Katalog

27 ARALIK 2007 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA DİZİ 9 Pakistan, sınırdaş olduğu ülkelerden sadece Çin’in ‘yakın dostu’; ABD’nin ise ‘stratejik müttefiki’ Alt kıtada yeni denge arayışı P akistan içinde bulunduğu bütün zorluklara karşın gerek Avrasya coğrafyasında gerek alt kıta olarak tabir edilen İranÇin ekseninde önemli bir bölgesel aktör konumunda. Pakistan sınırdaş olduğu ülkelerden sadece Çin ile “stratejik boyutta” işbirliği yapıyor. Aslında Pakistan ve Çin ilişkileri, gerek bölgesel gerekse küresel anlamda büyük önem taşıyor.Sovyetler Birliği’nin çökmesinin ardından ABD’nin tek süper güç olarak küresel alanda politika yürütmeye başlaması ile birlikte Avrasya coğrafyasındaki güçlü ülkelerin kendi aralarında işbirliği arayışı başladı. Ancak bu işbirliği arayışları özellikle Washington yönetiminin küresel politilarının yeniden şekillendiği 11 Eylül saldırılarının ardından hız kazandı. Bu bağlamda bölgedeki en önemli aktörlerden biri olan Çin, son dönemde bugüne kadar yürüttüğü Pakistan merkezli Güney Asya politikasının eksenini değiştirme çabası içine girdi. Çin, Pakistan ile olan işbirliğine Hindistan’ı da eklemleyerek yeni bir bölgesel ittifak oluşturma politikası benimsedi. Ancak, bu yaklaşımının temeline koyduğu Pakistan’ın konumunu zedelememeye de özen gösterdi. Çünkü gerek Pakistan’ın Hindistan ile olan sorunları gerekse Hindistan’ın ABD ile yakın ilişki içinde olması Pekin yönetimini daha temkinli olmaya yöneltiyordu. İN İLE İLİŞKİLERİMİZ MÜKEMMEL’ KARAÇİ’NİN KARTALLARI Ü Pakistanlıların dünyanın en büyük camisi olduğunu ileri sürdükleri Badşahi Mescidi Lahor’da yer alıyor. İddialara göre caminin bahçesinde 100 bin kişi aynı anda namaz kılabiliyor. Ancak bu sayıda insanın bir araya gelebileceği yer sadece caminin bahçesi. Caminin içi ise oldukça küçük. Yani Pakistanlıların büyüklük anlayışı sadece caminin bahçesinden ibaret... Projesini CHP’li mimar Vedat Dalokay’ın çizdiği “Faysal Camii” lkenin Lahor’dan sonra en dikkat çeken kenti ise Arap Denizi kıyısındaki Karaçi. Karaçi aslında tarihi çok eskilere dayanan bir liman kenti. Aynı zamanda da Pakistan’ın Sindh eyaletinin başkenti. Nüfusu ise 20 milyonun üzerinde. Muhammed Ali Cinnah, Pakistan’ın bağımsızlığını ilan ettiğinde başkent olarak burayı seçmişti. Zaten ülkesinin bağımsız olmasından sadece bir yıl sonra yaşama veda eden Cinnah için yaptırılan kabir de Karaçi’de bulunuyor. Sindh eyaleti de Pencap gibi Hindistan ve Pakistan arasında ikiye bölünmüş durumda. Karaçi, Pakistan’ın üretim ve ticaret merkezi. Ülkenin Gayri Safi Milli Hasılası’nın yüzde 70’ini tek başına Karaçi sağlıyor. Ülkenin hemen hemen bütün büyük kentlerinde çok sayıda görülen yırtıcı kuş nüfusu, Karaçi’de çok daha fazla... Sindh eyaleti, Pakistan’da sosyal duyarlılığın daha fazla hissedildiği bir bölge... Bunda Hindistan’dan göç etmiş olan muhacir nüfusun da etkisi fazla. O nedenle Pakistan’ın İslamcı yapısı içinde sola eğilimli Benazir Butto liderliğindeki Pakistan Halk Partisi de Sindh eyaletinde oldukça güçlü. Pakistan’ın seçim hükümetindeki Dışişleri Bakanı İnam ül Hak, ülkesinin Çin ile olan ilişkilerinden söz ederken, bölgesel işbirliğinin yanı sıra ikili ilişkilerin de önemine işaret ediyor. İnam ül Hak, PakistanÇin ilişkilerini, “mükemmel” diye nitelendirirken, İnam ül Hak “gerek ekonomik gerekse siyasi anlamda ilişkilerimiz çok daha güçlenecek” görüşünü ortaya koyuyor. Pakistan’ın güneyinde büyük stratejik öneme sahip Gwadar limanı da Çin tarafından inşa edilmiş. İran’ın Basra Körfezi’ni kapaması durumunda, Avrasya’daki enerji hatlarının bu liman üzerinden uluslararası piyasalara açılması söz konusu. Yani limanın küresel anlamda çok ciddi bir stratejik derinliği bulunuyor. Bu liman şimdi Singapur Liman İdaresi şirketi tarafından işletiliyor. Ülkenin bugün içinde bulunduğu bölgesel koşullara bakıldığı zaman zaten Pakistan’ın Çin dışında yakın ilişki kuracağı başka bir ülke daha olmadığı hemen göze çarpıyor. Gerek ABD’nin operasyonu sonrası yaşanan gelişmeler gerekse sınırdaki aşiret yapısı nedeniyle yaşanan zorluklar. ‘Ç EN ÇALKANTILI DÖNEM akistan 1947 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından siyasi tarihinin belki de en çalkantılı dönemini yaşıyor. 8 Ocak’ta yapılacak seçimler bir anlamda ülkenin 21. yüzyıl içindeki rotasını da belirleyecek. Ülke ya radikal İslam’a doğru yürüyecek ya da kendisine siyasi istikrarı hedef alan daha seküler bir yön belirleyecek. Ülkedeki siyasi yaşamın normalleşmesi, Pakistan’ın yönünü çok daha kolay bulmasına zemin hazırlayacak. Devlet Başkanı Pervez Müşerref’in üniformasını çıkarıp sadece devlet başkanı şapkasını takması, siyasi yaşamın normalleşmesi açısından çok önemli bir adım olarak görülüyor. leri Pakistan’ın yüzde 60’ı da PencaÖte yandan ABD’nin Pakistan üzerindeki bilerden oluşuyor. Aslına bakıldığınbaskısının kısa ve orta vadede sona ermesi da ülkenin ulusal birliğinin belkemibeklenmiyor. Bir taraftan teröre ve radikal İsğini de yine Pencabiler oluşturuyor. lam’a zemin hazırlayan sonra da bunları geBu nedenle de Pakistan Ordusu’nun rekçe gösterip kendi ekonomik, siyasi ve straiçinde ciddi bir Pencabi ağırlığını histejik çıkarlarının olduğu bölgelere müdahale setmek olası. Ordunun komuta kadeeden Washington yönetimi, Avrasya’daki mesi de genellikle Pencabi subaylarenerji kaynakları ile ildan oluşuyor. Ancak, bugünkü Devgilendiği sürece Pakislet Başkanı Pervez Müşertan da yine hedef tahLİM tasında olacak. S E T ref’i istisna olarak kabul etA IN LLAR mek gerekiyor. Çünkü Müşer ÇİN MA Ülkenin tek çıkış ref bir göçmen. Yani, alt kıta yolu ise bölgesel itslamabad ile Pekin araMüslümanlarının Hindistifaklar içinde kosındaki yakın ilişkinin bölgetan’dan ayrılıp Pakistan’ı kurnumunu güçlensel ve küresel boyutu bir yana, ucuz tümasından sonra bu toprakdirip, radikal ketim malı cenneti olan Çin’in Pakistan lara göç eden bir aileden İslam’ın kıskaüzerindeki ekonomik etkileri de dikkat çegeliyor. Pencap aslında cından kurtulkici. Çin sermayesi Pakistan’da önemli bir Hint yarımadasında bümak gibi gökonumda. Bunun yanı sıra çarşıda, pazaryük bir bölgenin adı. Anrünüyor. Anda, marketlerde satılan malların büyük cak, Hindistan ile çizilen cak bunun o kısmı Çin malı. Pakistan’ın tekstil seksınırdan sonra bu bölge iki kadar kolay oltöründe gelişmiş olmasına karşın Çin ülke arasında paylaştırılmadığı da mallarının ucuzluğu Pakistan pamış. Sınırın diğer yanında önemli bir gerzarını adeta teslim almış kalan bölümüne ise Hindistan çek... durumda. Pencabı deniliyor. P Öğrenci servisi BAŞKENTE ATATÜRK BULVARI P İ RAN TEDİRGİNLİĞİ İran’a gelince... Dışişleri Bakanı İnam ül Hak, diplomatik bir dille konuşmaya çalışsa da, İran konusunda tedirginlik yaşadıkları belli oluyor. İnam ül Hak’a göre Pakistan ve ABD iki stratejik müttefik. İnam ül Hak açıkça, “Pakistan, ABD’nin NATO üyesi olmayan müttefikidir” diyor. Yani ABD’nin İran’a yönelik politikalarına “müttefik bir ülke olarak destek verilmesi zorunluluğu” ortaya çıkıyor. Durum böyle olunca, Pakistan’ın da İran’a ilişkin tutum belirlerken dikkatli olması gerekiyor. akistan’ın kendine özgü renklerine ve yaşam biçimine belki de en aykırı örneği başkent İslamabad oluşturuyor. Çünkü, İslamabad başkent olmadan önce küçük bir yerleşim merkeziydi. Daha sonra 1960’lı yılların ortasında “başkent” olarak tasarlandı. Denilen o ki kenti planlayan şehir planlamacıları, ovayı üstten gören Dominiko tepesine çıkıp kenti cetvelle çizmişler ve çeşitli harfler ve sayılarla birlikte sektörlere ayırmışlar. Örneğin bir adresi ararken F6 ya da E5 gibi “sektörlere” bakmak gerekiyor. İslamabad’da Türkiye, “Atatürk Bulvarı” ve projesini eski Ankara belediye başkanlarından CHP’li mimar Vedat Dalokay’ın çizdiği “Faysal Camii” ile temsil ediliyor. Atatürk Bulvarı kentin en merkezi bölümünde yer alıyor. Pakistan’ı anlatırken ülkenin toprağı en büyük ama nüfusu en az Belucistan eyaletinden de söz etmek gerekiyor. İran sınırında olan ve ABD’nin “Büyük Belucistan” projesi ile İran ve Pakistan’ı baskı altına aldığı bölge aşiret yapısı ile biliniyor. Belüçler, toplam Pakistan nüfusunun sadece yüzde 2’sini oluşturuyor. Bu eyalet, Afganistan’dan kaçan mültecilerin en fazla yaşadığı bölgelerden biri. Feodal yaşam, mülteci olan Afganların daha rahat kök salmasını sağlamış durumda. Pencap ağırlığı P akistan’ın bölgesel ve küresel dengeler içindeki yerine, terörle mücadelesine, komşuları ile ilişkisine, medrese sorununa göz attıktan sonra büyük kentlerindeki havayı da yansıtmakta yarar var. Pencap beş eyaletten oluşan Pakistan’ın nüfus açısından en kalabalık olan eyaleti. Başkenti ise Pakistan’ın kültür ve sanat merkezi olan Lahor. Ülkenin en iyi üniversiteleri, eğitim kurumları Lahor’da bulunuyor. Pakistan kültürünün en yoğun yaşandığı yer de burası... Pakistanlıların dünyanın en büyük camisi olduğunu ileri sürdük İ BİTTİ DİYANET İŞLERİ Muharrem ayı dolayısıyla Başbakanlıkta iftar düzenleyecek olan Erdoğan’a çağrı: MİT’ten emeklilerine ‘susun’ uyarısı ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarlığı, yayımladığı açıklamayla emekli MİT mensuplarının konuşmalarına sınır getirdi. Açıklamada, emekli bazı teşkilat mensuplarının kişisel görüş adı altında basına açıklamalar yaptığına işaret edilerek “Kurumumuzun uyarılarına rağmen maziye atıfla yapılan değerlendirmeler, gerçeği yansıtmadığı gibi, doğru ve sağlıklı olmayıp ahlaki açıdan teşkilat teamüllerine de uymamakta ve hukuki sorumluluğu beraberinde getirebilecek unsurlar taşımaktadır’’ denildi. ‘Alman kanalı özür dilesin’ ANKARA (ANKA) – Diyanet İşleri Başkanlığı, Kuzey Almanya Televizyon ve Radyo Kurumu NDR tarafından hazırlanan bir dizide Aleviliği itham edici sahnelerin yer almasını kınayarak, başta Aleviler olmak üzere bütün Müslümanlardan özür dilenmesini istedi. Yapılan açıklamada, NDR tarafından hazırlanan ve Alman 1. televizyon kanalı ARD’de yayınlanan dizide, Aleviliğe yönelik “çirkin ima ve ithamlar” taşıyan sahnelerin yer aldığı kaydedildi. Dizide yer alan sahnelerin, Almanya’da yaşayan Alevi geleneğine mensup yurttaşların tepkisini çektiği belirtilen açıklamada, “Bizim asırlardır sürdürdüğümüz İslam’ın içindeki kültür zenginliğimiz, hoşgörümüz ve buna dayalı iç huzurumuz ve birlikteliğimiz en büyük gücümüz olup bunu bir zaaf olarak görüp bizi bölmeye ve ayrıştırmaya bir vesile kılmak isteyen bu tür girişimleri ve tavrı nefretle kınıyor, söz konusu yayına hemen son verilmesi ve başta Alevi kardeşlerimiz olmak üzere bütün Müslümanlardan özür dilenmesi gerektiğini bildiriyoruz” görüşlerine yer verildi. ‘Alevi haklarına açıklık getir’ İstanbul Haber Servisi Cem Vakfı’nın bünyesindeki Alevi İslam Din Hizmetleri Başkanlığı’nın davetiyle bir araya gelen Alevi, Bektaşi, Mevlevi inancının önderleri, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla muharrem ayı dolayısıyla Ankara’da düzenlenmesi beklenen iftar yemeğine Erdoğan’ın “Alevi haklarına açıklık getirilmesi” koşuluyla katılabileceklerini bildirdi. Cem Vakfı Genel Merkezi Yenibosna Cemevi’ndeki inanç önderlerinin toplantısında konuşan Cem Vakfı Başkanı Prof. Dr. İzzettin Doğan, Başbakan Erdoğan’dan anayasanın 10. maddesi kapsamındaki “Yurttaşların anayasa önünde eşitliği” ilkesi doğrultusunda Alevilerin haklarına açıklık getirmesini istedi. Doğan, AleviSünni ayrımının ortadan kaldırılması için bugüne kadar AKP iktidarına sürekli çağrıda bulunduklarını ancak iktidarın konuyla ilgili hiçbir önemli adım atmadığını vurguladı. Toplantının ardından açıklanan sonuç bildirgesinde de son günlerde medyada ERDOĞAN’IN AÇILIMINA CHP’DEN YANIT ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın belediye başkanlığı döneminde yıkmaya çalıştığı Alevilere ait Karacaahmet Dergâhı’nı ziyaret edecek. CHP Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplantısında, muharrem ayında CHP genel merkezinde “Aşure günü” düzenlenmesi de kararlaştırıldı. CHP MYK’nin dünkü toplantısında kurultay süreci değerlendirildi. Şu ana dek 400 ilçenin kongrelerini yaptığı, hafta sonu yapılacak ilçe kongreleri ile bu sayınının 600’ü bulacağı belirtildi. Toplantıda kurultayın herhangi bir şekilde ertelenmesinin söz konusu olmadığı değerlendirmesi yapıldı. CHP li“AKP’nin Alevi Açılımı” başlığıyla haber ve yorumlar yapıldığı anımsatılarak “böyle bir açılımın parti ya da hükümetin projesi olmadığı, AKP milletvekili Reha Çamuroğlu ile birlikte hareket eden birkaç Alevi yurttaşın girişimi olduğunun anlaşıldığı” vurgulandı. Sonuç bildirgesinde Başbakan Erdoğan’ın 11 Ocak 2008’de verilmek istenen iftar yemeğine katılma olasılığının deri Baykal, İstanbul’da bulunun Alevilere ait Karacaahmet Dergâhı’ndan 1819 Ocak 2008 tarihi için kendisine bir davet geldiğini, bu davete katılacağını bildirdi. MYK toplantısında ayrıca muharrem ayında, CHP genel merkezinde “aşure günü” düzenlenmesi kararlaştırıldı. CHP genel merkezinde geçen yıl da “aşure günü” düzenlenmişti. Edinilen bilgiye göre, Baykal “İstihdam Paketi” olarak sunulan ve kıdem tazminatı kaldırmayı hedefleyen yasa taslağını eleştirdi. Baykal, “Kıdem tazminatını kaldıracak şekilde bir yasa getirmeleri halinde işçi sendikaları ile birlikte ortak ve koordineli bir şekilde tepkimizi ortaya koyalım” dedi. lehimize gelişmekte olması, son olarak da yaklaşan yerel seçimlerde Alevi oylarını kazanma... Bu koşullarda Sayın Başbakan veya hükümet adına görevlendirilmiş bir yetkilinin böyle bir yaklaşımı benimsediklerini kamuoyu önünde beyan etmeleri halinde düzenlenecek yemekli veya yemeksiz toplantılara katılabileceğimiz oybirliğiyle kararlaştırılmıştır.’’ TSK’nin araç filosu yenileniyor ? ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türk Silahlı Kuvvetleri’nin (TSK) araç filosunun büyük bölümünün yenilenmesi amacıyla açılan ihalede tamamı iç piyasadan 2 bin 720 adet taktik tekerlekli araç alınacak. Kara Kuvvetleri’nin silah, malzeme, personel taşınmasını ve intikalini sağlamak amacıyla alımını planladığı taktik tekerlekli araçlarla, TSK’nin mevcut araç filosu büyük ölçüde yenilenmiş olacak. SSM tarafından daha önce belirlenen tedarik programı kapsamında alınacak 2 bin 720 aracın, gereksinimlerin ve hizmetlerin 4 ayrı grupta SSM’ye teslimi öngörülüyor. nedenleri şöyle sıralandı: “Bu girişimin muhtelif nedenleri olabilir; ABD’de her yıl yayımlanan insan hakları raporunda Alevilerin haklarının ihlallerinin önemli yer alması, son AB İlerleme Raporu’nda Alevilerin demokratik hak ve talepleriyle ilgili hiçbir gelişme olmadığının vurgulanması gerek Başbakanlık, gerekse Milli Eğitim Bakanlığı aleyhinde açılan davaların 14 yaşındaki kıza jandarma koruması ? SİLVAN (AA) Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde hamile olduğu belirlenen M.E (14) adlı kız çocuğu jandarma koruması altına alında. Silvan’a bağlı bir köyde ailesiyle yaşayan M.E’nin kusması ve şüpheli hareketlerinden şüphelenen ailesi, Silvan Devlet Hastanesi’ne kontrole götürdü. Muayenede, 3 aylık hamile olduğu belirlenen M.E’nin durumu, bir süre ailesine açıklanmayarak jandarmaya bildirildi. Jandarma ekibi, savcılığın talimatıyla M.E’yi gözetim altına aldı. CUMHURİYET 09 K