Katalog

SAYFA CUMHURİYET 13 HAZİRAN 2006 SALI 10 KAVŞAK ÖZGEN ACAR Yazarımız Özgen Acar, Ankara dışında olduğu için bu haftaki yazısını yayımlayamıyoruz. DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr Rumlar, bilim ve araştırma başlığına yönelik AB Pozisyon Belgesi’ne tanınmayı içerecek ifadeler sokmak istedi Müzakerelere tehlikeli başlangıç ? Lüksemburg’da bir araya gelen AB dışişleri bakanları, uzun tartışmaların ardından bilim ve araştırma başlığına yönelik pozisyon belgesi konusunda uzlaşmaya vardı. Belge, doğrudan tanımaya yönelik ifadeleri içermese de, ağırlıklı olarak Rum talepleri doğrultusunda şekillendi. ELÇİN POYRAZLAR Tehlikeli şaşırtmaca ? LONDRA (AA) İngilizlerin ünlü Oxford Üniversitesi bünyesindeki bağımsız düşünce grubu, terörle mücadeleyi ‘‘tehlikeli şaşırtmaca’’ olarak değerlendirdi. Oxford Araştırma Grubu tarafından yayımlanan raporda, ‘‘bu tehlikeli şaşırtma hareketinin çoğunlukla işe yaramadığı’’ ve ‘‘terör saldırısı riskinin de New York, Madrid veya Londra’daki gibi, azalmak şöyle dursun arttığı’’ belirtildi. Oxford raporunda, bu politikanın, dünyayı tehdit eden aşırı silahlanma ile petrol, doğalgaz ve su gibi doğal kaynaklara sahip olma uğrunda artan rekabet gibi ‘‘daha ciddi, daha kalıcı ve daha yıkıcı’’ tehditleri göz ardı ettiği belirtildi. ek protokole yönelik herhangi bir adım atmaması konusunda ‘‘çok rahatsız olduğunu’’ dile getirdi. Bunun sonucu Rumların bu tür bir siyasi tutum içine girdiğini ileten AB yetkilisi ‘‘Bu sadece bir başlangıç’’ şeklinde konuştu. Türkiye’nin bundan sonraki müzakere başlıklarında daha zor koşullarla karşılaşacağı mesajı veren AB kaynakları, limanlara yönelik vurgunun her başlık altında gelmesi olasılığından söz ettiler. Rumlar krizi erteledi Başlık geçici olarak kapatıldı Lüksemburg’a gelen Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Başmüzakereci Ali Babacan, Ortaklık Konseyi toplantısına katıldı. Gül toplantıda yaptığı konuşmada, Ek Protokol’ün uygulanması konusunda Türkiye’den yapay tarihlere uymasının istenemeyeceğini söyledi. Türkiye’nin Ek Protokol’ü imzalarken yaptığı deklarasyona bağlılığını vurgulayan Gül, Türkiye’nin Kıbrıs’a yönelik eylem planı önerisinin de masada olduğunu ifade etti. AB’nin Kıbrıs konusundaki yükümlülüklerine uyması gerektiğini belirten Gül, bu yükümlülükler arasında BM Genel Sekreteri’nin çözüm çabalarına destek, çözümün BM çatısı altında bulunması, AB’nin adada tarafların bulacağı çözüme kendini uyarlaması ve Kıbrıslı Türklerin izolasyonuna etkin bir şekilde son vermenin olduğunu söyledi. AB ve Türkiye arasında yapılan Hükümetlerarası Konferans’ta bilim ve araştırma başlığıyla fiili müzakereler resmen başladı. Bu başlık daha sonra geçici olarak kapatıldı. Bakan Gül sıkıntılı gitti... ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Rum kesiminin Ortak Pozisyon Belgesi’nde yer almasını istediği taleplerini, ‘‘1516 Haziran’da yapılacak zirvenin sonuç bildirgesine girmesi’’ manevrası yapıp geri çekmesiyle dikkatler iki gün sonraki AB zirvesinin sonuç bildirgesine çevrildi. Rumların diplomatik manevrasına karşın Ortaklık Konseyi toplantısına katılma kararı alan Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ise akşam saatlerinde Lüksemburg’a gitti. Ankara, dün sabah güne gergin bir bekleyiş içinde başladı. AB dışişleri bakanları toplanmadan önce hükümetten en üst düzeyde uyarı geldi. Hırvatistan’ın başkenti Zagreb’e gitmeden önce gazetecilerin sorularını yanıtlayan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan olumlu sonuç çıkmadan ne Dışişleri Bakanı Gül’ün ne de Başmüzakereci Babacan’ın Lüksemburg’a gideceğini vurguladı. Erdoğan’ın bu açıklamalarından sonra başkentteki hareketlilik devam etti. Gül, sabah saatlerinde konutunda kurmayları ile gelişmeleri değerlendirirken Lüksemburg’daki Türk diplomatlar, dakika dakika gelişmeleri Dışişleri Bakanlığı’na aktardılar. Gül daha sonra konutundan bakanlığa geçerek kurmayları ve Avrupa Birliği Genel Sekreterliği bürokratları ile değerlendirme toplantıları yaptı. Toplantıya Başmüzakereci Ali Babacan da katıldı. Gül, telefonla Zagreb’de bulunan Erdoğan’a belgenin son şeklini okuyup onay aldıktan sonra Lüksemburg’a gitme kararını verdi. Boucher geliyor ? ANKARA (ANKA) ABD’nin Güney ve Orta Asya’dan sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Boucher, İstanbul’daki bir konferansa katılmak ve Ankara’da görüşmelerde bulunmak üzere yarın Türkiye’ye gelecek. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ile görüşmelerde bulunacak Boucher’in gündeminde Orta Asya ülkelerindeki gelişmeler, bölgenin petrol ve gaz rezervleri ile gelecek ay resmi açılışı yapılacak olan BTC boru hattı gibi başlıklar yer alıyor. LÜKSEMBURG AB, Türkiye ile fiili katılım müzakerelerini Güney Kıbrıs’a limanların açılması vurgusuyla başlattı. Lüksemburg’ta bir araya gelen AB dışişleri bakanlarının bilim ve araştırma başlığına yönelik uzun tartışmaların ardından uzlaşıya vardıkları pozisyon belgesi, ağırlıklı olarak Rum talepleri doğrultusunda şekillendi. Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirmemesinin müzakerelerin bütününü etkileyeceği yönünde ifadelerin yer aldığı pozisyon belgesinde AB’nin Kıbrıs’a yönelik 21 Eylül 2005 tarihli deklarasyonuna atıfta bulunarak üyelerin ilgili başlığa tekrar dönebilecekleri vurgulanıyor. AB dışişleri bakanlarının dün onayladıkları pozisyon belgesinde şu ifadeler yer Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Yorgo Yakovu (ortada), İrlanda Dışişleri Bakanı Dermot Ahern ve AB Komiseri Olli Rehn ile samimi bir görüntü sergiledi. (Fotoğraf: AA) alıyor: ‘‘AB Türkiye’nin katılım öncesi stratejisinin temel unsurları olan, Ek Protokol, Gümrük Birliği ve Katılım Ortaklığı Belgesi ile birlikte Ortaklık Anlaşması’na uymasının öneminin altını çizer. Türkiye’nin yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmemesi, müzakerelerin bütünü etkileyecektir. Bununla beraber Birlik, AB ve üyelerinin 21 Eylül 2005 tarihli deklarasyonunda yer alan tüm ilgili unsurların altını çizer. Yukarıdaki tüm görüşler göz önüne alınarak AB eğer gerekirse uygun bir zamanda bu başlığa tekrar dönecektir.’’ Rumların Türkiye ile fiili müzakerelerin başlamasına yönelik uzlaşmaz tutumunu ‘‘siyasi bir mesaj vermeye çalıştıkları’’ biçiminde değerlendiren üst düzey AB Komisyonu yetkilisi ‘‘Rumlar müzakere sürecinin Türkiye için kolay olmayacağını göstermek istiyor’’ şeklinde yorumda bulundu. AB yetkilisi Türkiye’nin bugüne kadar L İMANLARIN PERDE ARKASI Rumlar çifte getiri peşinde BAHADIR SELİM DİLEK El Fetih ile Hamas birbirine girdi ? RAMALLAH (AA) Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, kendisine bağlı El Fetih ile iktidardaki Hamas arasındaki çatışmaların artması üzerine güvenlik güçlerini alarm durumuna geçirdi. Filistinli üst düzey bir yetkili, Mahmud Abbas’ın, güvenlik güçlerinden, Batı Şeria ile Gazze Şeridi’nde kontrolü sağlamalarını istediğini söyledi. Yetkili, Abbas’ın, Hamas’ın Refah kentinde düzenlediği baskının ardından, düzenin sağlanması amacıyla böyle bir karar aldığını kaydetti. Abbas’ın, güvenlik güçlerini alarm durumuna geçirmesinin ardından, yüzlerce görevlinin, Ramallah’taki parlamento ve bakanlık binalarına saldırdığı bildirildi. Hamas’ın Refah baskınında komutanlarının öldürülmesini protesto eden güvenlik güçlerinin, parlamento binasına ateş açtıkları, bakanlar konseyine ait bürolara girdikleri ve binayı ateşe verdikleri öğrenildi. ANKARA Türkiye’nin Gümrük Birliği Anlaşması’nı 10 yeni üyeye teşmil eden ek protokolü onaylaması ve limanlarını Rum gemilerine açması baskılarının ardında, Güney Kıbrıs’ın siyaseten tanınma kaygısının yanı sıra, BakuTiflisCeyhan’dan (BTC) gelecek petrolü ağırlıklı olarak Rum bandıralı gemilerin taşıması çabaları da bulunuyor. Yapılan hesaplamalar, limanların açılmasıyla Rum kesiminin, BTC’den gelecek petrolün taşınması pastasından yıllık 4.56 milyar dolarlık katma değer payı alma çabasında olduğunu ortaya çıkardı. Türkiye’nin ek protokolü TBMM’de onaylayıp limanlarını açmaması, Rum bandıralı gemileri bu gelirden mahrum bırakıyor. nı açmaması, Rum bayrağı altında gemi işleten yabancı armatörlerin de çekilmesine neden oldu. Türkiye’nin limanlarını açmaması yönündeki tutumunu koruması sonucu bir süre önceye kadar ticaret filosu sıralamasında dünyada 6. büyük filoya sahip olan Rum kesimi, son dönemde dokuzunculuğa kadar geriledi. Ek Protokol baskısı Türkiye’ye 5 ay süre AB Genel İşler ve Dışişleri Konseyi toplantısının ardından Ursula Plassnik ve AB’nin Genişlemeden Sorumlu Temsilcisi Olli Rehn, ortak bir basın toplantısı düzenledi. Plassnik, Türkiye’nin, gümrük birliğinin AB’nin yeni üyelerini de kapsayacak biçimde uygulaması konusunda taahhütlerini yerine getirmesini beklediklerini söyledi. Rehn, Lüksemburg’da dün alınan kararın, Türkiye’nin yükümlülüklerini yerine getirmesinin gerektiği yönünde açık bir mesaj olduğunu söyledi. AB’nin Türkiye’nin müzakere sürecine ilişkin verdiği sözlerini tuttuğunu belirten Rehn, ‘‘AB şimdi Türkiye’den protokolü uygulamasını bekliyor’’ dedi. Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Başmüzakereci Ali Babacan, Lüksemburg’ta Plassnik ve AB Ortak Savunma ve Dış Politika Yüksek Temsilcisi Javier Solana tarafından karşılandı. (AP) Büyük katma değer Resmi raporlara da yansıyan hesaplamalar, dünya denizlerinden bir yılda yaklaşık olarak elde edilen 23 trilyon dolarlık katma değerin içindeki deniz ulaştırması payının 300 milyar dolar olduğunu, bunun da yaklaşık yüzde 30’unun Akdeniz havzası taşımacılığından sağlandığını, Doğu Akdeniz’in en uzun kıyılarına sahip olmasına karşın Türkiye’nin bu pastadan sadece yüzde 1 oranında pay aldığını gösterdi. Bununla birlikte dünya yükünün yüzde 3.4’ünü taşıyan Türkiye’nin aldığı pay ile orantı kurulduğunda, Türk deniz ticaret filosunun dünya standartlarına göre 3.4 kat daha ucuz taşımacılık yaptığını ortaya koydu. Resmi verilere göre dünya ticaret filosu büyüklüğünde 1 Ocak 2000 tarihinde 18’inci olan Türkiye, 2001’de 20’nci, 2004’te 23’üncü, 2005’te ise 24’üncü sıraya düştü. AB uygulama bekliyor LÜKSEMBURG (ANKA) Yunan Dışişleri Bakanı Dora Bakoyanni, Türkiye’ye AB yükümlülüklerini yerine getirmesi için 5 ay süre tanındığını açıkladı. Avrupa Birliği dışişleri bakanlarının Lüksemburg’da yaptığı toplantıya katılan Yunanistan Dışişleri Bakanı Bakoyanni, Türkiye’ye Ek Protokol’den kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmesi için 5 ay daha süre verildiğini kaydetti. Rumlar memnun Ankara’da gergin saatler ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye ile AB arasında fiili müzakerelere başlama düğümünün çözülmesi sırasında Ankara sıkıntılı bir gün geçirdi. Saat saat Ankara’da şu gelişmeler yaşandı: ? 10.30 Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile Başbakan Tayyip Erdoğan telefonla görüşerek olası gelişmeleri değerlendirdiler. ? 11.00 Lüksemburg’da AB dışişleri bakanları, Genel İşler Konseyi’nde bir araya geldiler. ? 11.00 Gül, konutundan ayrılıp Dışişleri Bakanlığı’na geçti ve kurmayları ile toplantıya başladı. ? 11.15 Başbakan Erdoğan, Zagreb’e gitmeden önce açıklama yaptı ve olumlu sonuç çıkmadan Dışişleri Bakanı Gül ve Başmüzakereci Ali Babacan’ın Lüksemburg’a gitmeyeceğini vurguladı. Erdoğan, ‘‘Siyasi bir yaklaşımla eğer tarama süreci gölgelenirse böyle bir şeyde bundan sonraki süreçte bizim yaklaşımımız çok farklı olur. Çünkü hiçbir zaman ne tarama sürecine ne müzakerelere siyaset bulaştırılmamıştır. Burada eğer bir siyaset bulaştırılacak olursa bizim de tavrımız ona göre değişir’’ dedi. ? 11.30 Babacan, AB Genel Sekreterliği’ndeki kurmayları ile birlikte Dışişleri Bakanlığı’na geldi. ? 14.30 Rumların veto tehdidinin aşıldığı haberi Ankara’ya ulaştı. ? 15.00 Her iki bakanın arabası hazırlanmaya başlandı. Ancak çıkış yapılmadı. ? 16.15 AB, Ortak Pozisyon Belgesi’nin son şeklini Ankara’ya gönderdi. Bürokratlar ve Gül, metnin son halini değerlendirdiler. ? 16.30 Gül, Zagreb’de bulunan Erdoğan’ı telefonla aradı ve Ortak Pozisyon Belgesi’nin son şeklini okudu. Erdoğan belgeye ve Gül’ün Lüksemburg’a gidişine onay verdi. ? 16.55 Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Namık Tan, Gül’ün Lüksemburg’a gideceğini duyurdu. ? 17.40 Gül, Babacan ile Esenboğa Havaalanı’nda yaptığı basın açıklamasında, sürecin zorlukları bulunduğunu, önemli olanın bıkmadan kararlı bir şekilde devam etmek olduğunu söyledi. ? 17.50 Gül ve Babacan’ı Lüksemburg’a götüren uçak Ankara’dan ayrıldı. Armatörlerin baskısı AB kıskacında tuttukları Türkiye’den çifte getiri peşinde olan Rumlar hem siyasi tanınma hem de BTC’den rant elde etme peşine düşerken Rum bayrağı altında gemi işleten Alman, Rus ve İngiliz armatörlerin, Tasos Papadopulos yönetimine, Türkiye’nin limanlarını açması için daha aktif politika yürütmeleri yönünde baskı yaptığı belirtildi. Türkiye’nin limanları ABHaber’e göre, Dönem Başkanı Avusturyalı diplomatlar AB’de Türkiye konusundaki uzlaşının çok zor olduğunu, Rumların çok zor ikna edildiğini bildirdiler. Kıbrıs Rum Kesimi Dışişleri Bakanı Yorgo Yakovu ise Avusturya ile ulaştıkları uzlaşıdan gayet memnun olduklarını söyledi. Lüksemburg’da basın mensuplarına konuşan Yakovu, Türkiye’nin yükümlülükleri konusunda uyarılmasının ve bilim ve araştırma başlığındaki müzakerelerin geçici olarak kapatılması gibi koşulların kendi talepleri olduğunu belirtti. AB’nin bilim ve araştırma başlığına yönelik pozisyon belgesiyle Türkiye’ye açık uyarıda bulunduğunu söyleyen Yakovu, ‘‘Türkiye artık oyun oynayamayacak, bu, AB’nin açık bir uyarısıydı’’ şeklinde konuştu. Bundan sonraki başlıklarda koşulların daha da sertleşeceğine dikkat çeken Yakovu, Türkiye’nin, yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda en az 12 başlık altında fiili müzakerelere başlayamayacağını ifade etti. Yakovu, bilim ve araştırma başlığı altında fiili müzakerelerin başladığını, ancak ulaşım başlığı altında müzakerelerin başlamasının komik kaçacağını ifade etti. CUMHURİYET 10 CMYK