Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 EKİM 2006 ÇARŞAMBA 10 DIŞ HABERLER dishab?cumhuriyet.com.tr 1 IKDP kanalında terör lideri SAATLİK PROPAGANDA Holbrooke, Bush’a yazdığı açık mektupta, Washington’ın Irak politikasının iflas ettiğini söyledi ‘ABD K. Irak’a konuşlansın’ Holbrooke, K. Irak’ın gittikçe gerginleştiğine de dikkat çekti. ? PKK’nin çatı örgütü Koma Komalen Kürdistan’ın sözde Yürütme Konseyi Başkanı Murat Karayılan, Barzani’ye ait Kürdistan TV’de, Kandil Dağı’nda yapıldığı sanılan röportajla 1 saat süreyle ekrana getirildi. Haber Merkezi Irak Kürdistan Demokrat Partisi (IKDP) lideri ve ‘‘Kürdistan Bölge Başkanı’’ Mesud Barzani, Türkiye’nin teslim edilmesini istediği terör örgütü PKK’nin bölgedeki elebaşılarından Murat Karayılan’ı ekrana çıkararak 1 saat propagandasını yaptırdı. Silahsız olarak Kürdistan TV’nin ekranına çıkarılan Karayılan, eylemleri durdurduklarını, bu sürecin kalıcı barışa dönüşmesi için, bölge ve uluslararası güçlerin de sorumluluklarının gereğini yerine getirmesi gerektiğini öne sürdü. Karayılan, sorunun asıl çözüm yerinin Türkiye, muhatabın da Türk devleti olduğunu, ancak sorunun küresel boyutu nedeniyle bölge ve uluslararası güçlerin de çözümde ciddi etkilerinin olacağını iddia ederken Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ve Mesud Barzani başta olmak üzere, ABD ve Avrupa Birliği’nin önemli rol oynayabileceğini belirtti. Karayılan, ABD yönetiminin, Kürtlerin yaşadığı tüm ülkeleri esas alan bir proje oluşturması gerektiğini iddia etti. Dış Haberler Servisi Washington’ın Irak politikasının “iflas ettiğini” öne süren eski ABD’li diplomat Richard Holbrooke, ABD’nin Irak’taki askeri varlığını zamanla geri çekmesini ve Amerikan güçlerinin Iraklı Kürtlerin denetimindeki Kuzey Irak’a konuşlandırılmasını önerdi. Bosna barışının mimarı olarak tanınan, ABD’nin eski dışişleri bakan yardımcılarından ve BM’deki daimi temsilcilerinden Holbrooke, Washington Post gazetesindeki makalesinde, Irak konusunda George Bush’a hitaben bir “açık mektup” yayımladı. Holbrooke, Washington’ın mevcut Irak politikasının iflas ettiğini, artık sürdürülemeyeceğini ve mevcut koşullarda ABD’nin ? ABD dış politikasının etkili isimlerinden Holbrooke şu görüşleri dile getirdi: “Gerçek bir risk niteliği taşıyan TürkIraklı Kürt savaşı ihtimalinin azaltılması için Amerikan birliklerini Kuzey Irak’a göndermelisiniz. ABD’nin bu mevcudiyetini hem Türkler hem de Kürtler memnuniyetle karşılar, ancak buna paralel olarak Türkiye’yi hedef alan terörist Kürt (PKK) saldırılarının durdurulması gerekir.” Irak’a çok daha büyük bir gücü de yerleştiremeyeceğini savundu. Richard Holbrooke, bu durumda Bush’un Irak’taki hedeflerini değiştirmesini, çabasını zararın en aza indirgenmesine yoğunlaştırmasını ve ordunun zaten patlak vermiş bulunan iç savaştan çekilmesini istedi. Holbrooke, Bush’a hitaben, “Sizden, gerçekçi amaçlar belirlemenizi, birliklerimizi yeniden konuşlandırmanızı ve siyasi bir çözüm arayışı üzerinde yoğunlaşmanızı istiyorum” ifadesini kullandı. Richard Holbrooke, “Sayın Başkan, gerçek bir risk niteliği taşıyan TürkIraklı Kürt savaşı ihtimalinin azaltılması için Amerikan birliklerini, hâlâ güvenli olan, ancak giderek gerginleşen Kuzey Irak’a göndermelisiniz. ABD’nin bu mevcudi yetini hem Türkler hem de Kürtler memnuniyetle karşılar, ancak buna paralel olarak Türkiye’yi hedef alan terörist Kürt (PKK) saldırılarının durdurulması gerekir” görüşünü dile getirdi. Holbrooke, bu düzenlemeye geçilmesi durumunda Kuzey Irak’ta konuşlu ABD özel kuvvetlerinin, gerektiğinde “Irak’ın diğer bölgelerindeki terörist hedeflere karşı da harekete geçebileceğini” savundu. Iraklı Kürt liderlere danışmanlık yapan Amerikalı eski diplomat Peter Galbraith de geçen hafta yaptığı bir konuşmada, ABD ordusunun, Güney Irak ve Bağdat’ın da dahil olduğu merkezi Irak’tan çekilerek Kuzey Irak’a konuşlandırılmasını istemişti. El Maliki’yi devirmek isteyen komutanların ABD’ye de gittiği kaydedildi: Irak ordusu darbe hazırlığında Dış Haberler Servisi Irak or tejisiyle ilgili rahatsızlıkları giderdusunun, Başbakan Nuri el Ma meye çalıştılar. Ancak ABD’nin liki yönetimini devirme hazırlı Irak’taki Büyükelçisi Zalmay ğında olduğu ve üst düzey yetki Halilzad’ın gerçekçi bir zaman lilerin Washington’da temaslarda diliminde Irak’ta istikrar sağlamabulunduğu bildirildi. Irak’taki yı başarmanın “mümkün” olABD’li yetkililer de ABD’nin duğunu söylemesi dikkat çekti. Irak stratejisine ilişkin son dö CNN için hazırlanan bir araştırnemde artan spekülasyonlara manın sonucuna göre, Amerikalıların yalnızca yüzde 20’si savaaçıklık getirmeye çalıştılar. Birleşik Arap Emirlikleri’nde şın kazanıldığına inanıyor. Bu (BAE) yayımlanan El Beyan ga sayı bir yıl önce yüzde 40’tı. Irak’taki ABD birliklerinin kozetesinin, Irak ve Arap kaynaklarına dayandırdığı haberine göre, mutan General George Casey Irak ordusunun bazı üst düzey de, gelecek 1218 ay içinde Irak komutanları, geçen haftalarda ordusunun ülkenin güvenliğini sağlar hale geleceğine ABD’li yetkililerle bir inandığını açıkladı. Didizi görüşme yaptı. IrakBD’li renişçilerin hâlâ güçlü lı subayların, Maliki’yi devirmeyi planladığını Halilzad’ın olduğunu ancak Irak ordusunun onlarla savaşaöne süren gazete, siyasi başarının sürecin başarısız olma “mümkün” bildiğini söyleyen Casey, ordunun ramazan sı ve şiddetin önüne geolduğunu ayında yaşanan çatışmaçilememesi nedeniyle söylemesi larda 300 “şehit” verdiWashington’daki görüşmelerin ileri bir aşama dikkat çekti. ğini hatırlattı. Casey, İran ve Suriye’yi de direnişya geldiğini iddia etti. İddialara göre Irak birlikleri, çilere destek vermekle suçladı. ABD askerlerinin desteğiyle yö ABD Savunma Bakanı Donald netimi ele geçirecek, ardından Rumsfeld de ABD’nin Irak hüanayasayı askıya alıp meclisi fes kümetinin güvenlik konusunda hedecek. Aynı zamanda, eyalet daha fazla sorumluluk almasını lerin yönetimini de üstlenecek istediğini söyledi. Rumsfeld galer. Washington’a gidenler ara zetecilere yaptığı açıklamada, sında, Şii Genelkurmay Başkan “koalisyon güçlerinin 2 bölgeYardımcısı, Sünni İstihbarat Ser yi Iraklılara devrettiğini ve 6 visi Başkanı ve Kürt Hava Kuv bölgeyi daha devretmeyi planvetleri Komutanı’nın da bulun ladığını” belirtti. duğu belirtiliyor. İngiliz The Guardian gazetesiIrak’taki ABD’li yetkililer ise nin yaptırdığı ankete göre, Irakdün düzenledikleri basın toplan lıların yüzde 61’i, İngiliz askeritısında, Washington’ın Irak stra nin Irak’tan ayrılmasını istiyor. İSRAİL’DE KOALİSYON KARIŞTI İşçi Partisi’nde Lieberman isyanı Dış Haberler Servisi İsrail’de Başbakan Ehud Olmert başkanlığındaki koalisyon hükümetinde yer alan İşçi Partisi’nden üst düzey yetkililer, Olmert’in aşırı sağcı “İsrail Evimiz” partisi lideri Avigdor Lieberman ile koalisyon protokolü imzalamasından sonra partilerinin hükümetten ayrılmasını istedi. Hükümetin İşçi Partili Kültür Bakanı Ofir PinesPaz, Liberman’ın önceki gün imzalanan protokole göre başbakan yardımcılığı görevi ile başbakanlıkta stratejik tehditler bakanlığı görevini üstleneceğinin açıklanmasından sonra, dün koalisyondan ayrılma çağrısında bulundu. Parlamentodaki 120 sandalyeden 19’una sahip olan İşçi Partisi’nin bakanı PinesPaz, “Liberman’ın stratejik tehditler bakanı olarak atanması İsrail için bir tehdittir. İşçi Partisi, böyle bir manevraya razı olamaz. Milletvekillerini parlamentoda aleyhte oy vermeye ikna etmeye çalışacağım” dedi. İsrail istihbarat servisi MOSSAD’ın eski başkanı olan İşçi Partili Danny Yatom da hükümete Lieberman’ın gelişine şiddetle karşı çıktığını açıkladı. Lieberman’ın hükümete girmesiyle İsrailli Arapların transfer edilmesi fikirlerini meşrulaştıracağını belirten Yatom, “Onun stratejik tehditler bakanlığına getirilmesi kötü bir şaka” yorumunda bulundu. AP FOTO MUHABİRİ KAÇIRILDI Gazze Şeridi’nde silahlı Filistinlilerin Associated Press (AP) haber ajansının foto muhabirini kaçırdığı bildirildi. Olayın sorumluluğunu üstlenen olmazken Hamas yönetimi muhabirin kaçırılmasını kınadı. Silahlı 4 kişinin Gazze kentinde AP için çalışan 37 yaşındaki İspanyol vatandaşı Emilio Morenatti’yi evinin önünden kaçırdığı Morenatti. öğrenildi. Hükümet sözcüsü Gazi Hamid, kaçırılma olayının Filistin halkının itibarını zedelediğini belirterek muhabirin serbest bırakılması için tüm adımların atılacağını söyledi. İspanyol resmi haber ajansı EFE’ye de haber geçen Morenatti, AP için Afganistan’da görev yapmıştı. 3 8 DİN ADAMI İMZALADI Papa’ya açık mektup BERLİN (AA) İstanbul İl Müftüsü Mustafa Çağrıcı’nın da aralarında bulunduğu 38 Müslüman din adamı, Papa 16. Benedictus’a yönelik açık mektup yayımlayarak Papa’nın İslam dünyasında tepkilere yol açan konuşmasındaki hatalara dikkati çektiler. ‘‘Açık ve dürüst diyalog isteğinizi paylaşıyoruz’’ başlığıyla Alman Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinde tam sayfa yayımlanan mektupta, Papa’nın, ‘‘İnançta zorlama yoktur’’ şeklindeki ifadesinin İslamiyet öncesi dönemden çıktığını söylediği, bunun doğru olmadığı, bu ifadenin Kuranıkerim’de yer aldığı belirtildi. ‘‘Müslümanların işgal edilen bölgelerde bile insanları inançlarında özgür bıraktıkları’’ savunulan mektupta ayrıca, ‘‘İslamiyette inançla mantık arasında bir ayrım olmadığı’’ kaydedildi. A Irak Savaşı gazisi Tammy Duckworth kongre seçimlerine Demokrat Parti’nin adayı olarak katılıyor. Eski ABD Başkanı Bill Clinton’un konuşmasını dinleyen Duckworth, seçimlerde Irak politikasının belirleyici olacağının kanıtı gibi. 2004 Kasımı’nda Bağdat’ın kuzeyinde bir Black Hawk helikopterinde yardımcı pilotluk yaparken düzenlenen havan topu saldırısı sonucu yaralanan Duckworth, 10 gün sonra Maryland’deki hastanede uyandığında iki ayağını ve sağ kolunu kaybettiğini öğrenmiş. (Fotoğraf: REUTERS) Seçim savaş üstüne Azerbaycan Olağanüstü Durum Bakanı Haydarov, işgal altındaki Azeri toprakları ve soykırım iddialarına ilişkin açıklamalarda bulundu Ermenistan’la ortak mücadele şart LEYLA TAVŞANOĞLU Marmara Grubu Vakfı heyetiyle Azerbaycan’ın başkenti Baku’dayız. Azerbaycan Olağanüstü Durum Bakanı Kemalettin Haydarov’la konuşuyoruz. Kemalettin Haydarov 45 yaşında bir jeoloji mühendisi. Daha önce Gümrük Bakanı olarak görev yapmış. Haydarov kısa bir süre önce kurulan bakanlığının sorumluluk alanlarını anlatıyor. Konuşmamız sırasında söz kaçınılmaz olarak Ermenistan’ın işgali altındaki Azeri topraklarına ve Dağlık Karabağ’a geliyor. Haydarov Ermenistan’ı işgalcilikte direnmek ve Dağlık Karabağ’da ikinci Ermenistan’ı kurma emelleri gütmekle suçluyor: Olağanüstü Durum Bakanlığı’nın sorumluluk alanında sanıyorum Azerbaycan’ın ulusal meseleleri de var. En önemlisi de işgal altındaki Azeri toprakları ve Dağlık Karabağ. Bakanlığınızın sivil savunmayı ulusal savunmayla birleştirme gibi bir görevi var mı?Ayrıca toprakların geri alınmasında halkın bilinçlendirilmesine ilişkin bir eğitim çalışmanız bulunuyor mu? Filmler, reklamlar, afişler HAYDAROV Bizim Silahlı Kuvvetlerimiz var. Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri ülkenin savunmasını üstleniyor. Ama biliyorsunuz ki bütün savaşlarda bir ön, bir de arka cephe vardır. Sivil savunmanın en önemli görevi de arka cepheyi güçlendir mektir. Arka cephenin önemi ön cepheden hiç de az değildir. Filmler, reklamlar, afişler yapacağız. Ayrıca Eğitim Bakanlığı’nın bununla ilgili okullara, üniversitelere belli dersler koyması gündemde. Bu konuda yerel yönetimler de bilgilendiriliyor ve eğitiliyor. Toprakların işgalden kurtarılması tabii ki öncelikle ordunun işidir. Ama Ermeniyle mücadele sadece ordunun değil, bütün halkımızın görevidir. Zamanında Halk Cephesi yönetiminde Ayaz Muttalibov iktidardayken Dağlık Karabağ’la ilgili bir karar çıkmıştı. O da Dağlık Karabağ’ın Azerbaycan’ın takibinden çıkıp Ermenistan’ın takibine girmesi kararı çıkmıştı. Bizim o zamanki yöneticiler bu karara çok sorumsuzca yaklaştılar. Her zaman arkadan vurdular Kimlerdi bu yöneticiler? HAYDAROV Muttalibov’la Abdurrahman Vezirov. Ermenistan’dan o zaman 300 bin kadar Azerbaycanlı göçüp buraya geldiler. O zamanlar daha Dağlık Karabağ Azerbaycan toprağıydı. Sorun da daha bu kadar büyümemişti. O göçmenler Dağlık Karabağ’a yerleştirilebilecekken getirdiler Baku’da iskân ettiler. Ardından Ermeniler bizim başka topraklarımızı da işgal ettiler. O zamanlar Haydar Aliyev gibi bir kişi Azerbaycan’ın başında olsaydı biz bugün bu sorunu yaşamazdık. Ermeniler her zaman arkadan vurAzeri Bakan Kemalettin Haydarov. muştur. Amaçları da günün birinde Azerbaycan’ı ele geçirmektir. Yalnız, bütün Türk cumhuriyetleri eski Sovyetler Birliği’nin parçaları olduğu için ortak diliniz hâlâ Rusça. Ortak bir Türkçe geliştirmek için şimdiye kadar neden çalışmalar yapmadınız? HAYDAROV Biz sizle anlaşıyoruz. Özbekler de çalışsınlar da ortak bir dilde bizimle konuşsunlar. Biz 70 yıl Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan’la Türkçe için yakın olduk. Çünkü o zamanlar Türkçe kapısı bizim için kapalıydı. Ama bağımsızlığımızı ka zanınca biz Özbekistan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan’la o kadar yakın değiliz. Ama Türkiye’yle çok yakınız. Demek ki biz elimizi uzatmışız, Türkiye de bizim elimizi tutmuş. ‘Soykırımı Ermeniler yaptı’ Özbekistan’la Halk Cephesi döneminde sorunlarınız olmamış mıydı? HAYDAROV Olmuştu. Türkmenistan’la onların bazı kusurları yüzünden Hazar Denizi’nde bazı sorunlarda anlaşamıyoruz. Kırgızistan’la Akayev’in Ermenistan’a gidip o Ermeni soykırım kurbanlarına çiçek koyması burada çok kötü karşılandığı için ilişkiler soğudu. Ama Türkiye’den pek ses çıktığını duymadık. “Akayev, sen neden kalkıp oraya gittin ve bunları yaptın” sözleri işitilmedi. Ermeniler de doğal olarak, “Bunlar soykırımı kabul ediyorlarsa öbür ülkeler haydi haydi eder” diye düşünüyorlar. Bir kere soykırımı Ermeniler Türklere yaptı. Başkaları bu gerçeği nereden bilecek? Bizim Cumhurbaşkanımız geçenlerde Antalya’daki Türk kurultayında çok iyi bir çıkış yaptı. “Biz artık savunmada kalmamalı, saldırıya geçmeliyiz” dedi. En iyi savunma saldırıdır. Biz bunu yapmalıyız. Bir elin sesi yok... En iyi savunma saldırıdır mantığından yola çıkarsak bundan son ra, bu bağlamda Azerbaycan’ın hedefi ne olacak? HAYDAROV Azerbaycan’daki bu sorun hiçbir başka ülkede yok. Bizim gibi sorunları olan ülkeler var tabii. Ama iki devlet yaratma gibi bir mesele hiçbir yerde görülmüyor. Ermeniler bugün dünyanın ikinci Ermeni devletini bu bölgede yaratmak istiyorlar. Böylece günün birinde Rusya’nın Rostov ilinde ya da ABD’nin Los Angeles kentinde bir başka Ermeni devleti oluşturma iştahına kapılacaktır. Zaten Türkiye topraklarında da öteden beri bir Ermeni devleti kurmak istiyorlar. Zamanında Naziler Almanya’da Yahudi soykırımı yaptılar. Bunu kabul de ettiler. Mesele kapandı. Ermenilerse olmayan bir soykırımı yıllardır ısıtıp ısıtıp Türkiye’nin önüne koymak istiyorlar. Türklerin Ermenilere soykırım yaptıkları konusunda hiçbir tarihi bilgi yok. Üstelik Ermeniler Azerilere soykırım yaptılar. Bakın Hocalı soykırımına. Bu soykırım dün olmuştur. Bizim Cumhurbaşkanımız 300 bin Azerbaycanlının Ermenistan’da yaşamış olduğunu bu yakınlarda söyledi. Neden bu araştırılmıyor? Ermenistan dünyada yegâne monomillet olan bir devlet. Bugün Ermenistan’da Ermeniden başka bir toplum yaşamıyor. Bizlerin vatandaş olarak görevimiz bütün dünyaya Ermenilerin gerçek yüzlerini göstermektir. Ama bir elin sesi yok. İki elin sesi çok. Biz buna inanıyoruz. CUMHURİYET 10 K