Katalog

7 KASIM 2006 SALI CUMHURİYET SAYFA HABERLER 7 Ecevit’in ölümü dolayısıyla birçok kişi ve kuruluş başsağlığı mesajı yayımladı DÜZ YAZI ORHAN BİRGİT Unutulmaz lider ? Yayımlanan mesajlarda, Bülent Ecevit’in dürüst, ilkeli devlet adamı kişiliğine, laik, siyasi tavrına dikkat çekildi. DSP lideri Sezer, “Halkçılık onunla sloganlaşmıştı. O bir barış adamıydı” dedi. Haber Merkezi Uzun süredir tedavi gördüğü GATA'da önceki gece yaşamını yitiren eski Başbakan Bülent Ecevit için dün çok sayıda mesaj yayımlandı. Bülent Ecevit'in eşi Rahşan Ecevit, yazılı açıklamasında, ‘‘Eşim Bülent Ecevit, tedavi gördüğü GATA'da 5 Kasım 2006 tarihinde saat 22.40'ta vefat etmiştir. Duyduğum üzüntü sonsuzdur. Tüm ulusumuzun başı sağ olsun” dedi. Bülent Ecevit anısına yayımlanan diğer mesajlar da şöyle: TBMM Başkanı Bülent Arınç: Ülkemizin siyasi yaşamında saygın bir yeri olan Bülent Ecevit'in adı, milletimizin hafızasından asla silinmeyecektir. Bülent Ecevit, hayatı boyunca nezaketi ve dürüstlüğü ile tanınmış ve bu özelliklerini en kritik dönemlerde dahi koruyabilmiş bir liderdi. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Benim Aziz Genel Başkanım Bir toplumun, dünya sorunlarına bakış açıları farklı kesimleri, aralarından bir siyaset önderinin yitirilmesi karşısında ortak duyguları paylaşıyorsa; kaybedilmiş olan kişi bir gerçek değerdir. Liderdir. Önceki gece yarısından bu yana, televizyon ve radyolar, Bülent Ecevit’in ölümü karşısında toplumun çok büyük kesiminin o ortak payda haline gelmiş duygularını aktarıyor. Dünkü gazetelerin hemen tümünde, Karaoğlan’ı yitirmiş olmaktan duyulan acı yansıtılıyordu. 17 Mayıs 2006 günü, şehit Danıştay üyesi Mustafa Yücel Özbilgin’in cenaze töreninde cumhuriyetin temel değerlerine yapılan bir saldırıyı göğüslemek isteyen on binlerce yurttaşının arasında olmak için bilerek yüklendiği o riskin sonunda geçirdiği beyin kanaması haberi, benim için Bülent Ecevit’i kaybettiğimiz anlamı ile eşdeğerdi. 1955'li yıllarda kapı yoldaşı olarak tanıdığım gazeteci arkadaşım ile, yarım yüzyılı bulan inişli çıkışlı, acılı tatlılı bir birliktelik yaşadım. Politikalı yıllarında, hep risk almaktan çekinmediğini, başkalarının zor olarak nitelendirdiği sorunların üstüne korkusuzca gittiğini, çoğunlukla omuz başından izledim. Zaman oldu, o yöndeki kararlarının alınmasında tartıştım. CHP Genel Sekreterliği'ne giden ortanın solu hareketinde de, kendisini İnönü’den sonra genel başkanlığa taşıyan eylemlerde de, bazen bir sırdaş olarak bulundum. BoluDüzce’de, Isparta’da, İstanbul Taksim alanında kendisine inanmış yığınları koruma bahasına göğsünü ölüm tehditlerine nasıl açtığını gördüm ve yaşadım. ? TBMM Başkanı Arınç, Ecevit’in nezaketi ve dürüstlüğü ile tanındığını vurgularken CHP lideri Baykal, “Siyaseti ilkeli götürmeyi esas alan tavrıyla hepimizin öğretmeniydi” görüşünü iletti. Kendisi, siyasetteki nezaketiyle örnek olacak bir insandı. DSP Genel Başkanı Zeki Sezer: Kararlılık... Ama uzlaşı denilince de yine herkes onu anımsardı. Uzlaşının yanı sıra koalisyon kültürü, onun öncülüğünde gerçekleşti. Milyonlar ‘‘Umudumuz Ecevit” diye haykırmıştı. Büyük bir hatipti... Türkçenin ustasıydı, dilimize yeni sözcüklerin kazandırılmasına öncülük etti. Halkçılık onunla sloganlaşmıştı. Yine milyonlar, ‘‘Halkçı Ecevit” diye onun için haykırmıştı. Ömrünü halkına adamıştı. O bir Karaoğlan’dı, barış adamıydı. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal: Sayın Genel Başkanımızın kaybı yalnız ülkemiz insanı için, uluslararası sosyal demokrat hareket için de büyük bir kayıptır. Rahatsızlığında ‘‘Sayın Genel Başkanım, kalk da kucaklaşalım” demiştim. Ne yazık ki bu mümkün ol ? Genelkurmay Başkanı Büyükanıt, “Atatürk ilkelerine bağlılığıyla, devlet adamı kişiliğiyle Türk siyasetine damga vurdu. Ulusal çıkarları her şeyin üstünde tutan Ecevit, saygıyla anılacak” dedi. dinde etkinlik sağlayabileceğini göstermiş ve ispatlamış olan büyük bir siyaset ve devlet adamı idi. SHP Genel Başkanı Murat Karayalçın: Ecevit'in, siyasi olarak önemli özelliklerinden birisi, ülke çıkarları için siyasette uzlaşmayı ön planda tutmasıydı. Ecevit'in 10 Mayıs 2006 tarihli çağrısında dediği gibi, solda birlikteliği savunabilmeliyiz ve bunu hayata geçirebilmeliyiz. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli: Değerli siyaset ve devlet adamı Bülent Ecevit'in vefatından duyduğumuz üzüntüyü bildirir, milletimize başsağlığı dileklerimi sunarım. Yaşar Büyükanıt: Sayın Bülent Ecevit, dürüstlüğü, Atatürk ilkelerine ve Cumhuriyetin temel niteliklerine bağlılığıyla Türk ulusunun büyük saygı ve sevgisini kazanmış, tutarlı ve ilkeli devlet adamı kişiliği ile Türk siyasetine damgasını vurmuştur. Kıbrıslı soydaşlarımızın bugünkü özgürlük ve bağımsızlıklarının temeli olan Kıbrıs Barış Harekâtı'nın icrasında Türk Silahlı Kuvvetleri'ne her türlü desteği veren, ulusal çıkarların korunmasını her şeyin üstünde tutan Sayın Bülent Ecevit, verdiği hizmetlerle her zaman saygıyla anılacaktır. madı. Siyaset üslubunu, siyasi değerleri, siyaseti kişisel değerler üstünde gören, böyle değerlendiren, siyaset üslubumuzun gelişmesine katkıda bulunan bir liderdi. Siyaseti ilkeli götürmeyi esas alan davranışı ve kararlı tavrıyla hepimizin öğretmeniydi. ONURUYLA DİRENEN ADAM Anavatan Partisi Genel Başkanı Erkan Mumcu: Çocukluğumun Karaoğlan’ı, gençliğimin onuruyla direnen adamı, siyaset yıllarımın başbakanı Ecevit, benim için vicdan adamıydı. DYP Genel Başkanı Mehmet Ağar: Bülent Ecevit, karşılıklı saygı, nezaket, terbiye ve efendice davranış çerçevesinde, Türk siyaset sahnesinde görev üstlenen bireylerin görüş ve inançlarını özgürce nasıl ortaya koyup ifade edebileceğini ve halkımız nez O BİR KARAOĞLAN’DI Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen: Büyük bir devlet adamını, büyük bir lideri, karşısındakilerin bile hakkını teslim ettiği bir siyasetçiyi kaybettik. ‘Ben onurlu olanı seçiyorum...’ 1970'i yıllarda, namlu himayesinde cumhurbaşkanlığına oturtulmak istenilen bir eski Genelkurmay Başkanı'na oy verme oyununu bozmaması için kendisine yöneltilmiş tehditlerin sözcülüğünü üstlenmiş bir tuğgeneralin telefonuna, “Bana iki ölümden birisini seçmemi söylediniz. Ben onurlu olanını seçiyorum” dediğini duyacak kadar yakınında olan tek tanık bendim. HEP ÖRNEK OLACAK Bağımsız Cumhuriyet Partisi Genel Başkanı Mümtaz Soysal: Özellikle dış politika sorunlarına ulusalcı yaklaşımı, Kıbrıs davasındaki kararlı ve tutarlı davranışı, afyon ekiminin yasaklanmasıyla ABD'nin silah ambargosu konularındaki onurlu tutumu ve AB ilişkilerindeki duyarlı tepkileri dolayısıyla sürekli örnek olmaya devam edecektir. Eski KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş: Unutulmaz lider, büyük başbakan, bir devlet adamı, barış için her fedakârlığı yapmış, Türkiye'nin başını hiçbir kuvvet önünde eğmeyeceğini dünyaya duyurmuş olan büyük bir lideri kaybettik. Kıbrıs Türkleri için Ecevit dendiğinde Barış Harekâtımızı ve doğum günümüzü hatırlayacağız. Dünya basını Ecevit’in laik ve dürüst devlet adamı kişiliğine vurgu yaptı: Korkusuz bir demokrasi savunucusu 12 Mart muhtırasının habercisi olmak, o muhtıraya başkaldırıyla sonuçlanan Pembe Köşk darbesini de zamanından önce o’na iletmek görevi bana düştü. Müstafi CHP Genel Sekreterini, seçmenlerine olup bitenleri anlatması için tek başına çıktığı Zonguldak yolculuğu için Ankara otobüs garajından ıslak ve karanlık bir mart gece yarısı uğurlayan da yine ben oldum. Deniz Gezmiş ve arkadaşlarını idam sehpasından kurtarmak için verdiği uğraş, kendisine CHP'nin üçüncü genel başkanlığını açan kurultay savaşımı, CHP'yi iktidara taşıyan o Karaoğlan yolcululukları... Kıbrıs’a “enosis” getirmek için Atina cuntasının düzenlediği darbe karşısında verdiği çıkarma kararı... Bütün bunlar benim “Sevgili ve Aziz” politika önderimin, arkadaşımın bilinçle izlediği o inişli çıkışlı yolculuğunun içinde yer aldı. 12 Eylül darbesi sonrasında yalnız bırakıldı Ecevit. Mahkemelerde, gözetim altına alınış sırasında ve cezaevlerine giriş çıkışlarında yalnızdı. Vakur, baş eğmeyen ama nezaketi bir an için bile bırakmayan tavırları ile demokrasiye olan inançlı tutkusunu sürdürdü. CHP’nin, bir cunta girişiminde örtülü stepne olarak kullanılmasına karşı çıkmak için genel başkanlığı bırakmasını, en yakın yol arkadaşları bile algılayamadıkları için, kendisini partisini bırakıp kaçmakla suçlamaya kalkışanlar bile oldu. Bülent Bey, kitlelerin, hiç değilse, sahneye konulmak istenilen o göstermelik demokrasi oyununun figüranları arasında yer alarak rejisöre, senaristlere güç vermemesi için çırpınıyordu. Dış basına demeçler veriyordu. Bir Alman dergisine verdiği o demeç nedeni ile askeri mahkeme kendisini üç ay hapisle cezalandırdığı zaman, kılını kıpırdatmıyor ve “Birileri demokrasiyi savunduğu için nice bedeller ödüyor... Ben üç ay hapis yatmışım. Çok mu?” diye omuz silkiyor. ??? Benim “Aziz Genel Başkanım” ile olan hikâyemin sonu, birkaç kitapla anlatılmayacak kadar büyük hacimlidir. Bu çileli parke taşları üstünde sürdürdüğü politika yolculuğunda, kendisini bırakmamak için direnen tek eski arkadaşı olmanın vicdan huzurunu, ölüm haberini aldığım anda duyduğum acıya sargı malzemesi yapmaya çalışıyorum. Yarın, Sevgili Liderimin, aziz genel başkanımın başka yönlerini gelecek kuşaklara aktaracağım. Beyaz yelekli politikacı ? İngiliz Yayın Birliği BBC, Ecevit'in hem sosyal demokrat görüşlere sahip hem de milliyetçi bir lider olduğunu belirtti. Alman basını Ecevit’in dürüstlüğünü ve yolsuzluklardan uzak duruşunu vurguladı. Dış Haberler Servisi Bülent Ecevit'in aylar süren yaşam savaşına sonunda yenik düşmesi, dünya basınında geniş yer tuttu. Çeşitli gazete ve televizyonlar Ecevit'in laik bir devlet adamı olduğunu, ‘‘Kıbrıs Fatihi” olarak bilindiğini ve 1999'da Türkiye AB adaylığı aldığında Türkiye'nin başında bulunduğunu duyurdu. Dünyanın önde gelen finans gazetelerinden Financial Times, 81 yaşında yaşamın yitiren Bülent Ecevit'in, ‘‘Yirminci yüzyılın sonlarındaki Türk siyasetinde, pigmelerin arasındaki az sayıda devden biri'' olarak anılacağı değerlendirmesinde bulundu. İngiliz Guardian gazetesi, Türkiye'de beş kez başbakanlık yapan Ecevit'in 81 yaşında yaşamını yitirdiğini duyurdu. Haberde Ecevit'in Türkiye dışında en çok Kıbrıs Harekâtı’yla bilindiği ifade edildi. İngiliz Yayın Birliği BBC, Ecevit'in hem sosyal demokrat görüşlere sahip hem de milliyetçi bir lider olduğunu belirterek 1974'te ‘‘Kıbrıslı Türk azınlığı korumak'' için Kıbrıs Harekâtı emrini verdiğini duyurdu. Haberde Türkiye'nin Batı ile yakınlaşması ve AB adaylığında Ecevit'in büyük rolü olduğu vurgulandı. EVREN: ÜZGÜNÜM 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren: 12 Eylül’de Ecevit'i cezaevine gönderdiğim için çok büyük üzüntü duydum. Bu benim kararım değildi, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kararıydı. Ecevit'in ölümü beni çok üzdü. Eski Başbakan Yardımcısı Hüsamettin Özkan: Ecevit siyasi yaşantımızın hem unutulmaz lideri ve öğretmeni hem de dürüstlüğü, nezaketi ve birikimi ile siyasetin çıtasını çok yukarılara taşıyan bir isimdir. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Aziz Kocaoğlu: Türkiye değerli bir politikacıyı yitirdi. Ülkemizin başı sağ olsun. Şişli Belediye Başkanı Mustafa Sarıgül: Ecevit, demokratik laik Cumhuriyetin yorulmaz, yılmaz savunucusu, ulusun başını daima dik tutmayı başaran bir devlet adamıydı. TGC Başkanı Orhan Erinç: Başarılarının unutulmayacakları arasında, işçilerin örgütlenme haklarının tanınmasında öncülük etmesi, Kıbrıs Barış Harekâtı, laik Cumhuriyeti savunmuş olması ve dürüstlüğü öncelikli yer almaktadır. Faks: 0 212 677 08 21 obirgit?ekolay.net LE MONDE: KARİZMATİK LİDER Fransa'nın önde gelen gazetelerinden Le Monde ise, 1970'lerdeki ‘‘karizmatik şef'' olarak nitelendirdiği Ecevit'in mütevazı görüntüsünün otoriter ve sık sık hoşgörüsüz bir karakteri gizlediğini belirtti. Gazete, Ecevit'in prestijinin 20002001 yılındaki ekonomik krizden etkilendiğini yazdı. Washington Post gazetesi, Bülent Ecevit'in, Türkiye'deki en önemli siyasilerden biri olduğunu ve yarım asırlık kariyeri boyunca ekonomideki sorunlar ile bölgesel ve yerel problemlerle boğuştuğunu yazdı. Haberde Ecevit'in 1974 Barış Harekâtı nedeniyle ‘‘Kıbrıs Fatihi'' olarak anıldığı ifade edildi. Amerika’nın Sesi Radyosu, Ecevit'in Türk siyasi hayatında bir başaktör olduğunu belirterek yaklaşık altı aylık bir komanın ardından yaşamını yitirdiğini belirtti. Haberde Ecevit'in siyasi kimliğinin yanı sıra aynı zamanda bir şair olduğu da hatırlatıldı. New York Times gazetesi, eski Başbakan Ecevit'in köktendinciliğe karşı olduğunu ve Türkiye'nin, dünyanın en laik Müslüman ülkesi olmasına büyük katkıda bulunduğunu belirtti. Körfez bölgesinin gazetelerinden Gulf News de, ‘‘siyasi kariyeri yarım asra uzanan solcu milliyetçi'' sıfatını kulBülent Ecevit’in Oran’daki çalışma ofisinin önüne gelerek mum yakan üniversiteli gençler Erdoğan’ın sözlerine gönderme yapan dövizler taşıdı. Ecevit’in ölümünün ardından büyük üzüntü yaşayan yurttaşlar hastaneye ve DSP binalarına akın etti. (AA) İŞÇİLER UNUTMAYACAK DİSK: Türkiye işçi sınıfı onu unutmayacak. Ayrıca eski başbakanlardan Tansu Çiller, ÖDP Genel Başkanı Hayri Kozanoğlu, Demokratik Türkiye Partisi Genel Başkanı Ahmet Türk, SP Genel Başkanı Recai Kutan, CHP Parti Meclisi üyesi ve Türk Alman Dostluk Federasyonu Başkanı Ali Kılıç, Köy Enstitüleri ve Çağdaş Eğitim Vakfı, Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, İstanbul Ticaret Odası Başkanı Murat Yalçıntaş, Türk Tabipleri Birliği Merkez Konseyi, KESK Başkanı İsmail Hakkı Tombul, TESK Başkanı Derviş Günday, Türkİş Yönetim Kurulu, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Çankaya Belediye Başkanı Muzaffer Eryılmaz, TGS Yönetim Kurulu, Alevi Bektaşi Federasyonu, ADD, Avrupa ADD, Sosyal Demokrasi Vakfı Başkanı Aydın Cıngı, Türk Harbİş Genel Başkanı Osman Çimen, Tekgıdaİş Sendikası yayımladıkları yazılı mesajlarla Ecevit'in ölümünden duydukları üzüntüyü dile getirdi. ECEVİT’İN ŞAİR DOSTLARI: landığı Ecevit için, ‘‘Yolsuzlukların salgın gibi olduğu bir siyasi kültürde dürüstlüğünün çok saygı gördüğü” yorumunu yaptı. Arap haber kanalı El Cezire, Ecevit'in hayatını anlattığı haberde, Bülent Ecevit'in 1974'te Kıbrıs'a asker gönderdiği, 1999'da da Türkiye'ye AB adaylığı kazandırdığını duyurdu. KKTC’DE BÜYÜK ÜZÜNTÜ 1974'teki başbakanlığı döneminde ‘‘Kıbrıs Barış Harekâtı''na karar veren Bülent Ecevit'in vefatı, KKTC'de de üzüntüyle karşılandı. Ecevit'in vefatı, KKTC'deki radyo ve televizyonlarda ilk haber olarak verildi. Ancak baskı saati nedeniyle, gazetelerden sadece ikisi Ecevit'in önceki gece hayatını kaybettiğini okuyucularına duyurdu. Ecevit'in vefatı, Rum basın yayın organlarında da yer aldı. Önceki gün yapılan Başpiskoposluk seçim sonucunun ardından, Ecevit'in vefatını ikinci haber olarak veren Rum radyosunun Türkçe servisi, ‘‘1974'te Kıbrıs’ı ‘isti la’ emri veren eski başbakanlardan Bülent Ecevit öldü” ifadesini kullandı. İspanya'da gazeteler, Ecevit'in ölümüne geniş yer ayırırken ‘‘Türk ordusuna, Kıbrıs'a harekât emrini veren başbakan öldü'' ifadesini ön plana çıkardı. Ülkenin iki büyük gazetesi El Pais ve El Mundo, Ecevit'in uluslararası alanda, özellikle Kıbrıs Barış Harekâtı kararını veren başbakan olarak hatırlanacağını yazdılar. El Mundo, Ecevit'i, ‘‘karizmatik, üniversite eğitimi almamasına rağmen beş kez başbakanlık yapmış ve halk arasında onuruyla ünlenen biri'' olarak niteledi. Makedonya'daki Türk medyası, haberi, ‘‘Türk dünyasının başı sağ olsun” anonsuyla duyurdu. Devlet radyotelevizyon kurumunun Türkçe yayınları, programlarında değişiklik yaparak Ecevit'in yaşamöyküsüne yer verdi. Bülent Ecevit dört dörtlük bir aydındı Kültür Servisi Eski Başbakan Bülent Ecevit’in ölümü yazarlar ve şairler arasında da hüzün yarattı. Şairler bir siyaset adamını değil, bir devlet adamını kaybettiklerine vurgu yaptılar. Şairlerin Ecevit'in ölümü ile ilgili açıklamaları şöyle: Ataol Behramoğlu: Bu alanda az ürün vermiş olmasına karşın yetenekli bir şair ve başarılı bir şiir çevirmeni olduğunda kuşku yok. Bülent Ecevit, her şeyden önce dört dörtlük bir aydındı. Eray Canberk: Klasik bir şiiri vardı, ama çok duyarlıydı. Ülke sorunlarına dönük bir anlayışı vardı. Birçok çevirilerini, T. S. Eliot çevirilerini, özellikle de Tagore çevirisini anımsıyorum. Hatta Tagor'u onun sayesinde tanıdım. Hulki Aktunç: Birincisi, bir siyaset adamını değil, bir devlet adamını kaybettik. Şu andaki siyaset adamlarımızı düşündüğümüzde, neden devlet adamı olamadıklarını anlayabiliriz. Bülent Ecevit aynı zamanda bir ozan idi. Bu da devlet adamlığının bir parçası idi. Şairliğinden daha önemli olan nokta, şiire olan ilgisi idi. Yaptığı şiir çevirileri idi. Böyle bir başbakan ile yaşamış bir yurttaş olmaktan gurur duymuştum. SİYASETİN DEVLERİNDEN BİRİ Alman basını, Ecevit'in ölümüyle ilgili ilk haberlerinde genellikle uluslararası ajansların verdiği bilgileri yorumladı, Ecevit'in dürüstlüğü ve yolsuzluklardan uzak duruşunu vurgulamak için ‘beyaz yelekli politikacı’ deyimini kullanan Alman basını Kıbrıs'la ilgili vurgulamalar da yaptı. Alman haber TV kanalı NTv ise ‘Türkiye yasta’ başlığıyla Ecevit'in 30 yıl önce Atatürk'ün halefi İnönü'nün yerine CHP liderliğine geçtiğini belirtti. Hindistan'ın Ankara Büyükelçisi Chitra Narayanan, ‘Türk siyasetinin devlerinden biri’ olarak tanımladığı eski başbakan Ecevit'in vefatının Hindistan’daki bir milyar insanı derinden üzdüğünü açıkladı. ONURLU BİR KARİYER El Pais de, Ecevit'in siyasi kariyeri boyunca solcu ve milliyetçi bir çizgi izlediğini kaydederek ‘‘Onurlu bir kariyere sahip olmasından ve 1974'te Kıbrıs hHarekâtı emrini vermesinden dolayı Türkiye'de çok popüler biriydi. Ayrıca, 1999'da Türkiye'nin AB'ye tam üyelik adaylığının garantilenmesini sağladı” ifadelerini kullandı. CUMHURİYET 07 K