Katalog

14 ARALIK 2005 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA JV U Li J. U M\ kultur@cumhuriyet.com.tr 15 ALLECRO EVtV ÎLYASOĞLU Iyi piyanist kimdir?..tyi müziğin tarifi çok zordur. Çünkü iyi müziği ya- kalamak da çok zordur. Yorumcu sahneye çıkıp daha ilk notasından başlayarak sizi alıp soraut dünyanızdan çıkartabilmışse, bu iyi müziğin ışaretıdir. Seslendirdi- ği notalarla çalgısının somut varlığından sıynlıp derin- lerde bir yerlere ulaşabildiyse, size iyi müzık aktan- yordur. Teknik kaygılanndan annmış, yorum getirebil- me olgunluğuna yükselen sanatçı. iyi müzik sunan sa- natçıdtr. Imge gücünü kullanırken bestectnin özgün deyişını saptırmadan, gösterişe, abartıya yer vermeden yol alıyorsa, sizı iyi müzife götürecektir. IstanbuTun yoğun konser trafiğinde geçen hafta üç etkinliğe katı- İabildim. Ve "iyi müzik nedir" sorusunu düşündüren etkınlıkler izlemiş oldum. Aslında geçen hafta îstanbul, dünyanın oıce sanat başkentini aratmayacak kadar canlıydı. Sergıler, ti- yatrolar, yeni vizyona giren filmier... Ve müzik ala- nında da büyük ustalarvardı. Cstelık aynı geceye rast- Iayan etkinlikJer müzikseverlere seçme zorluğu yaşat- tı. Her şeyden önce Borusan'ın düzenlediğı 3. Akde- niz Çağdaş Müzik Günleri, çok önemli bır değer ta- şıyordu. tşSanat'taki Accademia Bizantina eşlıSın- de melek sesli şarkıcı kontrtenor Andreas Schollün konseri büyük ilgiyle karşılandı. Sakıp Sabancı Mü- zesi'nde yeni başlayan Cumartesi Konserlen çerçeve- sinde Hermitage Oda Orkestrası, obuacı Aleıei Ut- kin ıle çaldı. Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda ye- nilenen programJaria hemen her hafta ünJü bır isım var: Geçen hafta Alman piyanist Rolf Plagge'nin re- sitalı ardından şef Vladimir Yalek yönetimınde ve pi- yanist Jan Simon solısthğındekı Prag Radyo Senfo- ni Orkestrası üst üste ikı ayn program sundu. AJc- xander Markofun Aksanat'ta ve Milli Reasürans'ta- ki resitalleri art ardaydı. Boğazıçı Cnıversitesi'nde Ysaye Kuvartet. klarnetçı Nusret İspir ve piyanist Jean François Heisser ıle bir Brahms gecesi sundu. Ve Galatasaray'ın kuruJuşunun 100. yıl kutlamalan çerçevesinde Türk bestecilerden oluşan bır klasik mü- eneyimli Praglı şef Vladimir Valek'in yönettiği Prag Radyo Senfoni Orkestrası konserinde, Praglı piyanist Jan Simon'un çaldığı Dvorak piyano konçertosunu dinlerken "İyi müzik nedir, iyi piyanist kimdir?" sorulanmın yanıtlannı buldum. Jan Simon ile şef Valek arasında solist-tutti anlaşması kusursuzdu. Piyanistin ustahkh yorumunda Dvorak'taki romantizmin ardında yatan Mozart netliğı, hatta Bach sağlamhğı seziliyordu. Simon, kadanzlarda bile yapıtın bütününe, şefle hazırladıklan anlayışa saygısını hiç elden bırakmadı. zık konseri tşSanat salonlannda yer aldı. Prag Radyo Senfoni Orkestrası ve Jan Simon Deneyimli Praglı şef Vladimir Valek'in yönettiği Prag Radyo Senfoni Orkestrası, geleneği olan sanat- çılann sesini duyuruyordu. Dvorak'ın Karnaval Uverrürü incelikle. rengârenk işlenmişti. Valek, abar- tılara kaçmayan, açık vuruşlanyla topluluğuna hâkim birşef. YinePraglı piyanistJan Simon'un çaJdığı Dvo- rak piyano konçertosunu dinlerken "İyi müzik nedir, iyi piyanist Idmdir?" sorulanmın yanıtlannı buldum. Jan Simon ve şef Valek arasında solist-tutti (topluluk) anlaşması kusursuzdu. Piyanıstın ustalıklı Dvorak yo- rumunda Dvorak'taki romantizmin ardında yatan Mo- zart netliğı, hatta Bach sağlamhğı seziliyordu. Jan Si- mon, teknik kaygılardan annmış, ancak bu sağlamlı- ğa güvenip hemen gösterişe kaçmamış bır piyanist. Ka- danzlarda bile yapıtın bütününe, şefle hazırladıklan an- layışa saygısını hıç elden bırakmadı. Bu çok az çalı- nan Dvorak piyano konçertosunu büyük zevkle dmle- dik. Boğazıçi Üniversıtesi konserlennde yer alan Fran- sa'nın ünlü Ysaye Kuvarteti uzun bır Brahms gecesi sundu. Bestecınin 3. Kuvartet'iyle başlayan program- da Klarnetli Beşlisi ve Fa Minör Piyanolu Kantet'i y- er alıyordu. Topluluk üyelerinin ve katılan solistlerin yapıtlan yaşayarak seslendirmesi, dinleyicinin de akıp giden müzığe kendini kaptırmasına yol açıyordu. İyi müzikti ortaya çıkan! Binkımli, damıtılmış, birlikte çalmamn, birbınnı dınlemenm olgunluğuna erişmiş bir yorumdu. Calatasaray tartlaması Galatasaray Spor Kulübü'nün yuzüncü kuruluş yıl- dönümünü kutlamak üzere üç Türk bestecisinin hiç seslendirilmemiş yapıtlannın seçilmesı, müzik tarihi- miz açısından altının çizılmesı gereken bir olay. Üste- lik Kamran tnce'ye bu kutlama ıçın bir senfonik şiir ısmarlanması daha da kıvanç verici. Öyle ya bir pop müzik konseriyle hatta alaturka sanatçılann konseriy- le de kutlanabilirdı 100. yıl. Üç ayn kuşak çoksesli Türkbestecisinin yapıtlan ülkenın en iyi orkestralann- dan binne, Bilkent Senfoni Orkestrası'na çaldırtılmış ve ısmarlanan yapıt, CD yapılmak üzere kayda alın- mıştı. Yalçın Tura'nın (1934) elli yıl önce yazıLp dü- zeltilerle bugüne gehnış 1. Senfoni'si, Timnr Sel- çnk'un (1945)henüz tamamlanmış Gülbaba senfonik süiti ve Kamran tnce'nuı (1960) Galatasaray Senfo- nisi adlı yapıdannı dmledik. Genel olarak çağdaş Türk bestecüerine esin kaynağı olan Karadeniz horonu, Ege zeybeği, mistik ilahilenmiz ve mehter davullanmız egemendi geceye. Kamran Ince her zamanki minima- list yöntemini yine kullanmış, boy soprano, soprano, te- nor ve koro ile albenilı bu" senfoni yazmış. Solistlere (Tülay Uyar, Levent Gündüz, Anıl Kırkyıldız) mik- rofon konması koronun arkada kalmasına ve seslerde dengesizlik oluşmasuıa yol açtı. Açık söylemek gere- kirse ilk kez seslendirilen üç yapıtın art arda çaJınma- sı dinleyici için de, yorumcu içın de zorlayıcıydı. Şef Bujor Moinic elınden gelen gayretı gösterdi. Ancak uzun ve izlemesi zor bır programdı bütünüyle. Eltf Yurdakul'un basansı Flütçumüz Eu'f Yurdakul Haifa'daki ö.L'luslarara- sı Flüt Yanşması'nda birincilik kazandı. Haifa Senfo- ni Orkestrası ıle bu- konser önensı ve yanşmanın zo- runlu yapıtı olarak çalınan, jüri üyesi Amerikalı bes- teci David VVinkler'in yapıtını seslendirmek üzere Amenka'da bır konser ıçın davet aldı. Elif Yurdakul, Bilkent Cniversitesi Müzik ve Sahne Sanatlan Fakül- tesi'nde Sriliana Stavreva'nın sınıfından 2001 'de me- zun olmuş. Bntısh Council yanşmasında ikincilik ödü- lünü alarak Manchester Royal Northern College of Musıc'te yüksek lisans programında Peter Lloyd ve Richard Davis ıle çalışma firsatı buhnuş. 2004'te Sir James Gahvay'in Isvıçre'deki ustalık sınıfina katılmış. MSGSÜ Devlet Konservatuvan'nda master eğitimini Vieri Bottazzini ıle tamamlamış, şimdi MlAM'da doktora çalışmasına hazırlanıyor. www.eviniryasoglu.coni Muzaffer îzgü'nün iki oyunu her hafta Yunus Emre Sahnesi'nde Türk tiyatrosunda bir ilk ÖZNUR OĞRAŞ Bakırköy Belediye Tiyarro- lan bu mevsime iki yeni oyun- la girerken Türk tiyatrosunda da bir ilki gerçekleştiriyor. Muzaffer tzgü'nün 'Lütfen Kızımla Evlenir misiniz' ve 'Sınır' adlı oyunlannı, daha önce denenmemiş bir yön- temle, Burak Kararaan'ın ortak kurgusuyla sahneliyor. 'Lütfen Kızımla Evienir misiniz', kocası öldükten son- ra tüm yaşamını kızını evlen- dirmeye adayan bir annenin, evlenmek istemeyen kızıyla mücadelesini mizahi bir üs- lupla ele alıyor. 'Sınır' ise sevdiklerinden ve ahştıklan yaşamdan uzakta, ülkelerinin sınınnı korumakla görevlen- dirilmiş iki komşu ülkenin as- kerlerinin karşıhklı konuşma- ları üzerine kurulu. Karaman, sınınmızda ya da bizden çok uzakta yaşanan sa- vaşlan, 'Lütfen Kızımla Ev- lenir misiniz'de sıradan bir yaşam süren anne ile kızın ak- şam eğlencesi olan televizyon aracılığıyla oyuna katmış. Bu ikisinin televizyonda izledik- leri savaş filmi aslında yan sahnede oynanan 'Sınır' adlı oyun. Bu iki oyun arasındaki bağ- lantıyı anlamak için her iki oyunu da izlemek gerekiyor. 'Lütfen Kızımla Evlenir mi- siniz' Yunus Emre Sahne- si'nde, 'Sınır' ise Turhan Tuz- cu Sahnesi'nde aynı anda oy- nanıyor. 'Lütfen Kızımla Ev- lenir misiniz'in ikinci perde- si başlamadan 'Sınır' bitmiş oluyor. 'Lütfen Kızımla Ev- lenir misiniz'in ikinci perde- sinde damat adaylannı oyna- yan Emre Kınay ve Çetin 'Lütfen Kızımla Evlenir misiniz'de Ayşe Demirel, Fidan Tek Koşar ve Emre Kınay oyunun bir sahnesinde. Etili aynı zamanda 'Sınır'da- ki iki askeri canlandınyor. 'Lütfen Kızımla Evlenir mi- siniz'in diğer oyunculan Ay- şe Demirel, Fidan Tek Ko- şar ve Cstün Asutay. Her iki oyunun dekor ve kostüm tasa- nmını Ayçin Tar, müzikleri- ni ise Tolga Çebi yapmış. (Tel: 0212 66119 41) K Ü L T Ü R • Ç İ Z İ K K  M l L M A S A R A C I GÜZELİN ARDINDA BERTAN ONARAN 'Yeni-Osmanh' Tuzağı Sevgili dostum Cengiz Özakıncı yararlı kitap- lar yazmayı, yayımlamayı sürdürüyor; son çalış- masının adı: "Türkiye'nin Siyasi Intiharı: 'Yeni-Os- manlı' Tuzağı." Paraya tapanlar liralannın üstüne "Biz Tanrı'ya inanınz" yazsalar da Cengiz, kitabına Kuran'ın Ma- ide Suresi, 51. Ayeti'yle başlamış: "Ey Tann'yla Antlaşanlar. Yahudileh ve Hıristiyan- ları 'veli' bilmeyin. Onlar birbirierinin 'velisi'dirier. Sizlerden her kim onları 'veli' edinirse, onlardan olur. Kuşkusuz Tanrı gerçekleh karartan toplumla- n doğru yola eriştirmez." Ardından, bugünümüzü eksiksiz anlatmak üze- re, Prof.Dr. Cihan Dura'nm, "Dış Borç Demek, ödün Demek, ölüm Demek; Osmanlı'nın Dramı" başlıklı yazısından bir alıntı yapmış: "Mali bunalım Ekim 1875'te doruğa çıkınca, Sadrazam Mahmut Nedim Paşa moratoryum i- lan etti. Faiz ve anapara taksitleri, beş yıl süreyle yanya indirildi. Devlet tam anlamıyla iflas etmişti. Bunun üzerine Avrupa'da, Ingiltere, Fransa veAI- manya'da tepkilerbaşladı. Gazeteler Türkler bizi dolandırdı; aitınlarımızı sefahat âlemlerinde harca- dılar' diye başlıklar attı. Tahvil sahipleri, hükümet- lerin seçecekleri üyeler aracılığıyla uluslararası bir komisyon oluşturulmasını, Osmanlı maliyesinin yö- netiminin bu kurula verilmesini istediler. Bir süre sonra Ingiltere Avam Kamarası'ndan M. H. Ham- mond Osmanlı Devleti'ne bir rapor sundu. Bu ra- porda borçların tasfiyesi için, uluslararası bir ko- misyon öneriliyordu. Hükümet bu öneriyi reddet- ti. Ancak, gittikçe yoksullaşan, kaynaklan gittikçe daralan bir ülke; gittikçe zenginleşen geleceğin sanayi devleri karşısında daha ne kadar dayanabi- lirdi?" Bugün de, 1945'ten sonra kimi zaman zorla, ki- mi zaman allı pullu masallarla elimize tutuşturduk- lan paraların faizini bile ödeyemeyecek duruma getirdikleri ülkemize hangi çözümleri önerdikleri- ni satılmış ve körierin dışında herkes her gün gö- rüp okuyor, dinliyor: Boğazlar'ın yönetimini bize bı- rakın, Fırat-Dicie havzasını biz çekip çevirelim, bütçenin bilmem kaçını yutan ordunuzu küçültün, bizdeki gibi paralı askerliğe geçin, bütün budun- sal kümelere özerklik tanıyın, Kürtlerie ortak dev- let kurun, Türk Türk diye inat etmeyin, Anadolu Devleti'ne geçin ve buna benzer daha bir sürü si- hirli flüt ezgisi. Sömürgecilıği öteden beri, Sevgili Erol Manisa- lı'nın da bıkıp usanmadan vurguladığı gibi, şu üç- lünün eşgüdümüyle yürütmüşler; din, ordu, para. Eskiden kafaların yoğrulmasını kara cüppeli, Kut- sal Kitap'lı insanlara bırakıriardı, şimdi daha kolay yutturulan bir deyim ve örgüt buldular: Sivil top- lum örgütü. Oynanan aynı oyunla çökertilmiş Rusya'nın şim- diki yöneticisi Putin haberalma örgütünden gel- diği için, geçen gün mecliste bir karar çıkarttırdı: Bundan böyle sivil toplum örgütlerinin para kay- naklan ve etkinlikleri sıkıdenetim altına alınacak. Oysa bizde, varlıklarını bu acımasız sülüklere borçlu yerli işbirlikçilerin aralıksız çabalarıyla, va- rımızı yoğumuzu, en temel kurum ve kuruluşları- mızı, elbet o arada haberalmanın temeli olan Te- lekom, üstelik neredeyse para bile almadan, altı- mızı oyanlara satılıyor. Sömürgeci sülükler, sürdürdükleri yanlış yaşa- ma biçiminden, anamalcılıktan vazgeçmeye razı olacak yerde, bizi ve bütün geri bıraktırdıklarını iyice çökertmek, gerekirse yeryüzünden silmek üzere yirmi dört saat aralıksız çabalamaktalar. Nitekim, Cumhuriyetimizi parasal-kurumsal açı- dan çökertmeyi hızlandırmak, tamamlamak üze- re, en temel kalelerden birine, Cumhuriyet'e ve o- nun simgesı llhan Selçuk'a saldınya giriştiler. Mu- hafız Alayı'nın Meclis, Harbiye'nin Ankara dışına taşınması çağnlarıyla, kimlik karıştırmalarıyla ay- nı anda yürütülen bu saldırıları görmezden gele- mezsiniz. Cengiz özakıncı bütün bunları açık seçik gören- lerden; bu güzel, yararlı kitabını şöyle bitiriyor: "Osmanlı hangi güçler tarafından, neden ve na- sılyıkıldıysa, Türkiye Cumhuriyeti de aynı güçler ta- rafından, aynı nedenlerle, aynı yöntemlerie ve ay- nı biçimde yıkılışın eşiğine getirilmiştir." Umanm ayılmak için çok geç değildir. sbonarana yahoo/hotmail.com KÜLTÜK • SANAT AKBANK ODAORKESTRASI I I "GECE SEFASI Şef>Cem Mansur Soiist>Toros Can, piyano W. A. Mozart (1756-1791) Kûçük Bir Gece Müziği R. Gerhard (1896-1970) Piyano Konçertosu A. Dvorak (1841-1904) Noktürn J. Suk (1874-1935) Serenad 13 ARAUK SAU Sohbet> 19.30 Konser> 20.00 Sabancı Üniversitesi Gösteri Merkezi, Tuzla 14 ARAUK ÇARŞAMBA Sohbet> 20.00 Konser> 20.30 Kadıköy Halk Eğitim Merkezi* 15 ARAUK PERŞEMBE Sohbet> 19.00 Konser> 19.30 Cemal Reşit Rey Konser Salonu MOUNK SANAT SVNAR 13>14>15AralıkO5> decembö' BILET SATIŞ NOKTALARI AKbank Sanat İstıklal Cad. No: 14-18 34435 Bsyoğlu, İstanbul S ı Kadıkiy Halk Eğrtim Merkezi* > 0216 450 36 00 mvw.biletix.com Ç»trı Merkezi > 0216 556 98 00 BİIgi Ifin > 0212 252 35 00 / 01 > WWW.akbanksanatC0m *K«(ık«> Halk Eğit/m Msttez.'ndtkı konserterin bllstlerim Akbank Sanafün dateminBfctilirslni2. SEMAVER VANVdW0>l Nasrettin Hoca 14 AralıkÇarşamba 14:00 21 Aralık çarşamba 11:00 25 Aralık Pazır 11:00 COCVK OYUNU SÜLEYMAN OEMİREL KÜLTÜR MERKEZİ Tel (02121 586 59 35 www semavertcumpanya com www.kentoyunculari.com K E N T OYUNCULARI KUMARBAZIN SECiMi 14-15 Aralık 2005. 20.00 Yazan: Patrick Marber Çeviren ve Yöneten : CengİZ Bozkurt Oynayanlar:CÜneytTÜrel Köksal Engür Okan Yalabık %% Engin Hepileri Bülent Şakrak Bartu Küçükçağlayan İlaniann» İçin (0212)293 89 78 peroreklom@pefareklam.com.tr perareklam@superonline.com www perareklam.com.tr llanlarınız İçin : (0212) 293 «9 78 peranklam@perareklam.com.tr perarekiam@superonline.com www.perareklam.com.tr 17 Arallk 18:00 / İSM G212 25A 96 Vo www nvalrooyunevı com 19-20-21 Aralık 20:30/Oyun Atolyes' Q21t> 3*5 39 39 2k Arallk 20:30 / Kenter Tıyatrosu 0212 246 35 89 EFES tK*9tturkccm İÛLTÜft •i* ' r LAİZM (û2i2) 478 0 600 IN UA004 KATKIIAKIYLA EFES Pîlsen'in kültür ve sanata katkıları artarak sürecek.