Katalog

SAYFA CUMHURİYET 19 HAZİRAN 2006 PAZARTESİ 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr Ataol Behramoğlu ‘Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var’ın okunmasının engellenmesinin yaşama sevincine sansür olduğunu söylüyor Şiir yaşamın yanında olmalı SELCEN AKSEL Ataol Behramoğlu’nun ‘Yaşadıklarımdan Öğrendiğim Bir Şey Var’ başlıklı şiirini çoğumuz biliriz, en azından birkaç dizesini. Geçen günlerde basında yer alan bir haberden, şairin özellikle gençler arasında çok sevilen 1978 tarihli bu şiirinin, Marmaris Sabancı Lisesi’ndeki öğrenci şenliğinde okunmasının yasaklandığını öğrendik. Behramoğlu’nun ‘‘Bir yasaklama diyemeyebiliriz, belki çok da büyütülmemesi gereken bir olay, idari çerçevede okunmasına getirilen bir engelleme, tekil bir girişim’’ olarak tanımladığı olay, TYS ve Muğla Gazeteciler Derneği’nce kınanırken köşe yazılarından Behramoğlu’na yollanan destek iletilerine uzanan olumsuz tepkiler aldı. ‘Yaşama enerjisi taşıyan şiir’ Behramoğlu, kendi deyişiyle ‘‘yaşama enerjisi taşıyan bu şiirine’’ karşı takınılan bu tutumun, ‘‘ne gibi bir anlam’’ içerdiği üzerinde durdu görüşünü sorduğumuzda. 12 Eylül darbesi sonrası ‘Ne Yağmur Ne Şiirler’ adlı kitabının toplatılıp kısa süre sonra aklanmasından bu yana, bir şiiriyle ilgili bu türden bir olay yaşamamış olan Behramoğlu’na göre, son yasaklama çok şaşırtıcı. Söz konusu olan, çok yaygın, internet sitelerinde bile İngilizce dahil birçok kanalda yer alan, daha önce okul şenliklerinde, birçok etkinlikte okunmuş bir şiir. ‘‘Ama’’ diyor Behramoğlu, ‘‘bu tekil ve idari girişimi, belki de ciddiye almak ge ? ‘‘Bu tekil ve idari girişimi, belki de ciddiye almak gerek. O şiirden taşan yaşama sevinci; bu dünyaya, hayata dair canlılık, bu insanları rahatsız ediyor. Hayatın eşsizliğine, güzelliğine, yaşanması gerektiğine dair bir mesajı var, bu kadar çok sevilmesinin nedeni de o.” rek. Yaşama sevincine sansür bu çünkü. Bu açıdan bakıldığında, ciddi bir durum yaşanan. O şiirden taşan yaşama sevinci; bu dünyaya, hayata dair canlılık, bu insanları rahatsız ediyor. Hayatın eşsizliğine, güzelliğine, yaşanması gerektiğine dair bir mesajı var, bu kadar çok sevilmesinin nedeni de o. Bazı insanlar ölüm kültü dediğimiz bir şeyin savunucuları. Bu dünyaya ait güzelliklerle ilgili her şeyi gizlemek; daha öğrenme çağındaki çocukları hayat bilgisiyle dolduracak yerde hayat dışı bir bilgiyle, öteki dünyaya ait referanslarla sözüm ona eğitmek istiyorlar. Onun için, böyle bir şiiri tırnak içinde ‘yasaklamak’, kendi alanları içinde engellemek, yaşama kültürüne karşı oluşun bir göstergesi.’’ Karanlıkçı bir anlayıştan söz ettiğini vurguluyor şair. Bir de şiire nasıl yaklaş mak gerektiğini anımsatıyor: ‘‘Şiirin çok anlamlılığını anlamıyorlar, ama anladıkları bir şey var, o şiirde yaşama sevinci olduğu. O da onları rahatsız ediyor. Hem, şiiri, sanatsal ürünü kuramsal açıklamalara indirgememek lazım. Şiir neyi söylüyorsa odur. Önemli olan canlılık.’’ Eğitimde şiirin rolü YAŞADIKLARIMDAN ÖĞRENDİĞİM BİR ŞEY VAR Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var: Yaşadın mı, yoğunluğuna yaşayacaksın bir şeyi Sevgilin bitkin kalmalı öpülmekten Sen bitkin düşmelisin koklamaktan bir çiçeği İnsan saatlerce bakabilir gökyüzüne Denize saatlerce bakabilir, bir kuşa, bir çocuğa Yaşamak yeryüzünde, onunla karışmaktır Kopmaz kökler salmaktır oraya Kucakladın mı sımsıkı kucaklayacaksın arkadaşını Kavgaya tüm kaslarınla, gövdenle, tutkunla gireceksin Ve uzandın mı bir kez sımsıcak kumlara Bir kum tanesi gibi, bir yaprak gibi, bir taş gibi dinleneceksin İnsan bütün güzel müzikleri dinlemeli alabildiğine Hem de tüm benliği seslerle, ezgilerle dolarcasına İnsan balıklama dalmalı içine hayatın Bir kayadan zümrüt bir denize dalarcasına Uzak ülkeler çekmeli seni, tanımadığın insanlar Bütün kitapları okumak, bütün hayatları tanımak arzusuyla yanmalısın Değişmemelisin hiç bir şeyle bir bardak su içmenin mutluluğunu Fakat ne kadar sevinç varsa yaşamak özlemiyle dolmalısın Ve kederi de yaşamalısın, namusluca, bütün benliğinle Çünkü acılar da, sevinçler gibi olgunlaştırır insanı Kanın karışmalı hayatın büyük dolaşımına Dolaşmalı damarlarında hayatın sonsuz taze kanı Yaşadıklarımdan öğrendiğim bir şey var: Yaşadın mı büyük yaşayacaksın, ırmaklara, göğe, bütün evrene karışırcasına Çünkü ömür dediğimiz şey, hayata sunulmuş bir armağandır Ve hayat, sunulmuş bir armağandır insana Ataol BEHRAMOĞLU Eğitimde şiirin rolüne geliyor söz. Söyleyecek çok şeyi var tabii ki bu konuda: ‘‘Çağdaş şairlerden başlamak gerek, çünkü şiir bugünün enerjisiyle doluysa bir anlam taşıyor. Öğrencilere şiiri kalıplaşmış geçmiş zamanların dile getirildiği bir şey olarak değil de yaşamla ilgili bir ürün olarak anlatmak lazım. Bugünden de geçmişe doğru gidersiniz.’’ Yaşamın akışından uzak, bu akışta sevinçle yerini almaktan uzak bir yönlendirme ise.. ‘‘Küstürür, içine kapanık bir duruma getirir, enerjisini yok eder, kaderci yapar. Eylemsiz insan tipleri ortaya çıkar.’’ Behramoğlu için, şiirlerini kalabalıklarla paylaşmak çok önemli. Türkiye’de ve dünyanın birçok kentinde şiir okumaları yapıyor; son yıllarda da, bir müzisyen arkadaşıyla şiirin ve müziğin yer aldığı, ancak herhangi birinin eşlik edici konumuna düşmediği dinletiler veriyorlar. Örneğin, 7 Temmuz’da Aziz Nesin anısına düzenlenen bir etkinlikte Alaçatı’da, 14 Temmuz’da Büyükada’da, 2830 Temmuz’da Abana’da, 56 Ağustos’ta Milas Ören’de Melih Cevdet Anday anısına düzenlenen etkinlikte şiirlerini okuyacağı gibi. 90 yapıtlık retrospektif sergiyi Haşim Nur Gürel ve İdil Ergün hazırladı HAFTANIN SANAT ÇİZELGESİ ? Jan Fabre ‘Kaplumbağalar, Halılar, Manzaralar’ 30 Haziran’a dek Galeri Artist. (0 212 227 68 52) ? ‘Profiller: Fransa’da Sanatsal Yaratının Son 15 Yılı’ 25 Haziran’a dek Pera Müzesi. (0 212 334 98 00) ? Rodin heykel 3 Eylül’e dek Sakıp Sabancı Müzesi. (0 212 277 22 00) ? Ahmet Albayrak, Turan Aksoy, Motoko Dobashi, Holger Schulz, Koray Kantarcıoğlu ‘Görünmez Manzaralar’ 27 Haziran’a dek Siemens Sanat Galerisi. (0 212 334 11 04) ? Fahrelnissa Zeid ile Nejad Devrim ‘Gökkuşağında İki Kuşak’ 27 Ağustos’a dek İstanbul Modern. (0 212 334 73 00) ? IMOGA Koleksiyonu’ndan 31 Temmuz’a dek Beşiktaş Çağdaş. (0 216 310 54 04) ? Sabine MescherLeitner 17 Haziran’a dek Urart. (0 212 246 71 94) ? Brigitte ve Ayan Gülgönen Koleksiyonu ‘18. yy. ve 19. yy. Anadolu Koleksiyonu 23 Haziran’a dek Milli Reasürans Sanat Galerisi. (0 212 230 19 76) ? Simya Galeri Katılımcıları Sergisi ‘Oynuyoruz’ 23 Haziran’a dek Simya Galeri. (0 212 259 77 40) ? Tomur Atagök 30 Haziran’a dek ‘Günlükler/‘Her Gün Bir Tarih’ Proje 4L. (0 212 281 51 50) ? Bahadır Dilbaz, Eser Selen, Doğu Çankaya, Gözde İlkin, Hakan Uzuner, İbrahim Çiftçioğlu, Kamil Fırat, İbrahim Demirel, Olgu Ülkenciler, Pınar Asan, Savaş Çekiç, Tülay İçöz 1 Temmuz Kargart. (0 216 346 55 46) ? ‘Aradığınız Kişiye Şu An Ulaşılamıyor’ 17 Eylül’e dek Osmanlı Bankası Müzesi. (0 212 233 22 38) ? François Marie Bonier ‘Gerçek Öyküler’ fotoğraf 27 Ağustos İstanbul Modern. (0 212 334 73 31) ? Kırmızı 15 Temmuz’a dek Article Art Gallery. (0 212 251 86 07) ? Yaprak Berkkan resim Artı Mezat 20 Haziran’a dek. (0 212 261 62 55) ? Bahadır Dilbaz, Doğu Çankaya, Gözde İlkin, Hakan Uzuner, Kamil Fırat, Olgu Ülkenciler, Pınar Asan, Savaş Çekiç, Tülay İçöz ‘Kargaşa 6’ Kargart. (0 216 330 31 51) ? Ercan Dağ ‘Desen Defteri’ 3 Temmuz’a dek Aladoğan Art Gallery. (0 212 224 19 52) ? ‘Profiller, Fransa’da Sanatsal Yaratımın Son 15 Yılı’ 25 Haziran’a dek Pera Müzesi. (0 212 334 99 00) ? 45. Yılında Süleyman Saim Tekcan 24 Haziran’a dek İş Sanat Kibele Sergi Salonu. (0 212 316 15 80) ? Nilgün Hun resim 30 Haziran’a dek TC Ziraat Bankası Tünel Sanat Galerisi. (0 212 251 42 48) ? Ali Dülger resim 30 Haziran’a dek TC Ziraat Bankası Tünel Sanat Galerisi. (0 212 251 42 48) ? Zehra Başeğmez resim bugün sona eriyor İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Galerisi. (0 212 243 30 53) ? Suzy Hug Levy, Can Göknil, Esma Paçal ‘Çarşı Pazar’ 2 Temmuz’a dek Galeri Apel. (0 212 292 72 36) ? Aytaç Erdoğan 30 Haziran’a dek Galeri Artist Çukurcuma. ? ‘Sürekliliğin Sınırları’ Karşı Sanat Çalışmaları. (0 212 245 15 08) ? Alp Tamer Ulukılıç resim 23 Haziran’a dek Dirimart. (0 212 291 34 34) ? Volkan Diyaroğlu resim 7 Temmuz’a dek Galeri Binyıl. (0 212 244 91 41) ? Cem Sağbil heykel 28 Haziran’a dek Çağla Cabaoğlu Art Gallery. (0 212 291 37 91) ? Setenay Alpsoy, Ayda Arbatlı, Yasemin Aslan Bakiri, Yasemin Erdin, Tan Mavitan 20 Haziran’a dek Kızıltoprak Sanat Galerisi. (0 216 418 38 06) ? Ahmet Nejat ‘Nevai Mistik’egale . (0 212 232 24 15) ? Müşfika Kocabay minyatür 20 Haziran’da açılıyor 4 Temmuz’a dek Galeri G Art. (0 212 296 08 76) ? Gülay Aral resim 20 Haziran’da açılıyor 29 Haziran’a dek İstanbul Yeminli Müşavirler Odası. Paul Cezanne Sanal Müze’de Kültür Servisi Eczacıbaşı Sanal Müzesi, Fransa’da ölümünün 100. yılı olması nedeniyle 2006’nın ‘Cezanne Yılı’ ilan edilmesiyle düzenlenen etkinliklere bir sergiyle katılıyor. Paul Cezanne’ı, sanal müze, Haşim Nur Gürel ve İdil Ergün’ün hazırladığı 90 yapıtlık bir retrospektif sergiyle anıyor. Sergi www.sanalmuze.org internet adresinde görülebilir. 19. yüzyıl sonunun en etkili ressamlarından Cezanne’ın, ‘‘bir anlamda modern sanatın tohumlarını attığı ve Picasso, Matisse, Gauguin gibi büyük isimlere esin verdiği’’ belirtilirken sanatçının yaşadığı dönemde izlenimci ressamlarla birlikte anılsa da onu diğerlerinden ayıran ve kübizme öncü olan yanı vurgulanıyor serginin tanıtımında. Haşim Nur Gürel, Ce‘Cezanne resmi’. Onun için ‘Ressamların Ressamı’ deyiminin kullanılması da yukarıdaki nedenledir; ressamlar kendilerinin göze alamadıkları veya yaşamın diğer alanlarındaki bağımlılıkları nedeniyle gerçekleştiremedikleri insanüstü bir ‘saha çalışması’nın sonuçlarını kendi yollarını bulmak, açmak ve anlamlı kılmak için kullandıkları kadar, onu ‘ustaları, babaları’ sayarak Manet ile kopan ve belli ölçüde yıkılan ‘Avrupa Resim Geleneği’ zincirini tekrar kurma ve onun içerisinde kendi yerlerini de sağlama alma güdüsü ile hareket etmişlerdir; Cezanne yorumlarının çokluğu ve önemli bölümünün tek yanlılıklarının kaynağı da budur.’’ (0 212 270 52 32) zanne’ı ‘‘ressamların ressamı’’ yapan özelliklerini şöyle tanımlıyor: ‘‘Cezanne’ı Cezanne yapan yapıtlarının tümüne bakıldığında da, çeşitli dönemlerden yapıtlarına tek tek bakıldığında da ortaya çıkan ‘bütünlük’ ve ‘devamlılıktır’tır. (...) ...Onu aşağılayan, dışlayan Paris’in onun dengesini bozan yıp ratıcılığından kendini sakınmasının yanı sıra resim dilinde de ‘doğadan resim yapmayı’ ve ‘hiç kimsenin o güne dek yapmadığı ve belki de yapamayacağı’ denli titiz, sabırlı ve geçmiş deneyimlerine her fırça tutuşunda danışan ve onları aşan bir yaklaşımı benimsemesi disiplininin sonucu bir resimdir ABDULLAH BAŞTÜRK İŞÇİ ÖYKÜLERİ ÖDÜLÜ GENELİŞ ve DİSK eski Genel Başkanı Abdullah Baştürk (1929 1991) anısına, ailesi, Edebiyatçılar Derneği ve Genelİş’le birlikte bu yıl da ‘‘İşçi Öyküleri Ödülü’’ verilecektir. 1) Yarışma, amatör ya da profesyonel tüm öykücülere açıktır. Ödüle; işçiler ve emeğiyle geçinen diğer çalışanlar hakkında yazılmış her türlü öykü katılabilir. 2) Ödüle aday yapıtlarda, Türkçeyi kullanmadaki başarı, yazınsal duyarlık da aranacaktır. Öyküler daha önce yayımlanmamış olmalıdır. 3) Daha önce bu ödülü kazanmış olanlar, Edebiyatçılar Derneği yönetim organlarında yer alan üyeler, yarışmaya katılamazlar. 4) Öyküler; çift aralıkla, daktilo ya da bilgisayarla yazılmış olmalıdır. 5) Yarışmaya en çok üç öyküyle aday olunabilir. Öykülerde sayfa sınırlaması yoktur. Son başvuru tarihi 10 Kasım 2006’dır. 6) Seçici kurul; Remzi İnanç, Vecihi Timuroğlu, Necati Tosuner, Tuncer Uçarol, Ahmet Yıldız’dan oluşmaktadır. 7) Ödüller; birinci 1.000 YTL, ikinci 750 YTL, üçüncü 500 YTL’dir. Sonuçlar Abdullah Baştürk’ün ölüm yıldönümü olan 21 Aralık 2006 günü açıklanır. 8) GENELİŞ; ödül kazanan öykülerle yayımlanmaya değer görülen öyküleri, her birine 100 YTL telif ücreti ödemek üzere, kitap olarak yayımlayabilir. Bu öyküleri, diğer yayın araçlarında da kullanabilir. 9) Ödüle aday yapıtlar; bir başvuru dilekçesi, gerçek ad ve açık adres, telefon numarası ve altında özgeçmiş yazılı olmak üzere, ekinde beş kopya öykü ile birlikte aşağıdaki adrese taahhütlü olarak gönderilecek ya da elden teslim edilecektir: ‘‘Edebiyatçılar Derneği İşçi Öyküleri Yarışması Sakarya Cad. 32/15, Bahar Apt. Kat 5, Yenişehir Ankara’’ İletişim için: 0312 / 434 46 65 edebiyat?edebiyatcilardernegi.org.tr Bilgi için: www.genelis.org.tr 10) Ödüle katılan yapıtlar geri verilmez. Eyvazova (kemança), İlyas Mirzayev (piyano), Yurdal Tokcan’ın (ut) solist olarak katılacağı Tekfen Filarmoni Orkestrası, cuma günü saat 20.00’de Sigiswald Kuijken’in yöneteceği, ? Aya İrini Müzesi’nde 34. Uluslararası Giorgio Mandolesi’nin (fagot) solist İstanbul Müzik Festivali kapsamında olarak katılacağı ‘La Petite Bande’ın bugün saat 19.00’da The Deutsche konserleri dinlenebilir. (0 212 334 07 34) ? Tarih Vakfı Darphanei Amire Binaları’nda 34. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali kapsamında perşembe günü saat 18.00’de Kadıköy İskele Meydanı’nda binlerce gencin, korkularını onarıp, Ece Demirci (piyano), umuda çevirmek ve yarınlara taşımak için düzenlemiş olduğumuz Barennie Moon’un (keman) konseri dinlenebilir. (0 212 334 07 34) ’nde, ? Topkapı Sarayı değerli katkılarınızı sunduğunuz için, Müzesi’nde 34. Uluslararası teşekkür ediyoruz. İstanbul Müzik Festivali kapsamında perşembe, Kadıköy İlçe Kaymakamı Sn. cumartesi günü saat 21.30’da ‘Saraydan Kız Kaçırma’ Belediye Başkanı Sn. operası sahnelenecek. KASDAV Genel Koordinatörü Sn. (0 212 334 07 34) ? İş Sanat Konser SEYHAN MÜZİK Salonu’nda 34. Uluslararası İstanbul Müzik Festivali Sn. Bülent SEYHAN kapsamında cumartesi günü Değerli sanatçılarımız; saat 20.00’de Andras Schiff’in (piyano) konseri dinlenebilir. Sn. Ahmet KOÇ (0 212 334 07 34) Sn. Ali ALTAY ? Babylon’da bugün saat Sn. Burak UÇKUN 21.00’de Instituto Cervantes Gecesi izlenebilir. Sn. Barış AKARSU (0 212 292 73 68) Kammerphilharmonie Bremen, çarşamba günü saat 20.00’de Yoel Levi’nin yöneteceği, Hüseyin Sermet’in (piyano) solist olarak katılacağı Tekfen Filarmoni Orkestrası, perşembe günü saat 20.00’de Saim Akçıl’ın yöneteceği, Ercan Irmak (ney), Göksel Baktagir (kanun), Şefika TEŞEKKÜR 1. SINAV ŞENLİĞİ Kasım ESEN Selami ÖZTÜRK Engin BARAN Sn. Çelik Sn. Göksel Değerli Yazarlarımız; Sn. Ahmet TELLİ Sn. Altay ÖKTEM Sn. Feyza HEPÇİLİNGİRLER Sn. Halim BAHADIR Sn. Şerafettin KAYA Sn. Mümin SEKMAN Sn. Kadir ÇÖPDEMİR ve CUMHURİYET Gazetesi ? İFSAK’ta perşembe günü saat 19.30 ve 20.15’te Ömer Bakan’ın ‘Şizofren Bir Kızın 3 Dakika 55 Saniyesi’ ve ‘Yaz Aşkı’ adlı gösterisi izlenebilir. (0 212 292 42 01) SINAV DERGİSİ DERSHANESİ CUMHURİYET 14 K ? Akbank Sanat’ta her cumartesi saat 11.00’de ‘Karagöz ve Kukla Tiyatrosu’, saat 17.00 ve 20.00’de ‘Ördek Muhabbetleri’ adlı oyunlar izlenebilir. (0 212 252 35 00)