Katalog

16 EYLÜL 2006 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Vatikan’da görev değişimi ?V ATİKAN (AA) Vatikan’da Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı koltuğuna yeni isimler geldi. Papa 16. Benediktus’un geçen haziran ayında açıkladığı atama kararı çerçevesinde Kardinal Tarcisio Bertone başbakanlık görevini Kardinal Angelo Sodano’dan devraldı. Dışişleri bakanlığı görevine ise Başpiskopos Dominique Mamberti getirildi. Görev değişim törenine Papa da katıldı. Vatikan’ın yeni başbakanı Bertone, 16. Benediktus’un kardinallik dönemindeki sağ kolu olarak tanınıyor. Bertone, Papa 2. Jean Paul döneminde Kardinal Joseph Ratzinger başkanlığındaki Papalık Dinsel Öğretiler Kurulu’nda uzun yıllar başkan yardımcısı olarak görev yapmıştı. dishab?cumhuriyet.com.tr 11 İtalya’da sağ basın, Müslümanların tepkisini ‘Papa’ya tehdit’ diye sundu. Gazeteler özür çağrılarına yer verdi: Papa’nın Türkiye gezisi riske girdi ? Batı basını, Diyanet İşleri Başkanı Bardakoğlu ile diğer yetkililerin özür beklentilerine yer verirken, İtalya’da sağ basının, tepkileri tehdit olarak sunması dikkat çekti. İtalya Senato Başkan Yardımcısı Calderoli ise ‘‘Ilımlı İslam diye bir şey yok’’ dedi. Dış Haberler Servisi Roma Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa 16. Benediktus’un İslam ve Hz. Muhammet konusundaki sözlerine tepkiler çığ gibi büyürken, İtalya Senato Başkan Yardımcısı Roberto Calderoli, ‘‘Ilımlı İslam diye bir şey yok’’ diyerek tartışmaları alevlendirdi. Almanya Başbakanı Angela Merkel da Benediktus’u destekledi. Merkel, Bild gazetesine yaptığı açıklamada, ‘‘Papa’yı eleştirenler, konuşmasının amacını anlamamış demektir. Konuşması, dinlere yönelik bir diyalog çağrısıydı. Papa, benim de çok önemli ve gerekli gördüğüm bu diyalog için özellikle çaba harcadı’’ dedi. İtalya Senato Başkan YardımcısıCalderoli yaptığı açıklamada, Türkiye’den Diyanet İşleri Başkanı Prof. Ali Bardakoğlu dahil olmak üzere Müslüman yetkililerin tepkilerini, ‘‘saldırgan ve öfkeli’’ diye niteleledi. Calderoli, ‘‘Dün karikatürleri bahane ediyorlardı, şimdi de Papa’yı bahane ediyorlar’’ dedi. Calderoli, Papa’nın sözlerini ‘‘diyalog için uzatılmış bir el’’ olarak yorumladı. NE DEMİŞTİ? Papa 16. Benediktus, Almanya’da yaptığı konuşmada, 14. yüzyılda İslama karşı Hıristiyanlığı savunma amacıyla kaleme alınmış bir eserden alıntı yapmıştı. Papa, Bizans İmparatoru İkinci Mihail Paleologos ile bir Farisi bilge arasındaki hayali diyaloğu konu ele alan eserde, imparatorun Müslüman muhatabına seslenerek, ‘‘Muhammet’in yeni olarak ne getirdiğini bana göstersene! Bu konuda, inandığı dini, kılıçla yayma buyruğu türünden kötü ve insanlık dışı şeyler dışında hiçbir şey bulamazsın’’ dediğini söylemişti. Pakistan meclisinin Papa’nın sözlerini kınamasını da eleştiren Calderoli, ‘‘Müslümanlar bu kez de bir tokatla karşılık verdiler. Saldırgan ve öfkeli tepkiler Müslüman din adamlarıyla da sınırlı kalmadı’’ dedi. Calderoli, bu kararın İslam ülkelerinde din ile siyasetin birbirinden ayrılmaz olduğunu gösterdiğini belirtti. Silvio Berlusconi liderliğindeki merkezsağ hükümette bakanlık yaptığı dönemde, İslam dünyasında rahatsızlığa yol açan karikatürlerin yer aldığı bir tişört giymesi nedeniyle Müslümanlardan kendisinin de tepki gördüğünü söyleyen Calderoli şöyle konuştu: ‘‘Müslümanlar din gerekçesiyle her fırsatta çatışma için kıvılcım çakma peşindeler.’’ Calderoli’nin karikatürlü tişört giyme eylemi, Müslüman dünyada tepkilere neden olmuş, bunun üzerine kendisi bakanlık görevinden istifa etmek zorunda kalmıştı. Başta İtalya olmak üzere Avrupa ve ABD basınında yer alan haberlerde ise Diyanet İşleri Başkanı Bardakoğlu ve diğer ülkelerdeki Müslüman yetkililerin Papa’nın özür dilemesi gerektiği yönündeki açıklamalarına dikkat çekildi. İtalya’da siyasi görüş bağlamında sağ yelpazede yer alan gazetelerin, 16. Benediktus’un sözlerine ilişkin Müslümanlardan gelen eleştirileri, ‘‘Papa’ya tehdit’’ şeklinde sunmaları dikkat çekti. İtalyan La Repubblica gazetesi, ‘‘İslam: Papa özür dilemeli’’ başlığıyla verdiği haberde, ‘‘Muhammet’e ilişkin sözler, Müslümanlarda isyana yol açtı’’ dedi. Haberde Papa’nın Türkiye gezisinin risk altında olduğu değerlendirmesi yapıldı. C Vatikan ateşe benzin döküyor ? Koç, Papa’yı Türkiye ziyaretinden önce Müslümanlar ve İslam dünyasından özür dilemeye çağırdı. AKP Grup Başkanvekili Kapusuz, Benediktus’u bir zavallı olarak nitelerken; MHP Genel Başkanı Bahçeli, ‘‘Vatikan saçmalığı’’ ifadesini kullandı. HP GRUP BAŞKANVEKİLİ KOÇ: Bağdat’ta 49 ceset bulundu ? Dış Haberler Servisi Irak’ın başkenti Bağdat’ın çeşitli yerlerinde toplam 49 ceset bulundu. Böylece kentte dört günde bulunan ceset sayısı 129’a yükseldi. Irak İçişleri Bakanlığı cesetleri bulunan kişilerin, başlarından vurulduğunu açıkladı. Cesedi bulunan kişilerin öldürülmeden önce gözlerinin, kollarının ve bacaklarının bağlandığı belirtilen açıklamada, cesetlerde işkence izleri de bulunduğu bildirildi. İsrail ‘yanlışlıkla vurmuş’ ? Dış Haberler Servisi İsrail, Lübnan işgali sırasında 4 BM Barış Gücü gözlemcisinin ‘‘trajik bir hata sonucunda’’ öldürüldüğünü belirtti. İsrail olayla ilgili olarak dün açıkladığı raporunda, BM gözlemcilerinin bulunduğu binanın haritalardaki hata yüzünden yanlışlıkla vurulduğunu savundu. Rapora göre İsrailli askerler füze saldırıları düzenleyen Hizbullah militanlarını vurduklarını sanıyordu. Ancak BM daha önce yaptığı açıklamalarda kontrol noktasında bulunan gözlemcilerin saatler süren saldırı boyunca İsrail’i 10 kez arayarak bombardımana son vermesini istediğini açıklamıştı. BM Genel Sekreteri Kofi Annan da saldırı için ‘‘Kasıtlı görünüyor’’ demişti. übnan’daki Şii lider Fadlallah, Vatikan’ın değil, Papa’nın bizzat özür dilemesini istedi. The Hindu gazetesi, ‘‘Terörün bir başka türü olan engizisyonu ilan etmiş bir kurumdan gelen sözler küstahlık’’ dedi. (Fotoğraf: AP) L ‘Papa’ya karşı isyan’ La Stampa gazetesi, ‘‘İslam Papa’dan özür istiyor’’ başlığını kullandı. Corriere della Sera, haberi ‘‘Müslümanlar Papa’ya karşı: Bizleri incitti, özür dilesin’’ manşetiyle duyurdu. Il Messaggero gazetesi, ‘‘Müslüman liderler Papa’ya karşı hücuma geçtiler’’ derken, komünistlerin yayın organı Il Manifesto’nun ‘‘İslam dünyasında Papa’ya karşı isyan’’ başlığı dikkat çekti. Merkez sağın lideri Berlusconi’nin gazetesi olarak bilinen Il Giornale, ‘‘İslamdan Papa’ya kutsal savaş tehdidi’’ diye başlık attı. Ulusal İttifak Partisi’nin yayın organı Il Tempo gazetesi de ‘‘Papa, İslamın hedef tahtasında’’ dedi. İtalya Katolik Piskoposlar Kurulu’nun resmi yayın organı Avvenire gazetesi ise İslam dünyasındaki tepkileri görmemeyi tercih etti. Alman Berliner Morgenpost ‘‘Türkiye Papa’dan özür talep ediyor’’ başlığını kullanırken, Amerikan New York Times gazetesi, Almanya’daki Müslüman dernekler ile Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamalarına yer verdi. Müslümanların öfkesi çığ gibi Dış Haberler Servisi Vatikan’ın tüm yumuşatma çabalarına karşın Papa 16. Benediktus’a yönelik İslam dünyasının tepkisi yatışmıyor. İslam Konferansı Örgütü tarafından önceki gün yayımlanan yazılı açıklamada, ‘‘İKÖ’nün Vatikan’ın İslamiyet ve onun kurallarıyla ilgili gerçek tutumunu dile getirmesini beklediği’’ belirtildi. Pakistan meclisi dünkü oturumunda oybirliğiyle Papa’nın açıklamalarını kınama kararı aldı. Meclis, Papa’nın açıklamalarının aşağılayıcı olduğunu belirterek özür dilenmesini talep etti. Hindistan’daki Ulusal Azınlık Komisyonu, 16. Benediktus’un sözlerinin ‘‘Ortaçağın haçlı seferi’’ çağrısı gibi yankılandığını bildirdi. The Hindu gazetesi, ‘‘Zamanında kutsal savaş ve terörün bir başka türü olan engizisyonu ilan etmiş bir kurumdan gelen sözler küstahlık’’ ifadesini kullandı. Endonezya’daki ikinci büyük İslami örgüt Muhammediye’nin Başkanı Din Syamsuddin, ‘‘Papa’nın açıklamalarının akıldan yoksun olduğunu gösterdiğini’’ söyledi. Müslümanlara aşırı tepki vermekten kaçınmaları çağrısı yapan Syamsuddin, ‘‘Papa özür dilesin dilemesin, toplumumuzun İslamın bir merhamet dini olduğunu göstermesi gerekir’’ dedi. Lübnan’daki Şii lider Büyük Ayetullah Muhammed Hüseyin Fadlallah, Vatikan’ın değil, Papa’nın bizzat kendisinin Müslümanlardan özür dilemesini istedi. Başbakan Fuad Sinyora’nın, ülkesinin Vatikan büyükelçisine, açıklama istemek üzere Vatikan Dışişleri Bakanlığı’na gitmesi talimatı verdiği bildirildi. Suriye’de büyük müftü Şeyh Ahmed Bedreddin Hasan, Papa’ya gönderdiği mektupta, sözlerinin dinler arası ilişkilere zarar vereceğini belirtti. İran ve Ürdün tepki verirken Mısır’da ki Müslüman Kardeşler örgütü, Papa’nın özür dilemesini, aksi halde Vatikan ile ilişkilerini keseceklerini açıkladı. Hıristiyanlar tedirgin Papa’ya yönelik tepkiler İslam ülkelerinde yaşayan Hıristiyan azınlıklarda da tedirginliğe yol açtı. Irak’taki Keldani Patriği Üçüncü Emanuel Delly, Papa’nın yanlış anlaşıldığını, medyanın olayı çarpıttığını savunarak, Vatikan’ı konuya ilişkin yeniden net açıklama yapmaya çağırdı. Suriye’deki Doğu Araştırma Merkezi Müdürü Semir ElTaki, İtalya’da Corriere della Sera’da dün yayımlanan demecinde, ‘‘Papa’nın sözleri görmezlikten gelinemeyecek denli vahim nitelikte ifadeler. Papa özür dilemez ve sözlerini geri almazsa, bunun bedelini Suriye’deki Hıristiyanlar öder’’ dedi. Japon tarikatçı için idam kararı ? TOKYO (AA) Japonya’nın başkenti Tokyo’da 1995’te metrolardaki sarin gazı saldırısını planlamakla suçlanan, Yüce Gerçek tarikatının eski lideri Şoko Asahara’nın ölüm cezası kesinleşti. 2004’te mahkum olan Asahara’nın temyiz başvurusu, yüksek mahkeme tarafından reddedildi. Asahara’nın avukatları, müvekkillerinin akli durumunun yerinde olmadığını ileri sürmüşlerdi. Tokyo metrosuna, Nazi icadı sarin gazıyla düzenlenen saldırıda 12 kişi ölmüş, 5 bin 500 kişi zehirlenmişti. Toplam 15 kişinin öldüğü başka suçlardan da mahkum olan Asahara, ABD’nin Japonya’ya saldıracağını ve ülkesini bir nükleer çöle çevireceğini düşünüyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Papa 16. Benediktus’un İslamiyete hakaret içeren sözlerine tepki yağdı. Papa, planlanmış Türkiye seyahati öncesi Almanya’da yaptığı konuşmayla kendi kilisesinden de tepki aldı. Vatikan Radyosu Direktörü, Papa’nın sözlerinin yanlış anlaşıldığını öne sürerek ‘‘Onun amacı, dini kullanarak şiddet uygulayanlara dikkat çekmekti’’ dedi. Papa’nın Dünya Ticaret Örgütü’nün ikiz kulelerine yapılan El Kaide saldırısından sonra Amerikalı yenimuhafazakârların ideologlarından Samuel Huntington’un uygarlıklar çatışması tezlerine açık bir destek olarak değerlendirilen sözleri, Müslümanların yaşadığı ülkelerde büyük tepkiyle karşılaştı. Papa olmadan önce de katı bir Katolik olarak bilinen Kardinal Ratzinger, Türkiye’nin AB’ye alınmasına karşı çıkışıyla da tanınıyor. Papa, bu göreve seçildikten sonra da katı tutumunu sürdürdü ve Hıristiyan dünyasında pek çok alanda yükselen reform taleplerini reddetti. CHP Grup Başkanvekili Haluk Koç, bu konuşmayla Vatikan’ın ateşe benzin döktüğünü söyledi. AB anayasasında birliğin Hıristiyanlık değerleri etrafında oluşturulmadığının yazıldığına dikkat çeken Koç, Hıristiyanlık dünyasındaki bu bağnaz düşüncenin temel dayanağının o döneme dayandığını belirtti. ‘‘Papa, dinler çatışması riskinin gittikçe yükselDYP Ankara İl Başkanlığı’nın diği bir dünyada, düzenlediği protestoda, ‘‘Papa bulunduğu pencereden ateşe benzin olmak kolay, insan olmak dökmektedir’’ dizordur’’ pankartı açıldı. yen Koç, Papa’yı (Fotoğraf: REUTERS) Türkiye ziyaretinden önce Müslümanlar ve İslam dünyasından önce özür dilemeye çağırdı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, ‘‘Vatikan saçmalığı... Bunun üstünde durmaya gerek yok’’ dedi. AKP Grup Başkanvekili Salih Kapusuz, Papa’nın, İslamiyeti şiddetle bir tutan ve Hz. Peygamber’i ‘‘tevhid inancını kılıçla yaymaya çalışmakla’’ itham eden açıklamalarını büyük bir üzüntü ve hayretle okuduğunu kaydetti. Bu makama kadar yükselen birisinin, İslam dini ve onun peygamberi hakkındaki gerçekleri bilmemesinin acınacak bir cehaletin ürünü olduğunu belirten Kapusuz, ‘‘Bildiği halde gizlediği gerçekleri bu şekliyle tersyüz edip takdim ediyorsa, bu da bin kere cehaletin ta kendisidir. Bu cehaletten de ileri ihanettir, hıyanettir’’ diye konuştu. Benediktus’un halen ortaçağ karanlığında kalan karanlık bir zihniyete sahip olduğunun görüldüğünü kaydeden Kapusuz, Benediktus’u ‘‘Hıristiyanlık dünyasında yaşanan reform zihniyetinden nasibini alamamış bir zavallı’’ olarak nitelendirdi. AKP Grup Başkanvekili Eyüp Fatsa da, yaptığı yazılı açıklamada, Papa’nın sözlerinin İslamiyete yönelik karikatür saldırısından daha kırıcı ve üzüntü verici olduğunu belirterek, ‘‘Bu düşüncelerin Hıristiyan âleminin en yüksek dini otoritesi tarafından yapılmış olması son derece düşündürücüdür’’ dedi. Fatsa, şunları kaydetti: ‘‘Haçlı Seferleri’nin üzerinden yüzlerce yıl geçmesine rağmen, 2006 yılında hâlâ beyinlerinin arkasında Haçlı Seferleri’nin özlemiyle yaşayan dini liderler görmek, bütün dünyanın kaybıdır. Bu zihniyet geçmişte engizisyon mahkemelerinde bilim adamlarını, yazarları yargılayıp öldürten zihniyetle aynıdır. Hıristiyan dünyası, sessiz kalması durumunda saldırıya ortak olacaktır.’’ Namaz sonrası açıklama Papa’nın sözleri, Kocatepe Camisi’nde cuma namazı çıkışında da protesto edildi. DYP Ankara İl Başkanlığı’nın düzenlediği protestoda, ‘‘Papa olmak kolay, insan olmak zordur’’ pankartları altında açıklama yapan DYP İl Başkanı Bülent Kuşoğlu, Papa’yı özür dilemeye çağırdı. Kocatepe Camisi’nde kılınan cuma namazında verilen vaazda da, İslamın savaşla yayıldığının iddia edilmesinin yanlış olduğu, İslamda zorlama olmadığı, kaba kuvvetle mümin değil münafık olunacağı belirtildi. ‘Küstah hareket’ Türkiye KamuSen üyeleri, Vatikan Büyükelçiliği önüne siyah çelenk bıraktı. Türkiye KamuSen’e bağlı Türk Diyanet VakıfSen Genel Başkanı Bilal Eser, ‘‘Bir dinin kutsalına, peygamberine, kitabına yönelik hakaretlerin küstahlık’’ olduğunu söyledi. Türk Parlamenterler Birliği Genel Başkanı Hasan Korkmazcan, ‘‘temsil ettiği saltanat kurumu’’ bakımından ‘‘İslam dinine düşmanlığının anlaşılabilir bir durum’’ olduğunu kaydetti. MemurSen Genel Başkanı Ahmet Aksu da ‘‘Sayın Papa, ortaçağ karanlığını ve barbarlığını tekrar dünyaya yaymak istiyor’’ diye konuştu. CUMHURİYET 11 K