Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
SAYFA CUMHURİYET 28 EKİM 2008 SALI
6 HABERLER
SALI
ORHAN BURSALI
Uzağa Bak! Düşeceksin!
Türban destekçisi rektörlerin görev yaptõğõ üniversitelerin bütçeleri yüzde 42.3 arttõ
TürbanadesteğeödülMAHMUT LICALI
ANKARA - Cumhurbaşkanõ
Abdullah Gül tarafõndan ata-
nan ve “türbana özgürlük bil-
dirisine” destek veren rektör-
lerin başõnda bulunduğu üni-
versitelerin bütçeleri yüzde
185’i bulan rekor oranlarda art-
tõrõldõ. Türbanõ savunan rek-
törlerin atandõğõ Mardin Ar-
tuklu, Kilis Yedi Aralõk, Bat-
man, Siirt ve Muş üniversitele-
ri en büyük artõş oranõna sahip
ilk 5 üniversite oldu. Bütün
üniversitelere yapõlan artõş ora-
nõ yüzde 19.9’da kalõrken, tür-
bancõ rektörlerin atandõğõ üni-
versitelere yapõlan artõş oranõ ise
yüzde 42.3’ü buldu.
Gül’ün ağustos ve eylül ay-
larõnda atadõğõ ve başõnda tür-
bana destek veren rektörlerin
bulunduğu üniversitelere “büt-
çe kıyağı” yapõldõ. Öğrenci sa-
yõsõ bakõmõndan Türkiye’nin
en büyük üniversiteleri olan
İstanbul, Gazi, Ankara, Hacet-
tepe, ODTÜ, Anadolu ve Mar-
mara üniversitelerine yapõlan ar-
tõş yüzde 7.5 ile yüzde 11.7
oranlarõ arasõnda sõnõrlõ kalõrken,
türbana destek veren rektörlerin
atandõğõ üniversitelerin bütçe-
lerindeki rekor artõş dikkat çe-
kiyor.
2009 Mali Yõlõ Bütçesi’ne
göre, en fazla artõşõn yapõldõğõ ve
geçen eylül ayõnda türban bil-
dirisine imza atan Prof. Dr.
Serdar Bedii Omay’õn atandõ-
ğõ Mardin Artuklu Üniversite-
si’nin bütçesi yüzde 185.5 ora-
nõnda arttõrõlarak 4 milyon 760
bin YTL’den 13 milyon 591 bin
YTL’ye çõkarõldõ. En fazla ar-
tõşõn yapõldõğõ ikinci üniversite
olan Kilis 7 Aralõk Üniversite-
si’nin bütçesi yüzde 150 ora-
nõnda arttõrõldõ. 7 milyon 124 bin
YTL’den 17 milyon 810 bin
YTL’ye çõkarõlan Kilis 7 Ara-
lõk Üniversitesi’nin türbana des-
tek veren rektörü Prof. Dr. İs-
mail Güvenç de eylül ayõnda
Gül tarafõndan atanan türbancõ
rektörler arasõnda yer alõyor.
Üniversiteler arasõnda en büyük
üçüncü artõş Batman Üniversi-
tesi’ne yapõldõ. Türban bildiri-
sine imza atan Prof. Dr. Ab-
düsselam Uluçam’õn rektör
olduğu Batman Üniversitesi’nin
bütçesi yüzde 143.4 oranõnda
yapõlan artõşla 6 milyon 112 bin
YTL’den 15 milyon 203 bin
YTL’ye çõktõ.
2009 Mali Yõlõ Bütçesi’nde
yüzde 124.7 ile en büyük dör-
düncü artõş oranõna sahip Siirt
Üniversitesi’nin bütçesi de 6
milyon 767 bin YTL’den 15
milyon 203 bin YTL’ye yük-
seldi.
Türbanõ savunan rektörlerin atandõğõ Mardin
Artuklu, Kilis Yedi Aralõk, Batman, Siirt ve Muş
üniversiteleri en büyük artõş oranõna sahip ilk 5
üniversite oldu.
TÜSİAD’dan ‘Yükseköğretim: Eğilimler, Sorunlar ve Fõrsatlar’ raporu
‘Üniversiteler özerkleşsin’
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -
TÜSİAD ile Avrupa Üniversiteler Birli-
ği (EUA) Kurumsal Değerlendirme Prog-
ramõ (IEP) tarafõndan hazõrlanan “Tür-
kiye’de Yükseköğretim: Eğilimler, So-
runlar ve Fırsatlar” başlõklõ raporda,
YÖK’ün bir eşgüdüm organõ haline ge-
tirilmesi, üniversitelerin daha özerk bir ya-
põda görevlerini sürdürmeleri gerektiği ifa-
de edildi. Sheraton Oteli nde Cumhur-
başkanõ Abdullah Gül’ün de katõlõmõy-
la kamuoyuna duyurulan raporda ana
hatlarõyla şu saptamalara yer verildi:
YÖK; yükseköğretim sistemi ve
sistemin rotasõna ilişkin konular üzerine
hükümete politika önerilerinde bulunan,
yükseköğretim kurumlarõnõn ulusal dü-
zeydeki temsilcisi ve eşgüdüm organõ ol-
malõdõr. Ancak, YÖK’ün ayrõntõlõ dü-
zenleyici yetkilerinin -üniversitenin ku-
rum içi yapõsõna yönelik yasal düzenle-
meyle birlikte- üniversitenin özerkliği açõ-
sõndan zararlõ olduğu dikkate alõnmalõdõr.
YÖK, üniversiteleri sistem düzeyinde
yönlendirmek ve temsil etmek anlamõn-
da bu rolünü oynamaya devam etmelidir.
Değişmesi gereken, bugün büyük ölçüde
YÖK tarafõndan yürütülen düzenleyici sis-
temdir. Bunun değişmesi için mevcut sis-
temi yöneten zihniyetten de uzaklaşmak
önemlidir.
Finansmanõn yõllõk olarak belirlen-
mesindense, birkaç yõllõk süre için gü-
vence altõna alõnmasõ sağlanmalõ ve üni-
versiteler amaç ve hedeflerini gerçekleş-
tirmek için yeterli kaynaklara sahip ol-
malõdõr.
Fakültelerin göreceli özerkliği; bi-
rimler arasõnda etkileşime, disiplinler
arasõ işbirliğine ve ortak projelerin ya-
põlmasõna yardõmcõ olmamaktadõr.
YÖK’ün kalite gözetim sürecine da-
hil olmasõ ve hem üniversitelerle hem de
üyeliği sebebiyle hükümetle olan bağla-
rõ, kaliteye ilişkin verilen kararlarõn ne de-
rece bağõmsõz olduğunun sorgulanmasõ-
na neden olmaktadõr. Sistem aynõ za-
manda, kurum dõşõ kontrol mekanizma-
sõndan yoksundur.
Yabancõ dil becerilerinin eksikliği,
gelecekteki kuşaklar açõsõndan bilgiye eri-
şimi sõnõrlandõrmasõ nedeniyle kaygõ ve-
ricidir.
Tanıtım toplantısında Cumhurbaşkanı Gül de bir konuşma yaptı. (AA)
Raporda, yabancõ dil
konusundaki eksikliğin
gelecekteki nesiller açõsõndan
kaygõ verici olduğu belirtilirken
ÖSS sistemi eleştirildi.
‘Rektör seçimi
derin yara
açıyor’
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Cumhurbaşkanõ Abdul-
lah Gül, rektör seçimlerinin üni-
versitelerde “derin yaralar aç-
tığını” belirterek “Bu tip konu-
ların nihayette Cumhurbaş-
kanı’na bırakılmasının da doğ-
ru olmadığı kanaatindeyim.
Ben gayet cesur bir şekilde, bu
tip yetkileri çok sağlıklı ku-
rumlara devretmeye hazır ol-
duğumu da burada ifade etmek
isterim” dedi.
Cumhurbaşkanõ Gül, Shera-
ton Oteli’nde düzenlenen, TÜ-
SİAD’õn “Türkiye’de Yüksek-
öğretim: Eğilimler, Sorunlar ve
Fırsatlar” raporunun tanõtõm
toplantõsõnda konuştu. Üniversi-
telerin rektör seçimleriyle gün-
deme gelmesinden duyduğu ra-
hatsõzlõğõ ifade eden Gül, şunla-
rõ söyledi:
“Bu konuların hepsinin ye-
niden düzenlenmesi gerektiği-
ne inanıyorum. Rektör seçim-
lerinin üniversitelerde çok de-
rin yaralar açtığını da görü-
yorum. En gelişmiş ülkelerde,
en gelişmiş üniversitelerde bu
işlerin nasıl olduğunu sizler
çok iyi biliyorsunuz. Raporla-
rınızda çok açık ortaya koyu-
yorsunuz. Bunların giderilme-
si gerektiği, bu tip konuların ni-
hayette Cumhurbaşkanı‘na bı-
rakılmasının da doğru olmadığı
kanaatindeyim. Ben gayet ce-
sur bir şekilde, bu tip yetkile-
ri çok sağlıklı kurumlara dev-
retmeye hazır olduğumu da
burada ifade etmek isterim.”
YÖK Başkanõ Prof. Dr. Yusuf
Ziya Özcan, en önemli konunun,
mesleki ve teknik eğitimi se-
çenlerin seviyenlerini yükselt-
mek ve önlerindeki engelleri kal-
dõrmak olduğunu belirtti. Kat
sayõ sorununa da değinen Özcan,
“ÖSS sistemi ile üniversiteye gi-
riş daha çağdaş bir hale gelecek
ve sorunlar kendiliğinden çö-
zülecektir” diye konuştu.
CUMHURBAŞKANI GÜL
MENDERES İZALEYİ ŞÜYU SATIŞ
MEMURLUĞU’NDAN GAYRİMENKULÜN SATIŞ
İLANI
2006/16 Satõş
Mahkemece satõşõna karar verilen ve satõşõ İİK’nin ilgili maddelerine göre yapõlacak olan
taşõnmazlar, İzmir ili Menderes ilçesi Özdere beldesi Ötealan mevkiinde kain tapunun 13
ada, 1 parselinde kayõtlõ, 10136 m2. yüzölçümünde arsa vasõflõ taşõnmazdõr, Ege Denizi’ne
cephesi olup iki tarafõ yol ile çevrilidir, Özdere Belediye Başkanlõğõ’ndan alõnan imar yazõ-
sõnda onaylõ imar planõ içinde turizm yerleşim alanõnda kaldõğõ belirtilmektedir, her ne ka-
dar turizm yerleşim alanõnda kalmakta ise de henüz imar yollarõnõn teşekkül etmediği, ka-
nalizasyon, elektrik su gibi alt yapõlaşmanõn olmadõğõ tespit edilmiştir, kõymet takdirine ya-
põlan itiraz sonucu Sulh Hukuk Mahkemesi’nden verilen 16.07.2008 gün ve 2007/66 Es,
2008/444 sayõlõ kararõnda belirtilen muhammen bedel üzerinden satõlacaktõr,
Muhammen bedeli: 1.520.400,00 YTL. Satõş Saati: 14.00: 14.15
1. İhalesi: 16.12.2008 günü yukarõda yazõlõ saatler arasõnda Menderes Adliyesi Hukuk
Mah. Yz. İşl. Müdürlüğü odasõnda yapõlacaktõr. Bu artõrmada taşõnmaz masraflarõ ile birlikte
kõymetinin % 60'õ altõnda satõlmayacaktõr. Bu artõrmada taşõnmaz masraflarõ ile birlikte kõy-
metin % 60'õnõ bulamaz veya alõcõsõ çõkmaz ise taşõnmazõn ikinci artõrõlmasõ aynõ yerde ve
aynõ saatte 10 gün sonraya bõrakõlacaktõr.
2. İhalesi: 26.12.2008 günü aynõ saatler arasõnda yapõlacaktõr. Bu artõrmada taşõnmaz mas-
raflarõ ile birlikte kõymetinin % 40'õ altõnda satõlmayacaktõr. Bu satõşa girecekler muham-
men bedelin % 20'si kadar nakti teminatõ veya banka teminat mektubu yatõrmak zorundadõr.
Alõcõsõ ihale bedelinden başkaca tapu alõm harcõ, ihale damga vergisi ve KDV’sini yatõrmak
zorundadõr, satõşa girecekler satõş şartnamesini okumuş ve kapsamõnõ aynen kabul etmiş sa-
yõlõrlar, satõş şartnamesi ilan tarihinden itibaren herkese açõktõr.
İş bu ilan mükellefiyetler listesinde yazõlõ ilgililerinden herhangi birisine satõş ilanõ teb-
liğ edilemediği takdirde, tebliğ edilemeyenlere de tebliğ edilmiş sayõlacağõ ilan olunur.
Basõn: 57203
DÜZCE 1. İCRA MÜDÜRLÜĞÜ GAYRİMENKUL SATIŞ İLANI
DOSYA NO: 2008/2228 E
Satõlmasõna karar verilen taşõnmazõn cinsi, kõymeti, adedi ve evsafõ; Bir borçtan dolayõ hacizli bulunan Düzce ili Merkez Nusrettin mahallesi General Ziya so-
kak 90 ada 29 nolu parsel üzerinde kurulu kat irtifakõna göre 3. kat 14. nolu bağõmsõz bölüm nolu 4/64 arsa paylõ taşõnmazõn 39.481.50 YTL Muhammen bedel-
le satõlarak paraya çevrilmesine karar verilmiştir. İMAR DURUMUNUN İNVELENMESİ: Taşõnmazõn imar durumu ile ilgili olarak Düzce Belediye Başkanlõğõ
İmar İşleri Müdürlüğünden celp edilen İmar pafta örneği incelendiğinde taşõnmazõn tamamõnõn imar uygulama alanõ içerisinde kalmakta olduğu ve imar planõn-
da taşõnmazõn bitişik nizam 3 kat inşaat iznine tabi bulunduğu anlaşõlmaktadõr. TAŞINMAZIN İNCELENMESİ: Taşõnmaz mesken amaçlõ kullanõlmakta olup 4
oda, l mutfak, banyo ve tuvaletten oluşmakta olduğu görülmektedir. Giriş holü, mutfak, banyo ve tuvalet yer döşemeleri kalebodur olarak yapõlmõş olup, mutfak
tezgahõ, tezgah altõ ve tezgah üstü dolapyarõ mevcut vaziyettedir. Oda taban döşemeleri parke vaziyettedir. Binaya doğalgaz tesisatõ döşenmiş fakat bu bağõmsõz
bölümde doğalğaz kullanõlmamakta, halen õsõtma soba ile yapõlmaktadõr. Bina içerisinde elektrik ve suyu mevcut olup kullanõm alanõ 100,00 m2'dir. Bu bağõm-
sõz bölümün 4/64 arsa payõna isabet eden miktar 51,34 m2'dir. SATIŞ ŞARTLARI: 1)- l.Satõş satõşõ: 05,12,2008 günü 09,30 ila 09,40 saatleri arasõnda, Düzce 1.
İcra Müdürlüğü'nde açõk arttõrma suretiyle yapõlacaktõr. Gayrimenkul bu arttõrmada tahmin edilen kõymetlerin %60'õnõ ve rüçhanlõ alacaklõlar varsa alacaklarõ
mecmuunu, satõş ve paylaştõrma masraflarõnõ geçmek şartõ ile en çok arttõrana ihale olunur. Böyle bir bedelle alõcõ çõkmazsa, ençok artõranõn taahhüdü baki kal-
mak şartõyla, Gayrimenkul 15.12.2008 günü Düzce 1. İcra Müdürlüğünde aynõ saat arasõnda ikinci arttõrmaya çõkarõlacaklardõr. Bu arttõrmada da bu miktar elde
edilmemişse gayrimenkul en çok arttõranõn taahhüdü saklõ kalmak üzere; arttõrma ilanõnda gösterilen müddet sonunda en çok artõrana ihale edilecektir. Şu kadar
ki, arttõrma bedelinin, malõn tahmin edilen kõymetlerinin %40'õnõ bulmasõ ve satõş isteyenin alacağõna rüçhanõ olan alacaklarõn toplamõndan fazla olmasõ ve bun-
dan başka paraya çevirme ve paylaştõrma masraflarõnõ geçmesi lazõmdõr. Böyle fazla bedelle alõcõ çõkmazsa satõş talebi düşecektir. 2)- arttõrmaya iştirak edecek-
lerin, tahmin edilen kõymetlerin %20'si nispetinde nakit pey akçesi veya bu miktar kadar Milli bir Banka'nm şartsõz kesin ve süresiz teminat mektubunu verme-
leri lazõmdõr. Satõş peşin para iledir. Alõcõ istediğinde 10 günü geçmemek üzere mehil verilebüir.İhaleye itiraz vaki olmasõ halinde dahi (alacağõna tekabül eden
satõş bedelini müşteri sõfatõyla ödemekten imtina suretiyle (alacağõna )mahsuben ihale yapõlmamõş olmasõ şartõ hariç ) satõş bedeli nakden icra veznesine yatõrõlõr.
Tellaliye resmi, ihale pulu, tapu harç ve masraflarõ ile Katma değer Vergisi (150 M2 ye kadar olan net meskenlerde %1 mesken olmasõna rağmen işyeri olarak
kullanõlmõş dairelerde, metruk durumda olan binalarda, tarla, bina, han otel ve arsalarda %18 olarak KDV müşteriden tahsil edilir.) tahliye ve teslim giderleri ön-
celikle müşteri tarafõndan ödenir. Birikmiş emlak vergisi, cezalarõ ve ferileri ile tellaliye ve tapu satõm harcõnõn 1/2'si satõş bedelinden müşteriye iade edilir. 3)-
İpotek sahibi alacaklõlarla diğer ilgililerin (*) bu gayrimenkul üzerindeki haklarõnõ hususiyle faiz ve masrafa dair olan iddialarõnõ dayanağõ belgeler ile onbeş gün
içinde Dairemize bildirmeleri lazõmdõr; Aksi takdirde haklarõ tapu sicili ile sabit olmadõkça paylaşmada hariç bõrakõlacaklardõr. 4)- İhaleye katõlõp daha sonra iha-
le bedelini yatõrmamak suretiyle ihalenin feshine sebep olan tüm alõcõlar ve kefilleri teklif ettikleri bedel ile son ihale bedeli arasõndaki farktan ve diğer zararlar-
dan ve ayrõca temerrüt faizinden müteselsilen mesul olacaklardõr. İhale farkõ ve temerrüt faizi ayrõca hükme hacet kalmaksõzõn Dairemizce tahsil oiunacak bu fark,
varsa öncelikle teminat bedelinden alõnacaktõr. 5)- Şartname, ilan tarihinden itibaren herkesin görebilmesi için ve ilanda belirtilen dosyada açõk olup, masrafõ ve-
rildiği takdirde isteyen alõcõya bir örneği gönderilebilir. 6)- Satõşa iştirak edenlerin, şartnameyi görmüş ve münderecatõnõ kabul etmiş sayõlacaklarõ, başkaca bil-
gi almak isteyenlerin ilanda belirtilen dosya numarasõ ile Müdürlüğümüze başvurmalarõ ilan olunur. 7)- Satõş ilanõ ilgililerin adreslerine tebliğe Gönderilmiş olup,
adreste tebligat yapõlamamasõ veya adresleri bilinmeyenlerin de yerine kaim olmak üzere ilanen tebliğ olunur. 03.03.2008 (İc.İf.K126) (*) İlgililer tabirine irti-
fak hakkõ Sahipleri de dahildir. (Basõn: 57039)
Bir adım ötesine bakmaktan
aciz bir iktidar! Diyor ki liderle-
ri ve bakanları, dünya krizi bize
teğet geçiyor, biz sağlamız kriz-
den fazla etkilenmeyiz! Başka
hayaller kuranlar da vardı: “Ba-
tı’da bankalar çöktü, bizim ban-
kalar da şirketler de sağlam,
yüksek faiz de veriyoruz, şimdi
paralar Türkiye’ye akacak!”
Ekonomide aklı uzunlarımızın
son icadı: İsviçre bankalarındaki
100-150 milyar dolar parayı
getirteceğiz, yabancı sermaye
ve ithalatın finansmanını, cari
açığı böyle kapatacağız! Bunun
için yasayı bile hazırladılar...
Biz daha güvenliymişiz! Gerek-
çeye bakın! Oradan zırnık ge-
tirtemeyeceklerini bilemeyecek
kadar akıllar havalarda! Acaba,
kendilerinin dışarıdaki parala-
rından tek doları getirtirler mi?!
Bu sorunun yanıtı eğer hayır ise
bu herkes için geçerlidir! (birkaç
istisna dışında!)
Geçmişte de ANAP gibi siyasi
anonim şirketler, “Bir uluslar-
arası hakemlik sistemine kabul
edelim, dış sermaye akacak” di-
ye düşler kurardı! Kafada de-
ğişen bir şey yok!
YTL dolar karşısında yüzde
42 değer yitirdi! “Teğet geçen”
krize bakın! Mal varlıklarında bü-
yük erime! Borsalar çöktü! Bir
ay öncesine kıyasla, yarısından
daha azına şirketleri satın ala-
bilirsiniz! Dünya borsaları 24
günde 10 trilyon dolar eridi!
Sadece Alman hükümeti fi-
nans pazarında istikrar için 500
milyar Avro fon oluşturuyor!
İyimser bir düzeltme olarak da
2009’da büyümeyi 1.2’den
0.2’ye çekiyor! Der Spiegel
dergisi piyasalara pompalanan
parasal hacmin ülke ülke liste-
sini (Suudiler bile 30 milyar Av-
ro) veriyor, toplamı: 3100 mil-
yar Avro! Acaba bizim başba-
kanın veya maliyecisinin bu
miktarın ifade ettikleri üzerine bir
fikri var mı?
Yabancı gazete ve dergiler,
1929 krizi ile bugünü ben-
zeştirirken, bizim çok bilmişler
“Kapitalizm çok değişti, 1929
dünyası ile bugünün birbiriyle
ilişkisi yok” diyor! Kapitalizmin
doğası mı değişti? Bazı uçuk
beyinlilere göre, tabii ki! Hatta
Kapitalizm, Marx’ın düşünü, sı-
nıfsız toplumu gerçekleştiriyor,
dünya sınıfsız topluma doğru
ilerliyor!?
Kasıt mı, kapitalist-emper-
yalist sistemin baş şakşakçılı-
ğı mı, yoksa tam zır cahillik mi!?
Tabii ki hepsi birden!
1929’da “Kara Cuma” vardı,
her şeyin çöktüğü gün. Dünya
bugünkü kadar küreselleşme-
mişti! Ama yine de “Kara Cu-
ma” dünyayı çökertmişti!
Bugün ise “Kara Sonba-
har”!
Küreselleşme o kadar her
şeyi birbirine bağlamış ki, tam
anlamıyla yerküre hacminde,
her şeyin birbirine bağlı olduğu,
bir noktadan gerçek anlamıyla
topa tutsan bana mısın deme-
yecek ve etkilenmeyecek ya-
pıda, tarifi ve algılanması güç,
hareket etmesi ve bir yerden di-
ğer yere adım atması son de-
rece zaman alan bir ekonomi
heyulası var!
Aslında bir yıldan fazladır işa-
retlerini veren krizin, böyle bir
heyulayı yerinden oynatabil-
mesi için, gerekli zaman uzamış
sadece!
Büyük çatırtı-çöküşün böy-
le uzun sürme nedeni bu.
Kriz-çöküş sarmalı, sistemin,
kapitalizmin doğasında var! Her
iki kriz de “spekülatif köpük-
balon” kaynaklı! Önümdeki
grafiğe bakıyorum: 1929’da,
hisse senedi balonu krizi te-
tikliyor! O zaman DJİ, 400’ler-
den 50’lere düşerek kendini
“düzeltiyor”.
Bugün ise “kredi balonu”
tetikleyici. Borçlanma eğrisi te-
pede, tasarruf eğrisi ise sıfırda!
Bu eğrilerin artık inebileceği-
çıkabileceği yer kalmayınca,
sistem çatlıyor!
Spekülasyon, sistemin bey-
ninde programlı! Ne üretimin gi-
debileceği sonsuz bir nokta
var, ne hisse senedi fiyatlarının!
Kapitalist sistem yerküre gi-
bi, her çıkışın bir inişi var. Düz-
lük, normalde yürünmesi gere-
ken alan! Ama “Kâr’ı ençoklaş-
tırmak”, toplumları-insanları,
dünyayı yiyip bitiriyor! “Kâr’ı
ençoklaştırma”nın normali ve-
ya karşılığı, kârı enazlaştırma!
“Kara Sonbahar”ın bir farkı da,
“deneyim” kazanan siyasal-
ekonomik yönetimlerin trilyonları
sisteme pompalamaları! Ama
ana bekleyiş, yavaşlatıcı etki
yapması! Bakalım kapitalizm,
ne kadar deneyim kazanmış!
Ama sanki bir doğa yasası
yürürlükte: “Bir şey düşeceği
noktaya kadar düşer!” Depremi
yiyen binanın oturulamaz hale
gelmesi gibi! Çöküş, önüne
geleni ezerek sürüyor! Reel-
meel! Nerede duracağını kes-
tirmek zor! Mum, kendi dibini
aydınlatmazmış! “Kapita-
lizm”den habersiz, ama “kapi-
talistçilik” ve “neo liberalistlik”
oynayan bir yığın insan ise or-
tada geziyor!.. Konuyu sürdü-
receğiz..
obursali@cumhuriyet.com.tr