Katalog

CMYB C M Y B 8 EKİM 2008 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER 5 POLİTİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA Neo-liberalizm... hikmet.cetinkaya@cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212 343 72 69 Küresel ekonomik bunalım Türkiye’yi et- kiler mi, etkilemez mi? Bir yandan “küresel kriz” tartışılıyor, öte yandan elektrik zammının ardından do- ğalgaz zammı geliyor. İnsanlar tedirgin... Konut satışları durmuş; üretici, esnaf perişan, emekçiler “Bu ayın sonunu na- sıl getireceğiz” diye kara kara düşünüyorlar. Türkiye’de “orta sınıf” kavramı sizlere ömür! Geçenlerde Anadolu’da yaşayan bir işa- damı aynen şöyle demişti: “On bin nüfuslu bir ilçede altı bankanın şubesi var... Yaptıkları iş kredi vermek de- ğil, para toplamak...” Türkiye’de bankacılık sistemi kör to- pal işliyor. Üretici kesimi sattığı ürününün değe- rini alamıyor... Türkiye on yıl önce pamuk ihraç eden ülkeydi, şimdi ithal eden ülke oldu... Zeytincilik can çekişiyor. Suriye ve Mı- sır pamuk üretiminde bizi solladı; Suriye zeytinyağı üretiminde bir adım önümü- ze geçti. Türkiye elma, kavun, karpuz, şeftali, ki- raz, portakal, vişne, kayısı ithal eden ül- ke konumuna geldi. ABD’den yayılan finansal sarsıntı Avrupa bankalarını vururken, biz ne yapıyoruz söyler misiniz? Avrupa’da banka kurtarmalar hızlandı. Fortis kamulaştırılıp iflastan kurtarıldı. Belçika da sorunlu bankası Dexia’yı kur- tarmak için Fransa ve Lüksemburg’la anlaştı. Almanya Federal Hükümeti son anda emlak bankası Hypo Real Estate Ban- kası’nı iflasın eşiğinden döndürdü. İrlanda’da ise devlet tüm banka mev- duatlarına geçici devlet garantisi sağladı. *** Tüm dünya ilk gerçek küresel eko- nomik bunalımla karşı karşıya. Liberal ekonominin önemli bir darbe ye- diği apaçık ortada. Bugün başta ABD ve İngiltere olmak üzere, küresel ekonomik çöküşü dur- durabilmek için sosyalist bir yöntem deneniyor. ABD ve İngiltere’nin ardından kimi Avrupa ülkeleri de devlet bankala- rı ve şirketleri kamulaştırarak kurtarıyor. Kapitalist sistemin gücü paradır... Pa- ra olmadan kapitalist güç olmaz... ABD kapitalist sistemin, bir başka deyişle küresel kapitalizmin atar damarıdır. ABD’de yatırım bankacılığı büyük önem ta- şır. Bugün ABD’de beş bankaya bakıldı- ğında, yatırım bankacılığının çöktüğü or- taya çıkar. Lehman Brothers, Bearn Stears, Mer- rill Lynch yok oldu ABD’de... Geriye hangileri kaldı? Goldman Sacks ve Morgan Stanley. Bu iki bankanın sonu ne olacak henüz belli değil! Özellikle ABD ve İngiltere’de zar zor ge- çinen düşük gelirli bireylere verilen ko- nut edindirme kredileri, bu çöküşü hız- landırdı. Yoksullar ev sahibi oldu, ancak borçlarını ödeyemedi. Bankalar haciz koy- durduğu evleri daha ucuz değere sattı. Küresel kapitalizmin çöküşünü Marksist bir bakış açısıyla irdelersek şu gerçek or- taya çıkar: “Eksik talep ve aşırı üretimin ortaya çı- karacağı krizin finansal mekanizmalarla ertelenmesi. Normalde gelirin kadar har- cama...” ABD, İngiltere, Almanya gibi ülkelerde ücretler artmıyor, ama tüketim artıyor... Türkiye de aynı sorunu yaşıyor... Ayda 1000 YTL kazanan birey, 1500 YTL harcıyor kredi kartıyla... Birgün’de Hayri Kozanoğlu’nun de- ğerlendirmesi olaya daha açıklık kazandı- rıyor: “Ekonominin bel kemiğini tüketim har- camaları oluşturuyor ABD’de. Birincisi ko- layca verilen kredi kartları. İkincisi krediyle ev alıyorsun. 300 bin dolara aldığın ev, ba- kıyorsun 400 bin dolar olmuş. 50 bin do- larlık paranı bankaya yatırmışsın, o da 60- 70 bin dolara ulaşmış. ABD’li yurttaş 3 bin dolar maaşım var, 5 bin dolar harcasam ne olur diyor...” *** Hayri Kozanoğlu’nun deyişiyle “refah et- kisi” ve bunun tersine dönmesiyle, ayda 6 bin dolar kazanan birey 300 bin dolar- lık evinin değeri 250 bin dolara, banka- daki parası 40 bine inince kemerleri sı- kacak... Amerikalılar hâlâ iyimser... Görünen fotoğraf ise ortada! Neo-liberalizm darbe yedi... Erdoğan, Orgeneral Iğsõz’a yanõt verdi, Irak’a yaptõrõm uygulanabileceğini söyledi ‘TSK ne istediyse verdik’ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Başbakan Tayyip Erdoğan, TSK’nin bugüne kadar is- tediği her şeyin verildiği- ni, bundan sonra da veri- leceğini belirtirken; terör- le mücadelede yeni ön- lem olarak ne gerekiyorsa alõnacağõnõ, ancak de- mokrasi, insan hak ve öz- gürlüklerinden geri adõm atõlmayacağõnõ söyledi. Erdoğan’õn dün partisi- nin grup toplantõsõnda yap- tõğõ açõklamalar özetle şöy- le: DTP’ye eleştiri: Te- rör örgütüne vazgeç diye- meyenler, bize ‘terör ör- gütünün adreslerini çö- kertmekten vazgeç’ di- yemezler. Vatandaşlara çağrı: Tepkisel davranõşlar ve söylemler terörün varmak istediği amaca hizmet ede- bilir. Bunu söylerken, te- rörü üreten toplumsal di- namikleri ve bir bütün olarak devletin terörle mü- cadele pratiğini tartõşma- yalõm demek istemiyo- rum. Makul ve serbest bir tartõşma olmadan mese- lelerimizi çözemeyeceği- miz de aşikârdõr. Önemli olan, tartõşmanõn akõl dai- resinde yürümesini sağ- lamaktõr. Orgeneral Hasan Iğ- sız’a yanıt: Hep bir şe- yin içinde olanlar var, o da suçlu aramak. Biz şu anda suçlu aramanõn ötesinde çözüm aramanõn derdin- deyiz. Eksiklikler olabilir, bunu bugüne kadar gider- dik. Güvenlik güçleri ne istediyse bunu yerine ge- tirdik, bundan sonra da yerine getiririz. Bizler işin teknik boyutu noktasõnda güvenlik güçlerinin ortaya koyduğu projelere uyarõz. Bölgesel yönetime uyarı: Terörle arasõna mesafe koyamayanlarõn terörle mücadeleden olum- suz etkilenmesi normaldir. Kuzey Irak bölgesel yö- netiminin terörist unsur- lara karşõ bizimle işbirliği yapmasõ en doğru yoldur. Terör örgütü destek ve mevzi kaybetmeye başla- dõ. Uluslararasõ zeminde en güçlü konuma ulaştõk, yeterli mi değil mi, sade- ce açõklamalarõ yeterli bul- muyoruz, bunlarõn uygu- lamaya geçmesini bekli- yoruz. Aksi takdirde o za- man biz bazõ yaptõrõmlara girebiliriz. Muhalefete eleşti- ri: Hâlâ terör üzerinden si- yaset yapma gayreti için- de olanlar var. Terör, kan, şehitler ve gaziler üzerin- den siyaset yapõlmaz. Bu hepimizin ortak derdidir. Bunun üzerinden siyaset yapanlar o kanõn içinde kendileri boğulur. Alınacak önlemler: Ülkemiz demokrasiden, insan haklarõ ve hürriyet- lerinden bir tek geri adõm atmadan yürüyüşüne de- vam edecektir. Terör, sa- dece askeri operasyonlar- la veyahut da polis ope- rasyonlarõyla çözümlene- cek bir iş değildir. Terörün siyasi, psikolojik, diplo- matik, ekonomik, sosyo- lojik, sosyoekonomik bo- yutu var. Şu an hüküme- timiz bütün bunlarõ ele al- mõş vaziyette çalõşmalarõ- nõ sürdürüyor. Erdoğan ve Dengir Fırat AKP grup toplantısı sırasında bir süre sohbet etti. (AA) Belge olmayınca Fırat basın toplantısını erteledi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Eski ortağõ olduğu MENAS şirketinin İngiltere’ye hayali ihracat yaptõğõ CHP Grup Başkanvekili Kemal Kılıçdaroğlu’nun ortaya koyduğu raporla belgelenen AKP Genel Başkan Yardõmcõsõ Dengir Fırat, bu konuda yapmayõ planladõğõ basõn toplantõsõndan vazgeçti. Fõrat, Kõlõçdaroğlu ile canlõ yayõmlanan tartõşma programõnõn ardõndan bir gümrük müfettişinin kendisini arayarak vicdan azabõ çektiğini söylediğini belirterek, söz konusu müfettişin MENAS şirketinin hayali ihracat yapmadõğõ yönünde bir rapor hazõrladõğõnõ, bu raporu bayram tatilinin ardõndan kendisine göndereceğini söylemişti. Fõrat, bayram tatilinden önce 7 Ekim’de bu konuda bir basõn toplantõsõ düzenleyeceğini açõklamõştõ. Ancak Fõrat, dün böyle bir basõn toplantõsõ yapmadõ. AKP Grup toplantõsõ öncesinde konuyla ilgili olarak gazetecilerin sorularõnõ yanõtlayan Fõrat, “vicdan azabı çektiğini” söylerek kendisini arayan müfettişin belgeyi vermediğini söyledi. Fõrat, “Araya 9 günlük bayram girdi. Müfettiş, raporun resmi yoldan alınmasını istedi. Bu nedenle ilgili Devlet Bakanı’na resmi yazı ile başvurarak bu raporu istedim” diye konuştu. Fõrat, raporun kendisine ulaşmasõnõn ardõndan basõn toplantõsõ yerine internet sitesi üzerinden açõklama yapacağõnõ belirterek, “Bu raporu her gazete, her editör görecek” ifadesini kullandõ.