Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 MART 2007 PERŞEMBE 10 AB’ye ırkçılık suçlaması ? BRÜKSEL (AA) Uluslararası Af Örgütü, 2007’yi herkes için eşit fırsatlar yılı olarak kutlayan AB’de “temel insan hakları sorunu olarak ırkçılığın ve ayrımcılığın ciddi ve yaygın olduğunu” bildirdi. UAF açıklamasında, “Hakaret ve saldırı tehdidi yanında, Avrupa’da hâlâ ‘yanlış’ renkleri ya da kökenleri nedeniyle iş bulamayan, ev kiralayamayan vatandaşlar var” denildi. Örgüt, “birçok AB ülkesinde Müslümanlara saldırıların sürdüğünü, mültecilerin haklarının kısıtlandığını ve Roman yurttaşların haklarının göz ardı edildiğini” ifade etti. DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr DTÖ aracılığıyla elde edemeyecekleri ticari çıkarları, ikili anlaşmalar yoluyla kazanmaya çalışıyorlar AB ve ABD’nin sömürü anlaşmaları Dış Haberler Servisi İngiliz yardım kuruluşu Oxfam, Avrupa Birliği ve ABD’nin, ekonomilerine zarar verecek ticari anlaşmaları kabul etmeleri için yoksul ülkelere baskı yaptığını savundu. Oxfam, yayımladığı raporda AB ve ABD’nin Dünya Ticaret Örgütü aracılığıyla elde edemeyeceği ticari çıkarları bölgesel ve ikili anlaşmalar yoluyla sağlamaya çalıştığını ve serbest ticaret anlaşmaları ile yoksul ve gelişmekte olan ülkeleri tehdit ettiğini ileri sürdü. Raporda, 250’den fazla serbest ticaret anlaşmasının dünya ticaretinin yüzde 30’dan fazlasını belirlediği ve “kapalı kapılar arkasında’’ düzenlenen bu anlaşmaların ? İngiliz yardım kuruluşu Oxfam’a göre, ekonomilerine zarar verecek anlaşmaları kabul etmeleri için yoksul ülkelere baskı yapan AB ve ABD’nin dayattığı ikili anlaşmalar, tekellerin etkisini artırıyor. Gelişme vaadiyle imzalatılan anlaşmalar, yoksul ülkelerde halkın en temel ihtiyaçlara ulaşmasını önlüyor. yoksul ülkelerin olanaklarını sınırlandırarak yerel şirketleri tasfiye ettiği, rekabeti azalttığı ve tekellerin etkisini arttırarak iktidarın büyük oranda yabancı şirketlere geçmesine yol açtığı belirtildi. nı belirten İngiliz kuruluş, anlaşmalarda öngörülen tarifelerin yoksul ülkelerde hastaların ilaçlara ulaşmasını engellediğini ve küçük çiftçilerin geçinebilmesini olanaksız hale getirdiğini öne sürdü. Oxfam’ın raporunda, Avrupa ve ABD’nin bu anlaşmaların Afrika, Ortadoğu ve Latin Amerika’daki gelişmekte olan ülkelere gelişmiş ülke pazarlarına girerek büyüme ve gelişme imkânı sağladığını ileri sürdüğü, ancak şu anki tablonun bunun çok uzağında olduğu belirtildi. Çokuluslu şirketlerin etkisi arttı Bu anlaşmalarla çokuluslu şirketlerin etkisinin giderek arttığını ve gelişmekte olan ülkelerde yaşayan yoksul halkın en temel hizmetlere bile ulaşamadığını bildiren kuruluş, örnek olarak ABD ile Kolombiya arasında imzalanması beklenen İlaçlara ulaşılmasını engelliyor Bu ticaret anlaşmalarının gelişmekte olan ülkelerin yatırım ve ticaret faaliyetlerini engelleyecek politikaları dayattığı telif hakkı anlaşmasının ilaç maliyetlerini yılda 900 milyon dolardan fazla artıracağını ifade etti. Oxfam, gelişmekte olan ülkelerle yapılan ticaret anlaşmalarında siyasi etkiye sahip büyük şirketlerin çıkarlarının ön planda olduğunu; küçük işletmelerin, sivil toplum kuruluşlarının, sendikaların ya da insan hakları örgütlerinin ise göz ardı edildiğini vurguladı. Bu anlaşmaların daha adil bir dünya kurulmasının önünde engel olduğunu belirten kuruluş, raporun son bölümünde mevcut politikaların gelişmekte olan ülkelerin çıkarları doğrultusunda değiştirilmesi çağrısı yaptı. A BD’Lİ SUBAY: Y EMİNLİ İFADE TARTIŞMASI Tacik lidere ‘yerli isim’ ? DUŞANBE (AA) Tacikistan lideri İmamali Rahmanov, “geleneklere uyarak” adını Rusçadan arındırmaya karar verdi. TV’de yayımlanan bir programda sanatçılar ve aydınlarla konuşurken soyadını uzun süre incelediğini belirten Rahmanov, “Ben Tacikim, Müslümanım. Doğduktan sonra, bana İmamali demişler. Babamın adı da Rahman” dedi ve adını İmamali Rahman olarak düzelttiğini açıkladı. ‘İntihar saldırısında çocukları kullandılar’ Dış Haberler Servisi Irak’ta direnişçilerin, bomba yüklü bir aracı, içinde iki çocukla havaya uçurdukları öne sürüldü. Üst düzey bir ABD’li subay, El Kaide örgütünün artık çocukları kullanıyor olabileceğini söyledi. Tümgeneral Michael Barbero, geçen hafta sonu Irak’ın başkenti Bağdat’taki bir kontrol noktasında bir aracın durdurulduğunu, ABD askerlerinin arkada oturan iki çocuğu görünce araca geçiş izni verdiklerini söyledi. Barbero, “Arka koltukta iki çocuğun oturması şüpheleri azalttı. Araca geçiş izni verildi. Adamlar otomobili park edip kaçtılar ve aracı içindeki iki çocukla birlikte patlattılar” dedi. Irak’ta bir intihar saldırısında ilk kez çocukların kullanıldığının rapor edildiğini belirten Barbero, kentte güvenlik önlemlerinin artırılmasıyla birlikte El Kaide’nin taktik değiştirdiğini söyledi. ABD Savunma Bakanlığı’nın bir yetkilisi de, saldırının Bağdat’ın Şiilerle Sünnilerin birlikte yaşadığı Ademiye semtinde geçen pazar meydana geldiğini kaydederek şunları söyledi: “Araç kontrol noktasını geçtikten sonra bir okulun karşısındaki pazaryerinin yakınına park etti. Araçtan çıkan iki yetişkin kaçmaya başladı ve araç patladı. Otomobilin içindeki 2 çocukla birlikte çevredeki 3 sivil de öldü.” Yetkililer, çocukların kim olduklarının, cinsiyet ve yaşlarının bilinmediğini belirttiler. Kongre’nin fendi Bush’u yendi Dış Haberler Servisi ABD Adalet Bakanı Alberto Gonzales’in 8 savcıyı siyasi nedenlerle görevden aldığı iddiası üzerine Temsilciler Meclisi, Başkan George W. Bush’un danışmanlarından Karl Rove’un da aralarında bulunduğu bazı Beyaz Saray danışmanlarının kamuoyu önünde iddialarla ilgili yeminli ifade vermesine karar verdi. Beyaz Saray sözcüsü Tony Snow, önceki gün bazı milletvekillerinin sorgulamanın kamuyou önünde yapılması yönündeki ısrarlarını eleştirerek “Kendilerine şunu sorsunlar, siyasi gösteriyle mi yoksa gerçeğe ulaşmakla mı ilgileniyorlar?’’ demişti. Bush daha önce yardımcılarının Senato ve Temsilciler Meclisi adalet komisyonlarında gizli oturumda yeminsiz ve kayıtsız olarak ifade vermelerini önermiş, ancak komite üyeleri ifadelerin kamuoyuna açık ve yeminli olarak verilmeleri konusunda ısrarcı olmuştu. KYB binasına saldırı: 3 ölü ? MUSUL (AA) Irak Devlet Başkanı Celal Talabani’nin lideri olduğu Irak Yurtseverler Birliği’nin Musul’daki merkezine dün intihar saldırısı düzenlendi. Saldırıda 3 kişi öldü, 20 kişi yaralandı. Görgü tanıkları, saldırının bomba yüklü bir kamyonla düzenlendiğini belirttiler. V Irak Devlet Başkan Yardımcısı Tarık el Haşimi ülkede barışın sağlanması için El Kaide hariç ülkedeki tüm taraflarla görüşülmesi gerektiğini belirtti. Irak’taki direnişçilerin Irak toplumunun bir parçası olduğunu söyleyen El Haşimi, herkesle görüşmekten başka bir çare kalmadığını vurguladı. Şii milisler tarafından geçen yıl üç kardeşi öldürülen El Haşimi, “Bütün taraflar masaya davet edilmeli” dedi. Irak’ta dün yaşanan şiddet eylemlerinde 11 kişi öldü. Bağdat’ın güneyindeki ACLAV KLAUS’UN MEKTUBU ‘Direnişçilerle masaya oturulmalı’ CIA’ya işkence suçlaması ? WASHINGTON (AA) Uluslararası Kızılhaç teşkilatının, terör zanlılarıyla görüşerek hazırladığı gizli bir raporda, Amerikan istihbarat örgütü CIA’nın gizli cezaevlerinde tuttuğu kişilere yaptığı kötü muamelenin ele alındığı belirtildi. AP’nin haberine göre, raporda, 14 zanlının aktardığı uykusuz bırakma, ayakta durmaya zorlama gibi tekniklerin özellikle birlikte kullanıldığındaki zarar verici niteliğine dikkat çekildi. Maden’de iki havan topu saldırısında 8 kişi ölürken, Bağdat’taki Filistin Caddesi’nde bir polis devriyesine yapılan bombalı saldırıda 2 sivil öldü. Maliye Bakanlığı’nın önüne park edilmiş bomba yüklü aracın ABD askerleri tarafından kontrollü olarak patlatılması sırasında bir kişi öldü. Iraklı yetkililer, önceki gün de 49 kişinin saldırılarda öldürüldüğünü ya da öldürülmüş olarak bulunduğunu belirttiler. Bakuba’da da 50 kişi gözaltına alındı. (Fotoğraf: AP) Komünizmin yerini çevrecilerin hırsı almış PRAG (AA) Çek Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Vaclav Klaus, iklim değişikliğinin “asılsız” olduğunu iddia etti ve çevre örgütlerinin faaliyetlerini “komünizmden daha tehlikeli” bulduğunu bildirdi. Başkanlık basın bürosunca yapılan açıklamaya göre Klaus, bazı Amerikan milletvekillerine yolladığı mektupta, “Komünizmin yerini çevrecilerin hırsı aldı” ifadesini kullandı. Klaus, “panik yarattığını” öne sürdüğü çevre örgütlerinin, “vatandaşları bürokratik kararlara boyun eğdirmek amacıyla liberalizme aykırı tedbirler almaları için yasa yapıcılara baskı yapmaya çalıştığını” öne sürdü. Çek lideri, çevrecilerin mantığının, tarihsel bakımdan çok kısa ve eksik gözlemlere dayandığını ve öne sürülen verilerin, felaket senaryolarını asla doğrulamadığını iddia etti. Askerlerin cesetleri sokaklarda sürüklendi, ateşe verildi Mogadişu’da kanlı çatışma Dış Haberler Servisi Somali’nin başkenti Mogadişu’da Etiyopya ve Somali askerleriyle İslamcı militanlar arasında çıkan çatışmada 6’sı asker 14 kişi öldürüldü. Militanların dün sabah saatlerinde Etiyopyalı askerlerin karargâhına saldırmasıyla başlayan çatışma sırasında askerlerin açtıkları karşı ateş sonucu üs çevresinde yaşayan sivil halktan 8 kişi öldü. Çatışmanın ardından olay yerine akın eden öfkeli halk, ölen askerlerin cesetlerini sokaklarda sürükledi. Bir Etiyopya ve bir Somali askerinin cesedi ateşe verilirken kadınlar cesetleri taşladılar. Somali’de dün yaşanan olaylar, 1993’te silahlı milislerin bir ABD Blackhawk helikopterini düşürdükten sonra ABD askerlerini caddelerde sürüklerken çekilen görüntülerini hatırlattı. Etiyopya, uluslararası alanda tanınan Somali hükümetini deviren İslamcı harekete karşı ABD’nin de desteğiyle geçen aralıkta askeri harekât düzenlemiş, Somali’yi işgal etmişti. İslamcı militanlar da hükümeti devirmek ve Etiyopya askerlerini geri püskürtmek için direniş başlattılar. ‘Komik duruma düştü’ Klaus’un bakış açısı, ülkede tartışmaya yol açtı. Yeşil Çevre Bakanı Martin Bursik, Klaus’un komik duruma düştüğünü belirterek mektubunun ülkeye zarar vereceğini söyledi. ünyanın en ünlü bale eserlerinden Kuğu Gölü 130 yaşını doldurdu. Pyotr İlyiç Çaykovski’nin unutulmaz müziği, hem kendi başına bir tarih hem de “tarihin müzikal fonu”. Bu ay boyunca Rusya’da Kuğu Gölü balesinin ilk sahnelenişinin 130. yılı kutlanıyor. Bu önemli yaş günü kutlaması, eserin 4 Mart 1877 yılında ilk defa sahnelendiği Bolşoy Tiyatro’daki onarım hâlâ bitirilemediğinden, Kremlin Devlet Sarayı’nda yapıldı. Kuğu Gölü sadece ünlü değil, aynı zamanda dünyada en politize olmuş bale. 19 Ağustos 1991’de Gorbaçov’un devrildiği darbe girişimi sırasında, tanklar Moskova caddelerine çıktıklarında Rusya televizyonu hiç ara vermeden Kuğu Gölü’nü yayımlamıştı. “Kuğular”, Ekim Devrimi’ne, Stalinizme, Hruşçov ve Brejnev dönemlerine de tanıklık etti. İktidarlar, halka moral vermek için özellikle bu eserin sergilenmesine öncelik verdiler. Rusya’nın iç savaştan henüz çıktığı 1920’lerde de, İkinci Dünya Savaşı’nın salvo ateşi altında da... Bir iddiaya göre, Lenin hariç bütün Rus liderlerin Kuğu Gölü’nü sevdikleri söyleniyor. Lenin ise “düşünmeyi ve çalışmayı zayıflattığı” için Çaykovski’nin müziğini “fazlaca burjuva” bulur ve kız kardeşlerinin yo Kuğu Gölü 130 Yaşında D PERŞEMBENİN GELİŞİ HAKAN AKSAY aksay@rusya.ru rumladıkları Beethoven’in Ayışığı Sonatı’nı ve Appassionat’ını dinlemeyi tercih edermiş. Kremlin, Kuğu Gölü’nü güçlü bir devlet sembolü ve protokol unsuru haline getirdi. Bale, her zaman Moskova’yı ziyaret eden devlet adamlarına ve politikacılara izlettirildi. 7 yıl ABD’nin Moskova Büyükelçiliğini yapan Llewellyn Thompson, bu süre içinde Kuğu Gölü’nü tam 132 kez izlemiş. Thomson ne zaman bir Sovyet liderinin ruh halini öğrenmek istese, o kişiyle Kuğu Gölü’nün antraktında görüşmeyi tercih ettiğini anlatıyor. Kuğu Gölü, aynı zamanda önemli yas seremonilerinin değişmez fon müziği oldu. Brejnev’in, Andropov’un, Çernenko’nun cenazeleri bu müzik eşliğinde kaldırıldı. Ama Kuğu Gölü, ölümün ve siyasetin değil, hayatın ve sanatın yansımasıdır. Evliliğe henüz hazır olmamasına rağmen, onuruna verilen bir baloda annesinin dileğiyle bir eş seçmek zorunda kalan Prens Siegfried ile avlanmak üzere gittiği gölde, büyücü Rothbart’ın kuğu şekline soktuğu Prenses Odette arasındaki aşkın ve bu aşk sayesinde büyünün yok edilerek sevenlerin kavuşmasının öyküsünü anlatan bale, tüm dünyadaki seyircilerini çok etkilemiştir. İnsanlar bilet alabilmek için ucu bucağı gözükmeyen kuyruklarda saatlerce beklemişler, karaborsacılardan bilet almışlardır. Felaketler ve ‘Sorumlular’ usya tam bir felaketler haftası yaR şıyor. Cumartesi günü Samara kentinde bir uçak iniş sırasında yere çakıldı. 6 kişi öldü. Pazar günü Rostov Bölgesi’nde bir otobüs ters döndü. 3 kişi öldü. Pazartesi günü Sibirya’da bir kömür madeninde 100’ü aşkın insan hayatını kaybetti. Salı günü Güney Rusya’da bir huzurevinde çıkan yangın sonucu 62 kişi öldü. Dün Rusya’da ulusal yas günüydü. Yas gününde bazı Rus gazeteleri “Kara Mart” başlığıyla yayımlandı. Şöhret pazara benzer, orada çok kalırsanız fiyatlar düşer. Francis Bacon Çukçalar ve Çinliler Rusya’nın mizahı ile ünlü halkı Çukçalar, Çin’e savaş açma kararı alır. Çukotka’ya giden Çinli general sorar: Toplam kaç kişisiniz? 50 bin. Ya siz? 1 milyar 300 bin! Eyvah, nereye gömeriz hepinizi? sına saygı duruşuyla baş??? lattığı toplantıda, felaketDevlet Başkanı Vladimir lerin nedenlerinin ortaya Putin, kazaların nedenleriçıkarılmasını talep ettikten nin “üst düzey araştırma birkaç dakika sonra, Rusile” ortaya çıkarılmasını talep etti. ya’nın dünya silah ihracaMedya ve kamuoyu aratında rekor düzeyde basında her zamanki gibi “Soşarı kazandığını, geçen rumlular bulunsun!” talepyılki silah satış gelirinin leri yükseliyor. 6.5 milyar dolara ulaştığıUçak kazasında, pilotların nı bildirdi. deneyimsizliğinden yakıt taUlusal rezervlerdeki ve sarrufu yapma çabasına, kalİstikrar Fonu’ndaki görülRusya’da dört gün içinde yaşanan felaketlerde 200’e kışta teknik arıza kontrolü yamemiş birikim, patlayan pılmamasından uçağın ait ol yakın insan öldü. Devlet, sorumluları bulmayı vaat etti. gaz ve petrol gelirleri, reduğu şirketin sorumsuzlukor silah satışları... siyle ilgili çok sayıda ağır suçlama var. Acaba bu yüz milyarlarca doların bir ğuna kadar pek çok suçlama ortada. Burada “insan faktörü” ve “sorumsuzkısmıyla “felaket haftası şehitleri”nin Acaba suçlu kim? luk unsuru” çok daha çabuk netleşebazıları kurtarılamaz mıydı? Trafik kazaları da ayrı konu. Her yıl ceğe benziyor. Peki, bu felaketten kim Mesela, şu zavallı ihtiyarların yaşa3540 bin yurttaşını bu kazalarda yitisorumlu? dığı köhne huzurevine güvenli bir yanren Rusya’da aynı soru sürekli günBu kazaların üstü örtülür mü? Yokgın söndürme sistemi kurmak için beldemde: Suçlu kim? sa, mesela, İvanov veya Petrov isimli ki de sadece birkaç yüz dolar yeterdi... Kazanın yaşandığı maden ocağının birileri suçlanır ve görevden alınarak Ülke çapında huzurevleri, çocuk bakıçok yeni ve teknik olarak güvenli oldusoruşturma tamamlanır mı? Göreceğiz... mevleri ve hastanelerdeki yüz binlerğu tekrarlanıyor. O halde kaza nasıl orAma “Rusya’da insan hayatına ce insanın hayatını güvence altına altaya çıktı? Nedeni ne? Sorumlusu kim? mak için belki de birkaç milyon dolar verilen değer” hep tartışma konusu Yaşları 5595 arasında değişen 61 yeter de artar bile... olarak kalacak. Uzun süren, ama yeihtiyarın ve onları kurtarırken canından Ama bunun için, önce Siyaset’in, olan bir hemşirenin hayatının hesabını terince yüksek sesle ifade edilmeyen Ekonomi’nin, Askeri Güç’ün ve bütün bir tartışma... kim verecek? Söz konusu huzurevinUlusal Semboller’in başına alınması ge??? deki yangın alarm sistemi, güvenlik önreken bir kavram var: İnsan Hayatı!.. Lider Putin Kremlin’de, ölenlerin anılemleri ve itfaiyenin olay yerine gelme CUMHURİYET 10 K