Katalog

5 ARALIK 2007 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DİZİ Alevi yurttaşlar dinci politikalar karşısındaki ‘son kale’nin de düşmesinden endişe duyuyorlar 7 DÜZ YAZI ORHAN BİRGİT Tek sığınak laik Cumhuriyet A KP’nin, Alevi dedelerinin Diyanet İşleri’ne bağlı kadrolu din adamları olarak çalışmalarına yönelik “AKP’nin Alevi açılımına” karşı, Alevi dernekleri ve önderlerinin itirazları artıyor. AKP’nin Sünnileştirme çabalarına direneceklerini vurgulayan Aleviler, Alevi dernek ve örgütlerinin, bu çağdışı projeye karşı birlik olmaları gerektiğinin altını çiziyorlar. Dinci AKP’nin politikasına karşı tek sığınaklarının “laik demokratik Cumhuriyet” olduğunun altını çizen Aleviler, “son kale” Cumhuriyetin düşmesinden de duydukları endişeyi vurguluyorlar. Aleviler, hep bir ağızdan, AKP’nin Alevilere karşı hazırlık içinde olduğu eylem planıyla AKP’nin tarikatlara geçit vermek ve Diyanet İşleri Başkanlığı eliyle “güdümlü devlet Aleviliği” yaratılmak istendiğini belirtiyorlar. Sizce Bu Telaşın Nedeni Ne? Konda’nın türban takanların dört yılda 4.7 kat arttığını ileri süren araştırmasında, örtünen kadınların oranının da yüzde 69.4’e yükseldiği söyleniyor. Tahran Erdem’in ulaştığı sonuçlara göre 2003’te yüzde 3.5 olan türbanlı kadın oranı, dört yılda yüzde 16.2’yi bulmuş. Konda araştırması ile ilgili sonuç sayıları ve bunlar üstüne yürütülen yorumlar, üç gündür Milliyet gazetesinde devam ediyor. Bu hızlı yükselişi, türban ya da kadınların, hatta ilköğrenim çağındaki kız çocukların örtünme aşkının başarısı olarak değerlendirmelerini beklediğim AKP medyasının dünkü ortak tutumu, benim için şaşırtıcı oldu. Vakit, Yeni Şafak, dahası bugün yapılacak ihale sonunda TMSF yönetiminden çıkıp, resmen AKP sermayesinin yayın organı haline gelmesi beklenilen Sabah gazetelerinin, bu anketin ulaştığı sonuçlar üstünde kuşku yaratmaya yönelmelerinin nedenini anlamakta önce güçlük çektim. İktidar medyasının bu sonuçları, “halkımızın demokrasi içerisinde ve hiçbir yasal destek olmadan ulaştığı bir sivil başarı olarak değerlendirmesini” beklediğim için yanılgıya düştüm. Sonra fark ettim ki, aynı medya bu sonuçlar ile “takkenin zamanından önce düşmesinden” hoşnut kalmamakta kendi stratejileri açısından haksız değildir. Konda’nın açıkladığı sonuçlar, o cephede daha da gerginleştirilmek istenilen ortamı yumuşatabilir. Oysa başta Emine Recep Tayyip Erdoğan ikilisi olmak üzere, Çankaya’nın da açık desteği ile yürütülen strateji daha da farklıdır. Nitekim, hafta sonunda İstiklal Caddesi’nde bir tiyatro salonunda düzenlenen AKP Kadın Kolları toplantısında yapılan konuşmalar ve yöneltilen eleştirileri yanıtlayan İstanbul Milletvekili Prof. Burhan Kuzu, henüz TBMM için kıyafet serbestisi üstüne bir şey söylemenin erken olacağını anımsatarak, “AKP anayasasında” yükseköğrenim öğrencileri için türban takma özgürlüğünün yer alacağından söz etmiştir. KARAMAN: AKP’nin açılımı ‘sus payı’dır C LEVİLER CUMHURİYET’İN ALTININ OYULMASINA İZİN VERMEYECEKLER A Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Okmeydanı Cemevi Başkanı Kamil Aykanat: AKP iktidarı Alevileri kullanarak tarikatların yolunu açmak istiyor. AKP’nin girişiminin göstermelik olduğu çok açık. AKP, Alevilerin taleplerini karşılamak istiyorsa ilk önce Alevi köylerine cami yaparak o köylerde görevlendiği din adamları aracılığıyla asimilasyon çalışmalarından vazgeçmeli. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın belediye başkanlığı dönemindeki Aleviler için manevi değeri olan Karacaahmet Dergâhı’nı yıkma girişimini hiçbir Alevi kurumu ve derneği unutmadı. Yıllardır taleplerimiz göz ardı edilirken Alevilerin seçmediği bir milletvekilinin alelacele ile böyle bir işe girişmesi şaşırtıcı. Alevi yurttaşının hakkı taslak çalışmalarıyla geçiştirilemez. Samimiyseler köklü tabanı olan Alevi kurumlarının verdiği önerileri yerine getirsinler. Alevilerin temel istekleri olan zorunlu din dersleri ve asimilasyon çalışmaları kaldırılmalı. Dün olduğu gibi bugün de Aleviler, Cumhuriyetin kararlı bekçileridir. Aleviler Cumhuriyete sonuna kadar sahip çıkarak Cumuhuriyet temellerinin altının oyulmasına izin vermeyecektir. AKP’nin yerel seçimlerde Alevilerin oylarını almak için nabız yokladığını düşünüyorum. Alevileri kullanarak tarikatların yolunu açmak istiyor. Bu ülkede artık ayrımcılığa son verilmeli. Hubyar Eğitim Vakfı Genel Sekreteri Kazım Sizer: Sünni dede istemiyoruz ALİ AÇAR Rıza Adıgüzel (İstanbul Avrupa Yakası Alevi Kültür Derneği Başkanı) : AMAÇ ASİMİLE ETMEK Yaklaşımın, Alevilerin taban oyunu kaydırmak ve inançlarını asimile etmek amacı taşıdığına inanıyorum. Ayrıca iktidar, Alevilik için gerçekleştirdiği göstermelik açılımlarla dinci örgütlenmelerin önündeki engelleri de kaldırmak istiyor. Alevi dedelerin kadrolu çalıştırılması önerisinin ise AKP’ye bağlı dedeler oluşturarak, Aleviler üzerinde söz sahibi olma anlayışının bir ürünü. Alevi örgütleri olarak bu çirkin oyunun farkındayız ve karşısında duracağız. Alevi toplumu ibadeti açık laik devlette olmaması gereken Diyanet İşleri bir an önce kaldırılmalıdır. Diyanet’te Alevilerin temsil edilmesi Alevilerin asimile edilmesidir. Alevilerin Diyanet’e bağlanması Alevilerin yaşam şekillerinin değiştirilmesi ve inanç değerlerinin yok edilmesidir. Diyanet’e bağlı olursanız, özgürce ibadetinizi yapamayacak devletin istediği gibi yapacaksınız. AKP’nin yöneticileri dün de aşırı dinciydi, bugün de. AB’ye şirin görünmek için, Alevilerin olduğunu hatırlayarak şirin görünmeye çalışıyorlar. Asıl düşünceleri, Alevilere bazı göstermelik haklar verirsem, türbanı serbest bırakmak için de kapı aralarım... Alevi yurttaşlar sağduyusunu koruyor. Aleviler, günlük çıkar uğruna, siyasi çıkarları için kendilerini pazarlayarak Alevilerin inanç değerleriyle oynayanlara müsaade etmeyecektir. Hubyar Eğitim Vakfı Genel Sekreteri Kazım Sizer AKP’nin Alevilere yönelik girişiminin gündem saptırmak olduğunu belirterek AKP’nin amacının “Güneydoğu’da yaşanan terör olaylarını kamuoyu önünden uzaklaştırarak sanal gündem yaratma çabası olduğu” söyledi. Alevilerin AKP’nin yapmış olduğu açılımı samimi bulmadığını ifade eden Sizer, “Laikliğin güvencesi olarak görülen Aleviler asimile edilmek isteniyor. Asimile edilmiş bir Aleviliğin yaratılmasının ardından Cumhuriyet kazanımlarının altını oyma işlemleri hızlandırılacaktır” dedi. AKP hükümetine cemevlerinin ibadethane olarak kabul edilmesi yönünde daha önce dilekçe verdiklerinin altını çizen Sizer, “Şimdi ortaya çıkarak kendilerine göre bir Alevilik ve dedelik uygulamak istiyorlar. Bizim asimile edilmiş bir Aleviliğe ve Sünnileştirilmiş Alevi dedesine ihtiyacımız yok” diye konuştu. Sizer şöyle konuştu LEVİLERİ ALEVİ OLMAYANLAR YÖNETECEK’ ‘A Alevi dedelerinin, Diyanet İşleri Başkanlığı’nın kadrosuna alınmasıyla AKP’nin gelecekteki amacı, Alevileri Alevi olmayan kişilerin yönetmesinin altyapısını oluşturmaktır. AKP, yarın ben kadrolu elemanımı tanırım diyecek. Ortaya çıkan Ehlibeyt soyundan olmayan kişiler, Alevi dedesi denilerek maaş verilecek ve AKP zihniyetine hizmet edecek. Dedelerin yetiştirilmesi için enstitüler kurarak buralarda Sünni dedeler yetiştirecekler. Bir diğer endişe veren durum da, AKP’nin, Alevileri kullanarak gerici dinci tarikatların yolunu açma girişiminde bulunma çabası içinde bulunabileceği gerçeği. Alevilerle gerici, yobaz dincileri aynı kefeye koymaları mümkün değil. AKP, Alevi toplumuna samimi olduğunu göstermek istiyorsa, din derslerini kaldırsın. Laik devlette olmayan Diyanet İşleri Başkanlığı’nı kaldırsın. Alevileri bir kalıba sokmaya çalışıyorlar. Laikliğin koruyucusu olan Aleviler asimilasyona ve Sünnileştirmeye karşı uyanık olmalı ve oyuna gelmemeli. Yavuz Sultan Selim döneminin katliamlarından bugüne kadar özümüzü koruyarak nasıl geldiysek bugün de özümüzü koruyarak yolumuza devem edeceğiz. ESKİ CHP ERZİNCAN MİLLETVEKİLİ NURETTİN KARSU: ALEVİLER ŞERİATA ENGEL A levi öğretisi, Diyanet İşleri çatısının altına sığmaz ve yakışmaz. AKP, iktidarında şeriata gitmek amacına, karşısında engel gördüğü laik ve Kemalist TSK ve Alevileri parçalamadan ulaşamayacağını bildiği için bu amaca yönelik eylem içinde. AKP, Diyanet altına girmeyen bu ilerici öğretinin parçalanmasını istiyor. Dedeleri, Diyanet İşleri Başkanlığı’na alarak Aleviler arasında ayrım yaratmak amacı güdüldüğü bilinmelidir. Diyanetle hiçbir dede çalışamaz, Alevi dedeliği felsefesine uygun olan, bu misyonu yürekten üstlenen insan, şeriat kurallarının işlediği Diyanet’in emrine girmez. Diyanet’e bağlananlar, Alevi toplumu tarafından mutlaka dışlanacaktır. “Alevilik, İslamiyetin dışında mı içinde mi?” gibi yapay tartışmalarla konu iyiyce sulandırılıyor. Alevilik Sünni inanca göre değerlendirilirse, tabii ki Sünni anlayıştan uzak ve dışında, ancak İslamiyete göre değerlendirildiğinde içinde. Bu yapay bir tartışma. “Alevilik, Sünniliğin dışında, İslamın içindedir.” HP Bahçelievler İlçe Yönetim Kurulu üyesi Ali Haydar Karaman “Yargıya, eğitime müdahalesi her zaman gerici olan bir iktidarın, Aleviliğe yaklaşımının demokrasi amaçlı olduğunu düşünmek mümkün değil” dedi. AKP’nin ‘Alevi açılımı’nın, “sus payı” olarak düşünülmesi gerektiğini belirten Karaman şöyle konuştu: “Alevi toplumun örgütlendiği dernek ve vakıflar da bu tartışma aracılığıyla kendilerini sorgulamalı. Her Alevi dernek ve vakfı kendi kurumlarının gerçek Aleviliği temsil ettiği iddiasında bulunuyor. Hiç kimse bunu Alevi yurttaşlara sormuyor. Derneklerin birçoğu iktidarlarla pazarlıklara giriyor. Alevi önderleri, Alevi toplumunu bir arada tutabilecek, saygınlığını koruyacak kişilerden oluşmalı. Ama bugün, Aleviliğin fikir olarak hiç yakın olmadığı kurumlarda, Alevileri görmeye başladık. Yerel seçim öncesi bir nabız yoklaması da mümkün. Çünkük AKP, her icraatı öncesi, toplumada bir tartışma başlatarak nabız tutuyor. Göstermelik demokratik tutumuyla, Alevi örgütleri arasında bir bölünme amaçlanarak siyasi başarı hedefleniyor. İslamın gericiliğine karşı olan Aleviler, Aleviliğin de gericiliğine ve baskı unsuru olarak kullanılmasına karşıyız. Ancak, Sünni anlayışta dini kullananlar olduğu gibi, AKP bunun en güzel örneği, Alevilikte de inançları kişisel çıkarlar için kullanma anlayışının takipçileri var, ne yazık ki gelecekte de olacaktır.” Okul törenlerinde harem arzusu Yine nitekim, kız öğrenciler için türban çıtasını ilköğrenim düzeyine indirme denemelerinin olumlu sonuçlanması için Bayan Erdoğan da Başbakan ile birlikte Kozan ve Rize’deki iki “mağdur” öğrenciyi ve velilerini telefonla arayıp moral desteği vermişlerdir. Yükseköğrenim için, konuyu öğrenim özgürlüğünün bir parçası olarak takdim eden Başbakan, Kozan ve Rize olaylarında, küçücük kız çocuklarının okul törenlerinde haremselamlık üstüne yoğunlaştırdıkları duyarlığı da haklı gördüğü izlenimi yayan bir strateji izlerken, birden ülkenin Malezya’laşma çabasında irtifa alındığını saptayan sayısal verileri, elbette zamanlama açısından sevimsiz karşılayacaktır. Siyasal tercih ağırlıkta Üstelik o sayısal veriler, kadınların, hatta ortaokul ya da lise öğrenimi çağındaki kızların örtünmesinde asıl etkenin dini inançlardan daha fazla siyasal tercihlerden güç aldığını da ortaya koymaktadır. AKP’nin, özellikle son genel seçimlerle birlikle bir merkez partisi olduğuna yurttaşları inandırmaya çalışan Erdoğan’ın asıl niyetinin, “merkez”i alıştıra alıştıra AKP’lileştirmek olduğunun belirtileri, genel seçimden dört ay geçmeden ortaya dökülüyor. Hele şu yerel seçimler de yapılsın ve dağınık, bir türlü toparlanmasını beceremeyen muhalefetin elindeki son birkaç mevzi de ele geçirilsin... Bu ne menem özgürlük anlayışıymış.. Hep birlikte görürüz... Hatta, yerel seçimleri bile bekleme gereğini duymadan, yargıyı siyasallaştırmak amacıyla çıkartılan yasanın Cumhurbaşkanı Gül’e Pakistan’dan Ankara’ya döner dönmez önceki gece sabaha karşı imzalatılarak Resmi Gazete’de yayımlanmasının sağlanması, o özgürlük anlayışının çok taze bir örneğidir. İktidar öyle anlaşılıyor ki siyasallaştırılmış yargı kadrosunu öncelikle medya için kullanmayı deneyecektir. Yarım yüzyıllık meslek yaşamında bu gözler, bu doğrultuda neler görmüştü?.. Tanrı olanak tanırsa bu dönemi de görürüz. Faks: 0 216 302 82 08 obirgit?ekolay.net CUMHURİYET MİTİNGİNE KATILMIŞTI Bir soruşturma da İzmir’de açıldı ZEYNEP ŞAHİN ODTÜ Öğretim Üyesi Aykan Erdemir, Aleviliğin Sünniliğe dönüşme tehlikesine karşı uyarılarda bulundu ‘Erdoğan Alevilerden özür dilemek zorunda’ leviler üzerine hazırladığı doktora teziyle Harvard’dan üstün başarı derecesi alan Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) öğretim üyesi antropolog Aykan Erdemir, Milliyet gazetesinde yayımlanan ropörtajında “Aleviliğin, Sünni bakış açısına yaklaştığını doğrulayacak örnekler veriyor”. Yenibosna Cemevi’ndeki cem törenlerinde “kadın ve erkeğin ayrı ayrı oturtulduğunu” anlatan Erdemir, Aleviliğin Sünniliğe dönüşme tehlikesine karşı uyarıda bulunuyor. Erdemir röportajında şöyle diyor: “Çünkü benim gördüğüm kadarıyla eskiden de cemlerde kadınlar başlarını örtüyorlardı. Bu çok büyük bir değişim değil. Ama şu çok önemli bir gösterge: Alevi ibadethanelerinde kadın ve erkeklerin ayrı yerlerde oturmaları… A Benim bildiğim kadar İstanbul Yenibosna’daki Cem Vakfı Cemevi dışında böyle bir uygulama yok. Bu bir dönüşümdür. Çünkü cem bir ibadet olmanın yanı sıra aynı zamanda belli değerlerin içselleştirildiği, belli sosyalleşme kalıplarının benimsendiği yerdir. Dolayısıyla da kadın ve erkeğin aynı mekânı paylaşabilmesi, yan yana oturabilmesi, bu yalnızca fiziksel bir mekân, yalnızca pratik bir günlük mesele değil. Bu çok derin mistik bir meseledir. Röportajında, Başbakan Erdoğan’ın tavrının yanlışlığının da altını çizen Erdemir, Erdoğan’ın Alevilerden özür dilemesi gerektiğini belirterek çözüm önerilerini şöyle sıralıyor: “Ortak iftar yapalım, çünkü bu bize de ya bancı değil” anlayışı sakat. Yine her şeyi kendi bildiklerine benzeştirme, yine Sünni merkezci bir yaklaşım söz konusu. Oysa ki aradaki fark çok. Muharrem ayı Alevilerin yas ayıdır, Sünnilerin ramazan ayı ise 11 ayın sultanı. Sünnilerin en çok tüketim yaptıkları ay ramazandır, Alevilerin en az tüketim yaptıkları ay muharrem. Sünniler ramazanı eğlencelerle geçirirler, Aleviler muharrem matemi boyunca gülmezler. Ramazanda oruç suyla ve şükrederek açılır, muharremde ise neredeyse sudan uzak durulur, hatta daha çok tuzlu yiyip, su içmeyerek Hüseyin’in çektiği acıları duyumsamaya ve empati kurmaya çalışanlar vardır. Alevilerin “Bir Sünni gelsin, bizimle matem tutsun, iftar yapsın” diye bir ihtiyacı yok. 50 maddelik talep listeleri olsa bile sıra “Bizim le iftar yapılsın” maddesine gelmez. Eğer ille de duygusal bir adım atılacaksa ben Sayın Başbakan’a bu tip zorlama bir iftara katılmak yerine aşurenin yapılıp dağıtıldığı bir dergâha gidip, Alevilerle birlikte sıraya girip, büyük kazandan herkes gibi aşure yemesini ve bugüne kadarki ayrımcı uygulamalar için özür dilemesini önerirdim. Bu daha gerçekçi, daha sıcak, kuşkulara yer bırakmayacak, anlamlı bir etkinlik olurdu. Bir Alevi için bu da çok önemlidir. Çünkü ne yazık ki hâlâ Alevilerin getirdiği aşureleri “içine tükürülmüştür” diye çöpe döken Sünnilerin hikâyeleri var bu ülkede. Alevilere kadro vermek patronyanaşma ilişkisi kurmaktır. SÜRECEK ANKARA Isparta’da Halil İbrahim Özçimen adlı öğretmenin, İzmir’deki Cumhuriyet Mitingi’ne katıldığı ve 19 Mayıs kutlamalarında öğrencilerine Atatürk resimli tişört giydirdiği için soruşturulmasının ve maaş kesme cezası almasının ardından, bu kez İzmir Konak Şerif Remzi İlköğretim Okulu Öğretmeni Kemal Aktaş hakkında soruşturma başlatıldı. Konak İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü Aktaş’tan savunma isterken Aktaş’a gönderilen resmi yazıda, “Miting öncesi, çocuklara mitinge katılacak öğrenciler kimler diye sorduğunuz, parmak kaldıran öğrencileri tahtaya kaldırdığınız, katılıp katılmama konusunda herhangi bir bilgisi olmayan çocuklara rencide edici, ‘Siz nasıl vatanseversiniz? Niçin Cumhuriyeti savunmuyorsunuz’ şeklinde konuşmalarda bulunduğunuz iddia edilmektedir” dendi. Eğitimİş Genel Başkanı Yüksel Adıbelli, öğretmenin amacının öğrencilerine Cumhuriyet sevgisi aşılamak olduğunu ama hakkında inceleme başlatıldığını söyledi. “Cumhuriyet Mitingi’ne katılmak, Cumhuriyetin kazanımlarını anlatmak ne zamandır rencide etmek oluyor” diye soran Adıbelli, AKP hükümetinin yeni hedefinin geçen iktidarları döneminde düzenlenen bu mitinglere katılan öğretmenlere baskı uygulamak olduğuna dikkat çekti. CUMHURİYET 07 K