Katalog

26 ARALIK 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 11 Etiyopya, Somali’de 2 havaalanını bombardımana tutarken ABD’nin bölgeye müdahalesi sorgulanıyor ‘Terörle savaşın’ yeni cephesi Ortadoğu için Noel mesajı ? Dış Haberler Servisi Roma Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa 16. Benediktus, Vatikan’daki Aziz Petrus Meydanı’nda dinleyicilere hitaben yayımladığı Noel Yortusu mesajında, Ortadoğu konusuna da değindi. Papa “Bu yortuyu kutladığımız şu günde, muhtelif ve vahim krizler ve çatışmalar içerisindeki Ortadoğu’yu düşünüyor; adil ve kalıcı barış sürecinin başlayabilmesini umuyorum. İsrailliler ve Filistinliler arasındaki diyaloğun tekrar başlamasını da Beytüllahimli ilahi çocuğa havale ediyorum’’ dedi. Papa, Lübnan ve Irak için de dileklerde bulundu. Papa, konuşmasının sonunda, dinleyicilerinin Noel Yortusu’nu kutlamak için 62 ayrı dil kullandı. Papa’nın kullandığı diller arasında Türkçe de yer aldı. 16. Benediktus, Türkçe kutlama mesajında, “Noel Bayramı kutlu olsun’’ dedi. Dış Haberler Servisi Somali’deki İslamcı militanlara karşı operasyonlarını hızlandıran Etiyopya, önceki günkü savaş ilanının ardından dün de bu ülkedeki iki havalimanını bombaladı. Somali’deki çatışmaların ve Etiyopya müdahalesinin, bütün Afrika Boynuzu’nu içine alan bir bölgesel savaşa dönüşmesinden endişe ediliyor. Eritre, Cibuti ve Sudan gelişmeleri yakından izlerken, ABD’nin şimdiye kadar yaptığı müdahaleler de, yapılan yorumlarda “terörle savaşta yeni bir cephe mi açılıyor” sorusunu gündeme getiriyor. Etiyopya savaş uçakları başkent Mogadişu’daki ve başkentin 100 kilometre uzağındaki Baledogle’deki havalimanlarını bombaladılar. Saldırılarda can kaybı olmadığı, bir kadının yaralandığı, ancak havalimanlarının tahribat nedeniyle kapatıldığı belirtildi. İslamcı militanların dışardan yardım almasını engellemeye dönük havalimanı saldırılarının yanı sıra uçaklar ve tanklarla desteklenen Etiyopya birlikleri İslami Mahkemeler Birliği (Şeriat Mahkemeleri Birliği) güçleriyle sınır bölgelerinde savaşmaya devam ediyorlar. Devrik Somali hükümetinin sığındığı, başkentin 250 kilometre uzağındaki Baidoa civarında Etiyopya ordusu ve İslami Mahkemeler Birliği güçleri arasında önceki gün başlayan çarpışmaların dün de devam ettiği bildirildi. İslamcı militanların önceki gün Etiyopya uçakları tarafından bombalanan sınır kenti Beletveyne’den ve bölgedeki kimi yerleşimlerden çekildikleri belirtilirken devrik Somali hükümetine bağlı birlikler herhangi bir çarpışma olmadan Beletveyne’ye girdiklerini, daha sonra gerçekleşen saldırılarda ise 60 İslamcının öldürüldüğünü öne sürdüler. omali’deki İslamcıları El Kaide örgütüyle bağlantılı olmakla suçlayan ABD, Etiyopya hükümetine ve devrik Somali hükümetine destek veriyor. Başkent Mogadişu dahil ülkenin güneyinde ve orta kesiminde denetimi büyük ölçüde ele geçiren İslamcı militanlar, yabancı savaşçıları “cihat” için ülkeye çağırmıştı. (Grafik ve fotoğraf: AP) karşı ülkemizin egemenliğini korumak için savaşa girmeye mecbur kaldılar’’ açıklamasını yapan Etiyopya Başbakanı Meles Zenawi, “Amacımız bu savaşı olabildiğince kısa zamanda kazanmak’’ diye konuştu. Nüfusunun neredeyse tamamı Müslüman olan Somali’deki yerel şeriat mahkemelerinin birleşmesiyle oluşan İslami Mahkemeler Birliği ile bazı güçlü aşiret reislerinin oluşturduğu ve BM’nin desteklediği Somali hükümeti arasında 2006 yılı başlarında kimi yerlerde yaşanan çatışmalar mayıs ayında başkente sıçramış ve haziranda Somali hükümetinin devrilmesiyle sonuçlanmıştı. İslamcı militanlar, başken Mogadişu dahil, ülkenin güney kesiminin büyük bölümünü ele geçirdiler. olması nedeniyle rafa kaldırılmıştı. Nüfusunun yarısı Hıristiyan, yarısı da Müslüman olan Etiyopya, resmen Somali Geçici Hükümeti askerlerine eğitim veren subaylar dışında Somali’de asker bulundurmadığını iddia etse de Birleşmiş Milletler yetkilileri yaklaşık 8 bin Etiyopya askerinin devrik Somali hükümetine destek olduğunu belirtiyorlar. Etiyopya ise dün ilk kez askerlerinin Somali topraklarında bulunduğunu kabul ettiler. Etiyopya’nın çarpışmalara müdahalesiyle savaşın bütün Afrika boynuzuna yayılmasından endişe ediliyor. Eritre’nin de, İslami Mahkemeler Birliği’ne destek vermek amacıyla 2 bin kadar askerini Somali’ye gönderdiği iddia ediliyor. S ‘Taktik’ geri çekilme İslamcı Mahkemeler Birliği Başkan Yardımcısı Abdurrahman Canakov, “Ülkemizdeki Etiyopya birliklerinin üstesinden geleceğiz’’ dedi ve İslamcı militanların Beletveyne’yi terk etmesinin “taktiksel geri çekilme’’ olduğunu ileri sürdü. Birlik, yabancı savaşçıları Etiyopya’ya karşı ‘cihat’ için ülkeye çağırmıştı. Saldırılara dair “Savunma güçlerimiz radikaller ve Etiyopya karşıtı güçlere El Kaide bağlantısı Somali’deki İslamcıları El Kaide örgütüyle bağlantılı olmakla suçlayan ABD, 13 yıl önce Somali’de aldığı ağır darbenin ardından şimdi Etiyopya hükümetine ve devrik Somali hükümetine destek veriyor. ABD’nin Somali müdahalesi, bu ülkenin 11 Eylül sonrası başlatılan “teröre karşı savaşta” yeni bir cephe mi olduğu sorusunu gündeme getiriyor. Eritre’nin 2 bin askeri var İlerleyen aylarda ülkenin orta kesimlerini de kontrol altına alan İslamcı güçler ile kuzeydeki Baidoa kentine sığınan Somali Geçici Hükümeti arasında eylülde imzalanan ve iki hükümetin birleşmesini öngören Hartum anlaşması da İslami Mahkemeler Birliği’nin Etiyopya birliklerinin Somali’den çekilmesi konusunda ısrarcı Rus karargâhı boşaltıldı ? Dış Haberler Servisi Gürcistan’ın başkenti Tiflis’teki Rus karargâhının tamamen boşaltıldığı kaydedildi. Tiflis’teki Rus karargâhının komutanı Andrey Popov, karargâhta görev yapan Rus askeri personelinin, belirlenen takvim çerçevesinde Gürcistan’dan ayrıldığını söyledi. Gürcistan Savunma Bakan Yardımcısı Levan Nikoleişvili de “Rus askerlerinin Tiflis’i terk ettiği günün, Gürcistan için tarihi zafer günü olduğunu” belirtti. Gürcistan topraklarındaki Ahılkelek ve Batum üslerinin en geç 1 Ocak 2008 tarihine kadar tamamen kapatılması öngörülüyor. Gürcistan Ankara’yı şaşırttı Tiflis’ten gelen ‘Türkiye ile doğalgaz alımında anlaştık’ açıklamasına karşı, bu konudaki kararın gelecek hafta İstanbul’da yapılacak ‘3’lü toplantıda’ değerlendirileceği belirtiliyor MAHMUT GÜRER A İran kararı mercek altında NKARA İNCELİYOR ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Dışişleri Bakanlığı’nın BM Güvenlik Konseyi’nin İran’a ilişkin aldığı kararı değerlendirmeye başladığı, daha önce açıklanan, “Türkiye uluslararası toplumla birlikte hareket edecektir” yönündeki tutumuna bağlı olarak Ankara’nın, bu karara uyma eğiliminin ağır bastığı öğrenildi. Dışişleri Bakanlığı’nın ilgili daireleri, geçen cumartesi günü BM Güvenlik Konseyi’nin 15 üyesinin onayladığı İran’a yaptırım paketinin tüm unsurlarını mercek altına aldı. Yapılan ilk incelemede, paketin içeriği açısından uluslararası meşruiyet sorunu gözlenmediği için, Türkiye’nin bu karara uyması yönünde eğilim ağırlık kazandı. Ancak, Türkiye’nin bu yöndeki resmi pozisyonunu açıklamış olmasına karşın, İran’a yaptırım uygulanmasına katılması, AnkaraTahran arasında iplerin gerilmesine neden olacak. İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad söz konusu karara sert tepki göstermişti. Castro’ya İspanyol doktor ? Dış Haberler Servisi İspanyol yetkililer, tanınmış İspanyol cerrah Jose Luis Garcia Sabrido’nun, Küba lideri Fidel Castro’nun yeniden ameliyat edilip edilmemesi konusunu değerlendirmek üzere Küba’ya gittiği haberlerini doğruladı. İspanyol gazetesi El Periodico de Cataluna, Dr. Sabrido’nun perşembe günü Havana’ya gittiğini yazmıştı. Açe’de sel felaketi ? Dış Haberler Servisi Endonezya’nın kuzeyindeki Açe ve Sumatra’da son birkaç günde bölgeyi etkileyen yoğun yağışın sebep olduğu seller ve toprak kayması nedeniyle hayatını kaybedenlerin sayısı 80’i bulurken, on binlerce kişi evlerini terk etmek zorunda kaldı. Yetkililer, seller nedeniyle 42 bin kişinin evini terk etmek zorunda kaldığını, zararın çoğunun Açe’nin Tamiyang bölgesinde olduğunu belirtiyor. ANKARA Gürcistan tarafından yapılan, “Türkiye, Azerbaycan’dan alacağı gazın 800 milyon metreküpünü Gürcistan’a satmayı kabul etti” açıklaması Ankara tarafından doğrulanmadı. Konuyla yakından ilgili üst düzey bir kaynak, “henüz anlaşma sağlanamadı” derken Azerbaycan, Türkiye ve Gürcistan taraflarının gelecek hafta başında İstanbul’da bir araya gelerek konuyu masaya yatıracağı bildirildi. BakuTiftisErzurum (BTE) Doğalgaz Boru Hattı’nın bitmesine az bir zaman kala, Gürcistan’ın da gazı kullanmak istemesi, sıkıntı yarattı. İlk olarak Gürcistan Devlet Başkanı Michael Şaakaşvili’nin Ankara temasları sırasında gündeme gelen, “BTE Projesi kapsamında Azerbaycan’dan gelecek olan doğalgazın Türkiye’ye gönderilecek bölümünün yeniden paylaşımı” konusunun Tiftis yönetimi tarafından “Türkiye ile anlaştık” şeklinde yansıtılması Türk tarafında karşılık bulmadı. Bu kapsamdaki görüşmelerin sürdüğü öğrenilirken son kararın İstanbul’da gerçekleştirilecek toplantıdan sonra alınacağı ifade ediliyor. Toplantıya, üç ülkenin petrol ve doğalgaz şirketlerinin başkanları katılacak. Üst düzey bir kaynak, henüz bu konuda 3’lü bir görüşmenin olmadığını dolayısıyla da “anlaşıldı” demenin zor olduğunu kaydetti. Kaynak, şu değerlendirmeyi yaptı: “Türkiye’nin Azerbaycan’dan alacağı gaz belli. Bunun yanında 800 milyon metreküp çok da büyük bir miktar değil. Ancak yine de böyle bir durum, ülkeler arasında yeni anlaşmalar imzalanmasını gerektirir. Fiyat konusunun belirlenmesini gerektirir. Azerbaycan’ın bu duruma göstereceği tepkinin ne olacağı da önemli.” İYİ NİYET JESTİ İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz, Batı Şeria’daki kontrol noktalarından bir kısmının kaldırılması yönünde talimat verdi. Bu adımın, Abbas’ı güçlü kılmak isteyen İsrail’in, bir iyi niyet jesti olduğu belirtiliyor. Bu “iyi niyet” jestine karşın ev yıkımları sürüyor. Kudüs sınırındaki İssaviye’de binalar, izinsiz olduğu gerekçesiyle yıkıldı. (Fotoğraf: REUTERS) Washington’ın 2007 sonunda devlet ilanını planladığı bildirildi Bush’tan Filistin’e ‘geçici devlet’ Dış Haberler Servisi Bush yönetiminin 2007 sonunda geçici sınırlar içinde bağımsız bir Filistin devletinin ilan edileceği bir plan üzerine çalıştığı bildirildi. ABD’de yayımlanan Musevi dergisi Forward’da “Dışişleri Bakanlığı Filistin Devleti planını tartıyor” başlığıyla çıkan Nathan Guttman imzalı yazıda, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın birkaç haftadır bu konu üzerinde durduğu kaydedildi. Yazıda, kaynakların bu projenin yeni bir Ortadoğu barış planının bir unsuru olarak düşünüldüğünü belirttiği ifade edildi. Bush yönetiminin aynı zamanda Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas’ı desteklemek için, Abbas’a sadık güçleri finanse etmekte kullanılacak 100 milyon dolarlık bir bütçe için Kongre’de lobi yapmaya başladığı da kaydediliyor. Bağımsız Filistin devleti fikrinin yol haritası planında yer aldığının hatırlatıldığı yazıda, ABD tarafından desteklenen bu planın, İsrail’in önce Filistinlilerin terorizmi durdurması gerektiği konusundaki ısrarı yüzünden yol alamadığı hatırlatıldı. Nükleer malzeme kaçakçılığı Kararın açıklanması ile birlikte, nükleer malzeme ve roket parçaları kaçakçılığına ilişkin trafik de yeniden gündeme taşındı. İran’ın, BM kararı ile yasaklanan malzemelerin çoğunu kaçak yollarla temin ettiği biliniyor. Daha önce Gümrük Müfettişleri Mehmet Eryılmaz ile Erdem Akılotu, İranlılara ait şirketlerin, Avrupa ülkeleri ile ABD’den aldıkları roket ve füze güdüm üniteleriyle parçalarını Türkiye’yi “köprü’’ olarak kullanıp İran’a gönderdiğini saptamıştı. 2 milyon Avro değerindeki parçaların, Ukrayna, Çin, Hindistan, AB ülkeleri, ABD ve Kanada gibi ülkelerden alındığı ve son kullanıcı olarak da Türkiye’nin gösterildiği anlaşıldı. 12 Mayıs 2006 tarihli raporda, el konulan çok sayıda parçanın Nükleer Tedarikçiler Grubu ve Füze Teknolojileri Kontrol Rejimi kapsamında olduğu anlaşıldı. Moskova dikkatle izliyor “Şah Denizi” projesi kapsamındaki süreç Rusya tarafından da dikkatle izleniyor. Geçen günlerde Rusya’nın doğalgazda dünya tekeli konumundaki şirketi Gazprom, doğalgazın fiyatını 110 dolardan 235 dolara çıkartma talebinin Gürcistan yetkilileri tarafından kabul edildiğini duyurmuş, Tiflis yönetimi ise bu konuda bir açıklamada bulunmamıştı. Rusya’nın bu tür bir anlaşmanın ortaya çıkması durumunda özellikle “Mavi Akım”dan gelen gazın fiyatı ile ilgili çeşitli değişiklikler yapabileceği vurgulanıyor. JAPONYA’NIN NÜKLEER BAŞLIK HESABI Dış Haberler Servisi Japonya’nın son zamanlarda nükleer başlık geliştirme olanaklarını incelemeye başladığı bildirildi. Hükümete ait bir belgeden alıntılar aktaran Japon “Sankei” gazetesi, uzmanların bir nükleer başlık prototipini yapmanın 35 yıl alacağını hesapladıklarını belirtti. Uzmanlar ayrıca Japonya’nın prototip yaratmak için 1.68 milyar ABD Doları ile 2.52 milyar ABD Doları arasında harcama yapması gerektiğini ve yüzlerce mühendisi seferber etmesi gerektiğini öngörüyorlar. “Ülke içinde nükleer silahların geliştirilmesi olasılığı üzerine” başlıklı ve 20 Eylül tarihli raporun gazete tarafından ele geçirilen özetine göre uzmanlar, Japonya’nın nükleer silah geliştirmesi gerekip gerekmediği konusunda görüş belirtmedi. CUMHURİYET 11 K