Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 9 HAZİRAN 2005 PERŞEMBE
10 dishab@cumhuriyet.com.tr
Dünya demokrasi jandarmalığma soyunan ABD'den, örtülü operasyonlarmın hesabmı vermesi bekleniyor
GüneyAmerika'daki Susurluküba'yla Venezüella, 1976'da
73 kişinin ölümüne neden olan
üba uçağına yönelik
sabotajın planlayıcılarmdan biri olan
Posada Carriles ve temsil ettiği
çetelerin ABD yönetimi tarafından
korunduğunu söylüyor.
GAMZE ERBtL
f
Kübalüar
'EEŞ'
kahramanı
bekliyor
• ABD'de
casıesluksuçuyla
cezaevinde
tutuhcyorlar
Küba'ya 1990'larda
yönelen terörist
saldınlann
engellenmesi amacıyla
Floritda'daki çeteleri
takibe alan 5 Kübalı;
Antonk) Guerrero
Rodriguez, Fernando
Gonzalez Llort, Gerardo
Hernandez Nordelo,
Rarnon Labanino
Salazar ve Rene
Gonzalez Sehweret
bugün ABD'de çok ağır
cezalara mahkûm
edilmiş dunımda tutuklu
bulurıuyorlar. Küba, 5
Kübalının ABD
hukukuna dahi uymayan
şekilde tutulduğunu ve
tutukluluk koşullannın
da insan haklanna aykın
uygulamalar içerdiğini 7
yıldır tekrar ediyor.
Uluslararası alanda da
bu konuda bır
kampanya yürütülüyor.
Kübahlara göre ise,
onlar ülkelenni terör
saldınlanndan korumak
üzere kendi yaşamlannı
feda etmiş olan 5
yurtsever kahraman...
Küba'da turistik
tes is.erden sokak
aralarına her yerde 5
Kübalı ıle ilgıli olarak
yürütülen kampanyanın
izleri var. Havana'daM 5
yıldızlı otellerin her
bırinde bır köşenin
aynldığı 5 Kübalının
geri dönüşü
içia yürütülen
kampanyadan
haberi almayan tek bir
Kübalı bile
bulunması imkânsız.
'Geri dönecekler'
Luis Posada Carriles'ın
ABD'ye gidişinden
sonra, 5 Kübalının
yakalanışına ilişkin
taşjann yerine
oturtuLtıasıyla birlikte
artk Kübalüar
kahramanlanna çok
âahz sıkı sanlmış
durumdalar. Tıpkı
Etian'ın dönüşü gibi,
onlarn da iadesinin
addetin gereği
olduğuıu düşünüyorlar.
Ürtelik kendi
kahrananlannın ayıu
zamanca Latin Amerika
ülkelerine ve ABD
\atandislanna yönelik
saldınlan engellemek
üzere ie çalıştıklannı
savuaarak daha d a
haklı bir
lonumdan
kcnuşuyorlar:
VOLVERAN:Geri
d»necekler!_
HAVANA - ABD Başkanı Ge-
orge Bush. Amenkan Devletle-
ri Orgütü (ADÖ) toplantısında
yaptığı konuşmada. "Güney
Amerika ülkelerinde elde edil-
miş olan demokratik kazanım-
larin korunması" uyansı yap-
h. Aynı gün. Venezüella Dev-
let Başkanı Hugo Chavez de,
ABD'deki demokratik ışleyı-
şin ADÖ tarafından denetlen-
mesi gerektiğinı söyledı.
Hafta başındaki ADÖ genel kurulun-
da ABD yönetimi. toplantıya sunduğu
bir önergede. "demokrasinin izlenmesT
için özel bir sistem kurulmasını istedi.
"Ak> Başkan" programında konuşan
Chavez ıse "ADO içinden bir hükümetin
denedenmesi gerekiyorsa, bu. terörisüeri
destekiev en, dünya çapında diktatörlük
peşinde koşarken hem kendi halkını,
hem de diğer halklan ezen Amerikan
hükümeti olmalT dedi.
ABD'de bulunan ve 60'lardan bu ya-
na Küba'yı ve Güney Amerika ülke-
lerini hedef alan çoğu Küba göçmeni
Castrokarşıtlannın oluşturduğu silah-
lı çeteler gerçekten de ABD demokra-
sisinin niteliğine dair önemli bir soru
işareti oluşturuyor. Hele ki, bu demok-
rasi, son yıllarda tüm enerjisini "te-
rörle mücadele" hedefine yoğunlaş-
tırdıgı iddiasındayken...
Küba yönetimi, Luis Posada Carri-
les'in ABD'ye dönüşü ile büiıkte sis-
temli bir bıçimde konuyla ilgili bilgi
ve belgeleri açıklayarak gereğinin ya-
pılmasını istedi. Başlangıçta Washing-
ton, Castro'nun, Posada Carriles'in
ABD'ye gıttiğini belgelerle kanıtladığı
açıklamalannakulaktıkamayı seçti. An-
cak, konu ABD medyasında da yer bul-
maya başlayınca Posada, "ülkeyeyasadı-
şı girdiğr suçlamasıyla tutuklandı.
Küba ve Venezüella'nın iddialan ise,
bırakalım "iilkeyeyasadışıgirnıeyi''; Po-
sada Carriles ve temsil ettiği çetelerin
ABD yönetımindeki isimler tarafindan ko-
runduğu yönünde. Bugünkü Bush yöne-
timinin ABD tarihindeki bir dizi suç ey-
leminde parmak ızi bulunan isimlerle gö-
bekten bağı olması, bu çeteler için yönel-
tilen ve çoğu belgelerle kanıtlanmış suç-
lamalann cezalandınlmasıyla yetinile-
meyeceğmı de gösteriyor.
Küba Meclis Başkanı Rkardo Alar-
con 20 Mayıs tarihinde yaptığı açıkla-
malarda, ABD yönetimi ile Posada Car-
?JU9VC/A!
Çetenin önemli isimleri
21 E\1ül 1976'da VVashington'ın göbeğinde eski ŞiH
Dtşişleri Bakanı Orlando Letelier ve ABDli yardımcısı
Ronni MofTrtt'in arabaya yerieştirilen bir bombanın
padaması sonucu ötümu, ABD topraklannda
gerçekleştirilen ilk terör eylemi olmuştu. Eylemin
planlayıcılanndan Oriando Bosch, 1989'da ABD Adalet
Bakanlığı'nın hakJanda ülkeyi terk etmesine karar
vermesine karşın 1990'da George H.W. Bush tarafindan
afTedilmişti. Baba Bush'un Che Guevara'nın 1%7'de
Bolivya'da yakalanması operasyonunun CLVdeki
sorumlusu olan Feüx Rodriguez'le (soldald resünde solda)
de, 1960'lann başından beri yakın dostluğu olduğu
bilinivor. Rodriguez, Pösada'run (sağda) da görev akfağı
SandinistJere karşı savaşan kontrgerillalara
destek sağlanan CIA operasyonunun sorumlusuydu.
riles arasındaki ilışkinin, Washington'da
bulunan George Washington Üniversite-
si "Ulusal GüvenlikArşrvTnin yeni açık-
ladığı belgelere dayanarak kanıtlanabil-
dığını gösterdı. ABD'dekı "BügiEdinme
Özgürlüğü YasasT çerçevesinde bağım-
sız araştırmalarını yürüten bu kurum, bel-
geleri CIA'in gizliliği kaldınlan dokü-
manlanna dayandınyor. Bu dokümanla-
ra göre, 1976'da düşen Küba yolcu uça-
ğına bomba yerleştirilmesi eylemi. -da-
ha önceden bilinmiyorduysa bile- birkaç
gün öncesinden ABD yönetimi tarafin-
dan öğrenildi. Uçağa patlayıcılan yerleş-
tiren Hernan Rkardo ile Caracas'taki
ABD Büyükelçiliği arasındaki ilişkiyi
gösteren belgeler, Ricardo'ya olaydan
birkaç gün önce ABD vizesi verildiğini
ortaya koyuyor.
Bir diğer belge ise Caracas'ta bir ziya-
fette Oıiando Bosch"un kadeh kaldırırken
söylediği "Letetier işinin hallolduğu ve
şimdi Küba uçağına saldın düzenlenme-
sine sıra gektiğT sözlerinın Kissinger a ile-
tildiğı bılgısinı ıçeriyor.
Çetelerin tarihi
Ulusal Güvenlik Arşivi'nin yayımladı-
ğı bir başka belge. döneminde gizli olan
1977 tarihli bir FBI dokümanı. Buna gö-
re, Birleşik De\TÜnci Örgütleri Koordi-
nasyonu (CORU) adlı oluşum, Castro
karşıtlannın oluşturduğu 5 ayn terör ör-
gütünden oluşuyor. Bu örgütlenmelerin
tümünün CIA'in 7O'lerde Güney Ameri-
ka'ya yönelik olarak sürdürdüğü Akba-
ba (Condor) Operasyonu çerçevesinde
görevler üstlendikleri belirtiliyor.
1976 Haziranı'nda Dominik Cumhu-
riyeti'nde Bonaodaki bir tesıste bir ara-
ya gelen Castro karşıtlannın CORU'yu
oluşturduğu ve eski Şili Dışişleri Baka-
nı Orlando Leteüersuikastı ve Küba yol-
cu uçağının bombalanmasının (6 Ekim
1976) bu toplantıda planlandığı pek çok
araştırmacı tarafindan iddia ediliyor. ABD
Başkanı George Bush'un babası George
HAV.Bush'unOcak 1976'daCIAbaşkan-
lığına getirildiğini ve bu vesıleyle CIA'de
görevli olduğunun da açığa çıktığını ha-
tu'latalım. Letelier suikastı ile ilgili fede-
ral araştırma yürüten Savcı LawTence
Barcefla, Posada Carriles'in de bu toplan-
tıya katıldığını söylüyor.
Yine ABD yönetiminin gizliliğini kal-
dırdığı belgelerden Posada' nın 1961-67
tarihleri arasında CL\ için çalıştığı kesin
olarak ortaya konuyor. Domuzlar Körfe-
zi işgahne katüması planlanmış, ancak ba-
şansızlığın ardından misyonu iptal edil-
mış. İlışkinin bundan sonrasuıa ait bilgi-
ler ise kesintili obnakla birlikte,konuyla
ABD, Küba'nm Miami çetelerinin terör eylemleriyle ilgili uyanlarına kulak asmadı
Fidel gizli belgeleri açıkhyor
A BD'nin Luis Posada Carrfles'i
/"Vtutuklamasından birkaç gün sonra,
Havana'daki Jose Marti Antiemperyalist
Meydanı'nda bir miting daha
gerçekleştirildi. Bu mitingde, Küba Devlet
Başkanı Fidel Castro Ruz, Kübalılara o güne dek
' olan kımi belgeleri ve 1998'de ABD ve Küba
arasında gerçekleşen istihbarat
paylaşımının
sonuçlannı
açıkladı. Yaklaşık
200bınkişilikbir
topluluğa konuşan
• Miami FBI şefi Hector Pesquera kendini Kübalılann Salvador, Honduras, Costa Rica, Dominik
tutuklanmasına adarken 11 Eylül felaketini yaratan 19 teröristten
Cu
fj|
un
>
et1
' Guatemala
v
.
e
P " ' ^ .
. . , , , . _ ,
J
/ . . sıklıkla zıyaret ettiği adresler ve kullandığı
14 ü Mıamı dekı FBI burolanmn yakımnda eğıtım goruyordu. araçlann tarif ve plaka numaralan gibi
bilgilenn de içinde bulunduğu aynntıh birFidel, bu tarihte Bfll CKnton yönetimini Miami'deki
çetelerin terör eylemlerinden haberdar etmek ve
sonraki saldınlan durdurmak amacıyla attıklan
adımlan ve bunlann sonuçlannı anlattı. Castro,
Küba'nın bu adımının tek sonucunun, Miami'de
Posada Carriles ile bağlantıh çahşan terör çetesine
sızarak bilgi toplamaya çahşan bir grup Kübalının
yakalanması olduğunu ve kendini Kübalılan
yakalamaya vakfetmiş olan Miami FBI şefi Hector
Pesquera ve ajanlannrn bu tarihlerde kendi görev
bölgesinde meydana gelen başka önemli olaylarla
ilgilenmediklerini anlattı. Castro,
açıklamasında, 11 Eylül 2001 'de tkiz
Kuleler felaketini yaratan 19 teröristin
14'ünün Miami'deki FBI bürolannm
yakınında eğitim gördüğünü vurguladı.
Bugüne dek sırdı
Castro. o dönemde Küba'nın elindeki bilgi
ve önerilerini ABD Başkanı Bill Clınton'a
götürmek için özel bır misyon üstlenen
Gabriel Garcia Manjuezin yazdığı raporun
da içuıde bulunduğu çeşitli belgeleri açıklarken
Kübalılar da o güne dek bılmedikleri kimi
gerçekleri öğrenmış oldular. Bu açıklamayla
Kübalılar, 15 Hazıran 1998'de bır FBI
heyetının Ha\ana'ya geldiğını, 16
ve 17 Haziran'da planlanan
terörist saldınlar hakkında
görüşmek üzere Kübalı
yetküilerle buluştuklannı
öğrendiler. Kübalı yetkililer
Amenkalılara Posada
Carriles'in bulunduğu yer; El
dosya ve çok sayıda başka istihbarat dosyası sundular.
FBI'ın yaptığı...
Fidel'in açüdamasına göre, bu iki günlük buluşmanın
sonunda elde ettikleri bu bilgilerin önemini teslim
eden Amerikah yetkililer, konu üzerinde
çalışacaklannı söyleyerek ülkelerine döndüler ve
sonrasında uzun bir sessizlik dönemi başladı. Aylar
birbirini kovaladı ve 12 Eylül 1998'de, Miami'de o
güne dek Küba'ya karşı yürütülen terörist eylemlere
ilişkin temel bilgi kaynağını oluşturan 5 Kübalı
istihbarat görevlisi tutuklandı. ABD'h yetkililere
verilen bilgilerle ilgili olarak "hiçbirj'erde hiçbir
teröristin tutuklanmadığını'' söyleyen Castro, 5
Kübahdan birinin de, *işlediği canavarca suçlara
karşın ABD'de affedilen Orlando Bosch'u izlemekle
göreviendirOnıiş olduğunu" belirtti.
Fidel, "Miami mafyası h'derleri, ülkemize yönelen ve
cezasız kalan terörist eylemlerle ilgili olarak Küba ve
ABD yetkttUeri arasında bir temas olduğunu
öğrenmişlerdi. Oradaki herhangi bir ilerlemeyi her ne
pahasuıa olursa olsun önlemek için tüm güçkrini ve
nüfuzlannı seferber ettiler" dedi.
Bu konuyla ilgili olarak kritik ismin, Miami FBI şefi
Hector Pesquera olduğunu söyleyen Castro,
Pesquera'nın aynı zamanda bir mafya üyesi olduğunu
ve terörist grubun hiç ceza aknamasını güvence altına
alan isim olduğunu belirtti. Fidel konuşmasında,
"Üst düzey FBI yetküilerinin Küba ile olan işbuüğinin
kesUmesi düşüncesine nıutlak bir direniş gösterdilderi
bilinmektedir. Ancak mafy anın baskısı ve poHtik nüfuzu
ABD Başkanı'ndan ve Güvenlik Konseyi'nden daha
faztasuıı yapabiüyor" dedi.
ilgilenen pek çok uzman için o daima
ABD için çalışmış bir görevli.
1969-74 döneminde Venezüella'nın is-
tihbarat servisi DlSÎP'te görev almış. Bu
dönemde doğrudan katıldığı işkenceler ve
CIA'in yürütrüğü Akbaba Operasyonu
kapsamındaki faaliyetlerin kurbanlannın
tanıklıklan Güney Amerika medyasında
geniş yer tutuyor.
1974'teki yönetim değişikliğinin ar-
dından Posada. Caracas'ta özel bir de-
dektiflik bürosu kuruyor ve Castro kar-
şıtı faaliyetlerini ve CIA operasyonlan-
nı bu çatt altında yürürüyor.
1976'da 73 kişinin ölümüne neden olan
Küba uçağına yönelik sabotajın planla-
yıcılarrndan biri olduğunun ortaya çıkma-
sıyla Venezülla'da tutuklanıyor. Uçağın
düşüşünde Bosch ıle birlikte Posada Car-
riles'in sorumluluğu olduğu ve bu kişi-
lerin ABD ile bağlantıh olarak hareket et-
tikleri bu dönemde olayla ilişkili Kara-
yip ülkeleri (Barbados, Trinidad ve To-
baco, Guyana, Venezüella, Küba) yetki-
lilerinin ortak yürüttükleri araştırmalar so-
nucunda açığa çıkıyor.
Posada. sonuçlanmamış. da\-ası nedeniy-
le Venezüella'da hapis yatarken 1985'te,
CIA'in finanse ettiği CANF'ın 50 bin
dolarlık rüşvetiyle cezaevinden kaçıyor.
Küba Meclis Başkanı Alarcon, Posa-
da'nın buradan yeni bir göre\r
lendir-
meyle "ahndıgım" Tower Komisyonu
raporu ve ABD Senato oturumlan tu-
tanaklanna dayanarak savunuyor.
1990larda hedef Küba
turizmi
Posada, Beyaz Saray'dan aldığı des-
tekle Nikaragua'daki kontrgerillalara
silah sağlanan operasyonlarda yer al-
mak üzere El Salvador'a geçiyor. Bu-
rada eski dostu FeKx Rodriguez'in so-
rumluluğu altında görev e başlıyor.
El Salvador'da CIA ve Ulusal Gü-
venlik Konseyi'nden Albay OHver L.
North tarafından finanse edilen, Nika-
ragua yönetımine karşı savaşan kont-
ralara silah ve patlayıcı sağlanan örtülü
operasyon açığa çıktıktan sonra, I986'da
Guatemala'ya geçiyor. Kımı kaynaklann
üslerinin kendisinden "kurtuhnayı'' de-
nediğı bir girişım olarak da gördüğü bir
şekilde, 1990'da Guatemala'da öldürül-
mekten kurtuluyor.
1990'lar, Küba devrimi karşıtlan
tarafindan, "vurucu" hamleyi gerçekleş-
tiraıek için en uygun dönem olarak gö-
rülüyor. Sovyetler Birliği'nin dağıldıgı
bir dönemde, her bakımdan çok zor du-
rumda kalan Küba'nın. ayakta kalabümek
için temel dayanağuu turizm oluşturu-
yor. Küba devrimi karşın çetelerin hede-
fi de böylelikle belirginleşmiş oluyor:
Küba turizmine dönük terör eylemleri...
Posada, 7 yıl önce Nevv Yorİc Times'ta
çıkan bir söyleşisinde, Küba'yı hedef
alan bombalı saldınlarla ilgili bazı ifşa-
atlarda bulunmuş. ancak daha sonra bun-
lan reddetmiştı. 90'lardaki saldrnlarla il-
gili olarak Küba'nm gelişrirdiği önlem-
lere karşın, I997'de Havana'da bir otel-
deki saldrnda bir Italyan turist yaşamı-
nı yıtirmişti. Küba 1990'larda BM Gü-
venlik Konseyi'nde bu eylemlerin araş-
tınlması v e teröristlerin bulunması için
birçok ginşimde bulundu. Ancak. ABD
yönetiminin engellemeleri karşısında
girişimler sonuçsuz kaldı.
Castro'ya suikast girişimi
Posada, 2000 Kasımı'nda Letelier bom-
balamasındaki Guiflermo Novo, 1977'de
Mexico'da bır Kübalı diplomatı kaçıran
Gaspar Jimenez ve 1980'de Küba'nın
BM büyükelçisinin öldürühnesi girişimi-
ni üstlenen Pedro Remon ile birlikte Pa-
nama'ya geçtı. Uluslararası bir konferans
için ülkeye gelmiş olan Fidel Castro, 17
Kasım günü Panama Üniversitesi'nde öğ-
rencilerle buluşmaya hazırlanıyordu. Po-
sada, arkadaşlanyla birlikte üzerlerinde
40 kg. TNT ve diğer sılahlar bulunduğu
halde yakalandı ve 8 yıllık hapis cezası-
na çarphnldı. Cezasırun 4 yılını doldur-
muşken geçen ağustos ayında Devlet Baş-
kanı Mireya Moscoso tarafından affedil-
di. Görevden aynhnasına bir ay kala bu
adımı atan Moscoso'nun Güney Flori-
da'daki Kübalılarla yakın ilişküerinin bu-
lunduğu bilinıyor. Aynca, 2000 seçimle-
rinde Miami'deki seçmenine vaat ettikle-
rini yerine getirmediği düşünülen Geor-
ge Bush'un, 2004 Kasımı'nda yapılacak
seçimler için aradığı fırsatı. Panama Dev-
let Başkanı'nı 'ikna ederek" bulduğu da
söylentiler arasında.
Bundan sonrası, Posada'nın "Bush
yönetiminin elindeki kızguı patates" ha-
İine geldiği dönem oluyor. On yıllardır
süren "örtülü operasyonlarm" hesabınrn
sorulmasmı isteyenlerin, sesini yükselt-
tiği bir dönem... Bu ses, bize de bir şey-
ler hahrlatacak sanki...
BİTTİ