Katalog

11ŞUBAT2005CUMA + CUMHURİYET SAYFA IIAlVrJKJL.Fj-I\ dishabCacumhuriyet.com.tr 11 'Yuşçenko'yu zehirleyeni biliyorum' • MOSKOVA(AA)- Ukrayna'nın yeni tçişleri Bakanı Yuri Lutsenko, Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'yu kımin zehirlediğini bildiğini söyledi. Rus Izvestia gazetesinc demeç veren Lutsenko, Yuşçenko'yu kitnin zehirlediğini, bu kişinin lıangi sınırdan geçtiğitıi, hangi milletvekilinin zchrin taşınmasına eşlık ettiğini, hangı memuruıı zehıi olay yerine getirdiğini vc kimin Yuşçenko'nun tabağma koyduğunu bildiğini belirtti. Azeri Dışişleri Bakanı Ankara'da • ANKARA (Cumlıuriyet Bürosıı) - Azerbaycan'ın yeni Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ile bir araya geldi. îkili ilişkılerve bölgesel konuların masaya yatırıldığı görüşmede, Dağlık Karabağ sorunu da kapsamlı bır şekılde değerlendirildi. Menınıedyarov, Ermenistan Dışişleri Bakanı Vartan Oskanyan ile yapacağı görüşme öncesinde Ankara'ya geldi. Londra'ya yabancı akını • LONORA (AA) - İngiltere'nin başkenti Londra'da yaşayaıı yerli Ingılız halkınm başkenti terk ettiği ve yerlerine çok sayıda yabancı kökenlinin yerleştiği bıldınldı. Yapılan araştırmalar 1993-2002 arasında 600 bin Ingilizın Londra'yı terk ettiğini, aynı dönemde 720 göçmenin başkcnte yerleştiğini ortaya koydu. Londra'dakı Newham bölgesıni örnek gösteren araştırmacılar, 1991 'de nüfusunun yüzde 58'i yerli Ingiliz halkından oluşan bölgede, bu kışilerin oranının 200l'de yüzde 41'e gerilediğini vurguladı. Kolombiya'da 20 asker öldüriildü • BOCOTA(AA)- Kolombiya'da çıkan çalışmalarda, gerillalann 20 asken öldürdüğü bildııildi. Ordu sözcüsü, çatışmaların Panama sınınnda bulunan Uraba bölgesinde patlak verdiğini açıkladı Kolombıya üevrımcı Sılahlı Kuvvetleri öıgütüne bağlı gerillalann 20 asken öldürmesiyle bu rakamın son 5 yılda 1 giinde verilcn en büyiik kayıp olduğıı belırtiliyor. Diinyada 300 bin asker varçocuk • NEWYORK(AA)- Son yıllardakı azalmaya rağmen dünyadaki çocuk-asker sayısının hâlâ 300 bin civannda olduğu bildirildi. Birleşmiş Milletler tarafından yayımlanan raporda, aralarında devletlerin ve isyancı güçlerin de bulunduğu 54 grubuıı çocuk-asker kullandığı bildirildi. Bu çocuk askerlerin daha çok Burundı, Fildişi Kıyısı, Kongo, Somali, Sudan, Kolombiya, Burma, Nepal, Filipinler, Sri Lanka ve Uganda'da kullanıldıklanna dikkat çekildi. Bir anLk banşİsrail askerlerinin üç Filistinliyi öldürmesinden sonra Hamas, Yahudi yerleşim biriminefüze yağdırdı. Hizbullah savaşı sürdüreceğini bildirdi Dış. Haberler Servisi - İsrail ve Filis- tin lıderlennın geçen salı Şarnı el Şeyh'te yapılan dorukta karşılıklı aleşkes ilan etmelerine karşın 3 Filistinlinin öldü- rülmesi ve Hamas örgütünün Gazze'de- ki Yahudi yerleşim lerine havan mer- misi ve füze yağdırmasıyla ipler yine gerildi. Mısır'ın Şarm el Şeyh kentin- dekı zirvede İsrail Başbakanı Ariel Şa- ron ve Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas karşılıklı ateşkes ilan etmişler, Hamas'ın başmı çektığı radikal örgüt- ler ise bu kararın kendilerini bağlama- dığını bıldirmişlerdi. Malımud Abbas, olayın ardından Gaz- ze'deki güvcnlik güçlerine Yahudi yer- leşimlerine yönelık saldırıları önleme- leri emri verdi. Ateşkes ilanının üzerinden 3 gün geç- meden Gazze'deki bir yerleşim biri- minden açılan ateşte Filıstınlı FetniEbu Cezzar yaşamını yıtirdı. İsrail ordusu, askerlerin Atzonıa yerleşimine sızma- ya çalıştıklarından şüphelendikleri 4 Filistinliye uyarı ateşi açtıklanm bil- dirdi. Görgü tanıklan ise öldürülen Fi- listinlinin bölgeden geçen bir sivil ol- duğunu söylediler. Gazze'de patlama Filistinli Hasan el Alemi de, Gazze Şeridi'nde nedeni bilinmeyen bir pat- lama sonucu yaşamını yitirdi. Batı Şe- ria'da da çalıntı bir araç kullanan bir Fi- listinli, tsrail kontrol noktasında dıırma- yınca öldüriildü. Hamas, Ebu Cezzar ve Alemi'nin ölümünün ardından misilleme olarak Gazze'deki Yahudi yerleşimlerine roket ve havan topu yağdırdı. Örgüt, dün sa- baha karşı yerleşımlere 46 adet havan mermısi ve Kassam fîizesi atıldığım belirtti. İsrail ordu sözcüsü, 4 saat sü- ren saldında 30'dan fazla havan mermi- Hamas da, Şaron'un zirvede verdiği sözü tutmadığını ileri sürdü. Hamas Sözcüsü Müşirel Masri, "Abbas'ın gü- rüşıneleri sürdürebilmesi için sükûnet dönemine girmeyi kabıü etmiştik anıa resmen ateşkes ilan ernıedik. Düşnıan, saldınlannı sürdürürken bizinı scssiz kalnıaıın/ı beklenıesin" dedi. Lübnan'da konuşlu Hizbullah örgü- tü de ateşkese uymayacaklarını açıkla- dı. Abbas ise Hızbullah'ı ateşkese ik- na etmek için Lübnan 1 a elçi gönderdi. Hamas'ın el yapımı liizdcı iniıı bazıları patlamadı. (Fotoğraf: RBUTERS) si ve füze atıldığım, bunların 22'sinin Guş Katif e isabet ettiğini bildirdi. Söz- cü, saldırılar sonucu bazı binalarda ha- sar oluştuğunu söyledi. Ateşkesin kendilerini bağlamadığım açıklayan radikal örgütler, buna karşın tarallar arasındaki görüşmeler sürer- ken bir "sükûnet dönemine" gırecek- lerini bildirmişlerdi. Dün Izzeddin el Kassam Tugaylan'ndan yapılan açık- lamada, Yahudi yerleşimlerine yönelik saldınnın "Siyonistlerin hâlâ suren ve iki Filistinlinin ölümüne yol açan suçla- nna bir misillenıe olduğu" belirtildi. Toplantılar iptal İsrail, Filistinli yetkililerle dün ya- pılması öngörülen toplantıyı Gazze'de- ki saldırılar üzerine iptal etti. Şaron ve Abbas'ın Mısır'da ateşkes konusunda anlaşmalannın ardından planlanan top- lantıda, lsraü'dekı Filistinli tutuklula- nn serbest bırakılnıası ve tsrail ordu- sunun Batı Şeria'daki bazı yerleşim bi- rimlerinden çekilmesi konulanyla ıl- gili ortak komite oluşturulacaktı. tsrail, ateşkes karşılığında "elinekan bulaşmanıış" 900 mahkûmu serbest bırakmayı kabul etnıişti. Ancak Filis- tin, lsraiî'e yönelik saldınlara kanşmış ve 1993 Oslo Banş Antlaşması'ndan ön- ce cezaevine gırmış Fılıstinlilerin de bırakılmasını ıstiyordu. Şaron, Haaretz gazetesıne verdiği demeçte, bu konu- nıın Filistinliler için ne kadar önemli ol- duğunu anladığını belirterek lsraıl'in Gazze Şeridi'nden çekilme sürecinde Filistin'ın ateşkese uynıası durumunda saldınlara karışmış çok sayıda tulsağın da bırakılabilcceğini söyledi. Öte yandan İsrail, Gazze Şeridi'nde- ki Erez kontrol noktasmdan kısıtlı ge- çişe ızın vermeye başladı. Erez, Filistin- li milıtanlamı geçen yıl bölgede düzen- ledikleri bir dizi saldınnın ardından Fi- listinli işçilerin geçişine kapatılnııştı. İRAKDİRENİŞİ Konvoy imha edildi Dıs, Haberler Servisi - Irak'ın başkenti Bağdat'ın güneyinde, araçların ıçınde yanmış 20'den fazla ceset bulunduğu bildirildi. Polis kaynaklan, bu sabah Su- veyre bölgesinde devriye gezen polisin Bağdat'a şeker taşıyan araçlar ıçinde yanmış 20 kadar ceset bulduğunu, konvoyu ko- ruyan 2 polisle 2 askerin de öl- dürüldüğünü belirtti. Aynı kay- naklar, araçlar içindeki yanmış ccsetlerin çürümeye başladığı m, bunun da saldırının en az 2 gün önce düzenlendiğini göster- dığinı kaydetti. Güvenlik kaynaklan, Baku- ba'dabu sabah kimligi belirlene- meyen silahlı kışilerin 2 araçtan oluşan polis devriyesıne saldırdı- ğını, çıkan çatışmada 1 sivilin öl- düğünü, 3 polisin yaralandığını belirtti. Kentte, aracında seyirha- lindeki bir polisin yıne kimlıği belırlenemeyen kışilerce öldürül- düğünü bıldiren güvenlik kay- naklan, Kerkük'te de Amerikan askeri konvoyu geçerken düzen- lenen bombalı saldırıda 1 sivilin öldüğünü, 1 kişinin yaralandığı- nı kaydetti. Aynı kaynaklar, Kut kentinde- kı saldında ise yoldan geçen 4 sivilin yaralandığını belirtti. Karakol kuşahldı Irak'ın başkenti Bağdat'ın gü- neyinde Salman Pak karakol u- nun direnişçiler tarafından kuşa- tıldığı bildirildi. Polis kaynakla- rı, direnişçilerin füzelerle karako- la saldırdığını ve kuşatma altın- daki polıslerin yardım talebinde bulunması üzerine Amerikan as- kerlerinin yardıma gitmeye hazır- landığını belirtti. Aynı kaynaklar, şu anda polis- lerden ölen ya da yaralanan olup olmadığının bilinmediğini de kay- detti. Bağdat'ın batısındaki Rama- di'nin kuzeyinde dırenişçilerle Amerikan askerleri arasında çı- kan çatışmada 2 direnişçinin öl- dürüldüğü bildirildi. Ramadi'de, Ulusal Irak Muhafızı üniforma- lı 5 kişinin cesedi bulundu. Cinseltaciz işkencesi ABD'nin terörist olduğundan kuşkulandığı tutsaklan yar- gısız tuttuğu i'.'.uanlananu u la, kadın sorgucuların cinsel tak- tikler kullandıkları iddialaı ı, Pentagon soruşturması ve gizliliği kaldınlan belgelerde doğrulandı. ABD'de yayımlanan VVashington l'osl gazetesi, ABD'nin dünya çapmdaki tu- tuklama ve sorgulama uygulamalarıyla ilgili Pentagon'un yaptığı soruşturmanni kamuoyuna açıklanmadığını belirte- rek bununla birlikte raporu gören üst düzey bir Dışişleri Bakanhğı yclkilîsiııin, soruşturmanın, tııtsaklann suçlanıalan- nı genellikle doğruladığuu söylediğini yazdı. Gazcte, en az 8 tutsağın, kadın sorgucuların Miislümanlann seks konusun- daki tabulanna aykırı davranışlarda bulunduklan, tutsaklara kışkırtıcı bir biçünde dokundukları yönündeki ifadeleri- ne yer verdi tnsan haklanna duyarsızhğıyla tanınan Alberto Gonzalez'in Adalet Bakanı olmasını protcsto eden bir grup, mahkemeönündeEbu Garib veGuantanamo'daki tutsaklansimgcleyen giysilerlegösteriyaptı. (Fotoğraf: AI I') Suudi kadınları demokrasi için ilk adımı uzaktan izledi Erkek erkeğe seçimDış Haberler Servisi - Suudi Arabis- tan'da dün ilk kez ülke çapında, sadece erkeklerin katıldığı seçım yapıldı. Kıs mi beledıye seçimlerınde başkent Ri- yad ve çevresindeki 38 belediye mecli- sinin üyelerinin yarısı belirlenecek. Üyelerin dığer yansıysa ıktıdar tara- fından atanacak. Doğu ve güneybatı böl- gesindeki kentlerde belediye seçimleri 3 Mart'ta, kuzey ve batıdaki bölgeler- deki seçimler 21 Nısan'da yapılacak. Başkent Riyad ve çevresinde mec- lıslerdeki 127 sandalye için 1800'ün üzerinde aday yanşıyor. Seçime 600 bin kayıtlı seçmenden sadece 149 binı ka tılıyor. Mutlakmonarşide yaşayan Suudiler ilk kez uluslararası standartlara uyguıı bır seçım süreci içinde ycr alıyoılar. Seçimler, ülkenin fiili yöneticisi Ve- liaht Prens Abdullah' m ihliyatlı reform programının bir parçası. Uzmanlar, se- çimlerin reform taleplerine "kozmetik bircevap" olduğunu söylüyorlar. Ancak diplomatlar, seçimın Suudiler için en azından kaygılannı ve şikâyetlerini ile- teceklen bır mekanizma yaratacağını belirtiliyor. Nüfus cüzdanları yokmuş Kanunun yasaklamamasına rağmen seçimler gerek seçmen gerekse seçilen olarak kadınlara yasak. Seçim yetkili- leri, kadınların seçimlerden dışlanma- laıının nedeni olarak, kadınlann çoğıı- nun nüfus cüzdanının bulunmamasıru ve sadece kadınlann girebıleceği oy meı- kezlerı hazırlamak için zaman olmama- sını gösterdiler. Ancak bazı yetkilıler, bu- nun nedeninin toplumun kadının seçnıe ve seçilme hakkına sahip olnıası düşün- cesüli henüz kabul edememesi olduğu- nu belirltiler. Bu arada, seçim komısyonunun ve Danışma Konseyi'nin üyelerinden Sa- lih el Melik, Suudi Arabistan'da daha önce de seçimler yapıldığını, ancak bun- ların büyük kentlerlc sınırlı olduğunu ha- tırlattı. Seçimlerin yapılmasına anlaşı- lamayan nedenlerle 1970'lerin başla- rında son verilmişti. BIÇAK SIRTI EROL MANtSALI Enayi Yerine Konmak Amerika ve İngiltere'nin Irak (ve Ortadoğu) po- litikaları biline biline, göz göre göre yürütülegel- mektedir. - Birinci Körfez Krizi'nde Baba Bush (ve Ingil- tere) Irak'ı parçalamaya Israil'le birlikte karar ver- dikten sonra planlı bir biçimde uygulamaya ko- yuldular. - Kuzey Irak'ta kendilerinin denetiminde bir "kukla devlet" oluşturmaya ve Irak'ı bölmeye da- ha o zaman karar verildi. Biz bunları daha 1992'de yazmaya başlamıştık. - İlk örnek çalışmayı Yugoslavya'da başarıyla yürüttüler. önce iç savaşı özendirip sonra da si- lahlı kuvvetleri ile saldırdılar. - Irak'ta daha sistemli, alttan alta yürüdü. ABD, Ingiltere ve İsrail açısından "K. Irak'tan başlatı- larak" parçalanmanın altyapısının hazırlanması sağ- landı. Bunun ise ABD ve AB için önemi nedir? 1. Bölgede Araplara, Iran'a ve Türkiye'ye kar- şı ABD ve Avrupa'nın kullanacağı "birjoker", her derde deva olacaktır. 2. Arap ülkeleri, Iran veTürkiye üzerinde "kont- rollü istikrarsızlığı" istedikleri gibi yürütebilecek- lerdi. 3. Ortadoğu, ABD ve Avrupa için hayati bir öneme sahip. Biçimsel "liberal demokrasinin" Batı güdümünde yönetimlerle yürütülmesi, Batı şirketlerinin buraya yerleşmesini sağlayacaktı. İlk uygulama 1991 sonrasında Kuveyt'te yapıl- dı. Buraya yerleşen ABD ve Ingiltere şirketleri yalnız pazar değil, siyaset ve bürokrasiyi de de- netimleri altına aldılar. Askerler sadece "bekçi- lik" görevi yapıyor. 4. Genişletilmiş Ortadoğu Projesi, ABD ve AB'nin, yani Batı kapitalizminin bölgedeki iktisa- di, siyasi ve askeri egemenliğini öngören bir pro- jedir. Ve yıllar öncesinden başlatıldı. Oğul Bush Baba Bush'tan mirası devraldı. 5. Soğuk Savaş bitince ABD ve AB bölgedeki ortaklarını ve uzantılarını belirlemişlerdi; İsrail ve kukla Kürt devleti, Ermenistan, Gürcistan fede- rasyonu; sürpriz yarış atı Ukrayna idi. Onun da Jokey'ini ayarlayarak yarı-sessiz darbeyi başlat- tılar, 6. Hedef seçilen karşı cephe ise "geleneksel düşmanlardı"; Arap devletleri, Iran ve Türkiye. - Kuveyt ve Irak'ı fiilen halletme yoluna girdiler. Suriye, S. Arabistan, Mısır ve Libya bekleme oda- sında tutulan ve altı pişirilen ülkeler. - Araplar dışında orta vadeli hedef Iran oldu. Onun da altını pişirmeye başladılar. Irak'taki ya- lanlar ve düzenlemeler gibi benzer bir senaryo- yu Iran için de yazıp oynatmak neden zor olsun ki... - Türkiye mi? Aceleye hiç gerek yok. Gayri mil- li sermaye, gayri milli fslamcılar ve bölücüler ola- rak üç sağlam ortakları var. Şimdi bu üç ortağın "sisteme tamamen egemen olmalarına" çalışı- yorlar. Bunu da sağladıktan sonra topa, tüfeğe, füze- lere hiç gerek yok. Bu üç ortak en tehlikeli silah- lardan çok daha etkili bir konuma gelecekler. Ayrıca Türkiye, AB'nin himayesi altına alınıyor. Dolayısıyla Batı kapitalizmi (ve şirketleri) zaten ses- siz ve sivil işgali gerçekleştiriyorlar. Ticari ve ma- li sistem, eğitim düzeni ve bürokrasi üzerine bir de medya ve iletişim araçlarını ekleyin, bunlar- dan iyi işgal orduları olur mu? Kuzey Irak mı dediniz? Her şey göz göre göre olmadı mı? - Talabani ve Barzani ABD'nin ve İngiltere'nin askeri, mali ve siyasi desteğiyle 1991 'den itiba- ren bugünkü noktaya getirilmediler mi? - Incirlik'ten kalkan uçaklar PKK'yi sistemli bir biçimde beslemediler mi? PKK'nin Irak'ta serbest- çe hareketi ABD tarafından sağlanmadı mı? - Türkiye'nin, "K. Irak'ın Kürtler tarafından iş- galine müdahale etmemesi için ABD ve AB bir- likte karşımıza çıkmadılar mı?" - Türkmenlerin Kürtler tarafından tasfiyesi, ABD ve Ingiltere'nin desteği ile gerçekleşmedi mi? - ABD tarafından kafamıza çuval geçirilmedi mi? - Irak'taki son seçim oyunları ABD, Ingiltere ve Kürtler tarafından birlikte düzenlenmedi mi? Bütün bunlardoğru olduğunagörefaşist Bush yönetiminin Dışişleri Bakanı Rice'ın Ankara'da ne dediği ya da ne demediği hiç önemli değildir. Yukarıda sıraladığım ve Türkiye'nin ulusal çı- karlarına taban tabana zıt işler ABD, Ingiltere ve diğer Avrupalılar tarafından Irak'ta yürütülüyor- sa bu yapılanları, "yapanlann suratına vuracak yönetimlerin Ankara'da işbaşına gelmesi gere- kiyor". Arap ülkeleri ve Iran'dan sonraki hedefin Tür- kiye olduğunu anlamak istemeyenler bu ülkenin yönetimleri olamaz. Olsa olsa, dışarıdaki yöne- timlerle ortaklık yapıp "ittifak oyununu sürdüren- lerdir". Tabii, kendi özel hesaplarını, bu senaryo- nun arkasına saklayarak... www.istanbul.edu.tr/iktisat/emanisali AB Komiseri Kiprianu: Karşınızda 25 ülke var REŞATAKAR LEFKOŞA - Avrupa Birliği(AB), Sağhkve Tüketici'nin Korunma- sı'ndan sorumlu komi- seri, Kıbnslı Rum Mar- kos Kiprianu, Türki- ye'nin, şubat ayı sonu- na kadar Ankara Anlaş- ması'nı parafe etmesi gerektiğini söyledi. Cumhuriyet'ın, "Bu anlaşmayıparafe ctmek, Kıbrıs (.'ıııııhuıiyct i'nîu diplomatik açıdan ta- nınmasını içerecek ıni" şeklindeki sorusuııu ya- nıtlarken "Buna ulusla- rarası lıukukçular ka- rar verecek" diyen Kıp- nanu, Türkiye ile müza- kereleri yürütecek olan ülke sayısının 25 oldu- ğunu anımsattı ve bun- lardan birinin Kıbrıs Cumhuriyeti olduğunu ifadc etti. Türkiye'nin, Kıbns Cumhuriyeti ile doğrudan ılişkiye gir- me zorunluluğuna dik- kat çeken Markos Kip- rianu şunlan söyledi: "3 Ukiın'de müzakere nıa- sasuıa oturduğunuzda karşınızda 25 AB üyesi ülke olacak. Bunlardan 24'ünü tanıyıpbirtane- siııi tanımadığınızı söy- leyemezsiııiz."