Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 EYLÜL 2007 PERŞEMBE 10 İran’da idamlar sürüyor ? TAHRAN (AA) İran’da uyuşturucu kaçakçılığı ve cinayetten suçlu bulunan 8 kişi idam edildi. Kerman eyaletinin Mahan şehrinde, Devrim Mahkemesi’nce uyuşturucu kaçakçılığı suçundan idam cezasına çarptırılan 7 kişi hakkındaki karar dün infaz edildi. Güneydeki Hurmuzgan eyaletinde de, annesi, kız kardeşi ve yeğenini öldüren bir kişi idam edildi. Geçen hafta da, uyuşturucu kaçakçılığından suçlu bulunan 21 kişi aynı günde idam edilmişti. DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr Hem Türkiye’ye hem de BM’ye saldıran Papadopulos ‘Tek düşman Türk askeri’ dedi Rum lider TSK’yi hedef aldı ? Papadopulos, eski BM Genel Sekreteri Annan’ın hazırladığı çözüm planını eleştirerek 2004’te örgütün hakemliğini kabul ettiği için pişmanlık LEFKOŞA Şubat 2008’de yapılacak başkanlık seçimlerinin propaganda dö duyduğunu belirtti. Rum lider, “Kıbrıs sorununun çözümüne yönelik yeni bir çabada BM’nin hakemliğine asla izin vermeyeceğim” dedi. nemini önceki akşam düzenlediği bir baREŞAT AKAR ‘El Kaide’nin beyni El Zevahiri’ ? WASHINGTON (AA) ABD istihbaratı, El Kaide’nin “gerçek beyninin” Usame bin Ladin değil, iki numaralı isim Eymen el Zevahiri olduğunu düşünüyor. Amerikan Ulusal İstihbarat Dairesi Başkanı Michael McConnell, “El Kaide’nin hakiki beyni Bin Ladin değil, Mısırlı El Zevahiri. Bin Ladin, vitrindeki isim” dedi. McConnell, “Bin Ladin elbette bir numaralı hedefimiz, ama sadece iki yöneticiyi değil El Kaide’nin önde gelen 1015 yöneticisini bertaraf etmek zorundayız” diye konuştu. sın toplantısı ile başlatan Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Başkanı Tasos Papadopulos, “Tek düşmanın Türk ordusu olduğunu” söyledi. Muhalefetten gelen eleştirilerle ilgili bir soruyu yanıtlarken “Siyasi yarışlardaki ve seçimlerdeki rakipler farklı tezlere sahip olan siyasi rakiplerdir, düşman değildir” diyen Papadopulos, Rum halkına şöyle seslendi: “Bizim tek düşmanımız vardır, o da Türk askeridir!” Türkiye’nin yanı sıra eski BM Genel Sekreteri Kofi Annan tarafından hazırlanan kapsamlı çözüm planını da eleştiren Rum lider, 2004’te New York’ta örgütün hakemliğini kabul ettiği için pişmanlık duyduğunu belirtti. Tasos Papadopulos, “Kıbrıs sorununun çözümüne yö nelik yeni bir çabada Birleşmiş Milletler’in hakemliğine asla izin vermeyeceğim” dedi. Basın toplantısında Kıbrıs sorununa ağırlık veren Papadopulos, iki bölgeli federasyonu kabul ettiğini, ancak iki kesimli bir ifadenin anayasal olarak hiçbir yerde buluşmadığını iddia etti. KKTC ve Ankara’dan tepki geldi Rum liderin TSK’yi hedef alan açıklamasına KKTC ve Ankara’dan tepki geldi. KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, Kıbrıs Rum liderliğinin, Türk Silahlı Kuvvetleri’ni “tek düşman’’ olarak gören anlayışının, Kıbrıs sorununun çözümü önündeki başlıca engel olduğunu söyledi. KKTC Başbakanı Ferdi Sa bit Soyer, Papadopulos’un sözlerine yanıt olarak “Türk askerini düşman gören, Kıbrıs Türkü’nü de düşman görendir” dedi. Soyer, Papadopulos’un, çatışmayı ve AB ilkelerine uymayan,bir konuşma yaparak Türk askerini “en büyük düşman” ilan ettiğini belirtti. Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Levent Bilman da Papadopulos’a yanıt vererek “TSK’nin bu şekilde düşman edilmesi barışa hizmet etmemektedir. TSK’nin bu şekilde hedef gösterilmesi de kabul edilemez” dedi. Papadopulos’un Türkiye’nin Kıbrıs Adası ile olan ilişkilerini pek anlamadığının anlaşıldığını belirten Bilman şunları söyledi: “Türkiye’nin garantör ülke olduğunu, Yunanistan ve İn giltere ile birlikte, Türkiye’nin aynı zamanda anavatan olduğunu, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin adadaki varlığının uluslararası anlaşmalardan kaynaklandığını, yasal olduğunu unutmuşa benziyor.” TSK’nin bu şekilde hedef gösterilmesinin kabul edilemez olduğunu kaydeden Bilman, “Herhalde Papadopulos’un bunları anlaması gerekir” diye konuştu. Yolsuzlukla suçlanan Filipinler’in eski devlet başkanı Estrada’nın yeni bir karara kadar ev hapsinde tutulacağı belirtildi. (Fotoğraf: AP) Estrada’ya ömür boyu hapis Dış Haberler Servisi Filipinler’in eski devlet başkanı Joseph Estrada, görevde bulunduğu sürede yolsuzluk yapmak suçundan yargılandığı davada ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı. Mahkeme, Estrada’nın malikânesine, iki banka hesabındaki 15.5 milyon dolar ve faizine el konulmasına da karar verdi. Yaklaşık 6 yıldır süren davada 30 aylık iktidarında kamuya ait 80 milyon doları zimmetine geçirmekle suçlanan Estrada, suçsuz olduğunu ve iddiaların siyasi amaçlı olduğunu savunuyor. 1998’de Filipinler tarihindeki en büyük seçim zaferini kazanarak iktidara gelen 69 yaşındaki Estrada’nın yargılanmasına uzanan süreç yolsuzluk iddialarının ardından 2001’de Senato’nun hakkında bir azil davası açmasıyla başladı. Savcıların bazı kanıtları mahkemeye sunmasına izin verilmeyince, halk sokaklarda gösteriler yaptı. Katolik kilisesi ile ordunun da desteklediği gösteriler sonucu Estrada, koltuğunu terk etmek zorunda kaldı. Bu gelişmeler o dönemde yardımcısı olan şu anki Devlet Başkanı Gloria Arroyo’ya da iktidar yolunu açtı. Eski bir film yıldızı olan Estrada, Arroyo’nun komplosuna uğradığını savunuyor. Dışişleri: Haddini aştı Bilman’ın eleştirilerinin ardından Dışişleri Bakanlığı da yazılı açıklama yaparak Papadopulos’un “haddini aştığını” belirtti. Papadopulos’un, Kıbrıs Türklerine karşı etnik arındırmayı öngören Akritas Planı’nı bizzat kaleme alanlardan biri ve eski EOKA terör örgütü üyesi olduğuna dikkat çekilen açıklamada “Türk Silahlı Kuvvetleri Kıbrıs’ta barış ve huzurun teminatıdır ve öyle kalmaya devam edecektir” denildi. J APONYA BAŞBAKANI İSTİFA ETTİ Abe baskılara dayanamadı Dış Haberler Servisi Japonya’nın skandallarla gözden düşen muhafazakâr Başbakanı Şinzo Abe, iktidara gelişinin birinci yılı dolmadan istifa etti. Muhalefetin baskılarına rağmen daha önce istifa etmeyeceğini açıklayan Abe, dün düzenlediği basın toplantısında, ülkenin “terörle mücadelede” yeni bir lidere ihtiyacı olduğunu belirterek başbakanlık görevinden ve Liberal Demokrat Parti (LDP) yönetiminden ayrıldığını açıkladı. Hükümet sözcüsü Kaouru Yosano, Abe’nin sağlık sorunları nedeniyle görevden ayrıldığını söyledi. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Japonya’da seçilen en genç başbakan olan 52 yaşındaki Abe’nin, geçirilmesine çalıştığı “terörle mücadele yasası”nın gündemde olduğu dönemde istifa etmesi sürpriz olarak nitelendirildi. Guantanamo tutsağı dava açtı ? LONDRA (AA) ABD’nin Guantanamo Üssü’ndeki kampında tutulan İngiliz vatandaşı Tarık Dergoul, İngiliz istihbarat birimleri MI5 ve MI6 hakkında, kendisine yapılan işkencelere tanık oldukları halde bunları engellemedikleri, aksine kendisini sorguladıkları için mahkemeye şikâyette bulundu. Mahkemenin Dergoul’u haklı bulması halinde MI5 ve MI6, İngiltere dışında tutuklu bulunan İngiliz vatandaşlarını sorgulayamayacak. ‘H EDEF NÜKLEER TESİSTİ’ Güç kaybetmişti Son dönemde sahip olduğu halk desteğini giderek yitiren Abe hükümeti, haziran ayında parlamentonun üst kurulunda yapılan seçimlerde desteğinin yüzde 30’a düşmesiyle büyük güç kaybetmişti. Bu başarısızlığın ardından hükümetteki 4 bakan görevden ayrılmış, bir bakan da intihar etmişti. Şinzo Abe’nin, Afganistan’daki operasyonlar kapsamında okyanustaki ABD savaş gemilerine yakıt sağlanması görevinin uzatılmasını ve savaş yanlısı hükümlerin yer alacağı yeni bir anayasa hazırlanmasını istemesi, muhalefetin sert tepkisine yol açmıştı. İsrail’den hâlâ açıklama yok Ölümle burun buruna Somali’de binlerce çocuğun yeterince beslenememekten dolayı yaşamlarının büyük tehlike altında olduğu belirtildi. BM Dünya Çocuk Fonu UNICEF, eskiden ülkenin tahıl ambarı sayılan güney ve orta kesimlerinde, 16 yıldır devam eden iç savaş yüzünden çok ciddi boyutta açlık sorunu yaşandığına dikkat çekti. Bölgede 83 bin çocuğun yetersiz beslenme kurbanı olduğunu açıklayan UNICEF, bunların 13 bin 500’ünün açlık nedeniyle ölümle burun buruna geldiğini belirtti. Açıklamada ayrıca, başkent Mogadişu’da şiddet olaylarının devamının ülkedeki insani krizi daha da ağırlaştıracağı uyarısında bulunuldu. (Fotoğraf: AP) Elektrikli sandalyede infaz ? NASHVILLE (AA) ABD’nin Tennessee eyaletinde 1997’de 3 oğlu ve üvey kızını öldürmekten ölüm cezasına çarptırılan körfez savaşı gazisi Daryl Holton’ın cezası dün elektrikli sandalyeyle infaz edildi. Eyalette 1960’tan bu yana ilk kez elektrikli sandalyeyle infaz cezası uygulandı. Endonezya’da 8.2’lik deprem Dış Haberler Servisi Endonezya’da Sumatra Adası açıklarında 8.2 büyüklüğünde şiddetli deprem meydana gelirken, ilk belirlemelere göre en az 10 kişi yaşamını yitirdi, yaklaşık 100 kişi de yaralandı. Endonezya’nın Sumatra Adası açıklarında merkez üssü denizin 30 kilometre derinliğinde, büyüklüğü 8.2 olan bir deprem meydana geldi. Yerel saatle saatle 18.10 sıralarında meydana gelen depremin büyüklüğünü ilk önce 7.9 olarak açıklayan Amerikan Jeolojik Araştırmalar Kurumu daha sonra yaptığı düzeltmeyle büyüklüğün 8.2 olduğunu duyurdu. Depremde ilk belirlemelere göre 10 kişi yaşamını yitirdi, yaklaşık 100 kişi de yaralandı. Depremin ardından 6.1 büyüklüğünde ikinci bir deprem meydana geldi. Depremin etkisiyle Endonezya’nın batısında ufak çaplı tsunami oluştu. Depremin hemen ardından Hindistan, Andaman ve Nicobar adaları için tsunami uyarısında bulunuldu, ancak daha sonra bu uyarı kaldırıldı. Kenya hükümeti ise sahil bölgesinde yaşayan halkın tahliyesini istedi. Deprem nedeniyle Endonezya’nın başkenti Cakarta’da bazı binalar boşaltılırken, depremin Singapur ve Tayland’da da hissedildiği bildirildi. Dünyada en fazla depremin yaşandığı bölgelerin başında gelen Endonezya’da 26 Aralık 2004 tarihinde Sumatra Adası’ndaki depremde 400 bine yakın kişi ölmüştü. Dış Haberler Servisi İsrail, savaş uçaklarının Suriye ve Türkiye’nin hava sahasını ihlal etmesine ilişkin sessizliğini korurken ABD’li bir yetkili, İsrail’in geçen hafta Suriye’ye yönelik bir hava saldırısında bulunduğunu söyledi. AFP’ye konuşan adı açıklanmayan bir yetkili, saldırının Lübnan’daki Hizbullah örgütünün yeniden silahlanmaması için Suriye’ye bir uyarı olduğuna inandığını belirtti. CNN televizyonu ise İsrail’in Suriye üzerinden Lübnan’a giden İran silahlarını vurduğunu, hatta bu operasyonda kara birliklerinin de destek vermiş olabileceğini öne sürdü. İsrailli Arap gazetesi Assennara’da dün yer alan haberde, İsrail jetlerinin, İran tarafından finanse edilen Suriye’nin kuzeyindeki bir üssü yerle bir ettiğini yazdı. Amerikan New York Times gazetesi ise İsrail uçaklarının Kuzey Kore’den teçhizat sağlanmış olabileceği düşünülen bir nükleer tesisin resimlerini çekmek için keşif uçuşu yaptıklarını öne sürdü. Livni, Amado’ya engel oldu Öte yandan İsrail Dışişleri Bakanı Tzipi Livni’nin AB Dönem Başkanı Portekiz’in Dışişleri Bakanı Luis Amado ile düzenlediği basın toplantısında konuya ilişkin soruları yanıtlamaktan kaçındığı gibi Amado’nun da yorum yapmasına engel olduğu öne sürüldü. (AP) iz inanmayın bize! Rusların artık yalnızca maddiyatla ilgilendiğini, kültürel değerlere pas vermediğini yazan gazetecilere güvenmeyin! Geçmişte dünyanın en çok okuyan ülkesi olan Rusya’nın şimdi ya hiç okumadığını ya da ucuz aşk ve macera kitapları okuduğunu yazmamıza bakmayın! O gün size acele bunları yazmak, geçmişteki bazı yazılarımı düzeltmek ihtiyacını hissettim birden. Moskova Uluslararası Kitap Fuarı başlamıştı ve ben gecikmiştim. Fuarın yapıldığı binaya yaklaşınca her biri yüzlerce kişiden oluşan birkaç sıra yolumu kesti. Önce –trafikten yeni kurtulmuş birinin huysuzluğuyla– bu yeni engele kızdım. Sonra baktım, bunlar kitap fuarına girmek için bilet almak isteyenlerdi. Aydın yüzlü insanlardı. Aralarında birçok genç vardı. Ben hemen içeri girmeye yarayacak kartımla utanarak önlerine geçerken, onların binaya girmek için daha uzun süreleri vardı ve beklemeye kararlıydılar. İçerde binlerce kişi bulunuyordu. Bu kadar insan kitap Kitap Okumak... S PERŞEMBENİN GELİŞİ HAKAN AKSAY arshall Fonu’nun M Türkiye dahil 12 ülkede yaptırdığı “[email protected] tutkunuydu ve yeni çıkan kitaplarla, konuk yazarlarla tanışmaya gelmişti. Varsın bir kısmı aşk ya da dedektif kitapları okusun! Hiç okumamaktan daha iyi değil mi? Rus yayıncılar, son yıllarda farklı eğilimlerle birlikte değişik ülkelerin yazarlarına da ilgi gösteriyorlar. Bizim yazarlardan Orhan Pamuk, Rus okurunun büyük ilgisini kazanmış durumda. Bu fuarın konuğu Latife Tekin ile Moskova, fuar ve edebiyat üzerine keyifli söyleşiler yapıyoruz. İlginç saptamaları var: Bu fuarlar heyecan verici, ama kitabın nasıl bir metaya dönüştüğünü görüp kederleniyorum. Çağdaş Rus edebiyatçılarını iyi bilmiyoruz. Ruslar da bizi bilmiyor. Çeviriler az. Bugün dünyada sinema baskın. Edebiyat geri planda kaldı... Aynı akşam Kültür ve Turizm Bakanlığı, Türkçeden Rusçaya edebi tercüme yapan çevirmenlere teşekkür plaketi veriyor. İyi bir etkinlik! Bu çevirmenlere, Türkologlara ne kadar ilgi göstersek azdır. Umarım, 2008 Rusya’da Türkiye kültür yılı, “dostlar alışverişte görsün” mantığıyla değil, aktif ve kalıcı çalışmalarla değerlendirilir. Bu Ne Acaip Bilmece... insana Bazen küçük bir bakış, küçük ise dünyaları verir. Bazen in em nn he ce ı bir bakış, insan ... llar yo ne eri likl rin de au Jean Jacques Rousse Araştırmaya göre Türkler kimseyi sevTürkiye, miyor. Geçen yıl İranABD’ye duyulan lılara karşı duyulan satlantik Eğilimler” araşsempatinin en yüzde 43’lük sempatırmasının geçen hafta az olduğu ülke ti bile bu yıl yüzde 30’a açıklanan 2007 sonuçlaolmasına karşın, düşmüş. Türkiye, rı ilginçti. Washinton’ı Çin’e (yüzde 28) ve Araştırmaya göre, Türkler ABD’ye en olumdış politikasının Rusya’ya (yüzde 21) karşı en soğuk bakan suz bakan halk unvanımerkezine nı koruyor. Türklerin yüzülke. İsrailliler en az koyan AKP’ye de 74’ü ABD’nin liderliseçmen desteği sevilen ulus. Türkiye’nin AB üyeğine karşı çıkarken, yüzyüzde 47’lerde. lik şansını, İngiltere de 83, Bush’un politikaen düşük seviyede. yüzde 73, Hollanda yüzde 72, Almanlarına “tamamen karşı”. ABD’ye semAB’ye sıcak bakan Türkler 2004’te ya yüzde 62, Bulgaristan yüzde 45, pati duyanların oranı bir yılda yüzde yüzde 52’lik destek verirken, bu oran Slovakya yüzde 36, Fransa yüzde 31 20’den, yüzde 11’e inmiş. NATO itti2006’da yüzde 45’e, 2007’de ise yüzoranında mümkün görürken Türkiye’de fakının hâlâ gerekli olduğunu düşünende 26’ya düşmüş. bu oran ancak yüzde 26!.. lerin oranı ise yüzde 35 ile Avrupa’da Bu arada: Halkımız ABD ve AB’den hızla uzaklaşıyor. Ama seçmen yüzde 47 destekle AKP’yi iktidara taşıyor... Sen gel de Orhan Veli’nin Pireli Şiiri’ni hatırlama: Bu ne acaip bilmece! Ne gündüz biter, ne gece. Tiflis’te bir apartman yıkıldı. İnşaatını Polonya’dan kredi alan Kime söyleriz derdimizi; ne hekim Estonyalı partnerlerinden finans bularak sağlayan bir Ukrayna firması anlar, ne hoca. tarafından kiralanan Moldovalı işçilerin yaptığı apartman, ABD’de Karışık bir iş vesselâm. Deli dolu kurs gören Macar mimarlarının projesine göre gerçekleştirilmişti. yazar kalem. Gürcü yetkililer olaydan Rusya’yı sorumlu tuttular!.. Yazdığı da ne? Bir sürü ipe sapa gelmez kelâm... Moskova Parmağı! eçenlerde Sakarya Kaynarca’daki Kulaklı İlköğretim Okulu’nun Müdürü Abdulkadir Karaca, AKP milletvekilleri Hasan Ali Çelik ve Ayhan Sefer Üstün’e, okulunda yalnızca 3 öğretmen bulunduğu söyleyip yardım isterken önlerinde diz çökmüş. Haberin fotoğrafı da basılmış. O sırada oturmakta olan ve müdüre ayağa kalkmasını söylemeyen vekiller, “Sadece böylece aradaki mesafeyi kapatmak istedi” demişler. Müdür de durumu, “Göz teması kurmak için eğildim” diye açıklamış. Seçimler öncesinde de bazı gazeteler, AKP Antalya milletvekili adayı ve Devlet Bakanı Mehmet Ali Şahin’in Kaş’a girişi sırasında, Sarılar Köyü Muhtarı Osman Levent’in, “Sana kurban olayım Bakanım!” diyerek yola yattığını yazan ve fotoğraflayan bir haber vermişti. İşte devletle kurulan ilişki! İşte “büyük adam” sayılan devlet memurları önünde sıradan insanların (hatta yönetici konumunda bulunan kişilerin) ezilip büzülmesi! Ama bu haberlerde barikatın her iki tarafında duran insanlara haksızlık etmeyelim. Mesele bu türden birkaç olayla bitmiyor. Kendini devlet karşısında küçük, aciz, zavallı, hatta horlanabilir gören milyonlarca insanımız var. Ve ücreti halk tarafından ödenmesine karşın ona tepeden bakan binlerce “devletli”... Eminim, pek çokları için milletvekili veya bakan olmanın en büyük keyiflerinden biri, bu çarpık ilişkilerin tepesinde bir süre de olsa yer alarak “krallığın tadını çıkarmak”. Onların bu keyfi sırasında karşılarındaki insanlar her zaman diz çöküp yerlere yatmıyor. Ama davranışlarındaki abartmalı saygı işaretleri, anlamsız nezaket vurguları ve gözlerindeki korku aynı anlama geliyor. Diz çökmeden de diz çökme psikolojisini yaşıyorlar. Ve bu devran, biraz da milyonların bu psikolojiye mahkum edilmesi sayesinde yürüyor. Diz Çökme Psikolojisi G CUMHURİYET 10 K