Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 ARALIK 2005 PAZAR 12 X A ^ A J t l . JVİ^Pl^l U İ X U leyla.tavsanoglu(a cumhurijetcom.tr tsrail'de, Judaizm 'de her türlü dini toplumları bulabilirsiniz. Bence en tehlikelisi köktendinciliğin aşırı milliyetçilikle birleşmesiyle ortaya çıkan biçimidir. Banka kartlart içirt pos makinelerini İsrailli Lipmann şirketi üretiyor. Kimi İsrail şirketi Türkiye'de rafineri işine girdL , y İsrail açısından söylemem gerekirse, bizim için ABD 'nin bölge konularında rol alması her zaman olumlu _ olmuştur. y israiVin yeni Istanbul Başkonsolosu Mordehay Amihay 'la ufuk turu: İran,rejimihraçetmepeşindeSÖYLEŞİ LEYLA TAVŞANOĞLU Türkiye'yle îsrail arasında son on yılda önemli aşama kaydeden ilişkiler her alan- da giderek gelişiyor. Iki ülkeden karşılık- lı olarak sık sık bakanlar, başbakanlar dü- zeyinde ziyaretler gerçekJeşiyor. Son ola- rak da İsrail Genelkurmay Başkanı Korge- neral Dan Halutz göreve atanmasuun he- men ardından Ankara'yı ziyaret ediyor. Bütün bu gelişmeler üst üste konduğunda çok ciddi ikili bir işbirliğinirj ortaya çıfctı- ğı görülüyor. Hazır da israil'in yeni tstan- bul Başkonsolosu Mordehay Amihay gö- reve başlamışken kendisinden ikili ilişki- ler, bölgemizi ilgilendiren konular, kök- tendincilik ve terörün önlenemeyen yük- selişini konuşuyorum. Bakın Başkonsolos Amihay neler anlatıyor: - İsrail'in din ve milliyetçilik temeli üze- rinekurulduğunu biliyorum. Siz bütün din- lerdeköktendincüiğinasılkarştlıyorsunuz? AMtHAY - İsrail'de Judaizm 'de her tür- lü dini toplumları bulabilirsiniz. Bence en tehlikelisi köktendinciliğin aşın milliyet- çilikle birleşmesiyle ortaya çıkan biçimi- dir. Öte yandan Israil'de aşın dindar top- luluklar da var. Ama bunlar tehlike oluş- turmuyor. Çünkü kendi içlerine kapalı ola- rak yaşıyorlar. Onlar için siyaset devletten kendilerine ne kadar yarar çıkacağı çerçe- vesiyle sınırlıdır. Bütün kaygılan da bu ka- palı toplumlanna mümkün olduğunca iyi bakmaktır. Bunun dışında ilgilendikleri bir şey yoktur. Genelde de erkekler sadece di- ni kitaplar okuyarak zamanlanm geçirdik- leri için pek çahşmazlar. Bütün istedikleri Israirin dinci bir dev- let olmasıdır. Balan, Türkiye'nin aksıne İsrail'de devlet ve din aynmı yoktur. Bu da yıllardır ülkede tartışılan bir konudur Ancak İsrail nüfusunun çoğunluğu da laiktir. O nedenle bu tarhşma oluyor. Bu- rada başka bir nokta daha var. Siz hem Ya- hudi kimliğine sahip olup hem de başka din- den olamazsınız. Bu da Judaizm'in dünya- da tek olmasının nedenidir. - Bir de bildiğim kadanyla din kural- ları gündelik yaşamm her aşamastnda görülüyor... AMlHAY - Evet, öyle. Örneğin cumar- tesi günleri bizde Şabbat. Bütün kamu top- lu taşıma araçlan o gün duruyor. Asansör- ler her katta durarak çalışıyor. Pek çok dük- kân, lokanta kapılannı kapıyorlar. Açık olanlar da var, tabii. israil toplumunda bunlan hep tartışıyo- ruz. Laik kesim bunlan yaşamak istemiyor. Kudüs'te aşın dinci mahallelerde Şabbat'ta otomobille dolaşamazsuuz. Yollan kapa- tırlar. Ama laiklerin yaşadıklan mahalle- lerde ınsanlar normal yaşamlannı sürdü- rürler. Dediğim gibi israiFin iç tartışma konulanndan birisi budur. - Siz İsrail'in tstanbul'daki yeni baş- konsolosu olarak Türkiye-İsrail arasın- daki ilişkilerin bugün geldiği noktayı na- sıl değerlendiriyorsunuz? AMİHAY - llişkilenmiz bugün gelinen noktada her alanda çok iyi ve giderek de gelişiyor. tki ülke devletlerinde, bulundu- ğumuz bölgeye istikrargetirmek, terörle mü- cadele, ekonomik kalkınmayı geliştirmek için daha liberal pazarlaroluşturulması ko- nusunda birbirlerine karşılıklı destek ver- me arzusu bulunuyor. llişkilerimizi sağ- lam temellere oturttuğumuzu düşünüyo- rum. Bu temellerden birisi de ikili ticaret. Bu yıl, Türkiye lehinde gelişen ikili tica- retin 2.5 milyar dolara ulaşmasını bekliyo- ruz. Yani bu da şu anlama geliyor: thraca- tımızuı iki karı miktarda Türkiye'den itha- lat yapıyoruz. Işin içine turizmi de katar- sak Türkiye Israilli turistlerin en çok rağ- bet ettikleri ikinci ülke. Yılda neredeyse 400 bin israilli turist Türkiye'yi ziyaret ediyor. Türkiye'den Israil'e gelenıturist sayısı da- ha az, ama bu giderek artıyor. Aynca Tür- kiye ve İsrail şirketlerinin birbirlerinin ül- kelerinde yannmlan var. İki Türk şirketi tsrail'de iki enerji santrahmn yapımı iha- lelerini aldılar. Bu çok büyük bir proje ve yüzlerce milyon dolarlık bir iş. - Ya Türkiye'defaaliyetgösteren İsra- il şirketleri? AMİHAY- Banka kartlan için pos ma- kinelerini İsrailli Lipmann şirketi ürehyor. Kimi israil şirketi Türkiye'de rafineri işi- ne girdi. Tabii bir de basında adı çok du- yulan Sami Ofer'in Ofer şirketi var. O da Galata Port ihalesini aldı. Bu ciddi olarak büyük bir iş. Bu, ilişkilerin bir ayağı. İkin- ci ayağı ise güvenlik işbirliği. Bu da her iki ülke için çok önemli. Her zaman açıklana- mayacak nitelikte bilgi alışverişi yapılı- yor. Ama şunu söyleyebilirim: Çok önem- li ikili projeler üzerinde çalışılıyor. Aynca Israil'in Türk SılahJı Kuvvetleri'nin tank- lannı geliştirme ve yenileme çalışmalan- nın haberleri yayımlandı. Bu aradaTürk Ha- va Kuvvetleri uçaklanrun bakım ve geliş- tirme çalışrnalan da İsrail tarafından yü- rütülüyor. -F-16'lanmı? AMİHAY - Evet. Hepsinin üzerinde de iki ülke devletleri arasında stratejik bilgi alışverişi yapıüyor. Bu, haberalma, terorizm- le mücadele ve her türlü stratejik bilgi alış- verişini kapsıyor. - 90 'lıyıllardan önce Türkiye yle İsra- il arasındaki ilişkilerin gayet donuk ol- duğunu hepimiz biliyoruz. Ancak bu iliş- kilerin, 1983 yılından sonra, İsraiVin likle Ortadoğu banş sürecine Türkiye'nin verdiği destek Türkiye'nin uluslararası alanda oynamak istediği role çok somut ve önemİi bir işaret. Aynca Türkiye, iki ay kadar önce İstan- bul'da İsrail ve Pakistan'ın Dışişleri Bakan- lan'nı bir araya getirdi. Bu da Türkiye'nin uluslararası ilişkilere katkısımn ne kadar önemli olduğunu gösterdi. - Bir de Filistin ekonomisinin gelişti- rilmesi için Ankara Forumu 'na önayak olunması var... AMİHAY - Evet, Türkiye bunda da ön- cülük etti ve önemli bir katkıda bulundu. Bu forumda Türkiye, israil ve Filistin Gaz- ze yöresinde Filıstinliler için yeni iş ola- naklan çalışrnalan yapıyorlar. Aynca Türkiye banş sürecine katkıda bulunurken terörist eylemlerle mücadele- de de katkı sağlıyor. Daha birkaç hafta ön- ce memleketirn olan Natanya'da meydana gelen saldınlan Türkiye Dışişleri Bakan- lığı terörist saldınlar olarak rüteleyıp kına- dı. Bu da israil tarafından büyükmemnun- lukla karşılandı. Çünkü biz uluslararası toplum ve tabii ki Türkiye'den bu tür yak- laşımlar bekliyoruz. Bütün bunlara ek ola- rak Başbakan Erdoğan'ın geçen mayısta Israil'e yaprığıresrniziyaret çok başanlıy- dı. Dışişleri Bakanı Gfi] de ülkemizi ziya- ret etti. Zaten geçen yıl iki ülke arasında dayız. Bu arada da ABD'nin mısyonu ge- reği, Irak'ta istikrar sağlanıp, ülkenin bü- tünlüğü bozulmadan bir demokrasi halıne gehnesiyle Ortadoğu, Saddam Hüseyin dönemine kıyasla herkes için çok daha iyi ve yarariı bir yer haline gelecektir. - Yani Saddam Hüseyin 'in gidişi böl- ge için hayırlı mı oldu? AMtHAY-Kesınlikle evet. Kimi Arap ülkeleri dahil bölge ülkelerinin büyük ço- ğunJuğunun bu görüşte olduklannı düşü- nüyorum. Özellikle de Saddam Hüseyin'in gitmesiyle israil çok rahatlamışnr. - İyi deKuzeyIrak'ta birKürt devleti ku- rulmasıyolundatdfaaliyetleri nasıl karştlı- yorsunuz? Sizce böyle bir devlet Ortado- ğu 'dakidengeleri ve istikran bozmaz mı? AMtHAY-Öncelikle Kuzey Irak'ta ba- ğımsız bu- Kürt devleti değil, özerk bir Kürt bölgesi oluşmuştur. Benim bildiğim kadanyla bölgedeki aktörlerin hiçbırisi ba- ğunsız bir Kürt devletinin kurulmasıru ke- sinlikle istemezler Bütün önde gelen taraf- lann Irak'ın bütunlüğünün bozulmasım kesınlikle ıstemedilderini. Irak'ın bütunlü- ğünün güvenceye alrnmasının gerekli ol- duğunu bıldiklerini düşünüyorum. Bağım- sız bir Kürt devleti kurulursa Irak kaç par- çaya bölünür, bilemiyorum. Bu da Pando- ra'nın kutusunu açar ki sonucunu hiç kım- se kestiremez ASALA terörüylemücadelede Türkiye'ye destek vermesiyle gelişmeye başladığını öğrendinu Bu bilgilerim ne kadar doğru? AMtHAY - Ihşkılenn 1990'larla birlik- te önemli gelişme kaydettiğini biliyoruz. Ancak bunun tarihsel aynntılanm ben pek bilmiyorum. 1990'larla birlikte Sovyetler Birligi'nin dağılmasıyla Türkiye dünyada çok önemli değişimler olduğunu ve olaca- ğrru görmüştü. Sovyetler Birliği'nin dagıl- ması Türkiye açısuıdan çok dramatik bir olaydı. Tehdit olarak algılanan büyük bir güç dağılmıştı. Ortadoğu'da banş süreci başlıyordu. Önce Madrid Konferansı, ar- dından da Oslo süreci başlamıştı. Türkiye de buna katkıda bulunmak istiyordu. Ta- bii İsrail bunu memnunlukla karşıladı. Böy- lece siyasi ilişkilerimiz gelişme yoluna gir- di. Zaten ben şimdi ilişkilerimizin bu yö- nünden söz etmek istiyorum. Türkiye son yıllarda uluslararası alanda önemli bir rol oynuyor. Başbakan Erdoğan'ın Avustral- ya ve Yeni Zelanda ziyaretinin amacı sa- nıyorum Türkiye'nin uluslararası alanda- ki yerini daha genişletip geliştirmek. Özel- bakanlar düzeyinde dokuz ziyaret gerçek- leşti. Dolayısıyla iki ülke arasında açık ve samimi bir diyalog kesintisiz sürüyor. iki ülke belki her konuda değil, ama pek çok konuda fikir birliği halinde - Peki, ABD 'nin Ortadoğu 'daki vaHı- ğı ve bölge ülkelerine artık komşu oltna- sını nasıl değerlendiriyorsunuz? AMİHAY-İsrail açısından söylemem ge- rekirse. bizim için ABD'nin bölge konu- lannda rol alması her zaman olumluolmuş- tur. Biz İsrail olarak her zaman Filistinli- ler ve Arap ülkeleriyle doğrudan diyalog kurmak istedik. Biz hâlâ bir anlaşmaya varmak için en iyi yolun doğrudan diya- log olduğuna inanıyoruz. Ama ne yazık ki pratikte ABD araya girmeden hiçbir zaman bir anlaşmaya varamadık. Bir kere Ame- rikalılar bölgede Israil'in güvenliği ve var- lığını ilgilendiren sorunlan içtenlikle an- lıyorlar. Aynca da bölgede demokrasi ve gelişimin sağlanmasını da içtenlikle istiyor- lar. Başka ülkelerin ABD'nin Ortadoğu'da- ki varlığı, ya da ABD'nin çıkarian konu- sunda çok kuşkulu olduklanrun da farkın- -—trf Dolajisıyla bağımsız bir Kürt devletinin ortaya çıkacağını hiç düşünmuyorum. Özel- likle de kendimizden söz etmek istiyorum. İsrail bölgede tam istikrar olmasını arzu- lamaktadrr. - Bölgedeki önemli aktörlerden birisi İran. Bu önemli rolünü İran 'ın kendisi- nin nasıl algıladığım düşünüyorsunuz? AMİHAY -Bizim için İran bugün en bü- yük düşman. Çünkü İran dünyada Israil'in yaşama hakkını reddeden tek ülke. Bakın, Filistinliler, ilişkimiz oünayan Arap ülke- lerinin hiçbirisi Iran'uı tsrail'e davrandığı gibi hiçbir zaman davranmadılar. İran sa- dece İsrail değil, bütün bölgemiz ve hür dünya için ciddi birtehdit oluşturmaktadır Çünkü şu anda Avrupa'nm ortasını vura- bilecekmenzildesilahediniyor tslamkök- tendinciliğini ve kendi devrimini ihraç et- meye, aynı zamanda da nükleer güce sahip olmaya çahşıyor. İran, Türkiye, İsrail ve kimi Arap ülkelerinin çıkarlannrn aleyhi- ne Ortadoğu'nun jeopolitik haritasuıı ye- niden düzenleme emellerinin peşinden ko- şuyor. Dolayısıyla da başta bölgemiz için büyük bir tehdit oluşturuyor. - Yani İran günün birinde komşulart- na saldırma gibibir hataya düşebilirmi? AMİHAY- İran'ın hâlâ kendi devrimini ihraç etme gibi bir ideolojiye sahip oldu- ğunu ve günün birinde o gücü kendinde bulabileceğini hesaba katarsaruz tehlike- nin bo^tlannı görürsünüz. Aksi halde ne- den nükleer güce sahip olmak ıstesın? Ay- nca Israil'in İran için ciddi bir tehdit ola- bileceğini düşünmek bile gülünç. Bir kere İran, İsrail'e kıyasla çokbüyük birülke. Üs- telik İran'la alıp veremeyeceğimiz hiçbirşey yok. Çıkar çatışması içinde değilız. - İran da, İsrail'in elinde nükleer güç varken neden bende olmasm, diyor... AMİHAY - Evet. ama sessız ve derinden gidiyorlar. Ve günün birinde o gücü elde et- tikleri anda da ortaya çıkma zamarunın gel- diğıni duşünecekler. Bu da çok büyük bir tehlike. - Biliyorsunuz, ABD 'nin Genişletilmiş Ortadoğu Projesi (GOP) var. Sizce bu proje Türkiye ve İsrail'i nasıl etkiler? AMÎHAY- Burada ben Türkiye'yle de- ğil, sadece İsrail'le ilgili olarak konuşabi- lirim. Amenkan mantığı ve yaklaşımıru doğru anladıysam, onlann çalışması şu he- defe odaklanmış durumda: Ortadoğu'daki ülkelerde daha fazla demokrasi, daha faz- la açılım, daha fazla şeffaflık sağlamak. P O R T R E MORDEHAY AMİHAY îsrail in Natanya kentinde 1954 te doğdıı. Yükseköğrenimini tarih ve siyaset bilimi alanlannda yaptı. Kudiis İbrani Üniversitesi 'nde si- yaset bilimi master derecesini al- dı. îsrail Dışişleri Bakanlığı na girdikîen sonra ilk dış görevi Pa- nama Büyüketçiliği Birinci Kâtip- liği oldu. Ardından Madriddeki İsrail 'in Dünya Turizm Örgütü nezdindeki temsilcihğine atandı. O dönemde îsrail 'in îspanya 'yla diplomatik ilişkileri yoktu. 1986'da iki ülke arasında diplo- matik ilişki kurulup temsilcılik bü- yükelçiliğe dö'nüştürülünce Birin- ci Kâtip olarak görevine devam etti. Merkeze dönünce Dışişleri Bakanlığı Sözcü Yardımcılığı 'm yürüttü. 1991 'de Tokyo Büyükelçi- • liği ne müsteşar olarak gitti. Bu- nun ardından bakanhğın Pasifik Dairesi, sonra da Güney ve Güneydoğu Asya Ülkeleri Dairesi başkanhklarında bulundu. Üç ay önce de İsrail in îstanbul Başkon- solosu olarak göreve başladı. kadınlann, azınlıklann haklannın güvence- ye ahnması, ekonomide daha fazla açıklık meydana gelmesi gibi konularda siyasi sis- temlenn düzelftlip gelişmesine yardımcı olmaktir. Amerikalılann tepeden inme bir siste- mı dayatmaya çalışnklannı düşünmüyorum. Sadece bölge ülkelerinin sistemlerinın ge- lişmesine yardımcı olmaya çalışıyorlar. GOP'un kapsamında ne Türkiye ne de İsrail'in olduğunu düşünüyorum. Çünkü iki ülke de demokrasi geçmişi ve kültürü- ne sahip. Aynca serbest pazar ekonomisi, insan haklanrun durumu bızde gelişiyor. Bu arada şunu da belirtmem gerekir ki İsrail olarak ABD bizden herhangi bir si- yasi rol oynamamızı ıstemedı. Bu da bi- zim taranmızdan son derece anlaşılabilir bir yaklaşım. Çünkü İsrail'le pek çok Arap ülkesinin arasındaki ilişkiler malum. Dolayısıyla da bu bağlamda İsraıl'uı her- hangi bir şekilde yardnnuun olamayacağı da biliniyor. Türkiye'den bu konuda her- hangi bir rol oynamasının istenip isten- mediğini bibniyorum. Gazze'dengüvenliğimiz için çekildik Şaron'« tanıyan herkes onun hep çokpragmatik bir insan olduğunu bilir. Yaptıklarının hiçbirini ne dini, ne de ideolojik nedenlerle yapmıştır. y - İsrail'in içpolitikasına gelirsek, bir zamanlar büyük birsahin olan eski baş- bakanımz Ariel Şaron 'daki değişimi na- sıl değerlendiriyorsunuz?Sabra veŞatil- la olaylarının sorumlusu olduğu bilinen Şaron sonunda nasıl olup da isgal altın- daki kimi topraklardan çekilme karart aldı ve bu karannı da uygulamaya koy- du? AMİHAY- Şaron'u tanıyan herkes onun hep çok pragmatik bir insan olduğunu bi- lir. Yaptıklannın hiçbirini ne dini. ne de ideolojik nedenlerle yapmışnr. Aklında hep güvenlik kaygısı olmuştur. Ariel Şaron, en pragmatik yaklaşımıyla kendi yorumu dahilinde İsrail'in temelsel çıkarlannı, her şeyin de üstünde güvenli- ğini korumaya çalışmaktadır.Çünkü gü- venliğimiz bizim hâlâ en büyük sorunumuz. Ortadoğu'da İsrail'in haritadan silindiğini görmek isteyecek yeterince insan var. Ki- mi bunu açıkça söylüyor; kimi de gizliyor. Şaron'un rutumunun değişmesi, bugünkü durumun gerçeklerini doğru okumasından- dır. Şaron şunu görmüşrür: îsrail devleti- nin Yahudi kimliğini tehlikeye atmadan bütün Filistin nüfusunu kendi topraklann- da sindirmesı mümkün değildir. Çünkübü- tün Filistin nüfusunu Israil'e alırsanız ül- ke nüfusunun en az yüzde 40"ı Füistinli olacakur. Dolayısıyla da İsrail devletinin Ya- hudi kimliği yok olacaktır ve iki uluslu bir devlet haline gelecektir. Bunu da İsrail nü- fusunun büyük çoğunluğu istemiyor. İste- dikleri Yahudi kimliğine sahip bır devlet- te yaşamak. Aynca herkes İsrail'de sadece demokratik birrejimin varlığını sürdürebi- leceğini de biliyor. Filistinliler ülkeye yer- leşirlerse bütün demokratik haklara da sa- hip olacaklardır. İsrail nüfusunun >üzde 20 kadan İsrailli Araptrr. Hepsi de tam de- mokratik haklara sahiptirler. - Yani Şaron, bu gerçeğigördüğü için mi İsrail ve Filistin devletinin yan yana yaşamalan gerçeğinî kabul etti? AMİHAY-Evet. doğru söylüyorsunuz Bugün İsrail halkının çoğunluğu da bu ger- çeği gördü ve Şaron'unpolitikasını destek- liyor. Dolayısıyla. özellikle Likud içınde- kı aşın sağcılann Gazze'den çekilme ış- lemlerini zorlaştumalan karşısında artık partisinde kalmasının kendisi için mümkün olmadığmı gördü. Böylece Likud'dan ay- nlarak kendi partisini kurdu. Şimdi Israil'de merkeze oyveren seçmenehitapediyor. Halk da onu anlıyor. Çünkü israil'de herkes ül- kenin güvenlik gereksinimlerini Şaron'dan daha iyi bilen birisi olmadığırun bilincin- de. İsrail'in bütün savaşlannda general ola- rak sa\-aşnuştı. Eğer bugün bıze güvenliğimizi sağlam- laştırmanın yolunun Filistinlilerden aynl- mak olduğunu söylüyorsa Israillilerin ço- ğunluğu buna can ve yürekten inarur. - İsrail halkı arasında bu güveni sağ- lamış olabilir. Ancak dünyada Şaron 'un gerçek amacıyia ilgili ciddi kuşkular ol- duğu da biliniyor. Siz bu kuşkuluyakla- şımlan nasıl değerlendiriyorsunuz? AMtHAY - Evet. ama gerçek amacı ik- tidarda kalmak olsaydı bunun en kolay yo- lu Likud'da devam etmekti. Çünkü partisi içinde politikalanna muhalefet olmasına karşın bütün Likud üyeleri bu gelecek se- çimlerde Likud'u yeniden iktıdara taşıya- cakadam olduğunun da farkındaydılar. Bir dönemdaha başbakanlık yapar, ondan son- ra da ardında parlak bir geçmiş brrakarak kendini emekliye ayuırdı. Ama bu yolu seçmedi. Şaron'un gerçek amacının başlat- tiğı işi bitirmekolduğunudüşünüyorum. Ya- ni Gazze'den çekilmeyi tamamlamak ve İsrail suunnınnihai olarakçizilmesini sağ- lamak. Bu da İsrail'in gerçek güvenliğini sağlayacakur. Buamacını gerçekleştirebil- meninen iyi yolu da Likud'dan aynlıp ken- di partisini kurarakprojesini tamamlamak- tı. Şimdi tsrail'de genel seçimlere üç ay kaldı. Yeni birparti kurdu. Daha teşkilat- lar tam anlamıyla yerine oturmuş değil. Şaron'un yüzde yüz başanlı olacağı da ga- ranti edilemez. Ama yaptığuıa sonuna ka- dar inanan bir insan. Hep de cesur bir po- litikacı oldu. Hedefleriyle ilgili de kafası çok berrak. -Peki, FiHstinliyönetküerŞaron 'un iç- tenliğine inanıyortar mı? AMİHAY - Bunu onlara sormalısımz. Ama basında okuduğum kadanyla Filistin- li yöneticiler Şaron'un tutumundan ve on- larla bir diyalog içine girmek istemesinden memnun olduklannı söylüyorlardı. Tabii Arafat'rn ölümünden sonra Filistin yöne- timinde önemli bir zihniyet değişikh'ği ol- du. Yeni yönerim çok daha ılımlı. Onlarda banş görüşmeleriyle banşçı bir çözüme ulaşmak istiyorlar. Ama hâlâ Filistin top- lumu içinde terorizmle mücadelede ve Fi- listin yönetimine hukuka saygılı bir altya- pı oluşturmak için daha çok uzun bır yol ahnalan gerekiyor. Güverulir bir ortak ol- duklannı kanıtlarlarsa İsrail'in belki uzun ve zor olacak bir süreçte onlarla arasında biruzlaşmabulmayave banş içindeyanyana yaşamaya hazrr olduğunu göreceklerdir.