Katalog

23 TEMMUZ 2007 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA SEÇİM 2007 Yurttaşlar, Cumhurbaşkanı ve Genelkurmay Başkanı’na sevgi gösterisinde bulundu 5 POLİTİKA GÜNLÜĞÜ HİKMET ÇETİNKAYA İlk oy Sezer’den Mustafa Sarıgül: Sağduyu zamanı ? İstanbul Haber Servisi Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül, CHP’nin aldığı oy oranı karşısında büyük üzüntü duyduğunu belirterek, alınan sonuç karşısında “sağduyulu’’ bir değerlendirme yapılmasını istedi. Sarıgül, “22 Temmuz seçimlerine ilişkin açıklamamızı, geçirdiğimiz bu travmayı kısa zamanda atlatıp sağlıklı bir değerlendirme sonrası yapmamız en doğru yol olacaktır’’ dedi. Deniz Baykal Ne Yapacak? Türkiye’de yeni bir dönem başlıyor... AKP, CHP, MHP ve DTP destekli bağımsızlar Meclis’e giriyor... Tartışma konusu olan Tarhan Erdem’in kamuoyu sonuçları doğru çıktı. Erdem’i eleştirmiştim... Kendisinden özür diliyorum... Gazetedeki odamda televizyondan seçim sonuçlarını izliyorum... Saat 20.45... AKP yüzde 46’larda, CHP yüzde 20’nin üzerinde. Bu durumda CHP 109 milletvekili çıkarabiliyor. AKP ise 340... MHP yüzde 15’lerde görülüyor... MHP 72 milletvekiliyle Meclis’e giriyor... Sonuçlar üç aşağı beş yukarı belli. DP Genel Başkanı Mehmet Ağar istifa etti. GP Genel Başkanı Cem Uzan’dan ise bir haber yok... DTP destekli bağımsızların 20’nin üzerinde milletvekili çıkarmaları bekleniyor. Gazetenin Yazıişleri, Haber Merkezi, İstanbul Haber Servisi ve Yurt Haberleri Servisi yoğun bir çalışma içinde... Dört gün önceki yazımın başlığı “Oyum CHP’ye” idi. Oyumu niçin CHP’ye vereceğimi açıklamıştım o yazımda. Yazımda, CHP listelerini beğenmediğimi, CHP örgütlerinin seçimlere asılmadığını belirtmiştim... Medya CHP’yi acımasız biçimde eleştiriyor, AKP’nin tek başına iktidara gelmesi için tarafsız yayıncılık ilkelerini çiğniyor, ABD ve AB, AKP için elinden geleni yapıyordu. Benim bireysel olarak MHP, DP, Genç Parti gibi seçeneğim olamazdı. TKP’nin ve İP’in ise sandıktan nasıl bir sonuç alacağını önceden tahmin edebiliyordum. Oyumu sabah saat sekizde kullandım ve CHP’ye verdim... Haber Merkezi’nde Hakan Kara’nın yanına gidip sonuçlara bakıyorum. İstanbul İstihbarat Şefi Cengiz Yıldırım ve Yurt Haberleri Servisi Şefi Mehmet Faraç’la konuşuyorum. AKP tek başına iktidar... Bu kesin!.. Peki CHP ne yapacak? ??? Saat 22.00... Soros çocukları, dönekler, dinciler, neoliberaller neredeyse zil takıp oynayacaklar... Kimisi “Ben Deniz Baykal’a mayo göndereceğim, Rodos’a kadar yüzmesi için” diyor. CHP düşmanları “Bu hezimet” diye ahkam kesiyor... Ne diyebilirim!.. Sandıktan çıkan sonuç ortada... Önce şöyle bir CHP listelerine baktım. Seçilecek sıradaki milletvekillerinin yaş ortalaması 5560 arasında. Gençler, seçilmeyecek sıraya konulmuşlar. Deniz Baykal’ın ahbap çavuş ilişkisiyle bir milletvekili aday listesi hazırladığını zaten biliyordum. Haziran ve temmuz çok sıcak geçti Türkiye’de, yaşları 60’ı 70’i geçen adaylar, CHP örgütleri doğru dürüst çalışmadılar. Salt laiklik, üniter devlet kavramlarıyla bir seçim süreci yürütülür müydü? Bir de Genelkurmay’ın “emuhtıra”sı elbet seçmenin büyük bir bölümünü etkiledi. Bir başka önemli nokta: Deniz Baykal tek başına götürmeye çalıştı seçim sürecini. Üstelik İstanbul, Ankara ve İzmir’de miting yapmadı. Tandoğan, Çağlayan ve İzmir Gündoğdu’daki “Cumhuriyet” mitinglerinden sonra Türkiye’de esen rüzgârı arkasına alamadı... Seçim sonuçlarını izliyorum... MHP, CHP’nin güçlü olduğu Adana, Mersin, Antalya’da “altıok”u vurmuş. Deniz Baykal’a öfkeli, “Ondan lider olmaz” diyenlerin en az yüzde ikisi MHP’ye oy verdi... MHP 22 Temmuz seçimlerinden en kârlı parti çıktı... Önemli gördüğüm bir konu daha var... İstanbul’un pek çok bölgesinde CHP’den sandık gözlemcisi yoktu. Sarıyer’den Kadıköy’e; Bakırköy’den Şişli’ye de çok yerden bu yönde haberler aldım... Oysa AKP’nin İstanbul’un tümünde sandık gözlemcileri bulunuyordu... ??? Saat 23.00... Yazımı baskıya yetiştirmek zorundayım... AKP’nin 340 milletvekili çıkaracağı kesin. Mesut Yılmaz Rize’den, Ufuk Uras İstanbul Birinci Bölge’den bağımsız milletvekili seçildi. DTP destekli bağımsızların sayısı 24... Sol politikaları terk ederek sosyal demokrat olunmuyor, bunu CHP’liler nedense hiç algılayamadı. CHP sadece İzmir, Muğla, Tekirdağ, Edirne, Kırklareli’nde birinci parti oldu... Başta söyledim, en kârlı lider Devlet Bahçeli çıktı. Milliyetçilik rüzgârı MHP’nin yelkenini şişirdi. Şimdi bir soru: “Deniz Baykal, Önder Sav ve diğer yöneticiler ne yapacak? İstifa edecekler mi? CHP örgütlerinde kan değişimi olacak mı?” CHA kokartlı gözetmenler! ? BURSA (Cumhuriyet) Birçok bölgede Fethullah Gülen’e yakınlığıyla bilinen Cihan Haber Ajansı (CHA) kokartı taşıyan genç kişilerin sandık başlarında seçmeni AKP’ye yönlendirdiği iddia edildi. CHP Seçim İşleri Sorumlusu Gürhan Akdoğan, CHA kartları taşıyanların 1420 yaş arasında olduğuna dikkat çekti. CHA kartı taşıyan yüzlerce kişinin şikâyetler üzerine sandık kurul başkanları tarafından salondan çıkarıldığını anlatan Akdoğan, AKP’li görevlilerle birlikte hareket eden bu kişilerin CHP’lilerle zaman zaman kavga ettiğini söyledi. Akdoğan, polise şikâyet ederek zabıt tutturdukları zaman 1415 yaşlarındaki bir çocuğun ağlamaya başladığını belirterek “Bize, ‘Abilerimiz, çalışacaksınız, görev yapacaksınız dediler. Ben de geldim. Para almıyorum, suçum yok’ diye ağladı. Bu zabıtların seçim kurulu aracılığıyla yargıya intikal ettirilmesini istiyoruz” dedi. Haber Merkezi Oylarını vermek üzere, sandık başına giden liderlerin ortak dileği, seçimlerin “Türkiye’nin yüzünü güldürmesi” oldu. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, yurttaşların sevgi gösterileriyle karşılaştı. Çankaya Birlik Mahallesi’ndeki Ahmet Andiçen İlköğretim Okulu’na saat 09.00’da sivil plakalı bir araçla gelen Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, eşi Semra Sezer ile okulun ikinci katındaki 2073 numaralı sandığa gitti. Görevlilere Anayasa Mahkemesi tanıtım kartını veren Sezer, oyunu atarken ısrar üzerine gazetecilere görüntü verdi. Seçimin demokrasinin gereği olduğunu belirten Sezer, “Ulusumuz, ülkemiz, Türkiye için hayırlı ol Lider sandıkları CHP ve AKP’nin ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, DSP Genel Başkanı Zeki Sezer ve 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in oyunu kullandığı sandıklardan CHP; Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Başkanı Bülent Arınç ve GP Genel Başkanı Cem Uzan’ın oy kullandığı sandıktan da AKP birinci parti çıktı. Rize’den bağımsız milletvekili adayı olan eski ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz sandığında hüsrana uğradı. Yılmaz’ın oy kullandığı sandıktan AKP birinci parti çıktı. baren, İstanbul 1. bölgeden aday olan Erdoğan’ın oy kullanacağı Üsküdar’daki Burhaniye İlköğretim Okulu’nda beklemeye başlarken havanın sıcak oluşu nedeniyle zor anlar yaşandı. Saat 13.00’te sandığa gelen Erdoğan, burada toplanan yurttaşlarca alkışlandı. Erdoğan, daha sonra oyunu kullanacağı 2165 numaralı sandığın bulunduğu 3/B sınıfına girdi. Erdoğan, sandık görevlilerinin tek tek ellerini sıktıktan sonra oyunu kullandı. Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül, oyunu memleketi Kayseri’de kullandı. CHP lideri Deniz Baykal, oy vereceği Antalya Lisesi’ne kızı Aslı Baykal, CHP İl Başkanı Ömer Melli, Muratpaşa Belediye Başkanı Süleyman Ev sun” dedi. Sezer ve eşi, yurttaşların sevgi gösterileri ve alkışları arasında okuldan ayrıldı. TBMM Başkanı Bülent Arınç, oyunu Manisa’da kullandı. AKP Genel Başkanı ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, eşi Emine Erdoğan ile birlikte İstanbul’daydı. Yerli ve yabancı yaklaşık 100 gazeteci, dün sabah erken saatlerden iti G ÜNEYDOĞU Seçmen adayı ‘ip’le ölçerek buldu ? DTP’liler ev ev dolaşarak, okuryazar olmayan seçmene adayın yerini ezberletmeye çalıştı. Birçok seçmen, sandık başına gittiğinde ya parmaklarıyla pusulayı ölçtü veya cebinden çıkardığı iple ya da bağımsız adayları tek tek sayarak bulunduğu yeri işaretleyip sorunun üstesinden geldi. MAHMUT ORAL Erzurum Kongresi ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Erzurum Kongresi’nin 88. yıldönümü nedeniyle kutlama mesajı yayımladı. Sezer, Erzurum Kongresi’nde ulusal bilincin uyandırılması, bağımsız ve özgür yaşama kararlılığının ortaya konulması yönünden büyük önem taşıdığını belirterek “Kongrede alınan kararlarla, ulusal sınırlar içinde yurdun bölünmez bir bütün olduğu vurgulanmış, Türk ulusunun ülkesine her koşulda sahip çıkacağı, hiçbir boyunduruk altına girmeyeceği dünyaya duyurulmuştur’’ dedi. Yaylalardan ‘oy’ taşıdılar ? ADANA (Cumhuriyet Bürosu) Adana Büyükşehir Belediyesi tarafından Adana ve çevresinde bulunan yaylalardaki seçmenler için ücretsiz otobüs seferleri düzenlendi. Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan yazılı açıklamada, 100’ü aşkın belediye otobüsü ile kiralanan 750’ye yakın otobüs, midibüs ve minibüs aracılığıyla, belirlenen yaylalardaki seçmenlerin oy kullanabilmeleri için sabah saatlerinden itibaren kent merkezine ücretsiz seferler düzenlendiği belirtildi. Oy kullanma işlemlerinin tamamlanmasının ardından vatandaşlar tekrar yaylalara taşındı. DİYARBAKIR Türkiye, bu seçimlerde bağımsız adayların fazlalığı ve bu adayların birleşik oy pusulasında yer alması nedeniyle ilginç bir deneyim yaşadı. Güneydoğu kentlerinde DTP’nin okumayazma bilmeyen seçmene oy kullanma taktiklerini öğretme çabaları da bu seçimin unutulmaz fotoğrafları arasında yer aldı. DTP’lilerin çabaları sonuç verdi. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan 21, İstanbul’dan da 2 olmak üzere grup kurmaya yetecek kadar milletvekili çıkardı. 22 Temmuz seçimlerinden önce en çok konuşulan konuların başında DTP’nin desteklediği bağımsız adaylar geldi. Adayların birleşik oy pusulasında yer alması tartışma yarattı. Özellikle okumayazma bilmeyen nüfusun yoğun olduğu bölgelerde adayların oy pusulasındaki yerlerinin seçmenlere ezberletilmesi DTP için büyük bir sıkıntı yarattı. Sadece Diyarbakır’da seçime giren siyasi partilerin yanında, 31 de bağımsız adayın adı pusulada yer aldı. DTP’liler de bunun için seçim çalışmalarında çeşitli yöntemler buldular. Bunların en çok ilgi çekeni ise iple pusulayı ölçerek adayın yerini belirlemek oldu. DTP’liler ev ev dolaşarak, okur yazar olmayan seçmene adayın yerini ezberletmeye çalıştı. Birçok seçmen, sandık başına gittiğinde ya parmaklarıyla pusulayı ölçtü veya cebinden çıkardığı iple ya da bağımsız adayları tek tek sayarak bulunduğu yeri işaretleyip sorunun üstesinden geldi. Sonuç olarak geçersiz oy sayısı beklenenin aksine düşük seviyede kaldı. Yıllarca yüzde 10 seçim barajına takılan DTP’liler bu kez bu yeni yöntemle başarıya ulaştılar. Seçimler, Türkiye kamuoyu kadar yabancıların da ilgisini çekti. Aralarında İtalya, Almanya, İsveç ve Belçikalıların bulunduğu toplam 36 Avrupa Parlamentosu üyesinden 10’u, gün boyu Diyarbakır’da seçimleri izledi. Seçim işlemleri sırasında olası usulsüzlükleri tespit etmek isteyen yabancı delegasyonda yer alanlardan bazıları da DTP’nin “Bin Umut Adayları”nı destekledi. Heyet üyelerinden Feleknaz Uca, birkaç okulu gezdikten sonra yaptığı açıklamada, seçimin hem Türkiye hem de Kürtler açısından “tarihi” önemi olduğunu anlattı. Kürtler için yeni bir tarih yazılacağını savunan Uca, bağımsız adayların Kürt sorunu başta olmak üzere bölgenin sosyal, ekonomik sorunları için çalışması gerektiğine söyledi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, DSP lideri Zeki Sezer, MHP lideri Devlet Bahçeli Ankara’da, Başbakan Erdoğan İstanbul’da, Deniz Baykal Antalya’da oy kullandı. Sezer ve eşi, oy kullandıkları okuldan yurttaşların sevgi gösterileri ve alkışları arasında ayrıldı. (Fotoğraflar:AA) cilmen ve Konyaaltı Belediye Başkanı Muhittin Böcek ile birlikte geldi. Oyunu kullanırken seçimin hayırlı olmasını dileyen Baykal, gazetecilere yaptığı açıklamada, “Güzel bir seçim oluyor. İnşallah milletimizin yüzünü güldüren bir sonuç çıkar” dedi. “Dehşet bir şey. Öyle bir manevi ağırlığı var ki bu seçimin ve kullanılan her oy öyle değerli ki kimsenin unutmaması lazım’’ diyen CHP lideri, oy kullandığı liseden “Başbakan Baykal” sloganları arasında ayrıldı. Giderken gazetecilerin, “Denize girdiniz mi’’ sorusuna, gazetecilerin evinin etrafında mevzilendiğine dikkat çekerek “Medya teröründen korktum. ‘Seçim kampanyası sırasında gezdi, denize girdi diye yazarsınız’ diye’’ yanıtını verdi. Oy kullanacağı Ankara Anıttepe İlköğretim Okulu’na saat 14.15’te gelen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, okulun giriş katında kurulan 4366 numaralı sandığa gitti. Görevlilere nüfus cüzdanı ve seçmen bilgi kartını veren Bahçeli, oyunu atarken gazetecilere görüntü verdi. Demokrat Parti (DP) Genel Başkanı Mehmet Ağar, Elazığ’da oyunu kullanacağı Vali Tevfik Gür İlköğretim Okulu’na, eşi Emel Ağar ile geldi. DP lideri sandıkta oyunu kullanmak için kabine giderken eşi Emel Ağar, “Burada kullan, nasıl olsa herkes biliyor kime vereceğini” dedi. Bunun üzerine Ağar, “Olur mu öyle şey. Her şeyin bir kuralı var” diyerek kabine girdi. DSP Genel Başkanı Zeki Sezer, Ankara Türkkonut İlköğretim Okulu’nda oy kullanmaya eşi Ülkenur, kızı Selcan ve oğlu Serkan ile birlikte gitti. Sezer, 1231 No’lu sandıkta oyunu kullandıktan sonra vatandaşlarla sohbet etti ve çay içti. Büyükanıt’a sevgi gösterisi Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Büyükanıt, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Yener Karahanoğlu ve Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Faruk Cömert ise Çankaya İlköğretim Okulu’nda oy verdiler. Orgeneral Büyükanıt, burada yurttaşların yoğun ilgisi ve alkışlarıyla karşılaştı. Eski başbakanlardan, DSP Onursal Genel Başkanı Bülent Ecevit’in eşi Rahşan Ecevit, OrAn’daki Perihan İnan İlköğretim Okulu’na, Ecevit’in eski koruma müdürü ve CHP İzmir milletvekili adayı Recai Birgün ile geldi. Rahşan Ecevit, Bülent Ecevit’in vefatından sonra ilk kez yalnız oy kullanmaya geldiğinin belirtilmesi üzerine, “Ben, eşimin de isteği doğrultusunda oy kullandım” dedi. Salçadan domates olmuyor İşte sonuç ortada: 2002 seçimlerinde ana muhalefet olmayı büyük başarı sayan Deniz Baykal, 2007’de DSP ile bütünleşmesine rağmen CHP’yi 2002’nin de gerisine düşürdü DENİZ SOM hikmet.cetinkaya?cumhuriyet.com.tr Faks numaramız: 0212/ 343 72 69 AKP’Lİ ÇELİK ZAFER SARHOŞU İktidardayken oy oranını artıran tek parti vardı; Demokrat Parti. 1950’de yüzde 52.7 ile iktidara gelen DP, 1954’te oy oranını yüzde 57.6’ya yükseltmişti. DP’nin yaklaşık yüzde 5’lik artışını 50 küsur yıl sonra Adalet ve Kalkınma Partisi yaklaşık yüzde 10’dan fazla bir yükselişle geride bırakmışa ve her iki seçmenden birini yanına almışa benziyor. Evet, demokrasi sandıktan çıkıyor. Seçmen sadakaya bağlanmış, halkın bilgi alma kanalları ele geçirilmiş bile olsa siyasetin sandıktan başka sınama yeri bulunmuyor; sonuca saygı duymak gerekiyor. Yeter ki, sandıktan çıkan sonuç kimilerinde hazımsızlık yaratmasın, demokrasiye zarar verecek sorunlara yol açmasın. Çünkü demokrasilerde devletin temel ilkeleri sandıkta sınanmıyor! Türkiye seçime giderken Irak’ın kuzeyindeki Kürtler, Kıbrıs’taki Rumlar, Ermeniler, Amerika, Avrupa, Arap sermayesi AKP’nin yanındaydı. Şimdi iki seçmenden biri de AKP’nin yanında. Seçimde “Durmak yok, yola devam” diyen RTE’nin bundan sonra yola nasıl devam edeceği çok daha büyük önem taşıyor. Umarız, ayakları yere basar ve kendini 50 küsur yıl sonra rekorunu kırdığı Adnan Menderes’in yerine koymaz. Yine büyük bir iyi niyetle ummak durumunda olduğumuz bir başka konu da; Meclis’e “bağımsız” olarak giren Güneydoğu Anadolu kökenli milletvekillerinin politikalarını halkın tümünü kucaklayacak bir çizgide yapmaları. Seçimi yaptık ama Türkiye’nin önündeki sorunlar bitmiş değil... Borç batağındaki ekonomi, halkın açlık sınırına doğru sürüklenen yoksulluğu, işsizlik, yağmalanan kamu varlıkları, yolsuzluk iddiaları, ılımlı İslam dayatmaları, Irak’ın kuzeyindeki gelişmeler, “Kürdistan” haritaları ve ayrılıkçı terör. Türkiye yaptığı seçimle, bu sorunları çözme görevini AKP’ye verdi. Sorunların bir kısmını AKP yaratmıştı, tümünü birden nasıl çözecek hep birlikte göreceğiz! 1999 seçimlerinde tarihinde ilk kez CHP Meclis dışında kaldığı zaman şöyle yazmıştım: “Domatesten çok iyi salça yapabilirsiniz ama salçadan asla domates yapamazsınız.” Biliyorsunuz, Deniz Baykal’ın siyaset sahnesindeki lakabı “domates”ti. İşte kesin sonuç ortada. 2002 seçimlerinde ana muhalefet partisi olmayı büyük başarı sayan Deniz Baykal, 2007’de DSP ile bütünleşmesine rağmen CHP’yi 2002’nin de gerisine düşürdü. Baykal’ın Türk siyasetine yapacağı en büyük katkı; önce istifa edip sonra delege oyunlarıyla partiye geri dönmemek üzere siyaset sahnesinden çekilmektir. Bir kez daha görüldüğü gibi, domatesten salça yapabiliyorsunuz ama salçadan domates olmuyor! ‘Cumhurbaşkanı tabii ki AKP’li olacak’ BURSA (Cumhuriyet) AKP Grup Başkanvekili Bursa Milletvekili Faruk Çelik, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın seçim meydanlarında yaptığı ‘uzlaşmayla seçeceğiz” açıklamalarının aksine “Cumhurbaşkanı tabii ki AKP’li olacak” dedi. Çelik, seçim sonuçlarının açıklanmasının ardından partisinin Bursa İl Örgütü’nde açıklamalarda bulundu. Çelik, Türk siyasetinde 22 Temmuz öncesi ve 23 Temmuz sonrası olacağını, projeleriyle halkın karşısına çıkanların başarılı olabileceklerini savunarak, “Muhalefet bundan sonra kapılarını kaparsa AKP bildiği yolda yürüyecektir. Ancak biz uzlaşmadan yanayız” dedi. Çelik, uzlaşmadan söz etse de Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle ilgili olarak “Türkiye sorun çıkarmadan cumhurbaşkanı seçecek. Cumhurbaşkanı tabii ki AKP’li olacak. Müsaade edin ki AKP içinden birini cumhurbaşkanı seçsin” diye konuştu. CUMHURİYET 05 K