Katalog

17 AJRALIK 2005 CUMARTESİ CUMHURİYET ekonomi@cumhuriyet.com.tr Yeni yılda yürürlüğe girecek yüzde I5'lik yatınm araçlan stopajı uygulamasmdan muaf tutulacaklar Ofer ailesinevergi avantajıMURAT KIŞLALI AMCARA - Yıl başından itibaren yürürlüğe girecek yüzde 15'lik yatınm araçlan stopaj ı uygulamasmdan ara- lamJa îsrail, Kuveyt, Suri- ye'nsı de bulunduğu 11 ülke vatardaşlannın etkilenmeye- cefi ortaya çıktı. Buna göre sık sık Istanbul Menkul Kıy- metler Borsası 'nda işlem yaptığı bilinen îsrailli Ofer ailesmden de, bu işlemleri A KP'nin yabancılara sağladığı maddi avantajlann ardı arkası kesilmiyor. Deloitte / | Türkiye'nin yaptığı çalışmaya göre, çifte vergilendirme anlaşmalan nedeniyle, / l Arnavutluk, Bangladeş, Estonya, Fas, Hırvatistan, Israil, Kuveyt, Letonya, Litvanya, Singapur ve Suriye yurttaşlanna vergi kolaylığı sağlaruyor. için vergi alınmayacak. Hükümetin yabancılara sağladığı maddi avantajlann ardı arkası kesilmiyor. Yerli yatınmcılardan vergi kesilir- ken Deloitte Türkiye tarafın- dan yapılan bir çalışmaya gö- re, çifte vergilendirme anlaş- malan nedeniyle, 11 ülke va- tandaşından yüzde 15'liktah- vil, bono ve hisse senedi (te- mettüler hariç) kazancı sto- pajı kesilmeyecek. Bu 11 ül- ke şurüar: "Arnavutluk, Bangladeş, Estonya, Fas, Hırvatistan, Is- rail, Kuveyt, Letonya, Litvan- ya, Singapur ve Suriye." Çahşmaya göre, Amerika Birleşik Devletleri, Hollan- da, Belçika ve Italya vatan- daşlan da bu avantajdan his- se senetlerindeki kazançlan için faydalanacaklar. Böylece bu ülke vatandaşlanndan da yüzde 15 'lik hisse senedi sto- pajı alınmayacak. Yapı Kredi Yatınm tarafın- dan hazırlanan 14 Arahk 2005 tarihli "Vergi Rapo- ru"nda, şu ifadelere yer veril- di: "Bu vergi tüm yaüruncıla- ra uygıüanacak, ancak çifte vergilendirme anlaşmalan, baa yabancı yaünmcıları bu vergüeri ödemekten kurtara- cak. Bir başka deyişle, 11 ÜJ- kedeyerieşikyabancıyaünro- cılar,yüzde 15'Hk vergiyi Tür- krve'deödemeyecek; onun ye- rine vergilerini kendi ülkele- rinde ödeyecekler." VERGÎ ZAMLARI Motorlu taşıta yüzde 9.8 zam Ekonomi Servisi - Motorlu taşıtlar vergi- si tutarlan, yeni yılda yüzde 9.8 artacak. Maliye Bakanlığı 'nın Motor- lu Taşıtlar Vergisi Genel Tebli- ği. Resmi Gazete'nin dünkü sa- yısında yayımlandı. Yeni tarife ile 1 -3 yaş grubunda yeralan ve motor silindir hacmi 1301 ile 1600 cm ! arasmda olan otomo- billerin motorlu taşıtlar vergisi tutan, 444 YTL'den 487 YTL'ye yükselecek. ILK:DILIMI30BÎNYTL Veraset ve intikalde arttı Ekonomi Servisi - Veraset ve inükal vergisi matrahlan 2006 'da yüzde 9.8 oranında artacak. Veraset ve intikal vergi- si oranlannda ilk dılim 120 bin YTL yerine 130 bin YTL olacak. Miras hissele- rinde 83 bin 139 YTL'ye, çocuk bulunmaması halin- de eşe isabet eden miras hissesinde 166 bin 375 YTL'ye, ivazsız (karşılıksız) olarak mey- dana gelen intikaller ile yanşma veçeldlişlerde kazanılan ikrami- yelerde 1.919 YTL'ye çıkacak. Bonodan dönen imarzedeler ödeme bekliyor Ekonomi Servisi - Bakanlar Ku- rulu'nun îmarbank mudileriyle il- gili karannın Danıştay'ca iptal edilmesınin ardmdan Devlet Ba- kanı ve Başbakan Yardımcısı Ab- döflatif Şener, son bir ayda bono- dan mevduata dönenlere ödeme yapüacağuu açıkladı. Şener, geçen hafta gazetecilerin sorulannı ya- nıtlarken "ŞuantekrarbirBakan- br Kurulu karanaçük. Son bir ay- da bonodan mevduata dönenlere de ödeme yapüacak" dedi. Oyak'ın kredi notuyükseldi Ekonomi Servisi- Ulus- ı lararası kredi derecelen- ' dirme lcuruluşu Moody's, Türkiye'nin önde gelen gruplanndan Oyak'ın uzun vadeli döviz cinsi kurumsal kredi notunu antırdı. Moody's, Oyak'ın uzun va- deli yabancı para cinsüıden 'Bl' no- tunu 'Ba3'e yükseltti. Moody's not değişikliğüıin, Tür- kiye'nin ülke notunda yapılan arttı- nma paralel olarak gerçekleştirildi- pni belirtti. Yabancı para cinsinden bono ihraç etmesi halinde bu dere- celendirmenin ülke notunun da izerine çıkabileceği ifade edildi. Maliye Bakanı'na göre yüzde 26, AB Temsilcisi'ne göre ise yüzde 50 Kayıt dışına sılo önlemANKARA (Cumtauriyet Bürosu) - AB Komisyonu Türkiye Delegasyonu Baş- kanı HansJörgKretschmer, Türkekono- misinin yüzde 50'den fazlasının kayıt dı- şı olduğunu belirterek "Bunun için, etki- ti ve verimli vergi idaresinin oluşturulma- SL,etkfli bir denetim mekanizmasmın sağ- lanması gereJdyor" derken Maliye Baka- nı Kenıal l nakrtan ise kayıt dışı rakamı- nın yüzde 26'ya indiğini ileri sürdü. Türkiye-AB mali işbirliği çerçevesin- de Maliye Bakanlığı, Almanya Maliye Bakanlığı ve fngiltere Gelir ve Gümriik- ler fdaresi arasmda "Vergi İdaresinin Kapasitesinin Geliştirilmesi Projesi" başlatıldı. Kretschmer, 1.6 milyon Avro'luk proje ile Türkiye'de bilgisayar destekli de- netime katkı sağlanaca- ğını söyledi. Hakkında hayali ihra- cat, vergi kaçakçılığı gibi çok sayıda ra- por bulunan Unakıtan şunlan söyledi: "Kayrt disılığın fazia olduğu tophımlar bozulmuş, çürümüş toplumlardûu Alo 189'umuz var. Lütfen bize bildirin." Bakan Unakıtan'a göre, 2005'te kaydı bulunmayan 35 bin mükellef kayıt altına alındı. Çahşanlara vergi iadesiyle ilgili 294 bin adet sahte, 43 milyon adetgeçer- siz belge tespit edildi. Bu şekilde haksız yere alınan vergi iadesi tutan 25 milyon YTL civannda bulundu. M aliye Bakanlığı, kayıt dışı ekonominin önlen- mesi için bilgi toplama alanını genişletecek. Ekim itibanyla 94 bin incelemede, 27 milyar YTL tutannda matrah izleyen ve 28 milyar YTL'lik matrah farkı bulan bakanlık, kayıtlı ekonomiye geçiş için yeni bir strateji geliştirdi. Bakanlık mükellefle il 1 gili tüm bılgileri toplayacak. Yeni strateji çerçevesinde, • Bankalar 30 bin YTL'nin üzerindeki tüm alım-sa- tımlan Maliye Bakanlığı'na bildirecek. • Şirketler, SSK'ye yaptıklan prim ödemeleri üzerin- den izlenebilecek. • Milli Eğitim Bakanlığı 'ndan özel okullar, dersha- neler ve sürücü kurslanna ait bilgiler toplanacak. • Elektrik dağıtım şirketlerinden, imalatçı kuruluş- lara ait aylık elektrik tüketim bılgileri toplanacak. • Serbest çalışan mükellefler için de yeni uygulama- lar gündeme getirilirken mahkemelerve icra dairelerin- den avukatlann daya sayılan ıstenecek. • Bakanlık, RTÜK'ten reklam gelirlerine ait bilgile- ri, akaryakıt ve gaz dağıtım şirketlerinden de teslimi ya- pılan aicaryakıt ve gazın bilgisinı alacak. • Çek, senet, havale v.b. bankacılık işlemleri ile ban- ka hesabından çekilen naktin akıbeti takip edilcek. • Kira ve gayrimenkul alım satımlan izlenecek. Magic Life'ı TUI'ya sattıktan sonra Amerika'ya kol attı Kınay şimdi emlakçi... Cem Kınay'ın satın akhğı Dellis Cay;25bin kişinin yaşadığı bu ta- kunadalar arasmda bulunuyor ve 3 milyon metrekarelik (3 küo- metrekare) biryüzölçüme sahip. Turizm merkezi inşaatuıa 2006 yınnın Haziranya da Mayısaym- da başlamnası ve 4 yıl içinde ta- mamJanmas) planlanıyor. HASANERtŞ VÎYA1VA - Avusturya'da sıfirdan başlayarak yarattığı Magic Life markasını 1 yıl önce Avrupa'nın en büyük turizm operatörlerinden TUI'ya satan Cem Kınay, şimdi emlak sektöründe yo- ğunlaştı. Çalışmalannı ağır- lıklı olarak Amerika'ya kay- dıran Kınay, Miamı'ye uçak- la bir saatlik uzaklıkta bulu- nan Bahama Adalan yakın- larmdaki Turks Caicos takı- madalan içinde yer alan Dellis Cay adasmı 50 mil- yon dolara satın alarak bü- yük bir turizm merkezine dönüştürecek. Burada yapı- lacak konutlan özel metod- larla satmayı planlayan Kı- nay'ın Türkiye Merkezli Vasco Touristik'teki ortaklı- ğı da sürüyor. Kınay bu çer- çevede, Ürgüp'teki Kayaka- pı projesi ile IstanbuFdaki Pera Palas, eski Amerikan Konsolosluğu binası ve Adi- le Sultan Korusu için geliş- tirdiği projeleri de hayata ge- çirmeye çalışıyor. Vasco Touristik'in gerçek- leştirdiği basuı konferansı • Miami'ye bir saat uzaklıktaki Turks Caicos takımadalanndaki Dellis Cay adasını satın alan Kınay, burada 750 milyon dolarlık bir projeyi hayata geçirmeye hazırlanıyor. ADALAR IMSIL 'TÜRK' OLMUŞ? Bugün Ingiliz hâkimiyetinde olan ve 6 kişilik bir hükümetle yönerilen ada- lan keşfeden korsanlar, burada yetişen kaktüsün fese benzeyen çiçeğini görün- ce uzaktan 'Türkler burada' diye kork- muşlar. Bu nedenle adalara "Turks Ca- icos (Türk Kakrüsü)" adı verilmiş. nedeniyle Viyana'da bulu- nan Kınay, toplantı öncesin- de yeni projeleri konusunda şunlan söyledi: o Adada 300 konut ve iki büyük otel yapılacak. Proje- yi ünlü Iraklı mimar Saha Hadid önderliğinde bir grup çiziyor. Herbiri 1.5-10 mil- yon dolar arasında değişe- cek konutlar çeşitli ülkeler- de ayn ayn pazarlanacak. Örneğin Türkiye'ye 10, Fnrnsa'ya 15 kişilik konten- jan aynlacak, bunun dışında satış yapılmayacak. Konut sahipleri, isterlerse bir ayla- nnı adada geçirip kalan za- manı adamn işletmesine kı- ralayabilecekler. Proje or- taklan, toplam büyüklüğün 750 milyon dolara ulaşaca- ğını hesaplıyor. o Vasco Touristik, Hüse- yin Süzer'in elindeki Pera Palas'ın uzun dönemli kira akdini devralmak için gün sayıyor. Devrin kesinleşme- si için Kentbank'tan dolayı Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu ile mutabakat sağlan- ması gerekiyor. Buraya 15 milyon Avro'luk bir yatınm yapılacak. Bina restore edi- lecek, odalar sıfirlanacak, zemin altı iki kata sağlık merkezi kurulacak. o Amerikan hükümeti, Pe- ra Palas'ın yakınındaki ABD eski konsolosluk bina- sını ihaleye çıkardı. Kınay da talipler arasında. Burayı 5 milyon dolarlık bir harca- mayla Pera Palas'a bağlı bir otel ve kongre merkezine dönüştürmeyi hedefliyor. o Adile Sultan Korusu, içinde Sabancılar'ın restore ettiği eski Kandilli Kız Lise- si binası ile birlikte vakfin elinde. Kınay'ın 49 yıllığına vakıflardan kiralamak iste- diği mekân için planı bir kongre ve kültür merkezi oluşturmak. o Dört yıldır işlemleri sü- ren Ürgüp Kayakapı projesi- nin harekete geçirilebilmesi için kamulaştırma işlemleri- nin tamamlanması bekleni- yor. Ancak alan temizliği ile ortaya çıkanlan tanhi kalın- tılar, bu yazdan ıribaren mü- ze gibi ziyaretçilere açılacak. 77 ÜLKEYE MEYVE SUYU Sağlıklı beslenme bilinci meyve sulanna olan ilgiyi de arttırdı. Eskiden birkaç Avrupa ülkesine yapılan meyve suyu ihracatı son yıüarda hızla artarak 77 'ye ulaştı. thracatta yüzde 30 ile Almanya ilk sırada yer ahrken yüzde 14 ile Hollanda, yüzde 8 ile Ingiltere 'ye ihracat yapılıyor. Meyve Suyu Endüstrisi Derneği (Meyed) verilerine göre, Türkiye de yılda 530 bin ton meyve, meyve suyuna döniiştürülürken bunun 350 bin tonunu elma oluşturuyor. Meyed Başkanı Prof. Dr. Aziz Ekşe, Türkiye de tüketimi çok düşük olan elma suyunun ihracatta yüz güldürdüğünün altını çiziyor. ATLASJET FİLOVU GENİŞLETİYOR Türk havayolu şirketlerinden Atlasjet, 4 Airbus A-319 si- parişinden ilkini teslim alarak Türkiye deki ilkA-319 kul- lamcısı oldu. Airbus 'un Hamburgtesislerinde üretilen Türk bayraklı "TC-OGU"kodluA-319tipiyolcuuçağı, dündü- zenlenen bir törenleAtlasjet 'e teslim edildi. Törene, Atlas- jet in ortaklanndan olan Öger Tours Yönetim KuruluBaş- kanı Vural Öger, Atlasjet Başkanı ve CEO'su Tuncay Do- ğaner, Airbus Başkanı ve CEO'su Gustav Humbert, Air- bus satın almadan sorumlu Yönetim Kurulu Başkan Yar- dımcısı Christopher Buckley ve çok sayıda davetli katıldı. İŞÇİNİV EVRENtNDEN ŞÜKKAN SONER Sandık Demokpasiye Karşı... Irak seçim sonuçlannın verildiği haber ve yo- rumlan üst üste dinlerken ortaya çıkan çıplak tab- lodan ürktüm.. AmerikaJılar, başta Ingilizler, Avrupalılann çoğu seçim sonuçlanndan çok memnun kalmışlardı. Bir önceki seçimde yaşanan Sünnilerin boykotu kınl- mıştı. Katılım yüksekti. Daliadengeli birparlamen- to dağılımı bekleniyordu. Hele de uzun süreli hü- kümet kurulması sorunu ortaya çıkmazsa, kay- maklı kadayrf gibi bir sonuç olacaktı. Demokrasi yolunda önemli bir adım atılmıştı. Belki terör bile hızını keserdi... Haberlerin ayrıntılan, yorumlar biraz daha ger- çekçi.. Kürtlerin nüfus kayıtlan oyunlan ile Türk- menlerin haklarını gasp etmeleri, kimi seçim hile- leri sadece aynntr. Seçimlere yüksek katılım ora- nı, demokrasi özleminin değil, ırkJar, tarikatlarek- seninde yaşanan çatışmada var olabilme yanşının sonucu idi. Şiiler, Kürtler, Sünniler, Türkmenler Irak'ın geleceğinde söz sahibi olabilmek üzere sandıktan daha çok oy çıkarabilmek için canlan- nı dişlerine takmışlardı. Biçimsel kurulmuş siyasi partilerin, bizim bildi- ğimiz demokrasilerdeki siyasi parti yapılanması, Irak halkının siyasal plarformda örgütlülüğünün temsili ile uzaktan yakından ilişkileri yoktu. Irk, aşi- ret, tarikat, mezhep aynmcılığında bir yelpaze söz konusu idi. Mecliste, iktidarda oluşacak koalisyon da partilerin koalisyonu gibi görünen, bu aynmo- lık eksenindeki örgütlenmelerin koalisyonu ola- caktı. örneğin Iraklı Sünni direniş örgütleri, Sün- nilerin seçimlere katılma karan almalarından son- ra, sadece daha çok katılım sağlayabilmek uğru- na seçim'sürecinde gerekirse sandıklara bile sa- hip çıkılması karan almışlardı. Dikkatinizden kaçtı mı bilmiyorum, en fanatik yabancı ağırtıklı direnişçilerin bile seçim sürecin- deki bombalı eylemhh sandıklardan uzak mekân- lara yöneliktı. Yine dikkatinizden kaçıyor olabilir ama, diktatör Saddam sürecinde söz konusu ol- mayan radikal Islama kayış, halkın günlük yaşamı kadar siyasal yapılanmaya da yansımış durumda. Şiiler şimdilik, siyaseten Amerikalılar ve işgâlci müttefikleri ile daha bir dostane ilişkiler içinde gö- rülseler bile, radikal Islam, şeriat yorumlanna ka- yışlannın boyutlan Amerikalılan bile çok korkutu- yor. Sadece Iran'la güç biriiği tehdit algılaması ile sınırlı bir durum da değil. ABD'nin şemsiyesinde ırk ve din ayrımcılığı ekseninde yapılan seçim so- nuçlanndan çıkan, yine aynmcı ırk, din ekseninde- ki siyasi yapılanma, Kürtler hariç Amerikalılann çok daha fanatik karşıtları. Üstüne üstlük Kürtler de dahil, Irak'ta ırk ve din ekseninde kökfenen parçalanmada, radikal, şeri- atçı, fanatik eğilimlerin alıp başını gitmiş olması, birleştirici olması gereken Islam kimliğini, düşman- lıklann, çatışmalann odağına taşımış olması gibi bir sonuç ortaya çıkıyor. Dışardan çok anlaşılmıyor ama, aynmcılık, yoksullaşma, yoksunlaşma, çare- sizlikle buluşunca, birbirierine yönelik düşmanlık- ların boyutunu öylesine tırmandınyor ki.. Hepsi de Müslüman olduklan halde, Allah adına, cennete g/tme inancı içinde birbirierine acımasızca saldı- rabiliyor, kendilerini bomba yaparak ibadet eden din kardeşlerini camilerde öldürebiliyoriar. Işte bu nedenlezengin Kuzey'in, uygar Batfnın(!) aydınları daha gerçekçi yorumlannda, emperya- list işgalin demokrasi kavramını kullanması, de- mokrasi adına Irak'ta oynanan oyunun, sadece Irak için değil dünya ölçeğindeki olumsuz sonuç- lannı sorguluyoriar. Irklar, dinler, tarikatlar, mez- hepler ekseninde siyasi parti örgütlenmelerinin yo- lu açllarak demokrasinin geleceğinin nasıl ciddi bir tehdit altına sokulduğunu sorguluyoriar. Irak'ta en uçta örneklerle yaşanan bu olay, gidiş, aslında dünyanın her yanında ciddi bir tehdit odağına dö- nüşmekte. Acılı örnekleri sadece yeni dünya sömürü düze- ni çarkları, emperyal oyunlarda parçalanan ülke- lerde, eski Yugoslavya örneği, Afrika'da yaşayan yüz binlerin canına mal olan soykırıma varan kan- lı boyutlaria yaşanmıyor. Demokrasinin var olduğu ülkelere de bulaşan bir aynmcılık salgını dünyanın gündemine girmiş bulunuyor. Demokrasinin beşiği sayılan ülkelerde bile, tek ideoloji, tekel çıkarlan adına tek siyasi parti modeli yapılanmasında, ide- olojik kimliklerini kaybeden partilerin oy toplama aracı ırk ve din aynmcılığı oluyor. Bilimsel teknolojik devrim çağında olabileceği akla gelmeyen ilkel ırkçı ve dinci ayrımcılığa dönüşün, siyasi parti kimlikleri için de geçerii ol- ması gibi bir tehlikefi süreç yaşanıyor. Avaıpa'nın merkez ülkelerinde sözde demokrasinin göbeğin- de son seçimleri bir anımsayın. Merkez sağ ve merkez sol partiler aynı ideolojik program çer- çevesinde, yabancı düşmanlığını kaşıma, dinler- kültürlerçatışmasını kullanma, aynmcılık eksenin- de oy avcıhğı yaptılar. Uygarlığı, insan haklannı, elbette demokrasileri tehdit eden bir gidiş değil mi bu? soner(§ cumhuriyet.com.tr PROTECTAŞ-SECURE CARRIER TÜRKİYE'DE Para ve değerli eşya taşımacıhğı alanındafaaliyetgös- teren Alman Protectas-Secure Carrier şirketi, Türkiye pazarma girme karan aldı. 1 Şubat 2006 'dan itibaren hizmet vermeye başlayacak olan şirketin genel müdü- rü Reinhard Hoenge, birçok banka ve büyük alışveriş merkeziyle temasta olduklarını söyledi. Araçlannın her türlü donanıma sahip olduğunu ifade eden Hoenge, hırsızlık ve soygun olaylanna karşı sıfir riskle çahştık- larını, kendilerine teslim edilen eşyanın, sigorta şirke- ti Llyod'un güvencesı altında olduğunu belirtti.