Katalog

19 HAZİRAN 2006 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Robert Capa’nın yaşamını anlatan Richard Whelan’ın kitabı Agora Kitaplığı’ndan çıktı 15 Savaşın gerçek yüzü ? Arkasında tarihe geçen fotoğraflar bırakan Robert Capa, bitip tükenmeyen cesareti ve enerjisiyle ‘‘savaşan insanların yaşadığı tehlike ve zorluklara ortak olmadan, savaş fotoğrafı çekilmesinin ahlaki olarak mümkün olmadığını savunmuştur’’. YILDIZ ÇELİK KOOIMAN cuklarıyla oynar, erkeklerle sigara ve bira içer. Sonra da resim çekmeye başlar. Bazen belirli bir duruş için öneride bulunur ama asla özel poz vermelerini istemez. Onların geçmişlerini bildiğinden, doğal davranmalarının, hikâyeyi, daha iyi ileteceğini bilir.’’ Bu nedenle Capa’nın fotoğraflarına bakarken ‘‘eğer fotoğrafların yeterince iyi değilse, yeterince yakın değilsindir’’ sözünü anımsarız. Son savaş kareleri... The Deutsche Kammerphilharmonie Bremen. Müzik Festivali devam ediyor Kültür Servisi ‘34. Uluslararası Müzik Festivali’, ülkemizden ve dünyadan topluluk ve virtüözleri müzikseverlerle buluşturuyor. Bugün festivalde dünyanın en önemli oda orkestralarından biri sayılan The Deutsche Kammerphilharmonie Bremen, şef Florian Donderer yönetiminde konser verecek. Konserin solisti ise dünyaca ünlü genç piyanist Piotr Anderszewski... Polonyalı sanatçı Piotr Anderszewski ve The Deutsche Kammerphilharmonie Bremen, Mozart’ın ‘KV 488, La Majör’ ve ‘KV 466, Re minör’ piyano konçertolarını seslendirecek. Orkestra ayrıca Haydn’ın 103 numaralı senfonisini seslendirecek. Wigmore, Queen Elizabeth Hall ve Theatre des Champs Elysees gibi önemli konser salonlarında biletleri günler öncesinden biten resitaller veren Piotr Anderszewski, 2001 yılında Kraliyet Filarmoni Cemiyeti’nin verdiği ‘2000 En İyi İcracı’ ve ‘2002 Gilmore Sanatçı Ödülü’nün de sahibi. 20 Haziran Salı günü festival 21.30’da Arkeoloji Müzesi’ndeki Halit Turgay (flüt) ile Boğaziçi Quartet konseriyle sürecek. Dörtlünün eşliğinde Turgay, Mozart’ın ‘Flüt ve Yaylı Çalgılar için Sol Majör 2. Dörtlü’, ‘Flüt ve Yaylı Çalgılar İçin La Majör 4. Dörtlü’ ve ‘Flüt ve Yaylı Çalgılar İçin Do Majör 3. Dörtlü’ yapıtlarını seslendirecek. Boğaziçi Quartet’i, Seda Subaşı (1. keman), A. Ceren Gürkan (2. keman), Çağ Erçağ (viyolonsel) ve Deniz Yücel (viyola) oluşturuyor. (www.biletix.com 0 216 556 98 00 www.iksv.org/muzik) Savaş fotoğrafı ve fotoğrafçısı denince ilk akla gelen Robert Capa’nın, Richard Whelan’ın kaleme aldığı yaşamöyküsü Agora kitaplığı’ndan çıktı. Kitabı hazırlarken, sanatçının kardeşi Cornell Capa ile eşi Edie’den çok yararlandığını söyleyen Whelan, şöyle sunuyor ünlü fotoğrafçıyı: Beş büyük savaşı fotoğrafladı ‘‘Endre Ernö Friedmann, 22 Ekim 1913’te Budapeşte’nin Peşte yakasında doğdu. Annesinin rahminden çıktığında başı hâlâ zarla kaplıydı; zar çıkarılınca birkaç aylık kadar siyah saçı olduğu görülmüştü; bir elinde de altıncı bir parmak vardı. Annesiyle arkadaşları bu durumu onun ünlü bir kişi olacağına yordular. Çocuk gerçekten de ünlü bir kişi oldu: Fakat Endre Friedman adıyla değil de Robert Capa adıyla.’’ Hayatı boyunca beş büyük savaş ve 50’ye yakın çatışmayı fotoğraflayan Capa fotoğraf makinesiyle 1931 yılında Berlin’de tanışır. Macaristan’da bir dönem komünist Ülkeden ayrılan Uluslararası Tugaylar gönüllülerini kederli bakışlar ve tezahüratlarla uğurlayan Cumhuriyetçiler (Barselona 1938). partisi üyesi olduğu ve Amiral Miklos Horthy’nin antisemitist politikalarına direnen işçi hareketi içinde yer aldığı için soruşturmaya uğrayıp ülkesini terk etmek zorunda kaldığında göç etmiştir bu kente. Fotoğrafçı olarak çalışmaya ‘‘Dephot’’ fotoğraf ajansında başlar ve Kopenhag’da Troçki’nin katıldığı bir toplantıda çektiği fotoğrafların İngiltere’de yayımlanmasıyla adını uluslararası boyutta duyurur. Daha sonra İspanya’da büyük röportajlara imza atar. Life dergisinde yayımlanan çalışmasında yer alan, Cordoba cephesinde, 5 Eylül 1938’de çektiği ‘‘Düşen Asker’ adlı fotoğrafı 20. yüzyılın en akılda kalan, en çok tartışılan fotoğraflarından biri olur... Daha sonra, İkinci Dünya Savaşı’nda Normandiya Çıkarması’nı, İsrail devletinin kuruluşuna doğru ilk Arapİsrail savaşını, Fransız sömürgecilerle Vietnamlılar arasındaki savaşları fotoğraflar. Bu arada, daha sonra dönemin en önemli fotoğrafçılarını bir araya toplayacak olan Magnum Ajansı’nın kurulmasına öncülük eder. 1943’te U.S. Camera dergisinde Capa hakkında çıkan bir yazıda onun çalışma yöntemleri şöyle anlatılıyordu: ‘‘Capa insanlarla dürüstçe ilgilenip gerçekten dostlukla yaklaşarak arkadaşlık kurar. Fotoğrafını çekeceği kimselerle konuşur, evlerine gider, ço Capa, 1954’te, Magnum sergisiyle Japonya gider. Oradayken, Life dergisi Çin Hindi’nde bir fotoğrafçıya gereksinim duyar ve Capa bu işe gönüllü olur. Şansı burada, 25 Mayıs’ta mayına bastığında tersine dönünce aramızdan ayrılır. Elinde hâlâ sıkı sıkıya tuttuğu makinesinden çıkan fotoğraflar da onun son savaş kareleri olur. Arkasında tarihe geçen fotoğraflar bırakan Capa bitip tükenmeyen cesareti ve enerjisiyle ‘‘savaşan insanların yaşadığı tehlike ve zorluklara ortak olmadan, savaş fotoğrafı çekilmesinin ahlaki olarak mümkün olmadığını savunmuştur’’. Richard Whelan’ın kitabında, savaşların dışında, Capa’nın Gerda ile büyük aşkını; Hemingway, Steinbeck, Picasso ve Ingrid Bergman gibi ünlü yazar ve sanatçılarla kolayca kurduğu sıcak arkadaşlıkları, çevresine karşı ilgisini de okuyoruz. İngilizceden dilimize Mehmet Harmancı’nın çevirdiği bu 340 sayfalık yaşamöyküsünü okurken, Capa ile birlikte tarihi farklı bir bakış açısından görüp onunla birlikte insanlığa göz kulak olmanın farklı bir boyutunu yaşıyoruz. I. Oğuz Atay Öykü Ödülü OYUN, 23 HAZİRAN’DA SAHNELENECEK 4. İstanbul Çevre Kısa Film Festivali 2225 Haziran tarihlerinde yapılacak Filmlerden söyleşilere... Kültür Servisi Türkiye’nin tek çevre temalı kısa film etkinliği İstanbul Çevre Kısa Film Festivali bu yıl 4. kez İstanbul’da 2225 Haziran tarihleri arasında yapılacak. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın da desteklediği festival kapsamında, ulusal ve uluslararası çevre konulu film gösterimleri düzenlenecek, çevre temalı film ve öykü yarışmaları ile söyleşiler, müzik dinletisi gibi etkinlikler de yapılacak. Bu yıl ayrıca RECYCLING’06 Fuarı kapsamına da alınan festivalin gala ve ödül töreni TÜYAP’ta gerçekleştirilecek, ayrıca filmlerin gösterimleri fuar süresince izleyicilere açık olacak. Festival kapsamında düzenlenen ve (Kısa Film Yönetmeni) ve Vural Çavuşoğlu’ndan (Yönetmen) oluştuğu ‘Ulusal Kısa Film Öykü’ ve ‘Kısa Film’ yarışmalarının sonuçları da festivalin ilk günü açıklanacak ve ödüller sahiplerine verilecek. Bakırköy Belediyesi tarafından, yılın çevre film projesine (Fırtına ÇocuklarLimbo adlı dizi film çalışması) 5.000 YTL tutarında Özel Ödül verilecek. Ayrıca Büyükçekmece Belediyesi tarafından film yarışması 1’sine 3.000 YTL para ödülünün yanı sıra öykü birincisine Etkin Prodüksiyon tarafından Film Yapım Ödülü sunulacak. ? Kültür Servisi Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Kastamonu Valiliği, Milli Eğitim Müdürlüğü’nün destekleri ile edebiyatımızın kilometre taşlarından Oğuz Atay adını yaşatmak, genç nesillere tanıtmak amacıyla bir öykü yarışması düzenliyor. Yarışmaya 2005 yılında basılmış kitap ve kitap bütünlüğü taşıyan yapıtlar katılabilecek. Hasan Ali Toptaş, Faruk Duman, Nalan Barbarosoğlu, Hasip Akgül, Cemil Kavukçu’dan oluşan seçici kurul, ön elemeden geçirilmiş ürünleri değerlendirecek. Sekiz nüsha olarak gönderilecek olan ürünler için son katılım tarihi 15 Ekim 2006. Ödül, Oğuz Atay’ın ölüm yıldönümü olan 13 Aralık 2006’da verilecek. (Kastamonu İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü/Kastamonu Tel: 0 366 214 97 95) ‘East Souls’ Tiyatro Oyunevi Avrupa sahnelerinde Kültür Servisi ‘15. Uluslararası İstanbul Tiyatro Festivali’ ve ‘4. Uluslararası Tiyatro Olimpiyatları’na beş ayrı etkinlikten oluşan ‘Lorca’ projesi ile katılan Tiyatro Oyunevi, etkinliklerine Estonya ve Almanya’da devam ediyor. Tiyatro Oyunevi festivalde sergilediği Lorca’nın ‘Beş Yıl Geçince’ oyunu ve ‘Ay, Aşk, Ölüm’ (Lorca Divanı) sıra gecesinin ardından Estonya’nın Tallinn kentinde ‘East Souls’ adlı oyunu gerçekleştirdi. Selva Erdener ve Mahir Günşiray’ın oynadığı oyunu Claude Leon yönetti. 12 ülkeden 14 tiyatronun katıldığı çok dilli, çok kültürlü uluslararası bir tiyatrolar ağı projesi olan Magic Net’in ‘Hidden Stories’ (Saklı Öyküler) kapsamında devlet kütüphanesinde gerçekleştirilen etkinlikte seyirci farklı mekânlarda oynanan çeşitli dillerden öykülere tanık oldu. Ayrıca Tiyatro Oyunevi, Murat Uyurkulak’ın oyunu ‘Tol’ ile Almanya’nın Wiesbaden kentinde gerçekleştirilen ve Avrupa’nın en önemli tiyatro etkinliklerinden biri olan ‘‘Avrupa’dan Yeni Oyunlar 2006 Tiyatro Bienali’’ne davet edildi. 23 Haziran günü oynanacak olan oyun, Almancaya çevrilerek seyirciye anında tercüme edilerek sunulacak. Oyunda Mahir Günşiray ve Güven İnce rol alıyorlar. seçici kurul üyeliklerinin Altay Öktem (Yazar), Ediz Hun (Sinema Sanatçısı), Murat Şener (İÜ İletişim Fak. Öğretim Üyesi), Ümit Ünal (Senaryo YazarıYönetmen), Oktay Güzeloğlu (YazarYönetmen), Reis Çelik (Yönetmen), Selim Evci NHKM Bahçesi’nde ‘Özkıyım’ ? Kültür Servisi Zafer Diper ve Bizim Tiyatro, yarın saat 21.00’de ‘Özkıyım’ adlı oyununu sahneleyecek. Oyunun konusu ise şöyle özetlenebilir: Oyunun kahramanı Karl Schimitt Berlin doğumludur. Çocukluğunu ve ilk gençlik yıllarını bu kentte geçirirken’ 68 kuşağının tanığı olur, düşünsel temellerini bu dönemde oluşturur. Ancak bir eylem sırasında tutuklanır, işkenceye maruz kalır ve bir süre hapis yatar. Mahpus hayatının ardından dünyanın dört bir yanını dolaşıp belgesel filmler yapar. Çekeceği son filminin konusu ise ‘kendisi’ olur. Yaşadığı tarihsel süreci; filmlerden, belgesellerden kurgulayarak anlatmayı, geriye bir veda kaseti bırakarak özüne kıymayı düşünür. (0 216 414 22 39) Çocukların yaratıcı yönünü ortaya çıkaran ve geliştiren bir çalışma İstanbul Modern Yaz Okulu Kültür Servisi ‘İstanbul Modern Yaz Okulu’, çocukları, oyunlar, öyküler, filmler, geziler ve yaratıcılıkla dolu bir serüvene çağırıyor. Keşfetmeyi, farklı kurgular, düzenlemeler gerçekleştirmeyi, çamurla oynamayı, öykü anlatmayı, sorular sormayı, eleştirmeyi seven çocuklar, İstanbul Modern’de tüm bunlara fırsat bulacakları bir hafta geçirebilirler. 20 Haziran’da başlayacak ve 31 Ağustos’a dek sürecek olan İstanbul Modern Yaz Okulu’nda haziran, temmuz ve ağustos aylarında birer haftalık bu deneysel sanat atölyelerine katılan çocuklara sertifika verilecek. Etkinliklere katılım ücretsiz. Yaz Okulu’nda, 69 ile 1012 yaş grupları arasındaki çocuklar için iki gruptan oluşacak 15 kişilik atölye çalışmarı’, ‘Soruşturma’ başlıklı, çocuklar arasında ‘sanat’ üzerine ‘söyleşi’; izlenen film üzerine çözümleme ve yeniden yaratma çalışmalarıyla ‘film gösterimi’; modern ve çağdaş sanat yapıtlarının sergilendiği mekânlara yapılacak olan ‘Kültür Gezisi’ yer alıyor. Dergi çıkarmak, düşsel mekânlar yaratmak, kendini tanımak ve tanıtmak, kendi çektikleri fotoğraflarla farklı albümler oluşturmak, kostüm tasarımları, kuklalar yapmak, ses ve rengi birleştirmek, koleksiyon yaratmak, kişisel haritalarını çıkarmak, bir filmi yeniden çekmek gibi paylaşarak üretecekleri projelerle çocuklar düş güçlerini ve yaratıcılıklarını ortaya çıkaracaklar. (yazokulu?istanbulmodern.org 0 212 334 73 22) Ülkemizi temsil edecek ? Kültür Servisi Anadolu Üniversitesi Devlet Konservatuvarı öğretim üyelerinden Doç. Dr. Hasan Erkek, Liechtenstein’ın Schaan kentinde düzenlenecek olan ‘Uluslararası Genç Oyun Yazarları Festivali’ne (Interplay Europe 06) öğretim üyesi olarak katılacak. 1825 Haziran 2006 tarihlerinde düzenlenecek olan festivale Avrupa’nın 14 ülkesinden 40 yazar ve yazarlık hocası katılıyor. 1996’dan beri düzenlenen festivalde ülkemizden ilk kez bir heyet yer alıyor. Doç. Dr. Hasan Erkek, ülkemizi heyet başkanı olarak temsil etmenin yanı sıra festival kapsamında düzenlenecek olan ‘Avrupa’da Çağdaş Oyun Yazarlığı Eğilimleri’ panelinde, ‘Türkiye’de Çağdaş Oyun Yazarlığı Eğilimleri’ başlıklı bir de bildiri sunacak. Doç. Dr. Hasan Erkek’in, başta Devlet Tiyatroları olmak üzere değişik tiyatrolarda sahnelenmiş çok sayıda oyunu bulunuyor. Erkek’in ‘Yaşasın Barış’ adlı çocuk oyunu ile ‘Eşik’ adlı oyunu Arapçaya çevrilerek Tunus’ta yayımlandı. ‘Yaşasın Barış’ geçen ocak ayında Cezayir’de sahnelendi. ları, salı, çarşamba, perşembe ve cuma günleri yapılacak. İstanbul Modern’deki bu etkinlikle, çocukların modern sanata ilgilerini arttırmak ve onlara modern sanatı sevdirmek amaçlanıyor. İstanbul Modern Yaz Okulu kapsamında, çocukların oyunlar oynayarak yapıtlar üzerinde incelemelerde bulunabilecekleri ‘Müze Gezisi’; resim, heykel, fotoğraf ve düzenleme çalışmalarını içeren ‘Sanat Uygulamala CUMHURİYET 15 K