GETİRİLMEMELİ’ AKP siyasi açõlõm istiyor ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - AKP hüküme- ti, TSK’nin terörle mücadele için istediği yasal dü- zenlemelere mesafeli yaklaşõyor. Adalet Bakanõ Mehmet Ali Şahin, askerlerle mutabakat sağlanan maddelere ilişkin gerekli düzenlemelerin yapõlõp ya- põlmayacağõna henüz karar verilmediğini söyledi. Aktütün Karakolu’na yapõlan saldõrõnõn ardõndan gözler AKP hükümetinin terörle mücadele için alaca- ğõ önlemlere çevrildi. Terörle Mücadele Yüksek Ku- rulu yarõn toplanarak alõnmasõ gereken önlemleri ele alacak. Adalet Bakanõ Şahin dün gazetecilerin konuy- la ilgili sorularõ üzerine, terörle mücadele eden gü- venlik güçleri ve Türk Silahlõ Kuvvetleri’nin 1 yõl ön- ce Terörle Mücadele Yasasõ, Polis Vazife ve Selahi- yet Yasasõ, Ceza Muhakemesi Yasasõ’nda bazõ dü- zenleme isteklerinin bulunduğunu anõmsatarak, bu ta- leplere ilişkin Adalet Bakanlõğõ öncülüğünde teknik üç çalõşma yapõldõğõnõ söyledi. Bu çalõşmalarda taleplerin, anayasa ve uluslararasõ anlaşmalar göz önünde bulundurularak değerlendiril- diğini ve iki talep üzerinde mutabakat sağlandõğõnõ belirten Şahin, çalõşmalarõn kasõmda da devam edece- ğini, mutabakat sağlanan maddelere ilişkin gerekli düzenlemelerin yapõlõp yapõlmayacağõna ise henüz karar verilmediğini söyledi. Şahin, “Türkiye, özgür- lük ve güvenlik arasında tercih yapmak duru- munda değildir. Teknik çalışmaları yürüten arka- daşlar ve yasal düzenlemeyi yapacak heyetler de bu hususu göz önünde bulunduruyor” diye konuş- tu. Yasal düzenlemelerde Jandarma güçlerinin so- rumluluk alanõnõn daraltõlacağõ yönünde yorumlar ya- põldõğõ belirtilerek, bunun güvenlik zafiyetine yol açõp açmayacağõnõn sorulmasõ üzerine Şahin, “Jan- darmanın sorumluluk alanını daraltacak bir dü- zenleme Bakanlar Kurulu gündemine gelmedi, belki bir düşünce safhasındadır” dedi. AKP kulislerinde, terörle mücadelenin sadece as- keri önlemlerle çözülemeyeceği, asõl olarak bazõ siya- si ve kültürel açõlõmlar yapõlmasõ gerektiği konuşulu- yor. Bölgede güvenlik güçlerine OHAL yetkisi vere- cek düzenleme ile gözaltõ süresinin uzatõlmasõna karşõ çõkan AKP’liler, şu değerlendirmelerde bulunuyor: Gözaltı süresi ve OHAL: 12 Eylül’den hemen sonra ve izleyen yõllarda 60 günlük, 30 günlük gözal- tõ süreleri vardõ. 20 küsur yõldan sonra bin bir güçlük- le bu süreyi 4 güne düşürebildik. Terörün bu noktaya gelmesinde en büyük etkenlerden birisi OHAL. OHAL’in geri getirilmesi çok büyük bir hata olur. Siyasi açılımlar: Sorun bugüne kadar askeri ön- lemlerle çözülemedi. Sorunu çok boyutlu görmek ge- rekiyor. Mücadeleye ilişkin bakõşõn değişmesi gereki- yor. Ülkede yaşayan 10 milyonluk bir Kürt nüfusu var. Kürt Enstitüsü kurulmasõ, Kürtçe yayõnõn geniş- letilmesi, gündeme getirilebilir. Ancak bunlarõn gün- deme getirilmesi için uygun bir zemin şu anda yok. SOFA’da PKK’nin adı yer almıyor BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA - Aktütün sõnõr karakoluna yapõlan saldõrõ sonrasõ Dõşişleri Bakanlõğõ, Irak merkezi yönetimi ve bölgesel Kürt yönetimi ile ilişkiler konusunda yeni bir yol haritasõ üzerinde çalõşõrken, 2008 yõlõ sonrasõ için ABD askerlerinin Irak’ta- ki varlõğõna meşruiyet kazandõracak gü- venlik işbirliği anlaşmasõnõn son taslak metninde ağõrlõklõ olarak terörle mücadele üzerinde durulmasõna karşõn terör örgü- tü PKK’nin adõnõn yer almadõğõ ortaya çõktõ. Taslak metinde Bağdat yönetimi- nin ABD’den “terör örgütleri ve yasa- dışı gruplara karşı ortak operasyon” talebinde bulunmasõ dikkat çekti. Bu ta- lep, Irak’õn ABD’yi ülkedeki yasadõşõ gruplarõn etkisizleştirilmesi konusunda so- rumlu gördüğünü de ortaya koydu. ABD yönetimi ile Irak arasõnda uzun süreden bu yana görüşmeleri sürdürülen kuvvetlerin statüsü anlaşmasõnõn (SOFA) ayrõntõlarõ netleşmeye başladõkça, Was- hington yönetiminin terörle mücadeleyi sadece kendi ulusal çõkarlarõ çerçevesinde yorumlamakta olduğu da ortaya çõktõ. Edinilen bilgilere göre üzerinde büyük öl- çüde uzlaşõlan SOFA’nõn metninin giriş bölümünde terorizme karşõ savaşmanõn, güvenlik ve savunma alanlarõnda işbir- liğine gitmenin; Irak’õn egemenliği, gü- venliği ve toprak bütünlüğüne yönelik her türlü tehdidin caydõrõlmasõnõn önemine vurgu yapõldõ. ABD yönetiminin terör ör- gütü PKK’yi “ortak düşman” ilan etmiş olmasõna karşõn, taslak metinde sadece te- rör örgütü El Kaide örgütünün adõna doğ- rudan yer verildi. Ancak anlaşma metninde PKK’nin adõ anõlmadõ. Sadece “Terör örgütleri ve diğer yasadışı gruplar” denilmekle ye- tinildi. Ankara’ya ulaşan bilgilere göre SO- FA’ya ilişkin olarak Bağdat ile Was- hington arasõnda geçen ağustos ayõ ba- şõnda uzlaşma büyük ölçüde sağlandõ. Taslak metinde, Irak hükümetinin ABD’den, El Kaide, diğer terör örgütle- ri ve yasadõşõ gruplar ile Baasçõlara kar- şõ ortak operasyon düzenleme talebi yer aldõ. Ancak PKK’nin adõ doğrudan bu metinde yer almadõğõ için söz konusu ta- lebin terör örgütünü kapsayõp kapsama- dõğõ sorusunun yanõtõ da havada kaldõ. Anlaşmanõn taslak metninin 9. mad- desinde ise ABD sivil ve askeri uçakla- rõn bir yõl süreyle Irak hava sahasõnõ kul- lanmasõ düzenlendi. Hukuksal işlemler- le ilgili düzenlemelerin yer aldõğõ 12. maddeye göre ise Amerikalõ güvenlik güçleri ve sivillerinin Amerikan yasala- rõna tabi olacaklarõ hükme bağlandõ. 26. maddede Irak yönetiminin aksi bir talebi olmadõğõ takdirde Amerikan güç- lerinin en geç 30 Haziran 2009 tarihine kadar Irak kentlerinden çekileceği belir- tildi. Ancak Amerikan askerlerinin ta- mamen çekilmesiyle ilgili tarih belirtil- meyerek paragrafõn içi boş bõkarõldõ. 27. maddede ise söz konusu anlaşma- nõn yürürlüğünün durdurulmasõ için bir yõl öncesinden yazõlõ olarak bildirilmesi gerektiği dile getirildi. ABD ve Irak ta- raflarõ arasõnda anlaşmaya varõlmõş ol- masõna karşõn, SOFA’nõn yürürlüğe gi- rebilmesi için Irak parlamentosundan onay almasõ gerekiyor. ‘YASADIŞI GRUPLARA ORTAK OPERASYON’ Yurt Haberleri Servisi - Hakkâri’nin Şem- dinli Aktütün Sõnõr Karakolu’na PKK’lilerce dü- zenlenen saldõrõnõn ardõndan kayõp 2 uzman ça- vuşun da şehit olduklarõ haberleri evlerine ateş gibi düştü. Şehit askerler ile Hatay’õn Has- sa ilçesi kõrsalõnda çõkan çatõşmada şehit olan korucu Adem Korkmaz gözyaşlarõ içinde toprağa verildi. Afyon’da törene katõlan Çev- re ve Orman Bakanõ Veysel Eroğlu protesto edildi. Kayõp 2 uzman çavuştan Jandarma Uzman Çavuş Nurullah Oymak’õn (33) Afyon’un Şu- hut ilçesi Balçõkhisar beldesinde oturan ailesi yasa boğuldu. Oymak’õn babasõ Sabri Oymak, “Torunum yetişiyor, bir oğlum daha yetişi- yor. Babasının intikamını alacak” diye ko- nuştu. Emine Oymak da eşinin kaybolduğu ha- berini aldõktan sonra görev yaptõğõ yere gitti- ğini belirterek, “Son güne kadar umutla bekledim acaba sağ kalır mı diye, ancak ge- ri gelmedi. Bir evladım var. Babasının ka- nını yerde koymayacak” dedi. Şehit Oymak için düzenlenen cenaze törenine katõlan binlerce kişi de sloganlarla terörü lanetledi. Çevre ve Or- man Bakanõ Eroğlu’nun konuşmasõ sõrasõnda sõk sõk, “Asker yatmadı vatanını satmadı”, “Meclis’te PKK istemiyoruz” sloganlarõ at- tõ. Törenin ardõndan şehidin cenazesi belde me- zarlõğõnda toprağa verildi. Şehit Jandarma Uzman Çavuş M. Bahattin Erturhan’õn Sõvas’taki ailesi de acõ haberle yõ- kõldõ. Baba Mehmet Erturhan, “Vatan sa- ğolsun. Yavrum, gezmedik dağ bırakmadı” dedi. 2.5 yaşõnda Sılanur adõnda bir kõzõ olan şehit Erturhan’õn eşi Fatma Erturhan’õn 5 ay- lõk hamile olduğu öğrenildi. Erturhan dün Ulu Camii’nde düzenlenen ve yaklaşõk 20 bin ki- şinin katõldõğõ törenin ardõndan Yukarõ Tekke Mezarlõğõ Şehitliği’nde toprağa verildi. Hatay’õn Hassa ilçesinde Yarpuz Yaylasõ kõr- salõnda güvenlik güçleriyle PKK’liler arasõn- da çõkan çatõşmada şehit olan korucu Adem Korkmaz (43) için dün Hassa Ulu Camii’de dü- zenlenen törenin ardõndan toprağa verildi. Şehit töreninde bakana protesto Şehit Uzman Çavuş Oymak’ın cenaze törenine 20 bine yakın yurattaş katıldı. (AA) ANKARA’NIN ABD’DEN İSTEKLERİ Barzani’yi bir kez daha uyarõn MAHMUT GÜRER ANKARA - Ankara, terörle mücadele konusun- da ABD’den “net bir yanıt” bekliyor. Dõşişleri Bakanlõğõ Müsteşarõ Ertuğrul Apakan’õn ABD’nin Ankara Büyükelçisi Ross Wilson’u ba- kanlõğa çağõrarak yaptõğõ görüşmede de, terör ör- gütü PKK ile mücadelede ABD’nin komutasõnda- ki koalisyon gücü askerlerinin de yer almasõ ge- rektiğinin iletildiği öğrenildi. Bunun yanõ sõra An- kara’nõn, Washington’dan Kürdistan Bölgesel Yö- netimi Lideri Mesud Barzani’yi de PKK ile mü- cadele konusunda bir kez daha uyarmasõnõ istediği belirtildi. Diplomatik kaynaklardan edinilen bilgilere gö- re, Ankara terörle mücadele konusunda “Stratejik Ortak” olarak gördüğü ABD’den, Irak’õn kuze- yinde bulunan PKK ile doğrudan mücadele etme- sini istiyor. Bu konulardaki istemlerin geçen pazar ABD’nin Ankara Büyükelçisi Wilson ile görüşen Ertuğrul Apakan tarafõndan da Washington yöne- timine net bir biçimde iletildiği belirtiliyor. Buna göre, Türkiye’nin şu andaki beklentisi, Irak’ta bu- lunan Koalisyon Gücü askerlerinin, El Kaide ile nasõl mücadele ediyorsa, PKK’ye de aynõ şekilde davranmasõ. Ankara, bu kapsamda Washing- ton’dan gelecek net yanõtõ bekliyor. Diplomatik gözlemciler ise, ABD’nin Kuzey Irak’taki güvenliği tamamen, Peşmerge’ye bõrak- masõ nedeniyle böyle bir eylem içerisine girmesi- nin zor olduğunu belirtiyorlar. Bunun yanõ sõra Ankara’nõn Washington yöneti- minden Kürdistan Bölgesel Yönetimi Lideri Me- sud Barzani’nin de, PKK ile mücadele konusun- daki hiçbir adõm atmamasõ nedeniyle uyarõlmasõnõ istediği vurgulanõyor.