Katalog

Kehanet tapınağında tören ÖZGEN ACAR ANKARA Anadolu’daki önemli ‘‘kehanet (bilicilik)’’ merkezlerinin başında gelen ve SökeMilas arasındaki Didyma Apollon Tapınağı’nda Alman arkeologlarca kazı ve onarım çalışmalarına başlanmasının 100. yıldönümü nedeniyle bugün tapınak ile ‘‘Kutsal Yol’’da tören düzenlenecek. Yapımı İÖ 8. yy’a değin uzanan tapınak, en görkemli günlerini İÖ 6. yy’da ‘‘Arkaik dönemde’’ yaşamıştı. Tapınağın içinde HititAnadolu biçeminde yapılmış, elinde bir geyik tutan ve Hititçede ‘‘Apulunas’’ denilen tanrı Apollon’un heykeli bulunuyordu. Tapınak adını, ikiz kız kardeşi Artemis’i de anımsatma amacıyla kökeni Leleg Karya diline uzanan Yunanca ‘‘ikiz’’ anlamında ‘‘didymoi’’ sözcüğünden alıyor olmalı. Mısır Kralı Neço’nun İÖ 600’lerde, Lidya Kralı Kroisos’un (Karun) İÖ 560550’lerde tapınağa altından görkemli adaklar gönderdikleri biliniyor. Tapınaktaki ‘‘bilicilik’’ odası ‘‘Brançid’’ adındaki bir rahip ailesinin yönetimindeydi. Apollo kültünün bu ünlü tapınağını İÖ 330’larda Büyük İskender onarttı. Tapınak İS 2. yy’da Romalılarca tamamlandı. Gerek Didim’in ve gerek Türk turizminin tanıtımında simge olan ‘‘Meduza’’ kabartması da bu dönemden kalma. O yüzyıllarda tapınağa, Milet kentinden çıkan Artemis kutsal yolundan sonra deniz üzerinden ulaşılıyordu. Tapınağı ilk kez 1765’te bir grup İngiliz dünyaya duyurdu. Tam 150 yıl önce İngiliz Charles T. Newton, ‘‘Kutsal Yol’’u ortaya çıkardı, bu arada tapınakta oturan insan ve aslan heykellerini British Müzesi’ne taşıdı. 1906’da ise Theodor Wiegand başkanlığında bir Alman kazı heyeti tapınakta arkeolojik kazılara başladıysa da 1924’te ara verildi. Alman arkeolog Rudolf Naumann kazılara 1962’de yeniden başladı. 100 yıl önce Didyma Apollon Tapınağı... ? Tarihi İÖ 8. yüzyıla dek uzanan tapınağı ilk kez 1765’te bir grup İngiliz dünyaya duyurdu. ‘Kutsal Yol’u 150 yıl önce Newton ortaya çıkardı. Kazılara 1924’te ara verilse de 1962’de yeniden başlandı. FURTWAENGLER BAŞKANLIĞINDA Bugün çalışmaları Alman Arkeoloji Enstitüsü adına Prof. Dr. Andreas Furtwaengler yönetiyor. Kazı ekibi her yaz, gerek deprem ve gerek turistlerin yaptıkları zararı onararak çalışmalarına başlıyor. Günümüzde kazılara Alman ve Türk arkeologların yanı sıra, mimar, restoratör ve değişik alanlarda çalışan uzmanlar katılıyor. Fallaci yaşamını yitirdi ? ROMA (AA) İtalyan gazeteci yazar Oriana Fallaci, kansere yenik düşerek 76 yaşında öldü. Muhalif görüşleriyle tanınan ve yaptığı röportajlarla ününü pekiştiren, ses getiren birçok kitaba imza atan eski savaş muhabiri Fallaci, doğum yeri Floransa’daki bir hastanede yaşamını yitirdi. Henri Kissinger, Yaser Arafat, Kral Hüseyin, İndra Gandi ve Şah Rıza Pehlevi gibi birçok ünlü isimle röportaj yapan Fallaci’nin önemli kitapları arasında, ‘‘Doğmamış Bir Çocuğa Mektup’’ ve ‘‘İnşallah’’ yer alıyor. CUMHURİYET 20 CMYK (AP) (Fotoğraf: ORHAN DURGUT) C İmtiyaz Sahibi: CUMHURİYET VAKFI adına İLHAN SELÇUK Genel Yayın Yönetmeni: İbrahim Yıldız ? Yazıişleri Müdürleri: Mehmet Sucu, Güray Öz (Sorumlu) ? Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara İstihbarat: Cengiz Yıldırım ? Ekonomi: Hasan Eriş ? Dış Haberler: Özgür Ulusoy ? Kültür: Egemen Berköz ? Spor: Abdülkadir Yücelman ? Makaleler: Sami Karaören ? Düzeltme: Abdullah Yazıcı ? BilgiBelge: Edibe Buğra ? Yurt Haberleri: Mehmet Faraç Yayın Kurulu: İlhan Selçuk (Başkan), Emre Kongar (Başkan Yardımcısı), Orhan Erinç, Hikmet Çetinkaya, Şükran Soner, İbrahim Yıldız, Orhan Bursalı, Mustafa Balbay, Hakan Kara. Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbay Atatürk Bulvarı No: 125, Kat:4, Bakanlıklar Tel: 4195020 (7 hat), Faks: 4195027 ? İzmir Temsilcisi: Serdar Kızık, H. Ziya Blv. 1352 S. 2/3 Tel: 4411220, Faks: 4418745 ?Adana Temsilcisi: Çetin Yiğenoğlu, İnönü Cd. 5 S. Aksoğan İş H. Kat 1 Tel: 363 12 11, Faks: 363 12 15 Antalya Temsilcisi: Ahmet Oruçoğlu Cumhuriyet Meydanı Yıldız Apartmanı B Blok No: 80/5 Tel: 0242 2480057 Faks: 0242 2430509 ? İdare Müdürü: Hüseyin Gürer ? Mali İşler: Bülent Yener ? Satış: Fazilet Kuza ? Cumhuriyet Reklam: ? Genel Müdür: Özlem Ayden ? Genel Müdür Yardımcısı: Nazende Pal Tel: (0212) 251 98 74 75 /251 98 81 82 Faks: (0212) 251 98 68 Rezervasyon: (212) 343 72 74 Faks: 212 343 72 53 İmsak: 5.10 Güneş: 6.38 Öğle: 13.06 İkindi: 16.34 Akşam: 19.22 Yatsı: 20.43 Yayımlayan ve Yönetim yeri: Yeni Gün Haber Ajansı Basın ve Yayıncılık A.Ş, Prof. Nurettin Mazhar Öktel Sk. No: 2. 34381 Şişli/İstanbul. Tel: (0/212) 343 72 74 (20 hat) Faks: (0/212) 343 72 64 Yaygın süreli yayın Baskı: Merkez Gazete Dergi Basım Yayıncılık San. ve Tic. AŞ Fatih Mah. Hasan Basri Cad. Samandıra Kartal/İstanbul Dağıtım: Merkez Dağıtım Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. www.cumhuriyet.com.tr 16 EYLÜL 2006 Didyma’da Alman kazılarının başlamasının 100. yılı bugün kutlanıyor