Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 EKİM 2006 PAZARTESİ 14 KÜLTÜR kultur?cumhuriyet.com.tr BUGÜN BAHÇEŞEHİR ÜNİVERSİTESİ’NDE Gökşin Sipahioğlu retrospektif sergisi İstanbul Modern’de 12 Kasım’a kadar görülebilir Yaşanmış olayların belgesel izleri KAYA ÖZSEZGİN izden uzakta kalmış olayların saptanmış görüntüler yoluyla yakına çekilmesi, bir yandan o olayları sanallaştırırken bir yandan da gerçeğini aşan düzeyde somutluğa büründürür. Bunun nedeni, olayların bizden uzaklaştıkça unutulmasını önlemekte fotoğrafın üstlendiği karizmatik işlevdir. Susan Sontag, ‘‘Başkasının Acısına Bakmak’’ adıyla dilimize çevrilen kitabının (Agora, 2004) bir yerinde, fotoğraflar vasıtasıyla bilinen bir olayın, hiç fotoğrafı çekilmeyen olaylara kıyas? Gazetecilik ve foto la kesinlikle daha ‘‘gerçek’’ bir hal alırken aynı fotoğrafların durmadan basımuhabirliği mesleğinin lıp çoğaltılmasının da o olayı bir nokpirlerinden Gökşin tadan sonra daha az gerçek hale getirSipahioğlu’nun, 1950’li diğini ileri sürüyordu. Gene Sontag’a yıllardan bu yana, göre fotoğrafa sadece seyirci kalma yakından tanık olduğu kültürü, vahşet fotoğraflarının ahlaki güolaylarla ilgili fotocünü de nötralize etmektedir. Bu duröportajlarını, ilginç rum, ilk bakışta bir çelişki gibi görünkareler halinde bir araya mekte ise de vahşet fotoğraflarının, ötekilere oranla etkisini daha da öne çıgetiren retrospektif karan bir işlevle dolu olduğu gerçeğisergisi, bir anlamda o ne de işaret etmektedir. Örneğin Viettarihlerden bu yana nam Savaşı’na yönelik protestoların, o yaşanmış olayların savaş sırasında çekilen fotoğraflarla görsel dökümü ve alevlenmesini buna bağlıyor Sontag. Sa‘‘fototarih’’idir. vaşın, hele günümüzde, belli bir çevrede cereyan etmesi nedeniyle, fotoğraf ve öteki iletişim araçlarının doğrudan duyurum gücünü biraz daha keskinleştir ğın alışılmış muhabirlik mesleğinin ötesindemiş oluyor. Bu duyurum, aynı zamanda sava ki bir bilinç kavrayışı olarak algılanmasından şın kötülüğünü ve insanlık dışı etkisini dün kaynaklanan ‘‘sorumluluk’’ payına vurgu yapya kamuoyunun dikkatine sunmuş oluyor ki, maktadır. Sipahioğlu, 1969’da kurduğu SİPA bu durum fotoğrafçının tanıklığını evrensel bir ajansını, kısa zamanda Paris’teki diğer iki ajansın (Sygma ve Gama) önüne geçirmekle tanıklığa yükseltiyor. kalmamış kamerasını, önemli olayların yaşandığı yörelere taşıyarak çektiği fotoğraf kaOĞRU YERDE releriyle etkin bir başka görev de üstlenmişDOĞRU ZAMANDA’ Gazetecilik ve foto muhabirliği mesleği tir. Türkiye’de 67 Eylül olayları sırasında yanin pirlerinden Gökşin Sipahioğlu’nun, 1950’li şanan gergin ortamı görüntülemekle gündemyıllardan bu yana, yakından tanık olduğu olay deki yerini almıştı bu görev sorumluluğu. larla ilgili fotoröportajlarını, ilginç kareler ha Türkiye’de basın hayatı için, bir nirengi noklinde bir araya getiren retrospektif sergisi, bir tasıdır bu olay. İktidarla ve halkla basın araanlamda o tarihlerden bu yana yaşanmış olay sındaki iletişim açısından önem taşıyan bu ların görsel dökümü ve ‘‘fototarih’’idir. Ser olay, bir anlamda sonraki gelişmelerin yönügiye başlık olarak seçilen ‘‘Doğru Yerde, Doğ nü çizmiş ve basın fotoğrafçılığı için de ilk ru Zamanda’’, her şeyden önce, fotoğrafçılı çıkışlardan biri olma özelliğini taşımıştır. Si B ‘D OTOĞRAFA YANSIYAN OLAYLAR Başka fotoğraflar, belki de birçok yerde yayımlanmış olmanın getirdiği bir göz aşinalığıyla, bu fotoğrafın çevresinde ve kuşkusuz farklı doğrultularda yer alıyor. Fotoğraflara yansıyan olayların odağında, bir yandan olaylar karşısında olumlu ya da olumsuz tepkisini açığa vuran insan, o bildiğimiz evrensel insan olgusu, çarpıcı davranışlarıyla karşımıza çıkıyor. Onunla her aşamada bütünleşmemiz, söz konusu olayların içinde yer almamış olsak da, o olayları yaşamış gibi bir duygu ortaklığı içinde kendimizi hissetmemiz, fotoğrafın yakınlaştıran ve uzaklaştıran ve böylece kendimizi sınamamıza olanak veren etki gücüyle ilgilidir. İnsan, farklı ortamlarda ve koşullarda benzersiz davranışlar içinde bulunsa bile, onları benzer konumlarda birleştiren şey, doğasından kaynaklanan yapısal ve duyumsal özelliklerdir. Günümüzde dijital makinelerin yaygınlaşması, amatör fotoğrafçılığı her geçen gün biraz daha yaygınlaştırıyor kuşkusuz. Bu bağlamda her amatör kamera sahibi, aynı zamanda amatör bir foto muhabiridir. O kişiler, Sipahioğlu’nun fotoğraflarıyla karşı karşıya gelmeliler ki, amatörlüklerinin bilincine varabilsinler... (0212 334 73 00) F Korkuyorum Anne pahioğlu’nun, bu olayın arkasından çorap söküğü gibi gelen ve sınırlarımızın dışına taşan fotoğraflarını, birbiri arkasına izlerken, yarım yüzyıllık tarih dilimi sanki daralmakta ve zaman kavramı, giderek üst üste bindirilmiş gibi görünen olayların senkronize akışına dönüşmektedir. Bunlar arasında, akan zamanın ikonlaştırdığı görüntüler de var elbet. Aynı etkinliğe paralel görevler üstlenmiş başka fotoğrafçılarda da gördüğümüz bu ikon görüntü karelerinin başında, 1965’te Pekin’de, gençlerin Taichi yaptıkları bir parkta, sırtını bir ağaca dayamış, boş gözlerle objektife bakan yaşlı Çinli kadın fotoğrafı gelmektedir kanımca. 1001 Belgesel Film Festivali’nde etkinlikler Kültür Servisi Bugün 18. 30’da Bahçeşehir Üniversitesi Konferans Salonu’nda ‘9. Uluslararası 1001 Belgesel Film Festivali’nin yan etkinlikleri kapsamında ‘Sinemada ve Medyada Şiddetin Yeniden Üretimi...’ konulu panel gerçekleşecek.Panele, Muhammed Bakhri, Linda Goodbryant, Mete Çubukçu ve Veysel Ataman katılacaklar. Panelde, görsel medyanın savaş ve şiddet görüntülerini kullanma biçimi, bunun olası sonuçları ve etik sınırları tartışılacak. Şiddetin günlük hayatımızın gündemine başta televizyonlarla oturduğu günümüzde, şiddetin gösterim şekilleri, estetize edilmesi, savaşta şiddetin anlatımı, olanın olduğu gibi gösteriminde belgeselcinin duruşu gibi başlıklar konu edilecek. Festival kapsamında yönetmenlerle seyirciyi buluşturacak olan bir etkinlik de 4 Ekim günü 12.00 14.00 saatleri arsında İtalyan Kültür Merkezi’nde yapılacak. ‘Orada Neler Oluyor?’ İstanbul Modern Sinema’da Reha Erdem filmleri Kültür Servisi İstanbul Modern Sinema, 315 Ekim tarihleri arasında, genç yönetmen Reha Erdem’in ‘Beş Vakit’, ‘Korkuyorum Anne’, ‘Kaç Para Kaç’ ve ‘A Ay’ filmleri gösterilecek. Erdem’in kısa filmi ‘Ekim’de Hiçbir Kere’ de gösterilecek filmler arasında. 7 Ekim Cumartesi günü ise saat 17.00’deki ‘Beş Vakit’in gösteriminin ardından, yönetmen izleyicilerle sohbet edecek. 25. Uluslararası İstanbul Film Festivali’nde Ulusal Yarışma’da ‘En İyi Türk Filmi’ ve FIPRESCI (Uluslararası Sinema Eleştirmenleri) ödüllerini alan ‘Beş Vakit’, bir doğa ve zaman filmi. Adak başlıklı bölümde filmleri gösterilen Arto Halonen, Christoph Boekel, Rwita Dutta ile İlkay Nişancı, Necati Sönmez’in yönettiği söyleşide bir araya gelecekler. (0 212 245 89 58) Altın İstridye 2 filme ? SAN SEBASTIAN(AA) İspanya’da düzenlenen ‘54. Uluslararası San Sebastian Film Festivali’nde büyük ödül ‘Altın İstiridye’yi 2 film paylaştı. Altın İstiridye ödülüne İranlı yönetmen Bahman Gobadi’nin ‘Yarım Ay’ ve Fransız yönetmen Martil Fougeron’un ‘Oğlum’ filmleri layık görülürken jüri özel ödülünü Arjantin yapımı Carlos Sorin’in ‘San Diego Yolu’ filmi aldı. Festivalde en iyi yönetmen ödülü de ‘Delirious’ (Çılgın) ile Amerikalı yönetmen Tom Dicillo’ya verildi. Dicollo’nun filmi ayrıca en iyi senaryo ödülüne layık görüldü. İspanyol aktör Juan Diego ‘Vete de mi’deki (Beni Bırak) oyunuyla ‘en iyi erkek oyuncu’ ödülü alırken en iyi kadın oyuncu ödülü ‘Mon fils a moi’nin başrolündeki Nathalie Baye’e verildi. HAFTANIN SANAT ÇİZELGESİ ? Gökşin Sipahioğlu ‘Doğru Yerde Doğru Zamanda’ fotoğraf 12 Kasım’a dek İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi. ? Roderick Buchanan, Jeremiah Day, Omer Fast, Runo Lagomarsino, Deimantas Narkevicius, Amalia Pica, Florian Wüst ‘Hepimiz Kristof Kolomb’a Güldük’ 21 Ekim’e dek Platform Garanti Güncel Sanat Merkezi’nde. (0 212 293 23 61) ? Niyazi Toptoprak resim 21 Ekim’e dek Ürün Sanat Galerisi. (0 216 363 12 80) ? Şükran Pekmezci resim 31 Ekim’e dek Ortaköy Sanat Galerisi. (0 212 236 59 01) ? Nusret Topuzoğlu resim 7 Ekim’e dek Ayşe Bellek’ resim 14 Ekim’e dek Galeri A. (0 212 236 77 00) ? Tuğrul Selçuk ‘Tohum’ 14 Ekim’e dek Galeri Apel. (0 212 292 72 36) ? Arzu Gündüz, Genco Gülan, Gülveli Kaya, Mehdi Sabouni, Mustafa Özbakır, Rudolf Reiber, Tuğçe Çubukçuoğlu ‘Güzel!’ 3 Ekim’de açılıyor Siemens Sanat. ? Nathalie Miel ‘Dünyanın Süsü’ 3 Ekim’de açılıyor 28 Ekim’e kadar Arkeo Pera. (0 212 249 92 26) ? Bubi 6 Ekim’de açılıyor 5 Kasım’a dek Ma Art Gallery. (0 212 343 85 40) ? Güzhan Müstecaplıoğlu 3 Ekim’de Açılıyor 30 Ekim’e dek Artisan. (0 212 247 90 81) ? İstanbul Devlet Tiyatrosu Büyük Salon’da pazar günü saat 15.00’te ‘Amadeus’; Şişli Cevahir Sahnesi’nde ‘Ölümsüzler’ adlı oyunları sahneleyecek. (0 212 245 25 90) ? İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatroları Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde ‘Keşanlı Ali Destanı’; Fatih Reşat Nuri Sahnesi’nde ‘Ceza Kanunu’; Ümraniye Sahnesi’nde ‘Eskici Dükkânı’; Kadıköy Haldun Taner Sahnesi’nde ‘Barut Fıçısı’; Kâğıthane Sadabat Sahnesi’nde ‘Çılgın Dünya’; Üsküdar Kerem Yılmazer Sahnesi’nde ‘Düş ve Klarnet’ adlı oyunları izleyiciyle buluşturacak. ? Bakırköy Belediye Tiyatroları perşembe, cuma günü saat 20.30’da ‘Günün Adamı’, cumartesi ve pazar günü saat 11.00’de ‘Pırtlatan Bal’ (ç.o), cumartesi günü saat 20.30 ve pazar günü saat 15.30’da ‘Lütfen Kızımla Evlenir misiniz’ adlı oyunları Yunus Emre Kültür Merkezi’nde sahneleyecek. (0 212 661 38 95) ? Oyun Atölyesi perşembe, cuma, cumartesi günü saat 20.30’da, pazar günü saat 16.00’da ‘Hırçın Kız’ adlı oyununu sahneleyecek. (0 216 345 39 39) ? Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu ‘Ben Eskiden Küçüktüm’ adlı oyununu çarşamba günü saat 20.00’de Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezi’nde, cuma, cumartesi günü saat 20.00’de ve pazar günü saat 15.00’te İş Sanat’ta sahneleyecek. (0 216 556 98 00) ? DOT’ta çarşamba, perşembe, cuma ve cumartesi günü saat 20.30’da ‘Böcek’ adlı oyun sahnelenecek. (0 216 556 98 00) ? Tiyatro Z’de pazar günü 15.00 ve 19.00’da ‘4bölü4’ adlı oyun (ilkgösterim). Takı Galerisi. (0 212 343 21 54) ? Epson art Fotoğraf Yarışması 2005 Sergisi 31 Ekim’e dek Goethe Enstitüsü. ? Tuncay Topçu resim 21 Ekim’e dek Kare Sanat Galerisi. (0 212 240 44 48) ? Salih Cengiz resim 5 Ekim’e dek Tekel Sanat Galerisi. (0 21 533 19 00/280) ? Erhan Özışıklı, Ali Taptık ‘Kesişme II’ 4 Kasım’a dek Galeri X İst. (0 212 291 77 84) ? ‘Konum Bilinci’ 26 Eylül’de açılıyor 11 Kasım’a dek Garanti Galeri. (0 212 293 63 71) ? Metin Güçlü ‘Unutan Tiyatro Z’de pazar günü 15.00 ve 19.00’da ‘4bölü4’ adlı oyunun ilk gösterimi yapılacak. İSTANBUL CUMOK ÇAĞRISI ‘‘Unutulanlar Dışında Yeni Bir Şey Yok’’u Türkiye’ye kazandıran ‘‘gerçek dağı’’ ve ‘‘Mehmetçiğin ölümsüz destanını’’ bizlere tüm hüznü, coşkusu ve saygınlığıyla yaşatan Hakkâri DağKomando Tugayı’nın 19931995 yıllarındaki Komutanı Sayın E.Tümg. Osman Pamukoğlu’nun GÜNEYDOĞU, TERÖR VE ORTADOĞU konulu sunumunu kahvaltılı toplantımızda paylaşıyor, bilgileniyor, sorularımızla derinleşiyoruz. SEN GELMEZSEN BİR EKSİĞİZ. YANINIZDA BİR GENÇ GETİRMEYİ UNUTMAYINIZ! ‘Ağır Roman’ dans tiyatrosunu, cuma günü saat 19.30’da ‘Fantastik’ gençlik müzikalini, cumartesi günü saat 11.00’de ‘Mutlu Prens’ müzikal öyküsünü saat 15.30’da ‘Ali Baba ve Kırk Haramiler’ operasını sahneleyecek. (0 212 251 56 00) ? Aya İrini Müzesi’nde ‘Akbank 16. Caz Festivali’ kapsamında çarşamba günü saat 20.30’da Kurt Elling konser verecek. (0 216 556 98 00) ? Babylon’da ‘Akbank 16. Caz Festivali’ kapsamında çarşamba günü saat 22.00’de Dave Burrell Db3, perşembe günü saat 21.30’da Acoustic Ladyland&Polar Bear, cuma günü saat 20.00’de Ayşe Tütüncü Trio, saat 23.00’te The Ramon Vale Quartet, pazar günü saat 19.00’da Alvin Curan, Fred Frith, Cenk Ergün, saat 21.00’de Cazyapjazz dinlenebilir. (0 216 556 98 00) ? Yeni Melek Gösteri Merkezi’nde ‘Akbank 16. Caz Festivali’ kapsamında cumartesi günü saat 22.00’de Psapp, saat 23.00’te King Britt presents Nova Dream Sequence ‘‘Live’’ dinlenebilir. (0 216 556 98 00) ? Akbank Sanat’ta ‘Akbank 16. Caz Festivali’ kapsamında perşembe günü saat 18.00’de Dave Burrell’ın atölye çalışması, cuma günü saat 19.30’da Uzel Ametist Klarnet Beşlisi, cumartesi günü saat 19.30’da Candy and Milkshake dinlenebilir. (0 216 556 98 00) ? Parkorman’da cumartesi günü saat 21.00’de My Dying Bride dinlenebilir. (0 216 556 98 00) ? AKM’de İstanbul Devlet Opera ve Balesi yarın saat 20.00’de ‘Ali Baba ve Kırk Haramiler’ (gala) operasını, çarşamba günü saat 20.00’de West Side Story müzikalini, perşembe günü saat 20.00’de Toplantı Tarihi : 15 Ekim 2006 Saat 11.00 Toplantı Yeri : ADEN OTEL Terası Rıhtım CaddesiKadıköy. İletişim : 0216.336 94 34 0532.282 36 88 0533 438 50 22 0555.432 32 29 Açık büfe kahvaltı bedeli 15.00 YTL dir. LÜTFEN YERİNİZİ AYIRTINIZ CUMHURİYET 14 K