Katalog

2 AĞUSTOS 2006 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA HABERLER TÜRKİYE’NİN EN KÖTÜ BİRİNCİLİĞİ 3 Turhan Selçuk SÖZ ÇİZGİNİN GENİŞ AÇI HİKMET BİLA Her 100 kazada altı kişi ölüyor KONYA/ANKARA (AA) Türkiye’de 2006 Temmuz ayında meydana gelen 646 trafik kazasında 462 kişi öldü, 2022 kişi yaralandı. Her yıl binlerce kişinin hayatını kaybettiği trafik kazalarında kaza başına ölüm oranı açısından Türkiye birçok Avrupa ülkesinin önünde yer alıyor. Almanya’da her 100 kazada 1.9 kişi, İtalya’da 2.8 kişi, Avusturya’da 2.1 kişi hayatını kaybederken Türkiye’de ise her 100 kazada 5.9 kişi ölüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) hazırladığı AB ülkeleri ve Türkiye Karayolu Trafik Kazaları2003 istatistiklerinden derlediği bilgiye göre, Türkiye’de 67 bin 31 trafik kazasının meydana geldiği 2003 yılında, 3 bin 946 kişi hayatını kaybetti. Aynı yıl İngiltere’de 214 bin 30 kazada 3 bin 508 kişi, Avusturya’da 43 bin 426 kazada 931 kişi, Hollanda’da 31 bin 635 kazada bin 88 kişi, Almanya’da ise 354 bin 334 kazada 6 bin 613 kişi öldü. Türkiye’de her 100 kaza başına ölen kişi sayısı 5.9 olarak gerçekleşirken Almanya’da bu oran 1.9, 2000 rakamlarına göre Belçika’da 3, 2001 yılına göre İtalya’da 2.8, Avusturya’da 2.1, İngiltere’de ise 1.6 oldu. En düşük orana sahip Malta’da ise her 1000 kazada 1 kişi ölüyor. Kazalarda yaralanma oranı açısından Türkiye ilk sırada. Duygu’nun İsyanı Sürecek SADDAM, “BENİ ASMAYIN, BEN ASKERİM, KURŞUNA DİZDİRİN.” DEDİ.. (BASINDAN) Türkiye’de kadın Cumhuriyet sayesinde insan kimliğiyle tanıştı. O güne kadar, babasından kocasına, ağasından padişaha kadar erkeğin malıydı, mülküydü, kölesiydi. Öğrenim Birliği ile tüm eğitim kurumları laikleştirildi, kız ve erkek çocuklar birlikte, eşit haklarla eğitim görmeye başladılar. Medeni Kanun’la, yüzyıllarca süren kâbus sona erdi. Kadın ve erkek eşitliği sağlandı. Kadının da artık boşanma hakkı, velayet hakkı, miras hakkı vardı. Bugün kimilerinin küçümseyerek söz ettiği ‘‘1930’lar’’da, henüz birçok Avrupa ülkesinde kadınların sahip olmadığı bir hak, seçme ve seçilme hakkı Türkiye’de kadına tanındı. Kadınlar doğum iznine, Umumi Hıfzıssıha Kanunu ile çocuklarla birlikte korunma hakkına da yine bu yıllarda kavuştular. Köylerde muhtar oldular, milletvekili oldular, doktor oldular, profesör oldular. Teknik öğretim hakkı ve olanağı buldular. İş Kanunu ile kadınların çalışma yaşamına yeni düzenlemeler getirildi, kadınların ağır işlerde çalışmaları yasaklandı. Aydınlanma devrimleriyle kadın dört duvarın, parmaklıkların, kafeslerin, kara çarşafların arkasından çıktı, toplum içine karıştı, insan olduğunun bilincine vardı. Ama... Cumhuriyet devriminden rövanşı almak için ellerinden gelen her şeyi yapan iktidarlar, kadını da eski haline döndürmek için uğraştılar. Kadının erkekle eşit, insan olarak gelişimini sağlayacak sosyoekonomik, kültürel politikalar yerine, onu ‘‘erkeğin kaburgası’’ kabul eden zihniyeti egemen kıldılar. Kentlerde de, köylerde de... Kadını yine evde, işte, tarlada çalışan, doğuran, çocuk bakan, yemek yapan, gereğinde dövülen bir cinsel obje olarak gören anlayış toplumun ana çizgilerinden biri haline geldi. Kadın, vahşi bir biçimde sömüren erkeğin, angarya mekanizmalarının ya da tarikatların kurbanı oldu. Duygu Asena olayı işte bu gidişe isyandı. Cumhuriyet devrimiyle başlayan kadın özgürlüğünün tamamlanmamış olmasına, kadının yeniden erkeğin kölesi haline getirilmiş olmasına isyandı. ‘‘Kadının Adı Yok’’ bu isyanın simgesi oldu, sloganı oldu. Kadını cendereye alanlar sevinmesin. O isyan sürecek. Duygu Asena öldü. Dün toprağa verdik. Olsun. Kahraman, öldükten sonra da kahramandır. 2. SADDAM SADDAM’I KURŞUNA DİZDİRMEYECEĞİM, ASTIRACAĞIM.. OKS’yi kazanan Eda’nın dünyası yıkıldı. Tercih listesine yazmadığı Karabük’ün şaşkınlığını yaşıyor Hatalı kodlama kurbanı GÖKÇE UYGUN İstanbul’da bir ilköğretim okulunun, Ortaöğretim Kurumları Seçme Sınavı (OKS) tercih listesinde yaptığı hatalı kodlama, ilköğretim öğrencisi Eda Gayretli’nin, istemediği halde Karabük’te bir okulu ‘‘kazanmasına’’ neden oldu. Gayretli’nin ailesi, sorumlular hakkında dava açmaya hazırlanıyor. Bahçelievler Bağlar İlköğretim Okulu öğrencisi olan kardeşi 14 yaşındaki Eda Gayretli’nin, 11 Haziran’da OKS’ye girdiğini anlatan Dr. Özcan Gayretli, ‘‘Yaptığımız tercih listesini kodlanması amacıyla okul yönetimine götürdük. Okul da listedeki kodları bilgisayara aktarıp bakanlığa gönderdi. Ancak o gün bilgisayarları bozuk olduğu için bize çıktı vereme ? Okulun hatalı kodlama yapması yüzünden İstanbul’da oturduğu halde Karabük’ü kazanan Eda’nın ailesi, sorumlular hakkında dava açmaya hazırlanıyor. Eda’nın kötü günler yaşadığını söyleyen ailesi, okuldaki yetkililerin kendilerine “Oldu işte bir kere” demesine ise çok kızgın. diler. Biz de kontrol edemedik. Bu arada zaten sürenin bitmesine 4 gün vardı. Liste gönderildikten sonra da kontrol etme gereği duymadık’’ dedi. Sınav sonuçlarına baktıklarında Eda’nın Karabük Kıymet ve Mustafa Yazıcı Anadolu Lisesi’ni kazandığını öğrendiklerini anlatan Gayretli, ‘‘Çok şaşırdık, çünkü bizim listemizde bu okul yoktu’’ ifadesini kullandı. Gayretli, bunun üzerine Bağlar İlköğretim Okulu’na gittiklerini belirterek ‘‘Ancak orada yetkililerin ‘elimiz kırılsaydı da böyle bir hata yapmasaydık’ gibi ilkel bir söylemiyle karşılaştık. İşi, ‘oldu işte bir kere’ye getiriyorlar. Hatalarını kabul ettiler etmesine ama ne işe yarar? Listemizdeki 4. sıradaki okul ile Karabük’teki okulun kodu tamamen farklı’’ diye konuştu. İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvurusundan da bir sonuç alamadığını, sadece olayın sorumlularına kınama yazısının gidebileceğini öğrendiğini ifade eden Özcan Gayretli, bu duruma ‘‘Ama bunların hiçbiri sorunumuzu, kardeşimin travmasını ortadan kaldırmayacak ki. Benzer hatalar başkalarının da başı PETA’dan KFC eylemi ? Dış Haberler Servisi Hayvan hakları konusunda mücadele eden PETA üyeleri, bu kez de Moskova’da Kentucky Fried Chicken (KFC) firmasını protesto etti. Daha önce de ABD’de tavuklara kesim öncesi yapılan işkence görüntülerinin basına yansıması üzerine protestoların hedefi olan KFC’yi kınayan iki protestocu, Moskova’da soyunarak bir kafesin içine girdi. Eylemciler, ‘‘KFC tavuklara işkence yapıyor’’ yazılı döviz bir taşıdı. na gelebilir. O yüzden bu kişilerin hatalarının diyetini ödemeleri gerekir’’ sözleriyle isyan etti. 713 Ağustos’ta yapılacak OKS ek yerleştirmeye başvuracaklarını anlatan Gayretli, şöyle devam etti: ‘‘Kardeşim ne olursa olsun Karabük’e gitmeyecek. Çünkü biz oturduğumuz semti bile gözeterek tüm tercihlerimizi İstanbul’dan yapmıştık. Eda, ek yerleştirmeden olumlu bir sonuç çıkmazsa, Anadolu lisesini kazanmış olduğu halde düz liseye gidecek mecburen. Eda, şu an çok kötü günler yaşıyor. Sınavın sonucu için onu arayan eşe dosta, bu durumu tekrar tekrar anlatmak zorunda kalması da yaşadığı travmayı ağırlaştırıyor. Ek yerleştirmeninin sonucu ne olursa olsun gerekli hukuki girişimlerde bulunarak hakkımızı arayacağız.’’ Kursak Türk Silahlı Kuvvetleri içinde akıllarınca bir ‘‘darbe’’ yaparak Orgeneral Büyükanıt’ın başkanlığını engellemek isteyenler fena tosladılar. Saçma sapan iddianamelerden, pespaye cep telefonu mesajlarından bile medet umdular. Çırpındılar, didindiler. Başaramadılar. Hevesleri kursaklarında kaldı. Güç denemesinde boylarının ölçüsünü aldılar. Umarız, ders de almışlardır. [email protected] Yaptıkları ortak toplantıda zehirli gemilere geçit vermeyeceklerini vurguladılar Deprem için erken uyarı sistemi ? TOKYA (AA) Japonya, deprem erken uyarı sistemini devreye soktu. Sistem, 3.5 ve üstü büyüklükteki bir depremin ilk sismik dalgalarını belirleyerek alarm verecek. Sistemden yararlanmak için 41 kuruluşun başvurduğu bildirildi. Sistemden yararlananlar ayda 100 bin yen (1300 YTL) abonelik ücreti ödeyecek ve depremden 10 ila 30 saniye önce haberdar olabilecek. Çevrecibalıkçı el ele İstanbul Haber Servisi Doğa Savaşçıları Çevre Örgütü, Marmara Bölgesi ve Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği, İstanbul Bölgesi Su Ürünleri Birliği, İstanbul Çevre Konseyi yabancı gemilerin Türkiye’de sökülme planlarına tepki gösterdiler. ‘‘Çevrecibalıkçı el ele zehirli gemilere geçit vermeyeceğiz’’ diyen çevre ve balıkçı örgütleri uluslararası anlaşmalar ve anayasanın verdiği hakları sonuna kadar kullanacaklarını söylediler. İstanbul Balıkhali Balıkçılar Derneği toplantı salonunda, Doğa Savaşçıları Çevre Örgütü, Marmara Bölgesi ve Su Ürünleri Kooperatifleri Birliği, İstanbul Bölgesi Su Ürünleri Birliği, İstanbul Çevre Konseyi ile 27 kooperatifin katılımıyla ‘‘Zehirli Gemilere Geçit Yok” adlı basın toplantısı yapıldı. EPE’YE ELEŞTİRİ Hollanda’nın Amsterdam kentinde yedi yıldır bekletilen Meksika bandıralı Otopan adlı geminin Türkiye’de sökülmek istenmesine tepki gösteren Doğa Savaşçıları Çevre Örgütü Başkanı Zafer Murat Çetintaş Çevre Bakanı Osman Pepe’yi eleştirdi. Pepe’nin Tuzla’da zehirli variller ortaya çıktığında ‘‘Burası Kamboçya mı’’ dediğini anımsatan Çetintaş, ‘‘Ülkemiz de insanımız da değerli. Asbestli gemilerin Türkiye’ye getirilip söküm yapılmasına izin vermeyeceğiz’’ dedi. İstanbul Su Ürünleri Kooperatifler Birliği Başkanı Ali Güney ise nükleer atıkların Karadeniz’i bitirdiğini, Akdeniz’deki krom fabrikaların yaydığı kirliliğin hat safhaya ulaştığını belirterek zehirli gemilere sessiz kalmayacaklarını vurguladı. Çevreciler ve balıkçılar Ege ve Akdeniz’de kurdukları telsiz bağlantısı ile zehirli gemilerin ülkeye girişini kontrol edecek. Dört saatte İstanbul turu ? İstanbul’da geçirilecek dört saatte nelerin yapılabileceğini anlatan Newsweek, Sultanahmet’in ziyaret edilmesini ve Kapalıçarşı’da pazarlık yapılmasını önerdi. Ünlü haber dergisi Newsweek, ‘‘Güzel Yaşam’’ bölümünde, İstanbul’da geçirilecek dört saat içinde nelerin yapılabileceğini anlattı. Amber Haq imzalı yazıda, okurlara ilk olarak Beyoğlu’nda bulunan Sofyalı 9’da meze yenilmesi önerildi. İkinci olarak Sultanahmet Camisi’nin mutlaka ziyaret edilmesi gerektiği belirtilirken ziyaretin ardından nargile içilmesi önerildi. Kapalıçarşı’ya gidilerek kilimler, halılar, mücevherler, antikalar ya da deri eşyalar için pazarlık yapılması da tavsiye edildi. (ANKA) Ölüler akbabalara yem oluyordu ? KONYA (AA) İngiliz Profesör Arkeolog Ian Hodder başkanlığında 13 yıldır süren kazılarda elde edilen bilgiler, Konya’daki neolitik döneme ait Çatalhöyük’te 9 bin yıl önce yaşayan insanların, evlerinin zeminine gömdükleri ölülerini kokmaması için bu işlemden önce etlerini akbabalara yedirdikleri belirlendi. Çatalhöyük insanının ölülerini, cenin şeklinde gömdükleri anlaşıldı. ‘Ham Çökelek’ten ‘Çiftetelli’ye ? Yaz kampı kapsamında, Mersin’e gelen 14 ülkeden 17 genç, 12 Ağustos’taki halkoyunları gösterisine hazırlanıyor. Akdeniz ve Kızkalesi Rotary kulüplerinin organizasyonuyla Mersin’e gelen Macaristan, Kazakistan, Polonya, İtalya, Slovenya, Portekiz, Hırvatistan, İsveç, Belçika, Fransa, Bulgaristan, Romanya ve Çek Cumhuriyeti’nden üniversite öğrencileri, Türk halkoyunları öğretmenlerinden ‘‘Ham Çökelek’’, ‘‘Çiftetelli’’, ‘‘Gaziantep Meses’’ ve ‘‘Halleme’’ oyunlarını öğreniyorlar. Kamp sorumlusu Fikret Ünlüer, Türkiye’den de öğrenci değişimi yapıldığını ve kampın 15 gün süreceğini söyledi. (AA) P Gece kulüplerine 1 haftalık mühür Haber Merkezi Ortaköy ve Kuruçeşme bölgesinde bulunan eğlence merkezlerini denetleyen İstanbul İl Çevre Müdürlüğü ekipleri, yüksek sesle yayın yapan 11 kulübü bir hafta süreyle mühürledi. Gürültü kirliliği açısından kırmızı nokta olarak belirlenen Ortaköy ve Kuruçeşme bölgesinde polisle birlikte denetim yapan il çevre ekipleri, yüksek gürültülü merkezlere para cezası vererek uyarıda bulundu. Denetimin ve uyarının ardından bir kez daha denetleme yapan ekipler, bu kez uyarılarının dikkate alınmadığını belirleyerek aralarında Reina, Sortie ve Sapphire’ın da bulunduğu 11 merkezi bir hafta süreyle mühürledi. Eğlence merkezlerinde çalışanlar karara tepki gösterirken yiyecekler ise bozulmamaları için başka yerlere taşındı. Sezon başından bu yana devam eden denetimlerde, 15 işletmeye 792 bin YTL para cezası kesildiği bildirildi. Guinness için dev tencere ? BOLU (AA) Mengen İlçesi Belediye Başkanlığı, Guinness Rekorlar Kitabı’na girebilmek için 1.5 ton ağırlığında, 10 bin kişiye yemek hazırlanabilecek bir tencere yaptırdı. Tencerede, Anadolu Aşçılık ve Turizm Meslek Lisesi’nde 10 bin kişilik pilavın yapılmasına başlanacak. Et koparabiliyor Ankara’da örümcek paniği ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Ankara’nın Haymana ilçesi Çalış beldesinde ortaya çıkan 10 santimetre büyüklüğündeki örümcek paniğe neden oldu. Örümceğin zehirsiz bir tür olduğu, ancak ısırabileceği ve et dahi koparabileceği bildirildi. Çalış beldesi Yılanlı mevkiinde ortaya çıkan örümceklerin yarattığı panik üzerine, ilçe tarım müdürlüğü ekipleri harekete geçti. Beldede yapılan çalışma sonrası, yakalanan örümcekler Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Zirai Mücadele Merkez Araştırma Enstitüsü Böcek Bilimi Merkezi’ne gönderildi. Merkezde yapılan çalışmalar sonucunda, Haymana’da ortaya çıkan örümceğin ‘‘solifugae’’ türünden olduğu kaydedildi. Halk arasında ‘‘karabüyü’’ olarak adlandırıldığı belirtilen örümceklerin zehirli olmadığı, güneş battıktan sonra ortaya çıktığı, çok hızlı hareket ettiği ve ısırarak et koparabildiği bildirildi. CUMHURİYET 03 K