Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 MART 2007 ÇARŞAMBA 2 FRANSA yeni cumhurbaşkanını bizimkiyle aşağı yukarı aynı tarihlerde seçecek. Doğrudan doğruya halkın oylarıyla yapılan bu seçim, ister istemez hep iki turlu oluyor. Birinci turda adaylardan hiçbiri salt çoğunluk sağlayamayınca en çok oy almış olan iki aday ikinci turda yarışıyor. Şimdi, birinci turda on iki aday var. Büyük olasılıkla şu dörtlüden ikisi ikinci tura kalacak: İçişleri Bakanı Nicolas Sarkozy, Sosyalist Parti’den Ségolène Royal, eski bakanlardan François Bayrou ve ırkçı JeanMarie Le Pen. Kampanya sürerken, son sürpriz: Kamuoyu yoklamalarında puanları düşer gibi olan Bayan Royal neredeyse devlet sistemini büyük ölçüde değiştirmek anlamına gelen “Altıncı Cumhuriyet” önerisiyle ortaya çıkıverdi. umhuriyetleri numaralamak Fransızların eski âdetidir. Birinci Cumhuriyet, 1789 İhtilali’nden kısa süre sonra kuruldu ve fazla yaşamadı. İkincisi, 1848 İhtilali’yle geldi. Üçüncüsü, Bismarck Almanya’sına yenilişin ardından kuru OLAYLAR VE GÖRÜŞLER AÇI MÜMTAZ SOYSAL Numaracılık lup Hitler yenilgisine kadar sürdü. İkinci Dünya Harbi’ni izleyen Dördüncü’yü General De Gaulle bitirdi. Onun 1958’de başlattığı Beşinci Cumhuriyet, “yarı başkanlık” sisteminin en belirgin örneği olarak hâlâ sürüyor. Sistemin özelliği, halkça seçilen cumhurbaşkanının yasaları referanduma götürme, gerektiğinde parlamento seçimlerini yenileyebilme, dış politikayı yönlendirme gibi yetkilerle donatılmış olması ve olağanüstü dönemlerde daha da etkili duruma getirilmesidir. Aslında, Meclis çoğunluğuna dayalı bir hükümeti ve başbakanı da olan bir sistemde dengeleri hayli zorlayan kurallar bunlar. Öyle anlaşılıyor ki, Bayan Royal aday olduğu böyle bir görevin ağırlığını azaltmak ister görünerek sem C pati toplama peşindedir. umhuriyetleri numaralama Fransa’da pek olağan sayılıyor ama, aynı yaklaşım Türkiye’de birtakım sinsi hesapların habercisi olabiliyor. Çünkü Mustafa Kemal’in kurduğu laik ve devrimci cumhuriyeti başka bir şeye dönüştürme niyeti başlangıçtan beri hep olageldi. 19241925’in Terakkiperver Fırkası ile 1930’daki Serbest Fırka adlarına “cumhuriyet” sözcüğünü koymuşlardı ama, kuruluşlarından hemen sonra aynı cumhuriyetin temel ilkelerini değiştirip geçmişe dönmek isteyen karşıdevrimcilerin barınağı olmaktan kendilerini kurtaramamışlardı. Böyle olduğu içindir ki, cumhuriyetin ilk anayasası olan 1924 metninin yerine 1961 Anayasası getirilirken yeni dönemin “İkinci Cumhuriyet” diye adlandırılması girişimine şiddetle karşı çıkılmıştı. Yakın geçmişin bu olgusu anımsanırsa, şimdi yeniden dillerde dolaşan “İkinci Cumhuriyet” sözlerinin niçin olumsuz bir tını taşıdığı daha iyi anlaşılır. C Sol Partilerden Beklentiler PENCERE İsmail ÇETİNKAYA osyal demokrat, demokratik sol partiler, sendikalar, odalar, sivil toplum örgütleri, derneklere bakalım. 12 Eylül 1980’in bir sonucu olarak yeteri kadar güçlü ve etkin değiller, darmadağın bir tablo sergilemekteler. Şeriatçı kesime karşı koyacak güçte ve bütünlükte değiller. Dış güçlerin de desteğiyle bütün koşullar, şeriat devleti kurmak isteyenlerden yana. Bu durumda ne yapılması gerekir? Önümüzde Cumhurbaşkanlığı ve genel seçim süreci var. Sayın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in görev süresi Mayıs 2007’de bitiyor, ancak görevi değil… Türkiye de değişik tarihlerde birçok araştırma şirketi tarafından yapılan anketlere göre, halkın güvendiği kesimlerde ilk sırayı Türk Silahlı Kuvvetleri ve Sezer alıyor. Sa S yın Cumhurbaşkanı, görev süresini tamamlar tamamlamaz laik ve demokrat, Cumhuriyetin temel değerlerine sahip çıkan bir partiye genel başkan olmalıdır. Bu işin altyapısı, şimdiden hazırlanmalıdır. Halkın böyle bir oluşumu ilk genel seçimde yüzde 3035 oranında destekleyeceği düşüncesindeyim. Bu parti hangisi olabilir? Son yıllarda zaman zaman koalisyonlarda yer alan ve önümüzdeki seçimlerde yüzde 10 barajını aşma şansı olan laik Cumhuriyetten yana üç parti görünüyor: CHP, DSP ve SHP. Bu üç partiden hiç birinin 2007 seçimlerinde tek başına iktidar olma, hatta birinci parti olma şansı yok gibi. Ancak bir sinerji yaratılırsa bu mümkün olabilir. Bu sinerji de şu ? Arkası 8. Sayfada Bu Kitabı Okuyunuz Ve Okutunuz... Bizim gazetede dün yayımlanan KaDer’in reklamı daha doğru deyişle duyurusu güzeldi. Lale Mansur’un ‘bıyıklı’ bir fotoğrafının yanı sıra soruluyordu: “Meclis’e girmek için erkek olmak şart mı?..” KaDer (Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği) okurlara bilgi de sunuyor: “Toplumun yarısını kadınlar oluşturuyor... Ancak kadınların 1935 yılından bugüne Meclis’te temsil oranı ortalama yüzde 2.2... Türkiye parlamentoda kadın temsilinde 167 ülke arasında 163’üncü sırada... Demokrasi için; gerçek ve eşit temsil için siyasette kadınları destekleyin...” ? Kadın sorunu karmaşıktır.. Daha doğrusu çok açık seçik konuları bile ‘kastı mahsusla’ karıştırmak isteyenler amaçlarına ulaşıyorlar, hem de zorlanmadan, rahatça... Neden?.. Çünkü kadınımız bilinçsiz... Hem bu bilinçsizlik yüksek düzeyde okumuş kadınımızda bile eksik değil... Eski bir olgu, ama, bu alanda en çarpıcı örneklerden biri edebiyatımızın “feminist” yazarı Halide Edip’te görülür. Halide Edip Hanım Atatürk’le uzlaşmazlığa düşünce 1926’da Türkiye’yi bıraktı, ‘gönüllü sürgün’ olarak Avrupa’ya gitti; 1939’da İsmet Paşa’nın çağrısıyla yurda döndü... Peki, 1926 yılı neyi vurgular?.. Türk kadınını Avrupa’daki hemcinsleriyle eşit özgürlük düzeyine ve hukukuna kavuşturan ‘Medeni Kanun’ 1926’da benimsenmiştir. “Feminist” romancımız yaşanan olayın bilincinde miydi?.. ? Kadınımızı tesettüre (bir anlamda türbana) mahkum eden güdülenme nerden kaynaklanıyor?.. Dinci kültürden... Erkek egemenliğinin itici gücünden.. Bir güçlü cinsin zayıf cinsi sömürme hırsından.. Ülkemizdeki gerici aile kesiminin oylarını toplama amacından... Kadın özgürleşip de ‘her halükârda’ saçlarını güneş ve rüzgâra karşı serbestçe savurmanın tadına vardığı zaman bu iş değişir... Ancak bugün kimi kadın profesörümüz bile “türban özgürlüğü”nü savunmak yanılgısına düşebilmektedir. ? “Kadın Sorununun Neresindeyiz?” Kadın sorununu anlamak için kadınlarımızın Server Tanilli’nin “Alkım Yayınları”ndan çıkan “Ne Olursa Olsun Savaşıyorlar” adlı kitabını okumalarında binbir yarar var... Yalnız kadınlar mı?.. Belki de onlardan daha çok erkekler bu kitabı okumalı!.. Su gibi okunan akıcı Türkçesiyle güzelleşen gerçekçi bir kitap... Tarih öncesinden başlayıp bugüne dek yaşanan bitmez tükenmez süreci 256 sayfaya sığdırabilen bir bilinç yaklaşımı içinde Tanilli kadın davasının temelde bir erkek davası olduğunu sergiliyor... Türkiye Cumhuriyeti, devrim yasalarımıza ters düşen kadınerkek eşitsizliğinin uygarlığa zıt aykırılığından ve utancından kurtulduğu zaman, insan olduğumuzu daha çok duyumsayacağız... mumtazsoysal@gmail.com BRTBİRLEŞİK REHBERLER TURİZM MART 2007 Kültür Gezileri Programı www.kulturgezileri.com Yitik Zamanın İzinde İstanbul; 25 Mart : Beyoğlu. 08 Nisan : Aksaray’dan Yedikule’ye. 2325 Mart : Harun’un Hazinelerinden, Osmanlı’nın Hazinelerine Akhisar, Manisa, Sart, Gölcük, Tire, Birgi, Ödemiş... 25 Mart : İznik Konsüllere evsahipliği yapmış doğanın cömert davrandığı eşsiz Nicea (İznik). 1415 Nisan : Kıyıköy, Vize, Edirne. 2023 Nisan : Güneydoğu’ya Olağanüstü bir Seyahat. Gizemli Turabidin, Mardin, Hasankeyf ve Güneş Dağı Nemrut... 2023 Nisan : Midas’ın Gizemli ülkesi: Frigya. Gordion, Sivrihisar, Pessinus, Afyon, Aslantaş, Kapıtaş, Ayazin... BRT Turizm Tel: (212) 252 65 78 (Pbx) Faks: (212) 293 98 44 email: bilgi@kulturgezileri.com Hevesli ve istikrarlıysanız garanti benden.... Westminster Univesity ve Premier College sertifikalarına sahip, London School of Business Administration’da master yapmış, ÖĞRETMENDEN, BRITISH ENGLISH Gramer, iş İngilizcesi, derslere yardımcı, sınavlara hazırlık Acıbadem /İstanbul 0536 225 07 80 UMDER (UĞUR MUMCU MAH. ÇEVRE, KÜLTÜR VE DAYANIŞMA DERNEĞİ) KONFERANS Cumhurbaşkanlığı Seçimi Sürecinde Türkiye KONUŞMACI Gazeteci Yazar Sayın MUSTAFA BALBAY Tarih: 23.03.2007 Saat: 19.00 Yer: Uğur Mumcu Mah. Yunus Emre Cad. Karanfil Sokak No:16/b Kartal/İst. İletişim: Satılmış Torun 0216 475 86 10 0533 646 81 39 CUMHURİYET 02 CMYK