Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26 ARALIK 2006 SALI 10 KAVŞAK ÖZGEN ACAR DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr Eski Irak Başbakanı, Ankara’dan ‘Dinci olmayan kesimlere destek vermesini’ istedi İlanın Yönlendireceği AB Gündemi yerel yönetimlerde boy göstererek Bir Amerikan ya da Fransız filmisağlarlar. ni izledikten sonra “jeneriğine” göz Yunan Anayasası’nın 1. maddesi, atmadan geçmem. Filme katkıda devletin “bir Ortodoks cumhuriyet” bulunanların adları aşağıdan gelip olduğunu vurguladığı için komşuyukarı doğru kaydıkça mutlaka bir muz laik değildir. Yunan hükümetleYunan ya da bir Ermeni adına rastri, oldum olası Türkiye karşıtlığında larım. Jenerikler bana, Birinci DünAB ve ABD’de tutucu, ancak varsıl ya Savaşı’nın parçaladığı, BağımsızYunan ve Ermeni göçmenleri kullanlık Savaşı’nın yarattığı koşullar nemışlardır. Yunan yöneticilerin, Fener deniyle Osmanlı topraklarından koPatrikhanesi’ni “Kâbeye” çeviren zipup ABD’den Avustralya’ya dağılıp yaretleri, bu organik siyasal bağlangiden Osmanlı etnik mozaiğini simtının sonucudur. Gerçekte Fener Patgeler. rikhanesi, Türkiye’deki OrtodokslaTürkiye’nin yarım yüzyılı bulan AB rın patrikhanesidir, Rusya’daki, Balüyeliği macerasında son olarak günkanlar’daki, Ortadoğu’daki Ortodeme getirilen “Kıbrıs sorununun” doksların patriği değildir. Ancak, Kuardında yalnızca “Kıbrıslı Rumlar” zey ve Güney Amerika’daki Ortoyoktur. İngilizlerin baskısıyla Anadodoks kiliseleri Fener’e bağlıdır. Amelu’dan Yunanistan’a göçe zorlanan rika Başpiskoposu’nu Fener seçer. ve adına “mübadil” denilen 1.4 milBu başpiskoposluğun siyasaldinyon “Anadolu Rumu”nun payı büyüksel bağlantısını elinde bulunduran tür. Savaşı yitirmiş, yoksul bir Yunakuruluş 21 Aralık’ta International Henistan’ın o günkü 2.8 milyonluk nürald Tribune gazetesinde “Barış Hafusuna neredeyse bir gecede eklevarileri” başlığı altında tam sayfalık nen, tüm varlıklarını geride bilinmezbir ilan yayımlaliklere bırakan 1.4 dı. İlanda, yarım milyon insanın sayfa büyüklüacısı elbette göz ğündeki bir reardı edilemez. simde KatolikYeniden günlerin Papası 16. deme gelen SadBenediktus ile dam Hüseyin’in Fener Ortodoks püskürttüğü 450 Patriği Bartelebin Iraklı Kürt’ün mios’un ellerini Türkiye’ye sığınkenetleyip hadıkları günlerde vaya kaldırdıkvarsıl Batı’nın bu ları görülüyor. kitlesel devinime International Herald Tribune’den. Fenere bağlı seyirci kalışı, AnAmerika’daki Ortodokslar, bu ilanla kara’nın gelenlere hizmet götürmeBartelemios’un “Ekümenik Patriklide zorlanmasını anımsarsak “müğini” desteklediği için Papa’ya tebadele”nin 1.4 milyonluk rakamının şekkür ettiler. Dolayısıyla Papa’yı trajedisi daha da iyi anlaşılır. kullanmaktan çekinmediler. İlanın “Dili” Yunanca, “dini” Hıristiyan metninde, “yalnızca NATO müttefiOrtodoks olan bu insanlar “Yunan” ki Türkiye’nin Bartelemios’un eküdeğildir. Anadolu Ortodoksları kenmenikliği tanımayışı” da kınandı. dilerine “Rum” yani “Romalı” derler. Fener Patriği’nin tacındaki çift başBir başka bölümde ise “Türk hülı kartal da Doğu Roma İmparatorkümetinin 1936’dan bu yana 7 bin, luğu’nun simgesidir. “Bizans” sözcüson beş yılda 1500 Ortodoks Hırisğü Batılı tarihçilerin 19. yüzyılda yatiyanların, kiliselerine, yetimhanelerattıkları bir kavramdır. Ama yüzyıl borine, mezarlıklarına el koyduğuna” yunca Rumlar da ister ABD’de, isdikkat çekildi. AB’ye sesleniş niteter Avustralya’da olsun, artık “Greliğindeki bölümde ise “Dinsel özek (Yunan)” olmuşlardır. gürlükler ve AB’ye katılım el ele birBugün ABD’de en güçlü lobiler likte gider” diyerek resimde “Papa” Yahudi, Yunan ve Ermenilerindir. Yuile “Patriğin” havada birleşen ellenanErmeni lobileri “Türkiye” ortak rine gönderme yapıldıktan sonra paydasında daima birleşirler. ABD “Türkiye bunlardan biri olmadan, Kongresi’nde ya da federal meclisötekisinin olmayacağını algılamalılerinde çok etkindirler. Türkiye kardır” denildi. şıtı her siyasanın, her eylemin perBöylece, AB’deki Kıbrıs vetosu çöde arkasındadırlar. Güçlerini, ekozümlense bile, ekümeniklik konusu nomik dayanışma kadar siyasal seda Türkiye’nin AB’deki “110 engelçimlere katılıp ABD Kongresi’nde, li” yarışındaki sırasına taşınmış oldu. Allavi destek turuna çıktı BAHADIR SELİM DİLEK ANKARA Irak’ta, Nuri el Maliki başkanlığındaki hükümetin giderek zora girmesi yeni hükümet arayışlarını hızlandırdı. Bu çerçevede bölge ülkelerinden destek arayışına çıkan eski Irak Başbakanı İyad Allavi, “Irak’ta dinci olmayan kesime destek verin” talebiyle Ankara’ya geldi. ABD’nin maddi desteğini arkasına alan eski Başbakan Allavi, kendisi için destek arayışı kapsamında, eski Dışişleri Bakanı Adnan Paçacı ile birlikte Arap ülkelerinide kapsayan bölge turu çerçevesinde dün Ankara’ya geldi. Allavi, “Irak’ta, liberal, demokrat, mezhepçi olmayan grupların, laik kesimin yanında olun” mesajıyla Ankara’dan siyasi destek almayı hedeflerken, “Komşu ülkeler Irak üzerinde söz sahibi olmalı, Irak’ı ? Paçacı ile birlikte bölge turuna çıkan Allavi’nin gelişi konusunda kamuoyuna açıklama yapılmadı. Dışişleri Bakanı Gül ile bugün görüşmesi beklenen Allavi’nin Türkiye’den ve bölge ülkelerinden beklediği desteği alması durumunda, başbakanlık için harekete geçebileceği belirtiliyor. korumalı” görüşünü ortaya koydu. ABD Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in, Irak’ın yüzde 80’ini Şiiler ve Kürtlerin oluşturduğu dolayısıyla “çoğunlukla çalışalım” yönünde Allavi’nin ortaya attığı görüşe tepki gösterdiğini belirten Iraklı kaynaklar, “Sonuçta Allavi de Şii. Ama kendisini liberal azınlık görüyor” değerlendirmesini yaptılar. rımı yapmayan gruplarla işbirliği yapmayı ve bunlara Türkiye’nin destek olmasını istiyor. Çünkü Türkiye’nin de laik bir ülke olduğuna, din ve ırk ayrımı yapmadığına inanıyor” dediler. Bölgede herkesin mezhepçilikten dolayı sıkıntılı olduğuna işaret eden aynı kaynaklar Allavi’nin, “Ben böyle değilim. O nedenle bana destek olun” mesajıyla politika yaptığına, Ankara’da da, “Ben ne mezhepçiyim, ne ırkçıyım.. sadece Irak’ın toprak bütünlüğünü savunuyorum” mesajı verdiğine dikkat çektiler. Iraklı kaynaklar, ABD Başkanı George Bush’un yanlış yaptığını, Irak halkının çoğunun bunları reddettiğini, desteğin bu azınlıktan esirgendiğini dile getirdiler. Gül’le görüşecek Allavi’nin, bugün Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile de görüşerek temaslarını tamamlayacağı ve Ankara’dan ayrılacağı belirtiliyor. Türkiye’ye gelişi konusunda kamuoyuna açıklama yapılmazken, Allavi’nin Türkiye’den ve bölge ülkelerinden beklediği desteği alması durumunda, başbakanlık için harekete geçebileceği belirtiliyor. Geçiş döneminde başbakanlık yapmış olan Allavi’nin adı, ABD desteği ile kurulması öngörülen bir teknokrat hükümetinin başkanlığı için de geçmişti. Liberal azınlık! Aynı kaynaklar, “Azınlık dediği, liberal, demokrat, mezhep veya ırk ay İ NGİLİZ OPERASYONU Basra’da suç merkezi karakola baskın Dış Haberler Servisi Irak’ın güneyinde Basra’da, 1000’den fazla İngiliz askeri bir karakolda tutulan rehinelerin öldürüleceği istihbaratı üzerine rehineleri kurtarmak için bir karakolu bastı. 7 kişinin öldüğü operasyon sonrasında karakol yerle bir edildi. Irak’ta özellikle Şiilerin kontrolündeki İçişleri Bakanlığı’na bağlı güvenlik güçlerinin adam kaçırma ve saldırı dahil çeşitli suçlara karıştığı iddaları yeni değil. Basra’daki operasyon, güvenlik kurumlarına sızan Şii milislerin bazı merkezlerin denetimini ele geçirdiklerinin, ölüm mangaları kurduklarının kanıtı olarak görülüyor. İngiliz askerlerinin operasyon düzenlediği Cemiyet Karakolu’ndaki “Ağır Suçlar Birimi” de suçları çözmekten çok, suç işleyen bir birim olarak biliniyor. İngiliz askeri sözcüsü, birimi zaten dağıtmayı planladıklarını fakat rehinelerin öldürüleceğini öğrenmeleri üzerine dün harakete geçtiklerini ifade etti. Operasyonla kurtarılan 127 tutuklunun sağlık kontrolünün ardından güvenli yerlere gönderildiği kaydedildi. Rehinelerden bazılarının yaralı olduğu, bazılarının işkence gördüğünden kuşkulanıldığı belirtiliyor. Operasyonda çıkan çatışmalar sonucu 7 silahlı kişi öldürüldü. Rehinelerin kurtarılmasının ardından karakol yerle bir edilirken Sadr kanadının denetimindeki polis merkezinde görev yapan polisler gözaltına aldı. Şiilerin mücadelesi Bir başka askeri sözcü, operasyonun ay başında Cemiyet Karakolu’na yönelik olarak başlatılan çabaların devamı niteliğinde olduğunu, Irak askerlerinin de çalışmalara katıldığını belirtti. İngiliz askerleri bir süredir faaliyetlerini buradaki polis teşkilatını “aşırı unsurlardan arındırma”ya odaklamış durumdalar. Geçen yıl eylül ayında iki İngiliz askeri aynı karakolda ağır suçlar biriminde tutulmuş ve askerlerin düzenlediği bir operasyonla serbest bırakılmışlardı. Irak’ın ikinci büyük kenti olan Basra’da Şii gruplar birbirleriyle kontrolü ele geçirmek için mücadale ediyor. İngiltere’nin Güney Irak’ta bulunan 7 bin 200 askerinden çoğu Basra bölgesinde konuşlanmış durumda. Darwin’den Aziz Nesin’e Türkler lerle ilgili ne dediğini biTBMM’de bütçe konuşliyor musunuz?” malarında “inci” niteliğinde ilginç sözlere rastlanıArdından şöyle yanıtyor. Keşke parlamento lıyor: muhabirleri bunları derle“Gelişimini tamamlaseler... Bir tanesini buraya mamış adi bir ırk!” alalım. “Yaratılışçı” Milli Ne yazık ki Darwin’in Eğitim Bakanı Doç. Dr. Hü19. yüzyıldaki bu sözleseyin Çelik, CHP’lilerin rini Aziz Nesin de 20. İngiliz “evrim bilimci” yüzyıla uyarladığında tarCharles Darwin’in insatışma konusu olmuştu. nın “evrimi” düşünceleriGaliba Darwin doğru Charles Darwin. nin okullarda okutulmasısöylüyor. Çünkü Türkna ilişkin önerisi üzerine şöyle diyor: ler, 21. yüzyılda da gelişimini tamam“Başta CHP ve bu düşüncede olanlamamış, başını devekuşu gibi kullalar, Darwin’in mutlaka okullarda okunan kişilere eğitim siyasasını emanet tulmasını istiyorlar. Darwin’in Türklerediyorlar... Rehineleri kurtarmak için Şii milislerin denetimindeki Cemiyet Karakolu’na baskın yapan İngiliz askerleri, daha sonra, binayı yerle bir etti. (Fotoğraf: REUTERS) İ RANLI YETKİLİLER Son Dakika! Yılbaşı Hediyeleri Eğer, hâlâ kitap kurdu dostlarınıza “yılbaşı hediyesi” olarak ne alacağınızı düşünüp duruyorsanız, sizlere birkaç kitap önerelim. Üstelik yılbaşının Kurban Bayramı’na rastlaması sonucu tatilde bir yere gitmeyen dostlarınız, bu dinlence süresinde bu kitapları ilgiyle okuyacaklardır. Atatürk’ün “Geldikleri gibi giderler!” dediği yaveri Cevat Abbas Gürer’in arşivini, torunun çocuğu Turgut Gürer, “Atatürk’ün Yaveri” adlı anı kitabını yakın tarihe ışık tutan bir belge olarak okurlara sunuyor. Diplomatlarımızın anıbelgearaştırma içerikli kitapları da gündemde. Bulgaristan’da en gerilimli günlerde büyükelçilik yapan Ömer E. Lütem’in “TürkBulgar İlişkileri” kitabının 198687 arasını kapsayan ikinci cildi de yayımlandı. Emekli büyükelçi Turhan Fırat “Dış Politikamızın Perde Arkasını” 23 Türk büyükelçisine anlattırıyor. Bir başka emekli büyükelçi Onur Öymen “Ulusal Çıkarlar” kitabıyla günümüz Türkiye’sinin dış siyasa sorunlarını irdelerken, uluslararası alanda olup bitenlerin daha iyi anlaşılmasına önemli katkıda bulunuyor. Yalnızca emekli büyükelçiler kitap yazmaz. Bugün Dünya Ticaret Örgütü’nde büyükelçi olan Deniz Bölükbaşı’nın kitabı farklı bir konuda. Türk siyasasının renkli “demokrasi mücahidi” olan babası Osman Bölükbaşı’nın kendi notlarına dayalı yaşamöyküsü ile dönemim siyasal oluşumlarını sergiliyor. AB yaklaşık olarak yarım yüzyıldır Türkiye’nin gündeminde. Değerli profesör Erol Manisalı’nın aralıklı çıkan dört ciltlik “Hayatım Avrupa” dizisi ABTC ilişkilerinin günlük tutanakları niteliğinde. Özellikle, genç yönetici kuşakların, AB görüşmelerine katkıda bulunanların art arda okumaları gereken dört kitap. Günümüzde siyasacıları nutuk atmaya, ABD’yi bağımsız ülkeleri işgale sürükleyen “petrol” sorunu, çeşitli araştırmalara konu olmayı sürdürüyor. Mustafa Yıldırım’ın “Azerbaycan’da Proje Demokratiya” da bu kitaplardan biri. Aynı alanda bir başka kitabı Volkan Ş. Ediger “Osmanlı’da Neft ve Petrol” adıyla yayımladı. Kitap, Darwin’in Türkler yargısını doğrular nitelikte! Ayşe Ataman Taylan, Mülkiye kökenli eski Maliye Bakanı “Kemal Kurdaş” kitabında ikinci başlık olarak “ODTÜ’yü ODTÜ Yapan Rektör” sözlerini kullanmış. Bu başlığın yüzde 100 doğru olduğuna tanıklık ederiz. Bir başka Mülkiyeli, Türk iktisadının öncülerinden, “makro ekonomi” hocam rahmetli “Nejat Bengül’e Armağan” kitabını ise Mülkiyeliler Vakfı yayımladı. Bir başka ekonomi hocam Tuncer Bulutay’ın editörlüğünde meslektaşları Bengül’ün Türk ekonomisi ve biliminin gelişimine katkısını aktarıyorlar. Talabani davet etti, ABD’liler tutukladı Dış Haberler Servisi Irak’taki ABD birlikleri Devlet Başkanı Celal Talabani’nin davet ettiği iki İranlıyı gözaltına aldı. İranlılar iki ülke arasında güvenlik alanında daha iyi ilişkiler inşa etmek için yapılan bir anlaşma çerçevesinde Irak’ta bulunuyordu. Talabani’nin medya danışmanı Hiva Osman, “Devlet Başkanı tarafından Irak’a davet edilen iki kişi Amerikalılar tarafından tutuklandı ve Başkan bu durumdan rahatsız” dedi. Bu açıklamanın, gözaltılarla rak’taki ilgili haberin New York Times’ta çıkmasından ABD sonra gelmesi dikkat askerlerinin, çekti. Gazete, üst düzey güvenlik ABD’li yetkililere dayanarak konusunu geçen hafta Irak birliklerine görüşmek üzere, saldırı planladıkları şüphesi ile ABD güçleri tarafından Talabani’nin 4 İranlının tutuklandığını çağrısıyla yazmıştı. Hiva Osman, bu ülkeye tutuklamaları doğrularken gelen 2 İranlı kaç kişinin tutuklandığı yetkiliyi konusunda bilgi veremeyeceğini söyledi. tutukladığı Irak’ın ulusal güvenlik bildirildi. danışmanı Muvaffak el Rubayi de tutuklamalarla ilgili yorum yapmayı reddetti. New York Times’ın haberinde ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Gordon D. Johndroe’ye dayandırılan açıklamada, başlangıçta Bağdat’taki operasyonlarda yakalanan iki İranlının Iraklı yetkililere teslim edildiği ve onlar tarafından serbest bırakıldığı belirtildi. Haberde, “iki üst düzey askeri yetkilinin” de bulunduğu diğer bir grup İranlının ABD gözetiminde bulunduğu kaydedildi. I Yeni Yılınız Kutlu Olsun! Tüm okurlarımızın yeni yılını ve Kurban Bayramı’nı kutlar; sağlıklı, mutlu, başarılı, gönenç içinde geçirecekleri, Çankaya’da “aklı başında” bir kişiyi cumhurbaşkanı görecekleri, iç ve dış barışın egemen olduğu bir yıl dileriz... Elmek: oacar?superonline.com Faks: 0312. 442 79 90 CUMHURİYET 10 K